Từ khu công nghiệp đến “ổ” ô nhiễm

(PLO) - Hơn 50% nhà máy, xí nghiệp không có hệ thống xử lý chất thải, số còn lại có nhưng để “trưng bày” và đối phó vì không thường xuyên vận hành, hoặc quá lạc hậu, hư hỏng nên không thể hoạt động… 
Số lượng nhiều, chất lượng đáng bao nhiêu?
Tính đến hết năm 2012, Việt Nam có 289 khu công nhiệp (KCN), khu chế xuất (KCX) với diện tích hơn 80 ngàn ha.  Các KCN, KCX này đã thu hút trên 4,3 ngàn dự án FDI với tổng số vốn đăng ký lên tới 65 tỷ USD. Ngoài ra, cả nước hiện có gần 900 cụm công nghiệp, thu hút trên 7 ngàn dự án  với tổng vốn đầu tư trên 112 ngàn tỷ đồng, tạo việc làm cho gần nửa triệu lao động…
Ô nhiễm môi trường luôn là nỗi ám ảnh của mọi người
 Ô nhiễm môi trường luôn là nỗi ám ảnh của mọi người
Hiệu quả từ các KCN, KCX và cụm công nghiệp thì đã rõ, nhưng mặt trái ô nhiễm môi trường thì dường như chưa được đề cập nhiều.  Mới đây, mới có một hội thảo chuyên đề về bảo vệ môi trường trong hệ thống các KCN ở Việt Nam được tổ chức tại TP.Hồ Chí Minh.
GS-TS Võ Thanh Thu - Ủy viên Hội đồng tư vấn chính sách thương mại quốc tế, VCCI – nói thẳng:  Hiện nay các KCN của Việt Nam đang tồn tại nhiều vấn đề lớn làm hạn chế đến sự phát triển bền vững nền kinh tế đất nước. 
Thứ nhất là thiếu chiến lược nên bất chấp. “Do chúng ta đi lên từ một nước nghèo, bằng mọi cách thu hút vốn đầu tư nên giờ đây các KCN, KCX mọc tràn lan. Hình như không có thủ đô của nước nào lại có tới 19 KCN, KCX tập trung với diện tích lên tới gần 8 ngàn ha như ở ta (chưa kể 40 KCN nhỏ và cụm công nghiệp). Hay như khu vực Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), có tới gần 300 KCN và cụm công nhiệp với diện tích lên đến 43 ngàn ha, nhưng mới chỉ có 14 ngàn ha là thu hút được đầu tư, còn lại vẫn bỏ hoang… 
Trung bình mỗi hécta đất sạch chi phí đầu khoảng 4 tỷ đồng, vậy mà hiện cả nước đang có hàng chục ngàn hécta KCN, KCX bị bỏ hoang,  lãng phí tiền của lên tới hàng chục ngàn tỷ đồng. Đó là chưa kể hàng trăm ngàn nông dân bị ảnh hưởng bởi không còn đất sản xuất…” – vị này bức xúc.
Thứ hai và quan trọng nhất chính là đã quên đi yếu tố bảo vệ môi trường, khiến cho tình trạng ô nhiễm ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt là ô nhiễm nước và khí thải. Hiện còn khảng 75% KCN và 85% cụm công nghiệp ở khu vực ĐBSCL chưa có hệ thống xử lý nước thải tập trung, nên trung bình mỗi năm các KCN, cụm công nghiệp vùng này thải ra môi trường gần 50 triệu m3. Ước tính trên cả nước, tỷ lệ nước thải không qua xử lý xả thẳng ra môi trường chiếm trên 70%...
Nhiều lỗ hổng pháp lý
Theo các đại biểu, trong thời gian gần đây Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật quan trọng nhằm tạo hành lang pháp lý cho hoạt động bảo vệ môi trường và giải quyết các vấn đề liên quan đến môi trường. Trong đó, phải kể đến Luật Bảo vệ môi trường, Luật Đa dạng sinh học, Luật Tài nguyên nước, Luật Khoáng sản, Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả... 
Chính phủ, các Bộ, ngành liên quan cũng đã ban hành các nghị định, thông tư hướng dẫn và các quy chuẩn kỹ thuật về môi trường… Nhưng xem ra, vẫn còn rất nhiều vấn đề bất cập bởi sự thiếu đồng bộ, chặt chẽ giữa các quy phạm này.
Luật sư Nguyễn Văn Hậu - Phó Chủ nhiệm Hội Luật gia TP.Hồ Chí Minh cho rằng, hiện còn nhiều thách thức tư pháp đối với việc bảo vệ môi trường ở Việt Nam. Cụ thể là việc tranh chấp môi trường ngày càng gia tăng với rất nhiều vụ nghiêm trọng. điển hình như: Tranh chấp giữa người dân Đồng Nai và Công ty Sonadezi vào tháng 8/2011 do công ty này xả thải không qua xử lý.  
Gần đây nhất là tranh chấp giữa người dân huyện Cẩm Thủy, Thanh Hoá và Công ty Nicotex Thanh Thái do việc công ty này chôn thuốc bảo vệ thực vật, chất thải xuống lòng đất, gây ô nhiễm môi trường xung quanh... Bên cạnh đó, việc nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể và người dân về bảo vệ môi trường chưa đầy đủ, chưa chuyển thành ý thức và hành động cụ thể. 
Vấn đề quan trọng là hệ thống pháp luật về khiếu kiện môi trường và công tác thực thi chính sách pháp luật trong lĩnh vực môi trường còn nhiều bất cập như các quy định về quyền khởi kiện tập thể của người dân bị thiệt hại do ô nhiễm môi trường; thời hiệu khởi kiện trong lĩnh vực môi trường; xác định thiệt hại đối với hành vi gây ô nhiễm môi trường, cũng như việc giải quyết tranh chấp trong lĩnh vực môi trường hay việc cưỡng chế thi hành thỏa thuận trong trường hợp một bên không thi hành thỏa thuận cam kết… Rất khó với cả người gây ảnh hưởng lẫn người bị ảnh hưởng.
Để khắc phục những hạn chế trên, các đại biểu cho rằng đã đến lúc Việt Nam phải gấp rút có chiến lược phát triển bền vững, phải kiên định phương châm “quý hồ tinh, bất quý hồ đa” trong thu hút đầu tư. Việc quy hoạch phải phù hợp với từng vùng, từng địa phương, chứ không nên tràn lan. 
Mặt khác cũng phải minh bạch thông tin, sớm hoàn thiện hệ thống pháp luật, quy định cụ thể, rõ ràng, chặt chẽ và đồng bộ nhằm giải quyết nghiêm minh, thuận lợi nhất khi có xung đột trong lĩnh vực môi trường xảy ra.

Đọc thêm

Ông Hoàng Nam Tiến: 'Thế hệ làm chủ AI là thế hệ lãnh đạo tương lai'

Ông Hoàng Nam Tiến: 'Thế hệ làm chủ AI là thế hệ lãnh đạo tương lai'
(PLVN) - Tại chương trình FPT Leader Talk ngày 30/10, ông Hoàng Nam Tiến - Phó chủ tịch Hội đồng trường Trường Đại học FPT nhấn mạnh trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) đang ảnh hưởng sâu sắc đến môi trường học tập và làm việc, người làm chủ được AI sẽ là những lãnh đạo tương lai.

Nhờ đâu Hoa sen Group đạt lợi nhuận sau thuế hơn 500 tỷ đồng?

Nhờ đâu Hoa sen Group đạt lợi nhuận sau thuế hơn 500 tỷ đồng?
(PLVN) - Công ty Cổ phần Tập đoàn Hoa Sen (HOSE: HSG) vừa công bố báo cáo tài chính hợp nhất niên độ tài chính (NĐTC) 2023-2024 (từ ngày 1/10/2023 đến ngày 30/9/2024). Theo đó, trong NĐTC 2023-2024, doanh thu hợp nhất đạt 39.272 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế hợp nhất đạt 510 tỷ đồng.

Vietnam Airlines – nâng cánh bay vì quyền bình đẳng giới

Vietnam Airlines cũng đã có nhiều hoạt động để lan tỏa thông điệp vì bình đẳng giới tới xã hội thông qua các hoạt động thiết thực
(PLVN) - Trong hành trình phát triển của Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines), không chỉ có sắc màu của bông sen vàng nổi bật giữa nền xanh, mà màu cam của chuyến bay “tô cam”, màu hồng của chuyến bay “heforshe” đã cho thấy những nỗ lực của Hãng hàng không quốc gia trong công cuộc chung tay kiến thiết một xã hội bình đẳng giới với nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa, có giá trị lan tỏa mạnh mẽ.

Nữ CEO Phạm Thị Giang: Phụ nữ có quyền theo đuổi ước mơ của riêng mình

Bà Phạm Thị Giang - Giám đốc điều hành Công ty TNHH Đại lý Thuế Việt Luật (Ảnh: NVCC)
(PLVN) - Là một phụ nữ thành công, dành nhiều tâm huyết cho công việc nhưng doanh nhân Phạm Thị Giang – Giám đốc Đại lý Thuế Việt Luật - vẫn luôn biết cách vun vén chu đáo cho gia đình. Chị cho rằng phụ nữ hiện đại có quyền theo đuổi ước mơ và luôn ủng hộ họ làm những điều họ cảm thấy hạnh phúc.

longformTìm thấy “bếp nhà mình” ở Caseyai Coffee & Food

Tìm thấy “bếp nhà mình” ở Caseyai Coffee & Food
(PLVN) - Tôi lạc vào không gian Caseyai Coffee & Food của chị Cao Hồng Vân - nữ doanh nhân đất Mỏ - vào một ngày thu rất đẹp của Hà Nội. Nhưng quả thực, sau cánh cửa, Caseyai lại có sức lôi cuốn lạ kỳ bởi cảm giác yên ả, tĩnh lặng giữa thiên nhiên hoang sơ của đại dương…

Binh đoàn 12 - 'Đội quân công tác' ở Làng Nủ

Ngôi nhà sàn bê tông đầu tiên ở Làng Nủ được Binh đoàn 12 cất nóc hôm 22/10 (Ảnh: Quốc Hồng).
(PLVN) -Thiếu tướng Nguyễn Hữu Ngọc - Tư lệnh Binh đoàn 12/Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn (Bộ Quốc phòng) cho hay, sau 1 tháng khởi công xây dựng, ngày 22/10, Bộ đội Trường Sơn đã cất nóc xong ngôi nhà đầu tiên tại khu tái định cư Làng Nủ (xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai).

'Tướng trận' Sông Đà kể chuyện băng rừng, vượt sông vì dòng điện đất nước

Sông Đà 11 đã thi công 4 cột (mỗi cột cao 145 mét, trọng lượng 426 tấn) vượt sông Hồng và Sông Luộc, đoạn qua Nam Định, Thái Bình, Hải Dương.
(PLVN) - “Trên đỉnh cột cao bằng đỉnh của một tòa nhà 40 tầng, trời nắng, gió to; phía dưới, sông Hồng nước vẫn cuộn chảy… nhưng lính thợ Sông Đà vẫn hô “Quyết tâm!”, để chinh phục cho được điểm cao 145 mét dựng cột, kéo dây đưa điện ra miền Bắc”, kĩ sư Nguyễn Văn Dũng - Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Sông Đà 11 nhắc lại những ngày không thể quên trên công trường đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối.

Tổng công ty Khí Việt Nam nỗ lực chuyển đổi xanh

Tàu hỏa chở khí LNG từ Nam ra Bắc bằng đường sắt.
(PLVN) - Tổng Công ty Khí Việt Nam (PV GAS) là doanh nghiệp dẫn dắt thị trường khí Việt Nam, đang nỗ lực chuyển đổi mô hình sản xuất, kinh doanh từ “đen” sang “xanh” nhằm phát triển doanh nghiệp một cách bền vững, bảo vệ môi trường.

Để Việt Nam có nhiều doanh nghiệp 'sếu đầu đàn'

Để Việt Nam có nhiều doanh nghiệp 'sếu đầu đàn'
(PLVN) -  Hiệp hội Doanh nghiệp Nhỏ và Vừa Việt Nam đã có những đề xuất, “hiến kế” để cộng đồng doanh nghiệp nước ta ngày thêm lớn mạnh, đóng góp nhiều hơn nữa cho sự nghiệp phát triển toàn diện nước Việt Nam.

Khơi thông ‘điểm nghẽn’ tiếp cận vốn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Phiên thảo luận
(PLVN) - Một trong những khó khăn lớn nhất các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa gặp phải là vấn đề tiếp cận vốn và tiếp cận thị trường.  150 nhà quản lý, chuyên gia và lãnh đạo các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Nghệ An vừa tham gia Hội thảo thảo luận về các giải pháp hữu hiệu giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận vốn hiệu quả.

Doanh nhân Việt và khát vọng Việt Nam hùng cường

Doanh nhân Việt và khát vọng Việt Nam hùng cường
(PLVN) -  Vào dịp ngày doanh nhân Việt Nam (13/10) năm nay, cộng đồng doanh nhân đón tin vui khi tiến sĩ, tỉ phú Nguyễn Thị Phương Thảo cùng hai nữ doanh nhân khác được Tạp chí uy tín Fortune (Mỹ) vinh danh trong danh sách “Những người phụ nữ quyền lực nhất châu Á năm 2024".

Doanh nhân Tân cảng Sài Gòn “Vững vàng bứt phá - Vượt sóng vươn xa”

Phó Đô đốc Trần Thanh Nghiêm và ông Nguyễn Hữu Nam tặng hoa chúc mừng Ban Lãnh đạo Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn
(PLVN) - Tối 11/10, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn tổ chức gặp mặt kỷ niệm 20 năm Ngày Doanh nhân Việt Nam (13/10/2004 - 13/10/2024); tổng kết 10 năm “Quỹ phụng dưỡng suốt đời Mẹ Việt Nam anh hùng, thân nhân liệt sỹ”. Phó Đô đốc Trần Thanh Nghiêm, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Tư lệnh Hải quân dự chúc mừng.