Năm 2025 là năm có nhiều cảm xúc đối với doanh nhân gốc Việt David Dương - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty California Waste Solutions (CWS), Công ty TNHH Xử lý chất thải Việt Nam (VWS). Biết rằng lá rụng về cội, khi doanh nhân này tiễn đưa mẫu thân về nơi an nghỉ cuối cùng, nhưng hơn bao giờ hết, sự tôn trọng và đặc biệt kính yêu mà ông hướng đến người mẹ của mình càng sâu lắng hơn, thiết tha hơn khi giờ đây, ông càng thấu hiểu hơn lời căn dặn cuối cùng: “Dù ở đâu, chúng ta vẫn là người con đất Việt và có trách nhiệm đóng góp, dựng xây quê hương”.
Bản lĩnh doanh nhân quốc tế
Nhìn lại một năm 2024 nhiều biến động, thử thách, kể cả sự bất ngờ trong cuộc sống và sự nghiệp, hơn bao giờ hết, bản lĩnh của một doanh nhân từng trải trên thương trường quốc tế hàng chục năm trời đã được phát huy tối đa. Mà khi trời đất chuyển mình qua mùa xuân 2025, ông David Dương vẫn còn giữ trong lòng thật nhiều cảm xúc, trăn trở, vừa thấy mình may mắn vì tận dụng dụng được trong “nguy” có “cơ”, vừa biết ơn vì chính bản thân mình đã luôn minh bạch nhất, kiên định nhất và tử tế nhất. Theo đó, điều may mắn là các dự án dang dở ở Hoa Kỳ vẫn đang tiếp tục được thực hiện.
Ông David Dương đã xây dựng thành công thương hiệu của mình và được mọi người đặt biệt danh là “vua rác”, “tỉ phú rác” ở Mỹ. |
Trước hết là dự án khu vực nạp khí nén lỏng CNG và khu vực nạp điện để tiếp nhiên liệu cho xe thu gom rác được đẩy mạnh triển khai. Đón đầu quy định của tiểu bang California (Hoa Kỳ) liên quan: “Từ nay đến năm 2035 các xe thu gom rác đều phải chạy bằng điện”, nên dù công ty CWS đang có dàn xe chạy bằng năng lượng sạch là khí nén lỏng CNG nhưng “vua Rác” David Dương vẫn ra quyết định: Đầu tư dàn xe mới, sử dụng hoàn toàn bằng điện.
Bên cạnh đó, nhà máy phân loại tái chế tại Oakland cũng được ông David Dương trực tiếp chỉ đạo tiếp tục hoàn thiện. “Vua Rác” David Dương chia sẻ: “Tuy thời gian có chậm hơn do chi phí nguyên liệu tăng, thiếu nhân công nhưng hợp đồng thu gom, xử lý rác của CWS với các thành phố đã ký ở Mỹ vẫn còn gần 20 năm nên chúng tôi vẫn triển khai hoạt động, góp phần vào việc bảo vệ, giữ gìn môi trường”.
Tạp chí Waste Age thường xuyên đánh giá CWS là một trong những công ty tái chế hàng đầu tại Mỹ. CWS đã nhận được nhiều giải thưởng trong lĩnh vực tái chế do Hội đồng Quản lý Rác thải California trao tặng. |
Tại Việt Nam, Công ty VWS vẫn đang thực hiện theo yêu cầu của TPHCM về thay đổi công nghệ đốt rác phát điện. Công ty đã nộp xong tờ trình đến UBND TPHCM và đang chờ xét duyệt. Nếu được chấp nhận và thỏa thuận giá cả, hai bên sẽ cùng ký kết phụ lục hợp đồng và bắt tay thực hiện. Hiện nay, công ty VWS vẫn đang tiếp nhận trung bình khoảng 6.700 tấn rác/ngày và xử lý theo công nghệ chôn lấp hợp vệ sinh của Hoa Kỳ.
Doanh nhân David Dương cho biết: “VWS áp dụng việc chôn lấp bằng công nghệ chứ không phải chôn lấp truyền thống. Trước đây, việc chôn lấp rác hữu cơ không gây ô nhiễm môi trường đến mức lo ngại, nhưng hiện nay, thành phần rác biến chuyển theo sự phát triển của TP Hồ Chí Minh, vậy nếu chôn lấp mà không có công nghệ để xử lý nguồn nước và khí metan thì chắc chắn việc chôn lấp này sẽ gây ra ô nhiễm nghiêm trọng, ảnh hưởng đến môi sinh và sức khỏe con người”.
Được biết, giấy phép hoạt động của Khu liên hợp xử lý chất thải Đa Phước (huyện Bình Chánh, TPHCM) có thời hạn đến năm 2055, theo yêu cầu của TPHCM, ông David Dương kỳ vọng dự án chuyển đổi đốt rác phát điện sẽ được giải quyết nhanh hơn.
Sinh viên tham quan hệ thống xử lý rác thải tại Khu liên hợp xử lý chất thải Đa Phước. |
Dành trọn niềm yêu thương cho quê hương, vì nơi ấy có mẹ
Vào những dịp giáp tết Tây, dù đi xa, nhưng đại gia đình doanh nhân gốc Việt David Dương thường trở về mái nhà chung để mừng thọ cho mẹ của ông, vì ngày cuối cùng của năm (31/12) là ngày sinh nhật của bà. Đã đi qua hơn nửa đời người, nhưng ký ức về ngày đoàn tụ này luôn để lại những cảm xúc thiêng liêng nhất cho ông. Năm 2025, lần đầu tiên ông không thể chúc mừng sinh nhật mẹ mình, mà chỉ có thể hồi hướng công đức cho bà ở miền cực lạc. Ông David Dương tâm sự, mẹ mất đi là một mất mát rất lớn nhưng bà đã trao trọng trách cho ông để ông giữ lửa “đoàn kết” gia đình.
Ông David Dương bồi hồi kể lại: “Cha mẹ luôn căn dặn chúng tôi phải trở thành người công dân tốt, có ích cho xã hội, phải nhớ nguồn cội và đóng góp dựng xây quê hương… Doanh nhân không chỉ nghĩ đến việc kiếm tiền, mà phải biết làm lợi cho xã hội, quê hương đất nước và nơi “chôn nhau cắt rốn”. Đây là điều cha mẹ tôi nhắc nhớ và chúng tôi vẫn đang cố gắng gìn giữ, thực hiện ngày càng tốt hơn”.
Chính những lời căn dặn đầy ý nghĩa đã trở thành nguồn cảm hứng, thôi thúc doanh nhân David Dương, một người con đất Việt, quay về cống hiến cho quê hương trong lĩnh vực môi trường. Từ năm 2005, ông đã bắt đầu đầu tư, và đến nay số tiền đã vượt hơn 200 triệu USD để xây dựng Khu liên hợp xử lý chất thải Đa Phước tại xã Đa Phước, huyện Bình Chánh, TPHCM.
Thời điểm đó, đây được xem là công ty tư nhân đầu tiên ở Việt Nam tham gia đầu tư trong lĩnh vực xử lý chất thải rắn theo công nghệ tiên tiến, bao gồm khu chôn lấp công nghệ cao, nhà máy xử lý nước rỉ rác, nhà máy phân loại và xử lý rác tái chế, nhà máy sản xuất phân compost, nhà máy điện từ khí metan…
Đến nay, Khu liên hợp xử lý chất thải Đa Phước không chỉ là nơi tiếp nhận, xử lý hơn 70% lượng rác thải của thành phố, mà còn trở thành điểm tham quan về một mô hình chuyên nghiệp chuẩn quốc tế về công nghệ xử lý chất thải tại Việt Nam, giao lưu chia sẻ kinh nghiệm của các trường học, đoàn khách tham quan trong nước và quốc tế. Trong hàng chục năm qua, hàng trăm đoàn khách từ nhiều miền tổ quốc, các chuyên gia nước ngoài đăng ký đến trực tiếp tiếp cận, học tập mô hình xử lý rác hiện đại.
Tiên phong thượng tôn pháp luật
Tính đến năm 2025, Việt Nam đã ký kết tham gia 23 công ước quốc tế về môi trường, cùng148 quốc gia khác trên thế giới phê chuẩn việc thực hiện Thỏa thuận Paris về Biến đổi khí hậu. Mới đây nhất, những cam kết của Việt Nam tại Corp 26 đã được cộng đồng quốc tế đánh giá rất cao, thể hiện Việt Nam là một quốc gia thành viên có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế, tham gia tích cực vào các hoạt động bảo vệ môi trường.
Bên cạnh đó, khái niệm an ninh môi trường đã được đưa vào Luật Bảo vệ môi trường của Việt Nam năm 2014. Theo đó, bảo đảm an ninh môi trường là một trong 3 yêu cầu phát triển bền vững mà Chương trình nghị sự 21 của Chính phủ đặt ra theo Quyết định 153/2004/QĐ-TTg ngày 17/8/2004 và Quyết định số 432/QĐ-TTg ngày 12/4/2012 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển bền vững của Việt Nam giai đoạn 2011 – 2020.
Thực tế cho thấy, ngay từ khi về Việt Nam đầu tư, doanh nhân David Dương nhận định, để bảo đảm an ninh môi trường cần sự triển khai đồng bộ và thống nhất, thường xuyên và lâu dài các giải pháp thích đáng. Theo đó, thượng tôn pháp luật, minh bạch thông tin, giải pháp tối ưu là 3 nền tảng cơ sở giúp doanh nghiệp ông phát triển bền vững. Chính vì vậy, sau khi bị một số truyền thông bẩn vu khống, bịa đặt, đăng tin sai sự thật làm ảnh hưởng quyền và lợi ích hợp pháp của lãnh đạo và công ty VWS, ông đã quyết định khởi kiện để đòi lại sự trong sạch.
Sau 3 năm, trải qua 2 phiên toà sơ thẩm và phúc thẩm, ông David Dương thắng kiện, trở thành 1 trong những doanh nghiệp FDI đầu tiên tại Việt Nam đi đến cùng một tình huống pháp lý phức tạp trên mạng xã hội. Với kết quả bản án, việc một doanh nghiệp kiên định bảo vệ danh dự, uy tín của mình đã thể hiện rõ khí chất của vị doanh nhân này: Kiên quyết đấu tranh với hành vi phá hoại doanh nghiệp, làm nhục người khác trên không gian mạng.
Ông David Dương phát biểu về việc doanh nghiệp thượng tôn pháp luật, ủng hộ Nghị định số 147 về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên mạng tại Hội thảo Pháp luật do Cục Phổ biến Giáo dục Pháp luật (PBGDPL) - Bộ Tư Pháp phối hợp cùng Chuyên trang Video Pháp luật - Báo Pháp luật Việt Nam tổ chức. |
Tận tâm hỗ trợ cộng đồng
Nhân dịp năm mới 2025, trong chuyến công tác về Việt Nam, đúng lúc đội ngũ công nhân viên được thăm khám, chăm sóc sức khỏe định kỳ, ông David Dương đã đến thăm hỏi, trò chuyện với các anh em công nhân viên. Gặp lại mọi người dưới “mái nhà” VWS, ông bày sự vui mừng: “Sự đóng góp của các công nhân viên, người lao động đối với công ty trong việc bảo vệ môi trường là rất đáng trân quý. Tôi hiểu rằng, một người lao động tại công ty do tôi điều hành tại Hoa Kỳ được chăm sóc theo tiêu chuẩn quốc tế như thế nào, thì tôi cũng dồn tâm sức để có thể chăm lo cho người lao động tại Việt Nam như vậy. Tôi luôn chỉ đạo các trưởng bộ phận, quản lý tại VWS cần nêu cao bổn phận chăm sóc, làm những gì tốt nhất cho công nhân viên, về cả sức khỏe lẫn đời sống tinh thần”.
Bao nhiêu năm đầu tư tại Việt Nam, là bấy nhiêu năm vị doanh nhân nhân này tạo điều kiện làm việc tốt nhất cho đội ngũ nhân sự, người lao động. Khi kinh tế suy thoái, công ty CWS tại Hoa Kỳ cũng như VWS tại Việt Nam vẫn cố gắng giữ việc làm, đảm bảo lương thưởng, chăm lo tinh thần cho người lao động. Cụ thể như tổ chức cho tất cả gia đình công nhân viên, người lao động đi nghỉ mát, vui chơi… nhằm tạo điều kiện tái tạo sức lao động sau những ngày làm việc.
Bên cạnh đó, vào các dịp lễ, Tết…, công ty đều tổ chức cho công nhân viên ăn liên hoan, tạo niềm vui nho nhỏ bằng cách quay số trúng thưởng với những phần quà có giá trị; tổ chức cho các con em công nhân viên vui hè, rộn ràng Ngày Quốc tế Thiếu nhi, quây quần vui tết Trung thu… Từ đó, ấm áp va tự nhiên như hơi thở, công nhân luôn xem VWS là “Ngôi nhà chung” để được cống hiến, được phát triển.
Chương trình khám sức khỏe định kỳ hàng năm do Công ty VWS tổ chức nhằm chăm sóc sức khỏe cho người lao động. |
Công ty VWS cũng là một trong những doanh nghiệp đi đầu về trách nhiệm cộng đồng. Trong đợt bão Yagi năm 2024 khiến đồng bào miền núi phía Bắc gặp nhiều khó khăn, tổn thất, tập thể lãnh đạo, cán bộ công nhân viên VWS đã phát huy tinh thần “lá lành đùm lá rách” bằng cách chung tay đóng góp vật chất, chung lòng hỗ trợ tinh thần, chung sức kêu gọi sự hỗ trợ của kiều bào đang định cự, học tập tại nước ngoài.
Trước đó, khi cả nước oằn mình chống lại đại dịch COVID-19, CWS tại Hoa Kỳ và VWS tại Việt Nam đã gấp rút tài trợ trang thiết bị y tế như que test nhanh COVID-19, máy trợ thở, khẩu trang y tế cho người dân, các nhân viên y tế, lực lượng vũ trang … cho người dân gốc Việt tại Mỹ và nhiều tỉnh, thành phố tại Việt Nam với trị giá hàng triệu USD.
Ông David Dương, Chủ tịch CWS kiêm Tổng giám đốc VWS (bên trái), trao tặng 250 máy trợ thở cho đại diện Tổng lãnh sự Việt Nam tại San Francisco (bên phải), để chuyển về Việt Nam. |
Đầu tư vào thế hệ trẻ
Không chỉ truyền cảm hứng bằng câu chuyện nghị lực vươn lên của chính bản thân nơi đất khách, doanh nhân David Dương còn tạo điều kiện để các bạn trẻ có cơ hội học tập, làm việc và cống hiến dựng xây quê hương Việt Nam. Như nhiều lần trải lòng với giới truyền thông, báo chí, ông David Dương khẳng định bản thân là một người Mỹ gốc Việt nên dù xa quê hương, ông vẫn có nguyện vọng đem những thành quả bản thân đã học hỏi từ công nghệ tiên tiến ở nước ngoài để trở về góp phần dựng xây đất nước Việt Nam.
“Việt Nam đang rất cần khoa học, công nghệ và nguồn nhân lực trở về Việt Nam để đóng góp, xây dựng đất nước. Các bạn là những người trẻ, được tiếp cận những kiến thức tiên tiến nhất. Chúng ta hãy đem những điều học được từ nhà trường, từ xã hội để góp phần phát triển quê hương. Đóng góp cho xã hội cũng là đóng góp cho chính bản thân, gia đình mình” - ông David Dương nói thêm.
Từ đó, doanh nhân David Dương đã quyết tài trợ 5 triệu USD vào quỹ học bổng của trường Đại học Fulbright. Chia sẻ cùng truyền thông bên lề chương trình, ông David Dương cho biết “Hiện đã đóng góp 1 triệu USD, 4 triệu USD còn lại sẽ đóng góp theo mô hình đối xứng. Nếu Mạnh thường quân hỗ trợ với trường bao nhiêu thì chúng tôi sẽ đóng góp bao nhiêu. Ví dụ như họ góp 500.000 USD, chúng tôi cũng góp 500.000 USD; thậm chí họ góp 4 triệu USD, tôi cũng sẽ góp ngay 4 triệu USD để học bổng đại học Fulbright có ngay 8 triệu USD”.
Doanh nhân David Dương tài trợ 5 triệu USD hỗ trợ học bổng trường Đại học Fulbright. |
Song song đó, vị doanh nhân toàn cầu này cũng khẳng định luôn rộng cửa chào đón học sinh, sinh viên từ các trường đến tham quan, học tập và tìm hiểu liên quan đến việc bảo vệ môi trường, tái chế rác, công nghệ xử lý rác tại Khu Liên hợp xử lý chất thải Đa Phước. Đồng thời tạo điều kiện để sinh viên ngành Môi trường nếu ra trường chưa có việc làm đều có thể nộp hồ sơ làm việc tại Công ty VWS.
“Chúng tôi luôn sẵn sàng giữ lại tất cả các nhân viên mới có cùng mục đích muốn đóng góp cho công cuộc bảo vệ môi trường chung của TPHCM. Tại Công ty VWS, các nhân viên sẽ được tạo điều kiện để cùng làm việc với các chuyên gia nước ngoài. Chúng tôi rất mong muốn phát triển ngành nghề của mình trong việc xử lý rác, bảo vệ môi trường cũng như tái chế rác. Đó chính là phương châm, là kim chỉ nam khi chúng tôi từ Hoa Kỳ khi về đầu tư tại Việt Nam trong lĩnh vực môi trường” – doanh nhân David Dương nhấn mạnh.
"Tôi thực sự kỳ vọng năm 2025, Việt Nam và Hoa Kỳ sẽ có nhiều sự hợp tác sâu rộng hơn về kinh tế và giao thương, phát triển khoa học công nghệ, tạo cú hích để xuất khẩu hàng hoá ra các khu vực và quốc tế, tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động, tăng thu nhập quốc dân, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tăng cường hội nhập kinh tế quốc tế, đề cùng nhau xây dựng đất nước Việt Nam mạnh mẽ và hùng cường" - doanh nhân David Dương bộc bạch.