Chàng trai 9X và hành trình cứu nông sản Việt khỏi điệp khúc buồn 'được mùa, mất giá'

Chàng trai yêu nông sản Việt

Anh Trần Đức Thuận (SN 1993, quê Lương Sơn, Hòa Bình) hiện là CEO Công ty TNHH Nông nghiệp Viba và là người đồng sáng lập Viba Food. Sau khi tốt nghiệp đại học, Thuận được tuyển dụng vào làm việc cho một công ty xuất nhập khẩu tại TP HCM.

Công việc giúp anh có cơ hội được đi đến nhiều nơi như vùng Duyên hải Nam Trung Bộ, Tây Nguyên, Đồng bằng sông Cửu Long... và nhận thấy rằng nơi đây có rất nhiều loại trái cây đặc sản xuất, chế biến không chỉ cung cấp số lượng nhiều ở thị trường trong nước mà còn được xuất khẩu.

Lúc này, chàng trai trẻ đã nảy ra ý tưởng phát triển các loại nông sản, trái cây miền Bắc. Nghĩ là làm, Thuận liên hệ với anh trai là Trần Trung Đức để cùng nhau nghiên cứu và tìm ra lối đi phù hợp.

Vườn chuối của Viba Food tại Lương Sơn, Hòa Bình.

Anh Thuận cho biết, chuối là một loại quả đặc sản quen thuộc ở miền Bắc với hương vị thơm ngon và giàu chất dinh dưỡng lại cho quả quanh năm. Trăn trở trước thực trạng chuối bị ủ chín không đảm bảo an toàn, chàng trai sinh năm 1993 luôn đau đáu muốn tìm ra phương pháp ủ chín an toàn.

Trong quá trình tìm hiểu, anh nhận thấy thế giới đã áp dụng công nghệ ủ chín chuối bằng Ethylene an toàn cho sức khỏe, giúp quả giữ được các chất dinh dưỡng với mẫu mã đẹp. Và cũng từ đó mà thương hiệu chuối Viba được ra đời.

Theo anh Thuận, Viba là viết tắt của cụm từ Vietnam Banana (chuối Việt Nam). Đây không chỉ là niềm tự hào xây dựng, khẳng định thương hiệu cây chuối trên lãnh thổ Việt Nam mà còn là khát vọng vươn ra thế giới.

Chuối Viba có thể trồng và cho thu hoạch quanh năm.

Chia sẻ khó khăn của những ngày đầu khởi nghiệp với quả chuối, anh Trần Đức Thuận kể lại: “Những ngày đầu chúng tôi phải đi khắp nơi để nghiên cứu nguồn giống. Bắt đầu từ hai bàn tay trắng, 2 anh em tôi phải tự tay làm tất cả mọi việc, tự tay trồng và tự tay đi xin những gánh phân để chăm sóc cho cây. Ngày nắng cũng như ngày mưa, chúng tôi đều phải bán mặt cho đất, bán lưng cho trời”.

Công việc làm nông vừa vất vả lại nhiều rủi ro, nhưng 2 chàng trai trẻ quê Hòa Bình chưa bao giờ chùn bước. “Dù chịu khổ nhưng không chấp nhận bỏ cuộc. Chúng tôi chỉ bỏ cuộc khi không phù hợp. Còn nếu chưa tốt thì chúng tôi luôn cố gắng để làm tốt hơn”, anh Thuận bày tỏ.

Anh Trần Đức Thuận (ngoài cùng bên trái), CEO của Viba Food.

Anh Trần Đức Thuận cho rằng để hiểu được cây trồng, thổ nhưỡng, khí hậu và khắc phục được thiên tai, dịch bệnh phải mất cả đời nghiên cứu và làm để tích lũy kinh nghiệm theo thời gian.

Ngoài ra, làm nông nghiệp nếu muốn đạt lợi nhuận để doanh nghiệp tồn tại và phát triển không chỉ cần chất lượng mà cần phải đạt cả về sản lượng. Không thể tự sản xuất số lượng nhiều, Thuận và Đức đã tìm cách liên kết với nhiều vùng nguyên liệu, những nơi có kinh nghiệm trồng lâu năm để cho ra những loại trái cây, nông sản chất lượng nhất.

Hiện sản phẩm chuối Viba được trồng tại huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên và huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình trên nền đất, nước đạt tiêu chuẩn của bộ Tiêu chuẩn kỹ thuật thực hành sản xuất an toàn VietGap, từ giống cây chuối tiêu hồng cấy mô sinh trưởng và cho trái trong khoảng thời gian 10-12 tháng.

Đặc biệt, chuối Viba có thể trồng và cho thu hoạch quanh năm. Trái chuối Viba sau khi thu hoạch được sơ chế, bảo quản trong phòng lạnh với nhiệt độ thấp. Phòng ủ chuối Viba được kiểm soát nghiêm ngặt các yếu tố môi trường, độ ẩm, nhiệt độ.

Với thiết bị phòng ủ hiện đại, sản phẩm chuối Viba được ủ theo phương pháp an toàn. Cho ra những quả chuối đảm bảo hương vị tươi ngon, thơm ngọt, chắc quả. Rất giàu dinh dưỡng, tốt cho sức khỏe.

Sản phẩm chuối Viba được bày bán trong Winmart.

Giúp người nông dân giải nỗi lo điệp khúc “được mùa mất giá”

Sau quãng thời gian dài gắn bó cùng cây chuối, anh Trần Đức Thuận và Trần Trung Đức mong muốn phát triển thêm nhiều loại nông sản địa phương khác. Khi thấy người nông dân suốt nhiều năm liền phải đối diện với nỗi lo được mùa nhưng mất giá, không có nơi tiêu thụ sản phẩm, 2 chàng trai trẻ ấy lại cùng nhau nghiên cứu tìm hướng đi mới cho nông sản Việt. Giúp người dân bảo đảm sản xuất bền vững.

Đỉnh điểm là khi Thuận nhìn thấy những quả sấu chín rụng đầy gốc mà không có người mua. Trong khi khách hàng khi cần ăn sấu quanh năm lại không có. Người Việt muốn biếu người thân xa quê thức quà là quả sấu nhưng phải đợi đến mùa. Vậy là 2 anh em bắt tay vào nghiên cứu phương pháp "giải cứu" cho quả sấu..

Thử nghiệm qua nhiều phương pháp khác nhau từ sấy khô, làm bột, làm rượu, Thuận và Đức quyết định phát triển công nghệ cấp đông đầu tiên vì có nhiều ưu điểm vượt trội: giữ được 90 - 99% hương vị tươi ngon của nông sản, có hạn sử dụng lên đến 2 - 3 năm, sản phẩm cấp đông ứng dụng như hàng tươi và có thể xuất khẩu đi xa, đảm bảo vận chuyển và tiêu thụ ở thị trường nước ngoài...

Sau thành công của chuối Viba, 2 chàng trai trẻ tiếp tục tìm hiểu phương pháp cấp đông các loại nông sản.

Thành công với quả sấu cấp đông, Viba Food tiếp tục nghiên cứu và cho ra thị trường nhiều dòng nông sản cấp đông khác nhau như: khoai sọ, khoai môn, sắn, dọc mùng, khoai tây. Đồng thời tiếp tục nghiên cứu đưa ra thị trường loại trái cây cấp đông như: bơ, xoài, chanh leo, dâu tây, mía, dứa,...

Trải qua quá trình xây dựng, nghiên cứu giờ đây, các sản phẩm của Viba Food đã có mặt tại nhiều hệ thống siêu thị nội địa như Winmart, Coopmart, Tmart, Aeon…; chuỗi thực phẩm sạch, cửa hàng trái cây: Sói Biển, Bác Tôm, Biggreen, Cleverfood…; Các hệ thống trường học như Marie Curie, Tuệ Đức, Hanoi Academic,...; Cùng nhiều hệ thống nhà hàng, khách sạn cao cấp như Wyndham, Movenpick Hanoi, Elegant Suites Westlake,...

Đặc biệt, các dòng sản phẩm cấp đông còn được xuất khẩu đi nước ngoài, chinh phục nhiều thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc, Cộng hòa Séc.

Khoai sọ cũng là một trong những sản phẩm cấp đông được nhiều người tin dùng của Viba Food.

“Khách hàng luôn mong muốn sử dụng những sản phẩm tươi ngon và chất lượng, đó là yếu tố giúp doanh nghiệp đi xa và bền vững, vì vậy chúng tôi luôn cố gắng tập trung vào chất lượng. Tiêu chỉ sản xuất của Viba Food là không bao giờ được phép sử dụng những loại nguyên liệu kém chất lượng. Sản phẩm trước khi đến tay người tiêu dùng phải trải qua quy trình rất nghiêm ngặt: Từ chọn lọc vùng nguyên liệu, phân loại, sơ chế, tiệt trùng cho đến khâu đóng gói và cấp đông”, CEO Công ty Viba thông tin.

Anh Trần Đức Thuận chia sẻ thêm, nông sản thường có mùa vụ rất ngắn, muốn nông sản, trái cây giữ được độ tươi ngon thì phải chạy đua với thời gian, sản xuất trong ngày. Điển hình là quả sấu nếu để qua đêm sẽ bị thâm và thối; sắn để lâu sẽ bị mốc và đắng...

Có những thời điểm công ty phải hủy bỏ cả trăm triệu đồng tiền bơ nguyên liệu do bị đắng. Sản phẩm đưa tới tay khách hàng được kiểm soát rất kỹ, để đảm bảo chất lượng cao nhất. Ngoài ra, không phải loại thực phẩm nào cũng có thể cấp đông, công ty đã phải nghiên cứu rất nhiều và lựa chọn ra một số loại phù hợp.

Nông sản, trái cây cấp đông là một mặt hàng mới, do đó những ngày đầu khi xuất hiện trên thị trường, người tiêu dùng còn nhiều hoài nghi về sản phẩm này. Tuy nhiên chỉ sau vài năm, thương hiệu nông sản cấp đông Viba Food đã chiếm trọn niềm tin từ khách hàng bằng chính chất lượng sản phẩm của mình.

Những chuyến hàng của Viba Food xuất khẩu đi nước ngoài, chinh phục nhiều thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc, Cộng hòa Séc.

“Có 3 yếu tố để để doanh nghiệp phát triển bền vững đó là Chất lượng – chất lượng – chất lượng. Chính vì thế kim chỉ nam của Viba Food trong quá trình xây dựng và phát triển thương hiệu đó chính là chất lượng.

Trong tương lai, chúng tôi luôn mong muốn hoàn thiện hơn về chất lượng, đa dạng hóa và chế biến sâu hơn về sản phẩm để đưa đến tay nhiều người dùng Việt Nam và thế giới những loại nông sản, trái cây thơm ngon nhất”. Với mong muốn chung tay đưa Việt Nam trở thành “Bếp ăn của thế giới”, anh Thuận bày tỏ.

Không chỉ là một đơn vị uy tín trên thị trường về chất lượng sản phẩm, Viba Food còn là một doanh nghiệp cộng đồng, hướng tới những đối tượng yếu thế trong xã hội. Anh Trần Đức Thuận cho hay, Viba Food đặt nhà máy tại Hòa Bình – nơi có nhiều người dân tộc, chính vì thế công ty đã tạo công ăn việc làm cho rất nhiều lao động là người dân tộc chiếm hơn 30%, và hơn 30% người lao động là phụ nữ và phụ nữ cao tuổi không có công ăn, việc làm ổn định. Ngoài ra, đối với những hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn, Viba Food còn cung cấp giống chuối miễn phí, hướng dẫn quy trình, kỹ thuật trồng và bao tiêu sản phẩm cho họ.

Chuyến sấu cấp đông đầu tiên xuất đi Nhật Bản năm 2023.