“Từ chức là vấn đề bình thường“

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường
(PLO) - Khi  trả lời phóng vấn của báo chí bên hành lang QH về vấn đề từ chức cần được đưa vào Luật Tổ chức Chính Phủ, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường khẳng định đó là một vấn đề hết sức bình thường, ngày càng phải trở nên bình thường, tuy nhiên, không nhất thiết phải đưa vào luật Tổ chức Chính phủ.
- Thưa Bộ trưởng, ông có thể cho biết quan điểm của mình đối với đề xuất đưa quy định về việc từ chức vào luật Tổ chức Chính phủ?
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường: Thực ra từ chức là vấn đề mà xã hội chúng ta cần phải đón nhận như một việc bình thường, ngày càng phải trở nên bình thường. Có việc giao chức vụ rồi tự thấy mình không phù hợp, có thể là về chuyên môn nghiệp vụ, năng lực sở trường, có thể do sức ép công việc, có thể do những đề xuất tâm huyết mà không được ủng hộ, chấp nhận… thì người ta đều có thể từ chức chứ không nhất thiết phải là vì yếu kém, vì vi phạm đạo đức công vụ mà phải từ chức.
Và như thế, từ chức không chỉ đặt ra với thành viên Chính phủ mà là vấn đề đặt ra với tất cả những người có chức vụ quyền hạn mà cơ quan có thẩm quyền giao. Việc này nếu quy định ở luật Tổ chức Chính phủ cũng không toàn diện mà nếu thế thì phải quy định trong tất các luật như Tổ chức QH, Tổ chức TAND, VKSND… Không thể nói bộ phận này thì có quy chế từ chức, bộ phận kia thì không. Đó là chuyện bình thường với tất cả những người được giao chức trách nhiệm vụ, không riêng gì bộ phận nào.
Đương nhiên ở các nước, hành pháp bao giờ cũng là bộ phận thử thách nhất, gay gắt nhất nên tiền lệ đặt ra cũng phổ thông ở khối hành pháp vì phải thực thi công việc hàng ngày, đối phó với tất cả các vấn đề về kinh tế xã hội, quốc phòng an ninh, với những vấn đề bình thường hàng ngày trong cuộc sống cũng như vấn đề đột xuất bất ngờ. 
Việc này khác với công việc của các cơ quan tổ chức khác, như Tòa án, Chánh án TAND tối cao, công việc chủ yếu là hoạt động chuyên môn, không phải đối phó hàng ngày với vấn đề diễn biến. Tương tự, hoạt động của cơ quan dân cử, không phải quá sức ép. 
Vậy nên thực tế, đối với hoạt động của cơ quan hành pháp thì quy định trong luật Tổ chức Chính phủ, luật Tổ chức chính quyền địa phương cũng sẽ tập trung hơn. Nếu đặt vị trí của vấn đề từ chức đó, nếu có thì tôi cho là cũng không nhất thiết vì đó bình thường nên trở thành văn hóa của cán bộ công chức thôi, nếu khi cảm thấy không hoàn thành nhiệm vụ, không chịu được áp lực như các lý do đã nói thì từ chức là chuyện bình thường. nếu có quy định thì cũng nên quy định ở luật khác, ví dụ luật Giám sát của QH, HĐND chứ không nhất thiết đưa vào luật của Chính phủ.
- Cơ quan soạn thảo Dự án luật Tổ chức CP – Bộ Nội vụ cũng có nêu quan điểm giải trình không đưa quy định này vào luật vì vấn đề từ chức đã được quy định trong luật Cán bộ công chức nhưng có ý kiến cho rằng để ở luật này hiệu lực không đủ mạnh vì thực tế cần một cơ chế ràng buộc mạnh về trách nhiệm mạnh hơn với Thủ tướng, các Phó thủ tướng, Bộ trưởng – những người không phải chỉ là một cấp bậc công chức nữa, trách nhiệm chính trị đặt ra với họ lớn hơn và cần xem như đó là những chính khách?
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường: Quy định tại Luật Cán bộ công chức là một điểm tốt, mang tính bao quát và phủ rộng đến tất cả các cán bộ có chức vụ quyền hạn được giao, nếu giờ có thêm trong luật về hoạt động giám sát nữa thì tốt hơn.
Còn câu chuyện việc từ chức đến nay chưa đi vào thực tế thì cũng phải nhìn rộng hơn. Tiến tới luật pháp cần quy định rõ mỗi chức danh có chức năng nhiệm vụ như nào phải quy định cho rõ. Nguyên tắc thủ trưởng chế với tập trung dân chủ như nào phải quy định cho rạch ròi. Lúc đó thì chắc mọi việc cũng sẽ khác.
Khi chức trách đã rõ ràng rồi, nếu bất cứ người nào có tự trọng thì khi nhận trách nhiệm, nhiệm vụ gì cũng phải cân đong đo đếm cho cẩn thận chứ không phải như hiện nay. Hiện nay thực chất việc là phân công. Giữa cá nhân và tập thể, phân công trách nhiệm cũng chưa thật rõ ràng, có thể là một người đứng đầu đó nhưng lại thực hiện quyết định của nhiều người khác, quyết định của cơ quan có thẩm quyền, quyết định của một tập thể mà không thể quy trách nhiệm hoàn toàn cho một người cụ thể được.
Đúng là thực tế vừa qua chưa có trường hợp nào từ chức như quy định của luật nhưng tôi hi vọng, như đã nói ban đầu, rồi mọi thứ pháp quyền ra, chặt chẽ ra, các quy định mới của Hiến pháp được cụ thể hóa trong các luật rồi tiến tới việc đó sẽ đến.
- Ông bình luận gì về ý kiến cho rằng, "quy định về từ chức sẽ như một đòn bẩy kích thích chế độ trách nhiệm đối với các vị trí người đứng đầu trong cơ quan điều hành đất nước, tránh tình trạng như vừa qua, nhiều vụ việc nghiêm trọng xảy ra mà không ai lên tiếng nhận trách nhiệm về mình"?
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường: Lại phải trở lại vấn đề, không riêng gì Chính phủ, ngay trong Quốc hội cũng có thể nói không phải ĐBQH nào cũng làm tròn nhiệm vụ của mình. Mà nếu gọi là chính khách thì đại biểu QH chính là chính khách, được nhân dân bầu ra để thực hiện quyền lực cao nhất. Vậy nên nói thì cũng phải công bằng. Tôi cho rằng quy định từ chức thì cũng nên là một quy định chung thôi, không phải là vấn đề gì phải tập trung, xoáy vào chỗ này chỗ kia, phân biệt giữa các cơ quan Nhà nước với nhau.
Thực ra ở các nước tôi cũng không thấy họ phải quy định trong luật về vấn đề từ chức. Đó là phạm trù thuộc về đạo đức công vụ. Ở họ chỉ cần phát hiện ra một Bộ trưởng trong cuộc bầu cử sử dụng tài chính bất minh, có sai phạm gì đó giống như 2 nữ Bộ trưởng của Nhật Bản vừa qua là họ thấy phải từ chức rồi.
Còn ta, công tác cán bộ là số 1 của Đảng, Đảng giao nhiệm vụ mà anh từ chức thì anh cũng phải báo cáo tổ chức chứ. Đó là nguyên lý. Trừ khi anh sai phạm rất rõ ràng ra.
- Thời gian vừa qua trong đời sống xã hội của chúng ta đã xảy ra khá nhiều sự việc mà nếu so sánh với những sự cố chìm phà chết người, doanh đi đêm với quan chức… dẫn đến việc nhiều Bộ trưởng ở các nước này phải từ chức thì cũng không khác về mức độ nghiêm trọng. Có thể thấy, từ chức thực tế là một cơ hội lựa chọn, một cửa mở ra đối với quan chức để có thể tự quyết định số phận của mình, tránh một cuộc bỏ phiếu tín nhiệm nặng nề, để có thể rút về trong danh dự và liêm sỉ. Vậy sao ở ta, các Bộ trưởng vẫn chưa chọn con đường nhẹ nhàng thế cho mình?
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường: Cái đó thì phải trở lại vấn đề, nếu bạn gọi tôi là một tư lệnh trong lĩnh vực Tư pháp thì hoàn toàn không đúng vì tôi chỉ đứng đầu Bộ Tư pháp thôi chứ tư pháp ở địa phương không phải do tôi quản lý, đơn vị pháp chế của các Bộ khác cũng không phải do tôi quản lý. Vậy nên tôi nói như vậy nhưng họ có làm như vậy không thì lại là chuyện khác. Thế thì làm sao nói Bộ trưởng Tư pháp phải chịu trách nhiệm cho việc ở cấp dưới được. 
Đó là câu chuyện của phân công phân cấp quyền lực. Đó là yếu tố để đảm bảo anh có quyền lực toàn vẹn, đồng thời cũng là để anh chịu trách nhiệm toàn vẹn. Ví dụ, vừa qua có việc nọ việc kia dư luận đặt vấn đề phê bình Bộ trưởng Y tế nhưng đâu phải là Bộ trưởng Y tế sắp đặt việc đó mà phía dưới là Ủy ban làm việc này chứ, sao lại đặt vấn đề yêu cầu Bộ trưởng Y tế phải từ chức? Thế là vô lý. Mọi thứ vì thế phải là đồng bộ!
- Xin trân trọng cám ơn Bộ trưởng!

Đọc thêm

Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp: Quyết tâm cao trong công tác kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, tiêu cực

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Ngày 28/3, Ban cán sự Đảng Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, thi hành án dân sự theo các quy định số 131-QĐ/TW và 132-QĐ/TW của Bộ Chính trị với sự chủ trì của đồng chí Lê Thành Long, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Ban cán sự đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp.

Bạc Liêu: Triển khai các Luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6

Bạc Liêu: Triển khai các Luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6
(PLVN) - Sáng 28/3, Sở Tư pháp - Cơ quan thường trực Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh Bạc Liêu tổ chức Hội nghị trực tiếp và được kết nối trực tuyến đến các điểm cầu cấp huyện, cấp xã triển khai các Luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 6, Kỳ họp bất thường lần thứ 5. Ngoài điểm cầu chính, Hội nghị còn kết nối trực tuyến đến 7 điểm cầu cấp huyện và 64 điểm cầu cấp xã.

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm
(PLVN) - Trong 02 ngày từ 27-28/3/2024, tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, với sự hỗ trợ bởi Chương trình “Tăng cường pháp luật và tư pháp tại Việt Nam” (EU JULE) do Liên minh Châu Âu tài trợ với sự đóng góp tài chính của hai cơ quan thuộc Liên hợp quốc là UNDP và UNICEF, Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm - Bộ Tư pháp đã tổ chức Lớp tập huấn cho cán bộ địa phương về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ và đăng ký biện pháp bảo đảm.

Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi): Quy định rõ cơ chế, giới hạn áp dụng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát

 Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa phát biểu tại Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV, cho ý kiến về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội nhấn mạnh, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát là mô hình mới, chưa có thực tiễn kiểm nghiệm. Do đó, cần tiếp cận nội dung này theo hướng thận trọng, bảo đảm kiểm soát tốt.

Đảm bảo chất lượng, thời gian đào tạo nghề công chứng

Công chứng viên giải quyết yêu cầu của khách hàng (ảnh MH).
(PLVN) - Để góp phần nâng cao chất lượng đầu vào của đội ngũ Công chứng viên (CCV), dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) quy định người muốn hành nghề công chứng đều phải tham dự khóa đào tạo nghề công chứng. Quy định này cũng phù hợp với pháp luật các nước theo hệ thống công chứng Latinh.

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án
(PLVN) -Ngày 25-3, Chi cục thi hành án dân sự (THADS) TP. Thủ Đức, TP.HCM đã tổ chức thi hành xong Bản án số 1027/2018/DSPT ngày 12-11-2018 của TAND TP.HCM; Quyết định giám đốc thẩm số 167/2019/DS-GDT ngày 4-7-2019 của TAND cấp cao tại TP.HCM; Quyết định thi hành án số 994/QĐ- CCTHADS ngày 3-12-2018 của Chi cục Trưởng Chi cục THADS TP. Thủ Đức.

Tiếp tục tháo gỡ “điểm nghẽn” trong triển khai Đề án 06 trong lĩnh vực hộ tịch

Quang cảnh buổi làm việc.
(PLVN) -Sáng 25/3, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh đã chủ trì cuộc làm việc với các đơn vị về tháo gỡ các vướng mắc triển khai Đề án 06 của Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia, giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến 2030 trong lĩnh vực hộ tịch.

Tăng cường quản lý nhà nước trong hoạt động công chứng

Người dân thực hiện thủ tục về công chứng (ảnh MH, Báo VP).
(PLVN) - Tính đến nay, nước ta có hơn 3.300 công chứng viên (CCV) với gần 1.300 tổ chức hành nghề công chứng (TCHNCC). Để đảm bảo sự phát triển liên tục, ổn định, bền vững của các tổ chức này, dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) đã quy định nguyên tắc phát triển tổ chức hành nghề công chứng phải căn cứ vào điều kiện kinh tế-xã hội, diện tích, số lượng và mật độ phân bố dân cư, nhu cầu công chứng hợp đồng, giao dịch trên địa bàn cấp huyện dự kiến thành lập.