Việc kêu gọi xã hội hóa đầu tư theo hình thức BOT (xây dựng - khai thác - chuyển giao) để tái khởi động lại đoạn tuyến nói trên trong quý II năm nay đang được coi là một “cứu cánh” đối với dự án này, vì nó giúp hoàn thiện các hạng mục cầu, đường đã đầu tư.
Cử tri “sốt ruột” vì lãng phí
Đường Hồ Chí Minh đoạn Chơn Thành - Đức Hòa là một dự án thành phần của Dự án đường Hồ Chí Minh, với tổng chiều dài toàn tuyến 83km, đi qua các tỉnh Bình Phước, Bình Dương, Tây Ninh và Long An. Năm 2009 dự án này bắt đầu được triển khai thi công, nhưng đến tháng 3/2011 thì phải tạm dừng theo Nghị quyết số 11/NQ-CP của Chính phủ.
Đến thời điểm này, dự án nói trên đã đầu tư hoàn chỉnh 10/83km bằng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ; 73km còn lại mới xong phần nền đường, nhiều cầu trên tuyến đang dở dang. Chẳng hạn đoạn qua tỉnh Tây Ninh (dài hơn 21km) mới thực hiện được 14km, nhưng phần đường chưa hoàn chỉnh (mới rải đá dăm) và mới chỉ thi công được 25% khối lượng mố của bốn cây cầu. Với thực tế dự án chưa kết thúc nhưng đã “cạn” vốn nên hiện tại các hạng mục trên địa bàn tỉnh này đã, đang xuống cấp nghiêm trọng, cỏ mọc um tùm, gây lãng phí và dư luận không tốt về hiệu quả đầu tư.
Được biết, cũng tại dự án này, cử tri tỉnh Long An từng kiến nghị lên Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) rằng: “Tuyến đường Hồ Chí Minh đoạn qua Đức Hòa, Long An thi công kéo dài nhiều năm (hiện đang tạm ngưng) gây thất thoát vật tư, lãng phí kinh phí, chưa hoàn thành nhưng đã xuống cấp và gây ảnh hưởng đến cuộc sống người dân trong vùng dự án. Cử tri kiến nghị Bộ tiếp tục thi công để khắc phục tình trạng nói trên”.
Trao đổi với PLVN về vấn đề này, ông Dương Hồ Minh - Phó Tổng Giám đốc Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh thừa nhận do thiếu vốn nên có tình trạng một số hạng mục chưa hoàn thiện phải nằm “phơi sương” suốt nhiều năm, dẫn tới lãng phí như phản ánh của cử tri.
“Ngoài 10km đã được đầu tư hoàn chỉnh, phần còn lại mới triển khai được khoảng 30 - 45% khối lượng, sau đó phải đình hoãn theo tinh thần của Nghị quyết 11. Công trình cầu vượt đường Hồ Chí Minh bắc qua đường xuyên Á ở Tây Ninh dừng nửa chừng vì thiếu vốn là một ví dụ về sự khó khăn của dự án này...”, ông Minh xác nhận.
Chuyển đổi hình thức đầu tư
Trước thực trạng nói trên, trong một văn bản trả lời cử tri tỉnh Long An mới đây, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông cho biết: Trong điều kiện nguồn vốn ngân sách còn gặp nhiều khó khăn, thực hiện chủ trương đầu tư hạ tầng giao thông bằng nguồn vốn xã hội hóa của Chính phủ, Bộ GTVT đã có Quyết định 4241/QĐ-BGTVT ngày 10/11/2014 cho phép lập dự án đầu tư xây dựng công trình đường Hồ Chí Minh đoạn Chơn Thành - Đức Hòa theo hình thức hợp đồng BOT trên cơ sở chuyển đổi hình thức đầu tư các hạng mục còn lại của dự án.
“Đến thời điểm này, chúng tôi đã nhận được đề nghị và phương án đầu tư đoạn Chơn Thành - Đức Hòa của nhà đầu tư với tổng kinh phí khoảng 2.000 tỷ đồng. Sau khi khảo sát và “chốt” xong khối lượng trước đây đã thực hiện, thanh quyết toán cho nhà thầu xây lắp thì khối lượng còn lại sẽ chuyển sang đầu tư theo hình thức BOT. Thời gian thu phí hoàn vốn của hợp đồng này là 22 năm 7 tháng. Dự kiến, dự án sẽ khởi công trong quý II/2016”, Phó Trưởng ban Quản lý các dự án đối tác công - tư (Bộ GTVT) Nguyễn Viết Huy thông tin thêm.
Theo ông Phan Quang Hiển - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Xây dựng và Chất lượng công trình giao thông (Bộ GTVT), đoạn Chơn Thành - Đức Hòa sẽ bố trí 2 trạm thu phí (trạm chính tại địa phận tỉnh Tây Ninh, trạm phụ tại địa phận tỉnh Long An), nhưng chỉ thu phí một lần đối với các phương tiện lưu thông qua trạm… Theo kế hoạch, công trình sẽ hoàn thành sau 12 tháng thi công, với quy mô tương đương đường cấp 3, 2 làn xe, bề rộng nền đường hơn 12m, mặt đường rộng 11,2m...
Việc chuyển đổi hình thức đầu tư và tái khởi động lại dự án này sẽ tác động tích cực đến quá trình thông thương, phát triển kinh tế - xã hội của khu vực Nam bộ. Vì hiện tại, tuyến giao thông nối Đồng bằng sông Cửu Long với các tỉnh Tây Nguyên cũng như các tỉnh phía Bắc chủ yếu phải qua khu vực TPHCM, thông qua quốc lộ 1A trong khi các tuyến giao thông này đang có biểu hiện của sự quá tải.
Vì thế, việc chuyển đổi hình thức đầu tư để hoàn thiện hơn 70km cầu, đường đoạn Chơn Thành - Đức Hòa không chỉ giúp chia sẻ lưu lượng phương tiện giao thông với trục quốc lộ 1A, rút ngắn quãng đường di chuyển mà còn phát huy hiệu quả những hạng mục cầu, đường đã đầu tư cách đây 5 năm.
Công trình mới làm được 30 - 45%
“Ngoài 10km đã được đầu tư hoàn chỉnh, phần còn lại (73km) mới triển khai được khoảng 30 - 45% khối lượng sau đó phải dừng lại theo tinh thần Nghị quyết 11. Công trình cầu vượt đường Hồ Chí Minh bắc qua đường xuyên Á ở Tây Ninh phải dừng nửa chừng vì thiếu vốn là một ví dụ về sự khó khăn trong quá trình thực hiện dự án này...”, ông Dương Hồ Minh - Phó Tổng Giám đốc Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh.