Cánh đồng chuyên canh măng tây của gia đình ông Nguyễn Đức Đình ở xã Thái Bảo (Gia Bình, Bắc Ninh) rộng hơn 2ha. Được sự giúp đỡ của các cấp Hội Nông dân, bắt đầu từ tháng 10/2013, ông Đình phát triển cây măng tây trên cơ sở liên kết với Sàn giao dịch kết nối cung - cầu nông nghiệp thực phẩm.
Nhờ thực hiện đúng quy trình chăm sóc do kỹ thuật viên của sàn giao dịch hướng dẫn nên chỉ sau 4 tháng, cây măng tây đã cho thu hoạch. Theo chia sẻ của ông Nguyễn Đức Đình, chi phí ban đầu để trồng măng tây khá cao song bù lại người sản xuất sẽ được thu sản phẩm liên tục 7 - 8 tháng/năm trong thời gian từ 3 - 4 năm, nếu chăm sóc tốt có thể thu tới 5 năm.
Thực tế từ đầu năm 2014 đến nay, vào những thời điểm thu hoạch rộ, trên diện tích hơn 2ha, bình quân gia đình ông Đình thu hoạch từ 250 - 270 kg/ngày. Điều đáng nói là nhờ liên kết chặt chẽ nên toàn bộ sản phẩm măng tây đạt chất lượng đều được sàn giao dịch thu mua tại ruộng với giá trung bình khoảng 50 nghìn đồng/kg. Gia đình ông Đình đang dự kiến sẽ mở rộng diện tích sản xuất để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của phía đối tác.
Cũng trên cơ sở liên kết cùng doanh nghiệp để sản xuất theo hướng hàng hóa, khoai tây đang trở thành cây trồng chủ lực trong sản xuất vụ đông ở nhiều xã của huyện Gia Bình. Năm nay là năm thứ 2 Công ty Cổ phần TONKIN và một số hợp tác xã trên địa bàn huyện Gia Bình triển khai mô hình liên kết trồng khoai tây xuất khẩu với 2 loại giống là khoai tây Solara và Atlantích.
Trên diện tích hơn 25ha tập trung tại các xã Thái Bảo, Đại Lai, Đại Bái, Đông Cứu và thị trấn Gia Bình, công ty đã đứng ra cung ứng giống, phân bón và bố trí cán bộ trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật từ khi trồng đến lúc thu hoạch. Trên 200 hộ tham gia mô hình có trách nhiệm trồng và chăm sóc theo đúng kỹ thuật.
Nhờ có kinh nghiệm trồng khoai tây xuất khẩu từ vụ đông năm 2013 nên nhìn chung năm nay cả năng suất và chất lượng sản phẩm khoai tây đều cao hơn năm trước. Bà con rất phấn khởi vì công ty đã thực hiện đúng hợp đồng với giá thu mua trung bình là 6.200 đồng/kg. Theo tính toán, bình quân năng suất khoai tây năm nay đạt khoảng 700 kg/sào, trong đó có trên 80% củ loại 1, mẫu mã sản phẩm đẹp, hàm lượng tinh bột cao.
Bà Nguyễn Thị Dáng, thôn Huề Đông, xã Đại Lai chia sẻ: “Qua 3 tháng chăm sóc, trên diện tích 1,5ha gia đình tôi thu được gần 9 tấn khoai tây. Sau khi trừ chi phí các loại do công ty ứng, tôi còn thu về được khoảng 30 triệu đồng. Vụ đông giờ đã mang lại nguồn thu nhập chính cho gia đình tôi”. Mô hình liên kết này vừa mở ra cơ hội để người nông dân tiếp cận với các tiến bộ khoa học kỹ thuật, yên tâm sản xuất không phải lo cảnh “mất mùa, rớt giá”, đồng thời cũng giúp công ty chủ động nguồn nguyên liệu khoai tây phục vụ xuất khẩu.
Thực tế hiện nay, trên cơ sở phát huy vai trò của Hội Nông dân các cấp, cùng với huyện Gia Bình, hình thức liên kết sản xuất giữa nông dân và doanh nghiệp trong sản xuất nông nghiệp ở Bắc Ninh đã phát triển khá mạnh mẽ, nhất là ở các huyện Yên Phong, Lương Tài, Quế Võ.
Điển hình như các cấp Hội Nông dân huyện Yên Phong đã tích cực phối hợp với nhiều công ty, doanh nghiệp lớn như Công ty TNHH Samsung Electronic, Orion Việt Nam, Foseca… trong thu mua, tiêu thụ các sản phẩm nông sản, thủy sản, trứng, thịt gia cầm… của hội viên nông dân. Chỉ tính riêng trong năm 2014, giá trị thu mua nông sản của các doanh nghiệp, đơn vị này đã lên tới hàng tỷ đồng, góp phần quan trọng thúc đẩy sản xuất nông nghiệp của địa phương.
Trong bối cảnh thị trường có nhiều biến động, chi phí sản xuất ngày càng tăng, thiết nghĩ không chỉ Bắc Ninh mà các tỉnh, thành khác cũng nên nghiên cứu và có chính sách hỗ trợ, khuyến khích, nhân rộng các mô hình liên kết sản xuất giữa nông dân và doanh nghiệp. Đây không chỉ là “chìa khóa” để các địa phương dần hình thành sản phẩm nông nghiệp chủ lực mà còn là cơ sở đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa, góp phần tăng thu nhập và nâng cao đời sống cho người nông dân.
