Hãi hùng nguy cơ ngộ độc khi để thịt lâu ngày trong tủ lạnh
Tủ lạnh là một phương tiện bảo quản thức ăn chứ không có tác dụng diệt khuẩn. Để đồ sống lẫn đồ chín, không gói kín thực phẩm khi cất, cả tháng không vệ sinh tủ hay không bỏ đi các đồ lâu ngày không dùng đến… sẽ biến tủ lạnh thành ổ chứa vi khuẩn. Vì vậy, các bà nội trợ cần hiểu rõ cách bảo quản và sắp xếp đồ ăn sao cho hợp lý để tủ lạnh không trở thành “hung thủ đầu độc” cả gia đình.
Ít ai biết, ngay sau khi chết, trong mô cơ của động vật xảy ra những biến đổi, tùy thuộc vào điều kiện môi trường, trong một thời gian nhất định, cuối cùng sẽ dẫn đến hiện tượng tự phân và sau đó là hư hỏng thối rữa.
Sự biến đổi mô cơ của động vật sau khi chết được chia làm 3 giai đoạn. Giai đoạn tê cứng: cơ thịt co lại, mất tính đàn hồi, chắc, màu đỏ, có mùi máu. Sản phẩm chế biến ở trạng thái này có mùi vị kém, khó tiêu hóa, không sử dụng trong chế biến đồ hộp. Giai đoạn tự phân: thịt mềm, có hương thơm, dễ tiêu hóa, còn gọi là hiện tượng chín của thịt. Giai đoạn phân hủy thối rữa: thịt bị ướt, nhầy, mềm nhũn, có màu thẫm dần và chuyển sang màu xám hay xanh, có mùi khó chịu.
Sự phân hủy protein là nguyên nhân làm ẩm ướt bề mặt và xuất hiện chất nhầy, đồng thời với sự tiết chất nhầy trên bề mặt thịt phân hủy, màu sắc, mùi, độ chắc và các chỉ tiêu khác của thịt cũng bị biến đổi. Thịt màu đỏ đầu tiên chuyển sang màu nhợt nhạt rồi sang màu xanh nhạt.
Theo nghiên cứu khoa học, các loại thịt tươi sống là những loại có nguy cơ cao bị hỏng nhanh hàng loạt và có thể gây ngộ độc thức ăn, do đó cần chú trọng đặc biệt. Thịt nên được giữ ở 0oC, và chỉ nên sử dụng trong 3 ngày. Với loại thịt tươi nếu bọc thì giữ được 3 ngày, nếu không bọc giữ được 5 ngày trong điều kiện nhiệt độ 0-3oC. Các loại thịt bắp nguyên khúc (ví dụ như đùi heo...) và thịt đã được xử lý (thịt hun khói...) có thể giữ được lâu hơn. Người dân không nên sử dụng thịt lâu quá 7 ngày nếu không muốn thịt tươi trở thành “đồ bẩn” đầu độc cả gia đình.
Theo thạc sĩ Doãn Tường Vi, Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện 198 cho biết: “Thịt sống, trứng giập, sữa (đã mở, không đậy kín) là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn sinh sôi. Vì thế, nếu tùy tiện có gì cũng tống vào tủ lạnh, người dân có thể biến nơi bảo quản thức ăn thành ổ vi khuẩn gây bệnh”.
Cũng theo bác sĩ, những thói quen như mua thịt ở chợ đựng trong túi nilong về quẳng luôn vào tủ lạnh, ngay cạnh hộp sữa chua hay bát đựng thịt ăn thừa bữa trước; rồi trứng mang ở chợ về cất ngay vào tủ… khá phổ biến trong các gia đình hiện nay. Thực tế, trong tủ lạnh vẫn là vòng tuần hoàn, dễ nhiễm khuẩn chéo. Nguy cơ ngộ độc có thể xuất phát từ tủ lạnh nếu không biết cách bảo quản.
Thạc sĩ Doãn Tường Vi chia sẻ thêm, thực phẩm dù sống hay chín cần được cho vào túi hay hộp kín trước khi để vào tủ lạnh. Đồ sống và chín cần để ở các ngăn riêng biệt. Đồ sống trước khi cho vào tủ lạnh cần được rửa sạch, cho vào túi, hộp sạch, kín. Thịt, cá nên bảo quản trên ngăn đá, ngăn mát chỉ nên để 1-2 ngày. Nên vệ sinh tủ lạnh thường xuyên, tốt nhất cứ 2-3 ngày một lần, nếu lỡ để đồ ăn, nước từ thực phẩm rớt ra tủ lạnh thì cần lau sạch ngay. Ngoài ra, cần thường xuyên kiểm tra đồ trong tủ lạnh, sử dụng những đồ dễ hỏng trước, loại bỏ các thực phẩm không thể dùng được nữa.
Lưu ý bảo quản đúng cách một số loại thực phẩm không phải là tươi sống
Để phô mai, sữa chua, sữa uống và kem trong các vật chứa khi đưa vào tủ lạnh. Nếu đã đổ sữa tươi ra cốc hay bát, bạn không nên đổ lại vào bình hay chai đựng ban đầu rồi mang cất. Thay vào đó, đậy chặt miệng bát hay cốc bằng màng bọc nilon. Khi bảo quản sữa tươi, những chai nhựa đựng sữa tươi sẽ tốt hơn là hộp carton, vì vi khuẩn có thể sinh sôi gần vòi hút của hộp và đi theo vào cốc sữa mỗi lần bạn rót ra.
Trái cây và rau quả phả các khí gas khác nhau, vì thế nếu để chung, loại này có thể khiến loại kia nhanh hỏng hơn. Bảo quản quả và rau ở ngăn riêng biệt và trữ theo cùng loại như: táo với táo, cà rốt với cà rốt…
Trữ quả và rau khô trong các túi nilon đục lỗ hay các túi nhựa hở để duy trì môi trường không bị ẩm nhưng vẫn cho phép không khí lưu thông. Rửa rau, quả rồi để ráo hẳn nước trước khi cất vào tủ lạnh vì sự ẩm ướt có thể làm chúng dễ mốc và thối nhanh hơn./.