Người tạo nên “thương hiệu” Đại học Luật Hà Nội

(PLO) - Gần 10 năm giữ cương vị Hiệu trưởng, trong đó có 4 năm kiêm Thứ trưởng Bộ Tư pháp, TS. Nguyễn Ngọc Hiến đã “thổi” một luồng gió mới để tạo nên “thương hiệu” của Trường Đại học Luật Hà Nội, từng bước đưa nhà trường thành một cơ sở đào tạo luật hàng đầu của Việt Nam, cung cấp nguồn nhân lực pháp luật có chất lượng cao cho các cơ quan nhà nước và toàn xã hội.
TS. Nguyễn Ngọc Hiến hào hứng kể về những năm tháng ông gắn bó với Trường Đại học Luật Hà Nội
TS. Nguyễn Ngọc Hiến hào hứng kể về những năm tháng
 ông gắn bó với Trường Đại học Luật Hà Nội
Nhà Luật học trăn trở với bài toán “an cư”
Năm 1988, đang công tác tại Vụ Pháp luật kinh tế - Bộ Tư pháp thì TS Nguyễn Ngọc Hiến được bổ nhiệm làm Hiệu trưởng Trường Đại học (ĐH) Pháp lý Hà Nội (nay là ĐH Luật Hà Nội). 
Lúc này, tuy đã trải qua 6 năm kể từ khi Bộ Tư pháp quyết định mở rộng quy mô trường và thống nhất một đầu mối đào tạo nguồn nhân lực pháp luật (bằng việc sáp nhập Trường Trung học chuyên nghiệp Pháp lý I và Trường Cán bộ Toà án Hà Nội vào Trường ĐH Pháp lý Hà Nội) nhưng cơ sở vật chất của trường còn rất thiếu thốn, phải hoạt động ở hai địa điểm cách xa nhau (một cơ sở ở huyện Thường Tín, tỉnh Hà Tây cũ và một cơ sở ở quận Đống Đa, Hà Nội); giảng đường thì thiếu, giáo trình không có, số lượng tuyển sinh ít và cũng chỉ dừng ở bậc đào tạo đại học. 
Tất cả những khó khăn trên như muốn thử tài xoay xở, tư duy và kinh nghiệm của ông - người từng có 15 năm công tác trong ngành Tài chính (trước khi về Bộ Tư pháp, TS. Hiến nguyên là Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Pháp chế, Bộ Tài chính).
Trò chuyện với chúng tôi đúng dịp kỷ niệm 35 năm Ngày thành lập Trường, TS.Nguyễn Ngọc Hiến vẫn nhớ như in những ngày mới về trường nhận nhiệm vụ: “Lúc đó, kinh phí đào tạo vốn đã ít ỏi lại bị dàn trải, lãng phí do phải đầu tư ở cả hai cơ sở. Giáo viên thì đi lại vất vả, tốn thời gian, công sức. Bản thân tôi khi đó cũng phải liên tục đi về giữa 2 cơ sở để điều hành công việc và còn tham gia giảng dạy môn Luật Tài chính”.
Ngay năm thứ 2 kể từ khi về nhậm chức, thầy cùng Ban Giám hiệu đã quyết định chỉ thực hiện tuyển sinh ở một địa điểm tại Thường Tín, tận dụng tối đa mối quan hệ với các cơ quan, đơn vị quanh đó để mượn cơ sở vật chất của họ. “Vì hoàn cảnh đất nước khi đó còn khó khăn, kinh phí đào tạo của trường (cấp dựa trên chỉ tiêu tuyển sinh) còn  ít thì  mình phải tự xoay xở để vượt qua khó khăn chứ không còn cách nào khác”.
Tiếp tục phải vượt qua một thử thách khác, ông kể: “Để tìm lối ra, tôi chạy xuôi, chạy ngược để thuyết phục Bộ Tài chính đồng ý cho bán thanh lý cơ sở ở Thường Tín cho một công ty của Bộ Ngoại thương (nay là Bộ Công Thương). Cùng với kinh phí được Nhà nước cấp, chúng tôi dồn sức tiến hành xây dựng cơ sở vật chất ở đường Láng (nay là đường Nguyễn Chí Thanh). 
Để tránh thất thoát và đội vốn, chúng tôi quyết định làm theo kiểu cuốn chiếu, tức là có kinh phí tới đâu thì tiến hành xây dựng ngay tới đó. Vì vậy, từ những năm 1992 - 1993, cứ khoảng 6 tháng chúng tôi lại đưa được một công trình vào sử dụng, từ giảng đường, nhà ăn, nhà thi đấu thể thao, thư viện, ký túc xá (KTX) sinh viên…”.
Chấm dứt được tình trạng “một chốn đôi nơi”, nhà trường còn xin đất của thành phố, rồi đầu tư tiền để xây chung cư cho các giáo viên. Vậy là 3 tòa nhà chung cư ở ngay gần trường đã hoàn thành, giúp các giáo viên ổn định cuộc sống, gắn bó với nghề. “Việc này còn giúp chúng tôi chuyển được khu nhà ở giáo viên ra khỏi khuôn viên trường, vừa có diện tích xây dựng giảng đường lại vừa đảm bảo môi trường sư phạm”- ông nói. 
Thời điểm này nhìn lại, nhiều người vẫn đánh giá việc xin đất, xây chung cư như trên của trường là quyết định khá mạnh dạn và sáng tạo. Phải khá nhiều năm sau, một số đơn vị khác mới học theo cách làm này của trường.
Từng rớt nước mắt khi chứng kiến bữa ăn của sinh viên
Đến nay, có lẽ nhiều thế hệ sinh viên Trường ĐH Luật Hà Nội đầu những năm 1990 vẫn còn ấn tượng về thầy Hiệu trưởng của mình với hình ảnh gần gũi như một người anh, người cha trong gia đình, lo lắng từ chuyện lớp học, giáo trình…đến nơi ăn, chốn ở và cả chuyện sinh hoạt hàng ngày cho sinh viên.
Ông thừa nhận những nhận xét trên có phần đúng và bắt đầu kể về một kỷ niệm khó quên: “Khi tôi mới về trường, khi xuống thăm KTX ở Thường Tín thì gặp 6 sinh viên ngồi quanh một nồi nhôm đã méo xẹo, mỗi người cầm một thìa xúc cơm ăn với vài con cá khô hấp. Tôi  hỏi tại sao lại ngồi ăn như vậy thì các em nói “có hôm chúng em còn không có cá mà ăn, mâm bát cũng không”. Tôi quá bất ngờ và rớt nước mắt vì bản thân tôi cũng đã từng trải qua cuộc sống sinh viên nhưng mình vốn là con em miền Nam ra Bắc học tập, được nhân dân miền Bắc chăm lo nên chưa bao giờ biết đến cảnh trên”.
Vậy là khi về, ông đã chỉ đạo ngay nhà bếp đều đặn mua 1-2 cân thịt mỗi bữa, đem băm nhỏ rồi chưng mặn với nước mắm để sinh viên ăn miễn phí. Ông lý giải: “Làm như vậy thì giả sử có sinh viên nào tiết kiệm hoặc chỉ còn tiền để mua cơm trắng thì vẫn có thức ăn và tý “chất đạm” để ăn cơm”.
Khi sinh viên đã không còn đói cơm, thầy Hiệu trưởng lại lo họ bị “đói” về tinh thần. Nghĩ đến đây, ông quyết định chi tiền mua dầu, sửa máy phát điện để phục vụ sinh viên học và sinh hoạt buổi tối. Ông kể: “Khi đó, cơ sở ở Thường Tín vẫn chưa có điện lưới nên chúng tôi có máy nổ để thắp sang là “xịn” lắm rồi. Nhưng chúng tôi không dừng lại mà tiếp tục  mua đài, sắm ti vi, đầu video để sinh viên giải trí và nắm bắt tình hình đất nước. Sinh viên không những có đời sống văn hóa tinh thần lành mạnh mà còn tạo dựng được mối quan hệ rất tốt với nhân dân địa phương, vì người dân thường phải vào KTX để… xem nhờ ti vi."
Tất cả những việc làm trên nghe có vẻ nhỏ nhặt nhưng TS.Nguyễn Ngọc Hiến lại có quan điểm: “Sinh viên là trung tâm trong hoạt động đào tạo. Phải nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho sinh viên, tạo điều kiện để họ  yên tâm học tập, phát huy hết năng lực của mình. Sinh viên ra trường không chỉ  đáp ứng được yêu cầu chuyên sâu về luật pháp mà còn có tư duy tổng hợp”. 
Tìm hiểu cuộc sống của sinh viên các tỉnh về Hà Nội học, ông nhận thấy có khá nhiều học sinh phải “cắm” quán, ăn chịu… rồi bị chủ nợ đeo đuổi dẫn đến nguy cơ phải bỏ học. Vậy là ông cho lập một quỹ hỗ trợ sinh viên, giao cho Hội Sinh viên, Đoàn thanh niên và Phòng Giáo vụ quản lý để cho sinh viên vay không lấy lãi, đảm bảo đúng đối tượng và có hoàn vốn đầy đủ. 
Nhấn đúng nút để khởi động guồng máy
“Để có sinh viên tốt thì đội ngũ giáo viên phải tốt. Giáo viên của Trường lúc đó thì tốt rồi, đều được đào tạo cơ bản, rất nhiều người học ở nước ngoài về nhưng tôi luôn trăn trở làm sao để “khởi động” được guồng máy đào tạo này khi họ đang chịu sức ì khá lớn” - TS.Nguyễn Ngọc Hiến tâm sự.
Có lẽ do từng là giảng viên, nay lại có tư duy của một nhà quản lý, một cán bộ từng làm việc trong ngành Tài chính nên ông đã sớm tìm ra “nút thắt”. Ông kể: “Nhận thấy sức ì có nguyên nhân lớn nhất là do sự “nhàn nhã”, tôi tự hỏi các cơ quan nhà nước, rồi cả xã hội đang cần nguồn nhân lực có kiến thức pháp luật. Trong khi đó, nhà trường thì có khả năng đào tạo được hàng trăm sinh viên thì tại sao lại chỉ cho “ra lò” được 70 sinh viên/năm (chủ yếu là cán bộ, sỹ quan quân đội, công an chuyển ngành)?"
Nghĩ là làm, chỉ một năm sau khi về trường, nhân dịp Phó Thủ tướng Nguyễn Khánh cùng nhiều lãnh đạo các Bộ, ngành về dự Lễ kỷ niệm 10 năm Ngày thành lập Trường (1989), ông đã mạnh dạn đề xuất xin chỉ tiêu đào tạo lên 400 sinh viên (gấp khoảng 5 lần chỉ tiêu những năm trước đó). 
Thấy hiệu quả, Trường tiếp tục  xin nâng chỉ tiêu lên 800, rồi 1.000 sinh viên hệ chính quy, mở thêm các mô hình đào tạo khác. Vậy là guồng máy đào tạo, chất xám của của nhà trường được khai thác hết công suất. Hàng chục sinh viên xuất sắc được giữ lại làm giảng viên để đáp ứng nhu cầu phát triển của trường. Năm 1994 Trường đã vinh dự được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất.
Hơn 20 năm trôi qua, nhìn lại thành quả và bước trưởng thành của nhà trường, ông tâm sự: “Sau này, tuy không công tác ở Bộ Tư pháp nữa nhưng tôi vẫn quan tâm, theo dõi sự phát triển của Trường và luôn kỳ vọng các thế hệ tiếp theo sẽ kế thừa và phát huy truyền thống. Tôi tin các thế hệ sau sẽ sớm thực hiện thành công mục tiêu xây dựng Trường ĐH Luật Hà Nội thành trường trọng điểm đào tạo cán bộ pháp luật như Đề án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, xứng đáng với sự gửi gắm, tin tưởng của nhân dân, của lãnh đạo Đảng và Nhà nước”.
Nhìn lại những cống hiến của TS. Nguyễn Ngọc Hiến trong 8 năm ông làm Hiệu trưởng Trường ĐH Luật, có người đã ví ông như một người thợ xây chăm chỉ xếp từng viên gạch, dần dần tạo nên một công trình vững chãi  khiến cho mỗi sinh viên tốt nghiệp Trường ĐH Luật Hà Nội đều có thể tự hào về ngôi trường của mình, tự tin với những kiến thức mình thu nhận được ở đây. 

Đọc thêm

Xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam thực sự của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng

PGS.TS Vũ Văn Phúc, Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản
(PLVN) - Xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là quy luật phát triển tất yếu, là nguyện vọng và sự lựa chọn của Nhân dân. Sự lãnh đạo của Đảng là yếu tố then chốt để bảo đảm tính Đảng, tính định hướng xã hội chủ nghĩa trong việc xây dựng và vận hành Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật Hội thảo tham vấn ý kiến về đề xuất sửa đổi Nghị định hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật Hội thảo tham vấn ý kiến về đề xuất sửa đổi Nghị định hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa
(PLVN) -Thực hiện Chương trình hỗ trợ pháp lý liên ngành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2021-2025 và Đề án về nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp giai đoạn 2021-2030 năm 2024, chiều ngày 04/11/2024, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật tổ chức Hội thảo tham vấn ý kiến về việc sửa đổi, bổ sung Nghị định số 55/2019/NĐ-CP ngày 26/4/2019 của Chính phủ về hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa tại thành phố Cao Bằng, tỉnh Cao Bằng.

Tổ chức đấu giá Quyền sử dụng đất tại Khu đất dịch vụ Đông Đạo, phường Đồng Tâm, thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc

Đồng chí Phùng Huy Thọ - Đấu giá viên, phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Vĩnh Phúc điều hành cuộc bán đấu giá
(PLVN) - Căn cứ Quyết định số 22/QĐ-TNMT ngày 18/9/2024 của Phòng Tài nguyên và Môi Trường về việc phê duyệt kết quả lựa chọn đơn vị thực hiện đấu giá QSD đất đối với 05 thửa đất thuộc dự án: Khu đất dịch vụ Đông Đạo, phường Đồng Tâm, thành phố Vĩnh Yên; Hợp đồng dịch vụ đấu giá quyền sử dụng đất số 24/2024/HĐ-DVĐGQSDĐ ngày 23/9/2024 ký giữa Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Vĩnh Phúc với Phòng Tài Nguyên và Môi Trường thành phố Vĩnh Yên. Vừa qua, Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Vĩnh Phúc tổ chức bán đấu giá thành công 5/5 ô đất với tổng giá khởi điểm là 17.316.000.000 đồng.

Hơn 400 học sinh tham dự phiên tòa xét xử lưu động tại Lào Cai

Hơn 400 học sinh tham dự phiên tòa xét xử lưu động tại Lào Cai
(PLVN) -  Ngày 4/11/2024, tại Trường THCS Bắc Cường, Tòa án nhân dân Thành phố Lào Cai đã tổ chức phiên tòa xét xử lưu động vụ án hình sự mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy. Phiên tòa có sự tham dự của cán bộ, giáo viên và hơn 400 học sinh trường THCS Bắc Cường, thành phố Lào Cai.

Đoàn công tác của Bộ Tư pháp tham dự Hội nghị chuyên gia pháp luật Châu Á lần thứ 12

Đoàn công tác của Bộ Tư pháp tham dự Hội nghị chuyên gia pháp luật Châu Á lần thứ 12
(PLVN) -Nhận lời mời của Bộ trưởng Lập pháp Chính phủ Hàn Quốc, trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Hàn Quốc, ngày 01/11/2024, Đoàn công tác của Bộ Tư pháp do Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc làm Trưởng đoàn đã tham dự Hội nghị chuyên gia pháp luật Châu Á lần thứ 12 (ALES 12) tại Seoul, Hàn Quốc.

Bình Định ban hành Quy chế phối hợp trong quản lý nhà nước về đăng ký biện pháp bảo đảm bằng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất

Ảnh minh họa
(PLVN) - UBND tỉnh Bình Định vừa ban hành Quy chế phối hợp trong quản lý nhà nước về đăng ký biện pháp bảo đảm bằng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất nhằm kịp thời giải quyết các yêu cầu của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn về đăng ký biện pháp bảo đảm.

Khởi công xây dựng "Mái ấm Tư pháp" tại Lào Cai

Khởi công xây dựng "Mái ấm Tư pháp" tại Lào Cai

(PLVN) -  Ngày 1/11/2024, tại thôn Nậm Lòn, xã Cốc Lầu, huyện Bắc Hà đã diễn ra lễ khởi công xây dựng nhà "Mái ấm Tư pháp" cho ông Hầu Seo Dỉ - Công chức Tư pháp - Hộ tịch xã Cốc Lầu bị sập và hư hỏng hoàn toàn căn nhà cấp 4 mới xây do ảnh hưởng của cơn bão số 3 gây ra.

Sửa đổi quy trình ban hành văn bản pháp luật, tạo thuận lợi cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội

TS. Đinh Văn Minh, Nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp chế- Thanh tra Chính phủ
(PLVN) - Nên xem xét lại cách quy định như hiện nay chỉ cho phép Chính phủ quy định chi tiết những điều khoản được xác định ngay trong luật. Thực tế xây dựng các văn bản hướng dẫn đã gặp không ít khó khăn từ quy định này và để không bị “bó tay” trước yêu cầu thực tiễn đặt ra trong quá trình triển khai luật, các Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành với tên gọi là “các biện pháp bảo đảm thi hành”. Điều này cần được cân nhắc, điều chỉnh trong thời gian tới để tránh tình trạng "tự trói tay" mình rồi lại phải cố gắng "tự giải thoát" như hiện nay

Cán bộ Tư pháp - Hộ tịch Dương Chính Nghĩa 20 năm tận tuỵ với tư pháp cơ sở

Anh Dương Chính Nghĩa 20 năm tận tụy với công việc tư pháp ở cơ sở.
(PLVN) - Anh Dương Chính Nghĩa, công chức tư pháp - hộ tịch xã Tượng Sơn, huyện Thạch Hà (Hà Tĩnh) đã có gần 20 năm gắn bó với công việc tư pháp - hộ tịch ở cơ sở. Với địa bàn rộng, đông dân cư nhưng anh Nghĩa luôn tâm huyết, trách nhiệm, yêu nghề, nỗ lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao và luôn là “lá cờ đầu” triển khai các mô hình điểm về phổ biến, giáo dục pháp luật tại Hà Tĩnh.

Bạc Liêu: Bồi dưỡng, tập huấn kiến thức về nghiệp vụ giám định tư pháp

Bạc Liêu: Bồi dưỡng, tập huấn kiến thức về nghiệp vụ giám định tư pháp
(PLVN) - Ngày 2/11, Sở Tư pháp tỉnh Bạc Liêu chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp tổ chức lớp bồi dưỡng nghiệp vụ giám định tư pháp cho cán bộ, công chức, viên chức làm công tác giám định tư pháp trên địa bàn tỉnh, nắm rõ các quy định của pháp luật về giám định tư pháp, một số kỹ năng pháp lý cơ bản, cần thiết của người giám định viên tư pháp.

Chủ quyền nhân dân trong xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam

GS.TS Trần Ngọc Đường, Nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội
(PLVN) - Tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ quyền nhân dân xuyên suốt trong tư duy lý luận và quan điểm, đường lối của Đảng ta về xây dựng nhà nước, từ nhà nước dân chủ nhân dân, rồi nhà nước chuyên chính vô sản và hiện nay là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Cốt lõi trong quan điểm về chủ quyền nhân dân là tư tưởng chính quyền thuộc về nhân dân.