Nguyên liệu kháng sinh sản xuất thuốc thú y: 90% nhập từ Trung Quốc

Các nhà nhập khẩu thu lời bất chính

Như PLVN đã thông tin, tình trạng lạm dụng kháng sinh và thuốc thú y trong chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản đang là vấn đề nghiêm trọng của ngành nông nghiệp. Nhiều bằng chứng cho thấy, các nhà nhập khẩu trong nước sau khi được cấp phép nhập khẩu nguyên liệu kháng sinh về đã cố tình tuồn ra thị trường bán thu lợi bất chính. 

Năm 2016, Thanh tra Bộ NN&PTNT đã tiến hành thanh tra đối với 15 công ty lớn chuyên nhập khẩu nguyên liệu kháng sinh và đã đình chỉ có thời hạn hoạt động nhập khẩu nguyên liệu kháng sinh đối với 5 công ty, rút chứng chỉ hành nghề đối với 2 công ty do vi phạm trong việc bán nguyên liệu sai đối tượng. 

Đáng lưu ý, tìm hiểu của PLVN cho thấy, trong 3 năm từ 2014-2016 đã có 101 doanh nghiệp tham gia nhập khẩu nguyên liệu kháng sinh làm thuốc thú y. Cục Thú y là đơn vị đã cấp giấy phép nhập khẩu 145 loại nguyên liệu kháng sinh làm thuốc thú y. Đáng chú ý, số lượng nguyên liệu kháng sinh làm thuốc thú y được nhập khẩu về từ Trung Quốc, Ấn Độ, Ý, Đức nhưng chủ yếu từ Trung Quốc, chiếm hơn 90%.

Ông Phạm Tiến Dũng, Trưởng phòng Thanh tra chuyên ngành, Thanh tra Bộ NN&PTNT cảm thấy lo ngại bởi qua thanh kiểm tra đã phát hiện nhiều hành vi sai phạm của hàng loạt doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực này. 

Theo ông Dũng, một số DN sau khi nhập khẩu nguyên liệu kháng sinh về trong nước đã bán cho những tổ chức, cá nhân không có chức năng sản xuất thuốc thú y, kinh doanh nguyên liệu kháng sinh để thu lời. Hoặc các công ty chưa đủ điều kiện sản xuất thuốc thú y, nhưng vẫn cố tình mua lại nguyên liệu kháng sinh về sản xuất trái phép các sản phẩm thuốc thú y.

 Thậm chí, các công ty nhập khẩu  kháng sinh dưới dạng thức ăn chăn nuôi và bán cho các nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi. Các nhà máy này tự ý bổ sung kháng sinh vào các sản phẩm thức ăn chăn nuôi nhưng không công bố thành phần, chủng loại kháng sinh, dẫn đến hệ lụy nhờn kháng sinh…

Quản lý vẫn chặt chẽ?

Cục Thú y, Bộ NN&PTNT mặc dù xác nhận, trong năm 2016, căn cứ đề nghị của Thanh tra Bộ NN&PTNT và Thanh tra Cục Thú y, Cục này mới tạm dừng cấp phép nhập khẩu từ 3 tháng đến 12 tháng đối với 6 công ty có hành vi bán nguyên liệu kháng sinh không đúng đối tượng, sai mục đích. Nhưng ông Đàm Xuân Thanh, Phó Cục trưởng Cục Thú ý vẫn khẳng định rằng: Để quản lý nguyên liệu kháng sinh nhập khẩu, hiện nay, việc cấp phép nhập khẩu nguyên liệu kháng sinh làm thuốc thú y đã được Cục Thú y thực hiện một cách chặt chẽ (?). 

Theo ông Thanh, trong giấy phép nhập khẩu, Cục Thú y ghi rõ nguyên liệu kháng sinh nhập khẩu chỉ được dùng cho sản xuất thuốc thú y; yêu cầu đơn vị đăng ký nhập khẩu nguyên liệu kháng sinh báo cáo việc sử dụng, kinh doanh, địa chỉ cơ sở mua nguyên liệu kháng sinh của lô nguyên liệu kháng sinh nhập khẩu lần trước, khi nộp hồ sơ đăng ký nhập khẩu nguyên liệu kháng sinh lô hàng tiếp theo thì mới xem xét giải quyết. 

Ông Thanh cũng nói rằng, trong giấy phép nhập khẩu nguyên liệu ghi rõ đơn vị nhập khẩu chỉ được phép kinh doanh, sử dụng nguyên liệu trên để sản xuất các sản phẩm thuốc thú y đã  được cấp giấy chứng nhận lưu hành hoặc có tên trong Danh mục thuốc thú y được phép lưu hành tại Việt Nam do Bộ NN&PTNT ban hành; không bán nguyên liệu thuốc thú y cho các cơ sở chưa được cấp phép kinh doanh nguyên liệu làm thuốc thú y, đại lý, cửa hàng buôn bán thuốc thú y để bán cho người dân sử dụng trực tiếp phòng, trị bệnh cho gia súc, gia cầm và thủy sản hoặc bán trực tiếp cho các cơ sở chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản để sử dụng. 

“Cục sẽ tiếp tục tổ chức, chỉ đạo và giám sát các đơn vị triển khai kế hoạch quản lý, giám sát nhập khẩu nguyên liệu kháng sinh để sản xuất thuốc thú y đã được Bộ NN&PTNT ký ban hành. Kiểm soát chặt chẽ việc nhập khẩu, kinh doanh hóa chất, kháng sinh, thuốc thú y được phép sử dụng trong chăn nuôi nhưng cấm sử dụng trong nuôi trồng thủy sản. Chúng tôi cũng đề nghị Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản  tổ chức truy xuất nguồn gốc nguyên nhân gây tồn dư hóa chất, kháng sinh đối với các lô hàng bị các thị trường cảnh báo. Cung cấp thông tin chính xác tên, địa chỉ các cơ sở cung cấp, bán kháng sinh nguyên liệu, thuốc thú y ngoài danh mục cho Cục Thú y làm căn cứ kiểm tra và xử lý vi phạm”- ông Thanh đề xuất.

Ngoài ra, Cục này xác nhận, tới thời điểm hiện nay đã có 60 DN sản xuất thuốc thú y đạt tiêu chuẩn GMP (GMP là tiêu chuẩn thực hành sản xuất tốt nhằm đảm bảo điều kiện vệ sinh an toàn cho sản xuất-PV).  Và đang có hơn 11.000 sản phẩm thuốc thú y được cấp phép lưu hành tại Việt Nam, trong đó có gần 4000 sản phẩm thuốc thú y nhập khẩu.