Thực phẩm bẩn - Những vụ bê bối rợn người

Hàng chục triệu tấn gạo Trung Quốc từng bị phát hiện nhiễm kim loại nặng.
Hàng chục triệu tấn gạo Trung Quốc từng bị phát hiện nhiễm kim loại nặng.
(PLO) -Tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc đã đưa đến sự ra đời của những chuỗi cung ứng, sản xuất quy mô lớn và phức tạp. Mức thu nhập tăng làm cho nhu cầu của người tiêu dùng trở nên đa dạng hơn, đặt ra những thách thức mới về an toàn và chất lượng thực phẩm đối với các công ty và các nhà hoạch định chính sách.

Những vụ bê bối rợn người

Trong những năm gần đây, tại Trung Quốc, giới chức nước này liên tục phanh phui ra những vụ bê bối về an toàn thực phẩm chấn động dư luận. Đầu tiên có thể kể đến là vụ bê bối sữa trẻ em có hàm lượng hóa chất công nghiệp melamine hồi năm 2008. Hơn 300.000 trẻ em đã bị bệnh, trong đó có hơn 12.800 trẻ phải nằm viện và 6 trẻ tử vong. 

Tiếp đó, vào giữa năm 2015, người dân Trung Quốc lại rùng mình trước thông tin giới chức nước này đã thu giữ đến 100.000 tấn cánh gà, thịt bò, thịt lợn đông lạnh được cho là đã được sản xuất từ… hơn 40 năm trước. Số thịt này được thu giữ ở nhiều địa phương trên khắp Trung Quốc, bao gồm nhiều sản phẩm đã thối rữa nhưng vẫn được bảo quản đông lạnh để chế biến dần.

Trong số những vụ bê bối thực phẩm gây chấn động ở Trung Quốc còn có thể kể đến những vụ việc như ủ giá đỗ bằng hóa chất độc hại, thêm chất phụ gia có thể gây ung thư vào đậu phụ, bê bối dầu ăn tái chế…

Mới đây, hồi cuối tháng 3 vừa qua, tòa án Trung Quốc đã đưa ra xét xử 11 đối tượng bị cáo buộc đã sản xuất tổng cộng hơn 30.000 thùng sữa bột trẻ em giả mạo sản phẩm các hãng như Beingmate và Abbott, thu lời bất chính 524.000 USD.

Đó là còn chưa kể đến tình trạng gạo nhiễm kim loại nặng nghiêm trọng đã được phát hiện ở nước này từ nhiều năm nay. Một nghiên cứu do trường Đại học Nông nghiệp Nam Kinh, Trung Quốc thực hiện hồi năm 2013 cho thấy có đến 10% gạo được bán tại đất nước này có hàm lượng cadmi – một kim loại nặng được xác định nếu tiêu thụ lâu dài có thể gây suy thận và tử vong - vượt ngưỡng cho phép. 

Theo con số thống kê được giới chức Trung Quốc công bố tháng 12/2016, chỉ trong 3 quý đầu năm, các cơ quan chức năng ở nước này đã tiến hành 15 triệu cuộc thanh, kiểm tra về an toàn thực phẩm, phát hiện tổng cộng 500.000 vụ vi phạm các quy định về an toàn thực phẩm. Các vi phạm chủ yếu bao gồm sản xuất sản phẩm giả, bán thực phẩm nhiễm độc. 

Ông Bi Jingquan – người đứng đầu Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Trung Quốc – khi đó nói rằng dù giới chức nước này đã có nhiều cố gắng trong lĩnh vực thực phẩm nhưng vấn đề “thâm căn cố đế” này vẫn chưa được giải quyết hoàn toàn.

Theo một báo cáo của Ngân hàng phát triển châu Á, mỗi năm tại Trung Quốc có khoảng 300 triệu người có thể bị ảnh hưởng bởi các bệnh liên quan đến thực phẩm, trong đó bao gồm cả những bệnh nghiêm trọng như ung thư…

Đâu là nguyên nhân?

Theo các chuyên gia, trước những năm 1980, Trung Quốc phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt lương thực. Vì vậy, trong một nỗ lực để thúc đẩy sản xuất và cải tiến trong lĩnh vực này, hoạt động sản xuất lương thực, thực phẩm đã được phân cấp tới cho chính quyền các địa phương. 

Chính phủ Trung Quốc khi đó cũng đã thúc đẩy một loạt những sáng kiến để phát triển cơ sở hạ tầng nhằm tăng cường quy mô sản xuất, đồng thời cũng bắt đầu đưa đến những rủi ro về việc quản lý mới trong lĩnh vực vệ sinh an toàn thực phẩm. 

Ở thời điểm năm 1990, công nghiệp thực phẩm đã trở thành ngành công nghiệp lớn thứ 3 ở Trung Quốc, với tổng giá trị khi đó ước đạt 144,7 tỉ nhân dân tệ (tương đương 21,7 tỉ USD). 11 năm sau, sản lượng công nghiệp thực phẩm của Trung Quốc đã có tổng giá trị lên đến 954,6 tỉ nhân dân tệ (tương đương 143,2 tỉ USD). 

Ở thời điểm đó, 20 triệu hộ nông dân của Trung Quốc cùng tồn tại với các doanh nghiệp nông nghiệp quy mô lớn ra đời từ giữa những năm 1990, khi chính phủ Trung Quốc thực thi nhiều biện pháp để công nghiệp hóa lĩnh vực nông nghiệp. Vào năm 1996, ở Trung Quốc chỉ có 5.381 doanh nghiệp như vậy nhưng đến năm 2006, con số này đã tăng lên thành 61.286. 

Khi chuỗi sản xuất và cung ứng được kéo dài ra và trở nên phức tạp hơn, vấn đề an toàn thực phẩm cũng có những biến đổi phức tạp theo. Trước đây, vấn đề an toàn thực phẩm thường xuất hiện ở quy mô địa phương và liên quan đến những vấn đề như vệ sinh, lạm dụng chất diệt cỏ và việc thiếu vệ sinh ở các nhà hàng. 

Tuy nhiên, cường độ cạnh tranh trên thị trường và sự lỏng lẻo trong việc giám sát chuỗi cung ứng thực phẩm đã dẫn tới những vấn đề khác như cố ý thêm các chất phụ gia cấm vào thực phẩm, sản xuất hàng giả. Việc sử dụng thuốc trừ sâu và các chất bảo quản thực phẩm cũng trở nên phổ biến hơn. Đến thời điểm đó, giới chức Trung Quốc bắt đầu tiến hành những cải cách trong quản lý hành chính, cải tổ hệ thống các quy định quản lý phân mảnh… tuy nhiên, cho đến nay, tình hình vẫn không mấy cải thiện.

Về việc gạo bị nhiễm kim loại nặng, tình trạng này được cho là do gạo được trồng trên những vùng đất bị ô nhiễm do chất thải từ hoạt động khai thác khoảng sản và sản xuất công nghiệp cũng như việc lạm dụng phân hóa học, thuốc sâu, thuốc diệt cỏ kéo dài của người nông dân khiến tồn dư hóa chất ngấm vào đất. 

Theo điều tra được tiến hành vào năm 2011 của Bộ bảo vệ môi trường và Bộ tài nguyên đất của Trung Quốc, có đến gần 1/5 trong tổng diện tích đất canh tác ở nước này bị ô nhiễm các loại kim loại nặng như cadimi, thủy ngân, chì, thạch tín... Báo cáo năm 2014 của nước này ước tính khoảng 8 triệu ha đất nông nghiệp của Trung Quốc bị nhiễm độc đến mức buộc phải cấm trồng lương thực cho đến khi việc cải tạo hoàn tất.

Nỗ lực cải thiện

Trong bối cảnh như vậy, giới chức Trung Quốc hồi tháng 2 vừa qua đã công bố Kế hoạch bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm 5 năm lần thứ 13 nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm ở nước này. 

Bản kế hoạch vạch ra 4 mục tiêu chính trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, bao gồm: tăng cường việc kiểm nghiệm đối với tất cả các mẫu thực phẩm; quản trị một cách hiệu quả các nguồn gây ô nhiễm; tăng cường kiểm tra tại chỗ, thành lập nhóm thanh tra chuyên nghiệp và chuẩn hóa các thủ tục và tài liệu kiểm tra và điều chỉnh các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm của Trung Quốc cho phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế.

Bản kế hoạch cho biết, trong 5 năm qua, hệ thống các quy định về an toàn thực phẩm của Trung Quốc đã được cải thiện đáng kể, bao gồm việc thành lập Ủy ban về an toàn thực phẩm để điều phối các vấn đề về an toàn thực phẩm giữa các bộ, ngành liên quan. Hơn 20 luật và quy định đã được sửa đổi. Bộ Nông nghiệp của nước này cũng đã ban hành 2.800 quy định về hạn mức tồn dư thuốc trừ sâu trong thực phẩm. 

Song, Trung Quốc cũng thừa nhận rằng các vấn đề liên quan đến an toàn thực phẩm ở nước này vẫn tồn tại do ô nhiễm đầu vào và những thách thức do số lượng những nhà sản xuất quy mô nhỏ, việc thiếu các tiêu chuẩn về an toàn vệ sinh thực phẩm và năng lực thực thi các quy định chưa tương xứng. 

Để đạt được mục tiêu trên, giới chức Trung Quốc đặt mục tiêu lập các tiêu chuẩn giới hạn về thuốc trừ sâu và thuốc bảo vệ thực vật, tiêu chuẩn đối với các chất gây ô nhiễm mới. Thêm vào đó, Trung Quốc cũng khẳng định sẽ xây dựng một hệ thống quy định toàn diện với Luật an toàn thực phẩm được lấy làm trọng tâm. 

Trong các nỗ lực lập pháp của Trung Quốc về lĩnh vực an toàn thực phẩm còn có kế hoạch sửa Luật an toàn và tiêu chuẩn sản phẩm nông nghiệp, thực thi các quy định của Luật an toàn thực phẩm, quy định hành chính đối với thuốc trừ sâu, sản phẩm sữa, ủng hộ việc ban hành Luật khắc phục và xóa tình trạng ô nhiễm đất, Luật Lúa gạo, quy định về phân bón, hóa chất…

Tin cùng chuyên mục

Tạo cơ hội cho doanh nghiệp quảng bá, giới thiệu sản phẩm

Hoạt động xúc tiến thương mại giúp kết nối, tiêu thụ sản phẩm doanh nghiệp Vĩnh Phúc với thị trường trong nước

(PLVN) - Những năm qua, hoạt động xúc tiến thương mại (XTTM), hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX) trong tỉnh mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa cũng như phát triển giao thương được tỉnh Vĩnh Phúc đẩy mạnh thực hiện bằng nhiều hình thức. Thông qua các hoạt động kết nối, nhiều doanh nghiệp, HTX quảng bá, giới thiệu sản phẩm và tìm kiếm được đầu ra, phát triển sản xuất.

Đọc thêm

ChatGPT 'sập' gây gián đoạn hoạt động trên toàn thế giới

ChatGPT 'sập' gây gián đoạn hoạt động trên toàn thế giới
(PLVN) - Dữ liệu từ Downdetector cho biết sự cố bắt đầu xuất hiện từ khoảng 7 giờ 10 phút sáng ngày 12/12. Nhiều dịch vụ của công ty có trụ sở tại Mỹ bị gián đoạn, trong đó phần lớn các báo cáo sự cố liên quan trực tiếp đến ChatGPT.

Robot có khả năng bắt tội phạm tại Trung Quốc

Các video trên mạng xã hội Trung Quốc cho thấy những robot hình cầu chạy bằng AI tuần tra đường phố cùng cảnh sát, phát hiện và ngăn chặn tội phạm. (Hình ảnh: X)
(PLVN) - Trung Quốc gây chú ý toàn cầu với việc thử nghiệm robot hình cầu tự động RT-G, được trang bị súng bắn lưới, hơi cay, bom khói và công nghệ nhận diện khuôn mặt. Đây là bước tiến mới trong việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo để tăng cường an ninh công cộng.

Nâng tầm giá trị sâm Ngọc Linh

Quang cảnh hội thảo.
(PLVN) - Hội thảo sâm Ngọc Linh được tổ chức tại huyện Tu Mơ Rông (tỉnh Kon Tum) nhằm đánh giá giá trị lịch sử, khoa học và kinh tế của loại dược liệu quý này. Đồng thời, các chuyên gia cũng đưa ra các giải pháp cho người dân về phương pháp trồng, chăm sóc và phân biệt sâm Ngọc Linh.

Nữ doanh nhân với khát vọng nâng tầm giá trị trà cổ thụ của người Việt

Sản phẩm Cao trà mục nhan của Công ty TNHH Thương mại dịch vụ nông nghiệp Vườn Táo Cổ.
(PLVN) -  “Tôi vô cùng tự hào về tài sản vùng nguyên liệu trà cổ thụ của Việt Nam như: Hồng trà, Bạch trà, trà Vàng, trà Shan Tuyết… Chính điều đó đã thôi thúc tôi nghiên cứu đưa ra sản phẩm Cao trà mục nhan. Sản phẩm này không chỉ giữ nguyên hương vị của trà mà còn tăng giá trị, tốt cho sức khỏe người sử dụng”, chị Lê Thị Hoa, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Thương mại dịch vụ nông nghiệp Vườn Táo Cổ chia sẻ.

Trạm Refill Xanh - Hành trình vì một tương lai xanh của "Cỏ cây hoa lá"

Một Trạm Refill Xanh của Cỏ Cây Hoa Lá
(PLVN) - Trạm Refill Xanh của Cỏ Cây Hoa Lá vinh dự là một trong những mô hình tiên phong, dẫn đầu xu hướng xanh, giảm thiểu rác thải nhựa được chia sẻ trong sự kiện "Plastic Talk on Refill,"- Thúc đẩy hệ thống tái nạp tại Việt Nam do Chương trình Đối tác Hành động Quốc gia về Nhựa (NPAP) phối hợp cùng Mạng lưới Kinh tế Tuần hoàn - CE Hub Việt Nam tổ chức tại trụ sở Liên Hợp Quốc.

Cấm thuốc lá mới, Singapore và Brazil giảm tỷ lệ hút thuốc xuống mức thấp nhất thế giới

Bà Bungon Ritthiphakdee, Nhà sáng lập và Cố vấn cấp cao, Liên minh Kiểm soát Thuốc lá Đông Nam Á (SEATCA).
(PLVN) - Hơn 40 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới đã cấm thuốc lá điện tử (TLĐT) và thuốc lá nung nóng (TLNN), trong đó Singapore, Brazil và Hồng Kông (Trung Quốc) đã chứng minh hiệu quả của lệnh cấm khi duy trì tỷ lệ hút thuốc thấp nhất thế giới, lần lượt là 10,1%, 9,1% và 9,5%. Thuế thuốc lá cũng được xem là một trong những công cụ hiệu quả nhất trong việc kiểm soát tỷ lệ hút thuốc.

Chinh phục thị trường Việt nhờ 'công nghệ đột phá'

Chinh phục thị trường Việt nhờ 'công nghệ đột phá'
(PLVN) - Trong hành trình gần 18 năm xây dựng và phát triển, Công ty TNHH MTV Thế Linh đã khẳng định vị thế và uy tín vững chắc trên thị trường nội địa. Nhờ ứng dụng các công nghệ đột phá trong sản xuất và kinh doanh các sản phẩm chăn, drap, gối và nệm, công ty không chỉ đảm bảo chất lượng vượt trội mà còn mang đến sự hài lòng tối đa cho người tiêu dùng Việt Nam.

Khi lừa đảo trên mạng núp sau những vỏ bọc hào nhoáng

Dưới lớp vỏ thành đạt, Mr Pips cùng đồng bọn đã gây ra vụ lừa đảo tài chính lên đến hàng nghìn tỉ đồng. (Ảnh: TL)
(PLVN) - Lừa đảo trực tuyến từ lâu đã trở thành một vấn nạn toàn cầu, với những chiêu trò tinh vi nhằm đánh lừa sự cảnh giác của người dùng mạng. Bên cạnh những kẻ lừa đảo sử dụng danh tính giả để thực hiện các hành vi phạm pháp, thì một hình thức lừa đảo khác còn đáng lo ngại hơn: lừa đảo “không ẩn danh”, núp sau những vỏ bọc hào nhoáng trên mạng ảo.

Vinacoco – hành trình đưa thạch dừa đến từng nhà

Vinacoco – hành trình đưa thạch dừa đến từng nhà
(PLVN) -  Vinacoco ( Công ty CP Cô Cô Việt Nam) - một thành viên của GC Food Group - vừa vinh dự nhận được 2 giải thưởng lớn: Giải thưởng Chất lượng Quốc gia năm 2022 và Sao Vàng Đất Việt năm 2024. Đây là sự công nhận xứng đáng cho những nỗ lực không ngừng nghỉ trong việc biến nước dừa, một thức uống bình thường trở thành thạch dừa cao cấp của Việt Nam.

FBI cảnh báo nguy cơ từ lừa đảo sử dụng trí tuệ nhân tạo

FBI cảnh báo nguy cơ từ lừa đảo sử dụng trí tuệ nhân tạo
(PLVN) - Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) vừa phát đi cảnh báo rằng tội phạm đang tận dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để thực hiện các chiêu trò lừa đảo trực tuyến ngày càng tinh vi. Từ các vụ lừa đảo tình cảm, đầu tư đến các chiêu trò tuyển dụng giả mạo, AI đang giúp kẻ gian tạo ra các nội dung có độ chân thực cao, khiến nhiều người dễ dàng sập bẫy.