Vì sao Kế Hoàng hậu phải chịu cái kết thảm khi tự cắt đi mái tóc của mình?

Hành động cắt tóc của Kế Hoàng hậu đã khiến bà phạm vào một trong những điều đại kỵ của Thanh triều (Ảnh minh họa).
Hành động cắt tóc của Kế Hoàng hậu đã khiến bà phạm vào một trong những điều đại kỵ của Thanh triều (Ảnh minh họa).
0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Trong rất nhiều bộ phim cổ trang của Trung Hoa, phân cảnh Thanh Cao Tông Kế Hoàng hậu tự tay cắt đi mái tóc của mình trước mặt Hoàng đế Càn Long luôn được trông đợi bởi vì tính dồn nén rất cao, đẩy khán giả đến tận cùng của nỗi đau. Việc này đã khiến cho Kế Hoàng hậu sinh thời được vua hết mực sủng ái, vậy mà đến khi qua đời, tang lễ của Kế Hoàng hậu lại sơ sài chẳng khác gì bậc nô tì thấp kém.  

Cắt đi ân tình phu thê với Hoàng đế

Kế Hoàng hậu (11/3/1718 - 19/8/1766) hay Hoàng hậu Ô Lạt Na Lạp là Hoàng hậu thứ hai của Thanh Cao Tông Càn Long Đế. Bà là Hoàng hậu duy nhất của nhà Thanh không có thụy hiệu. Hoàng hậu Ô Lạt Na Lạp sinh ra trong một gia tộc vô cùng danh giá, hiển hách.

Bà được chỉ hôn làm trắc phúc tấn cho Bảo Thân Vương Hoằng Lịch. Khi Hoằng Lịch đăng cơ, lấy niên hiệu là Càn Long, bà được sắc phong thành Nhàn phi rồi tiếp tục thăng vị lên Nhàn Quý phi, Hoàng quý phi. Sau khi Phú Sát Hoàng hậu qua đời, bà trở thành Kế Hoàng hậu của vua Càn Long.

Bà đăng quang Hoàng hậu khi chưa sinh được hoàng tử nào, thậm chí bà còn được Thái hậu rất yêu quý. Khi Càn Long đã nguôi ngoai được với sự ra đi của người vợ Phú Sát thị thì ông đã vô cùng yêu thương sủng ái Hoàng hậu Ô Lạt Na Lạp thị, có thể nói vinh sủng không hề ít. 

Theo sử sách Trung Quốc còn ghi lại, tháng Giêng năm Càn Long thứ 30 (1765), Hoàng đế tiến hành tuần du phía Nam lần thứ 4. Hoàng hậu Ô Lạt Na Lạp thị cũng có tên trong danh sách những phi tần đi cùng. Khi chuyến tuần du mới bắt đầu, mọi việc diễn ra hết sức thuận lợi. Càn Long còn ưu ái tổ chức sinh nhật lần thứ 48 cho Hoàng hậu rất mực linh đình. 

Ảnh chân dung Thanh Cao Tông Kế Hoàng hậu.
Ảnh chân dung Thanh Cao Tông Kế Hoàng hậu. 

Tuy nhiên, sau chuyến đi này, Hoàng hậu bỗng chốc bị thất sủng sau một đêm. Sau khi trở về Tử Cấm Thành, bà bị biệt giam trong cung cấm, cắt giảm cung nữ hầu hạ. Tuy không bị phế ngôi vị Hoàng hậu nhưng vua Càn Long đã thu hết những đặc ân mà bà được ban trong những nghi lễ sách phong năm xưa.

Một năm sau khi bị Hoàng đế ghẻ lạnh, Ô Lạt Na Lạp thị buông tay trần thế trong sự tịch mịch và cô độc khi mới 49 tuổi. Khi qua đời, bên cạnh bà không có ai thân thích, chỉ có 2 cung nữ hầu cận. Lúc Càn Long biết tin Na Lạp Hoàng hậu tạ thế, thì ông đang đi săn. Ông không hề sửng sốt cũng như dừng cuộc đi săn lại, mà chỉ để con trai Hoàng hậu là Hoàng thập nhị tử Vĩnh Cơ trở về Bắc Kinh chịu tang, rồi tiếp tục đi săn thú.

Khi ấy, Càn Long chỉ đưa ra một đạo thánh chỉ, viết rằng: “Lễ nghi không tiện làm lớn như tang lễ của Hiếu Hiền Hoàng hậu. Tất cả mọi nghi thức cứ chiếu theo lễ tang cho Hoàng Quý phi mà làm”. Theo đó, tang lễ của Ô Lạt Na Lạp thị không được tổ chức theo nghi lễ cho Hoàng hậu mà bị giáng xuống một bậc. Chiếu theo quy định, khi Hoàng Quý phi mất, mỗi ngày đều phải có đại thần, công chúa, mệnh phụ vào thăm viếng và hành lễ. Tuy nhiên lễ tang của Ô Lạt Na Lạp thị lại hoàn toàn bị cắt bỏ nghi thức này.

Bấy giờ, có Ngự sử Lý Ngọc Minh bất bình, đã cầu xin Càn Long Đế hãy tổ chức tang lễ xứng với địa vị Hoàng hậu của bà. Kết quả, ông bị đày ra biên cương. Tuy nhiên việc đó cũng không làm chấm dứt sự bất bình của triều đình đối với việc làm của Hoàng đế. Điều đặc biệt là không chỉ triều đình, đến người trong hoàng tộc họ Giác La thị và ngay cả trong dân gian, nhất là vùng Giang Nam, vẫn liên tục phỏng đoán vụ việc này, tất cả đều đả kích việc làm của Càn Long Đế.

Tạo hình nhân vật Kế Hoàng hậu từng được Càn Long Hoàng đế vô cùng sủng ái trên phim. (Ảnh minh họa)
Tạo hình nhân vật Kế Hoàng hậu từng được Càn Long Hoàng đế vô cùng sủng ái trên phim. (Ảnh minh họa) 

Đến ngày nay, có nhiều lời đồn rằng, trong chuyến tuần du Giang Nam định mệnh năm ấy, Càn Long đã làm một việc kinh thiên động địa mà khó ai có thể ngờ được: tuyển kĩ nữ thanh lâu tên Thủy Linh Lung lên thuyền ngự để hầu vua. Đáng nói, không chỉ có một mình nàng ta, mà Hoàng đế còn say mê nhan sắc của 7 chị em thanh lâu, cùng họ ca hát thâu đêm trên thuyền.

Thậm chí, Càn Long còn muốn tuyển một cô nương thanh lâu về làm phi tần. Việc này đã đẩy mâu thuẫn giữa Đế - Hậu lên đến cực độ, khiến bà quyết định cắt tóc chấm dứt tình nghĩa vợ chồng với Hoàng đế Càn Long. Điều này đã khiến vua Càn Long phẫn nộ dẫn đến những hành động tàn nhẫn với bà. 

Khoảng 12 năm sau lễ an táng sơ sài của Kế Hoàng Hậu, năm Càn Long thứ 43 (1778), lại có người dâng thư thỉnh Hoàng đế cử hành hậu sự cho Na Lạp Hoàng hậu theo đúng danh vị của bà, việc này khiến Càn Long Đế bắt buộc phải ra chiếu dụ giải thích: “Từ khi Hiếu Hiền hoàng hậu qua đời đến nay, nhân Na Lạp thị là lúc Trẫm còn ở Thanh Cung được Hoàng khảo ban làm Trắc thất Phúc tấn, vị thứ đương cao, bèn tấu lên Thánh mẫu Hoàng thái hậu, sách lập làm Hoàng quý phi Nhiếp lục cung sự. Sau 3 năm, sách lập làm Hoàng hậu.

Về sau, (Hoàng hậu) tự mắc lỗi lầm, Trẫm vẫn rộng rãi như cũ. Nhưng rồi tự tiện cắt tóc, tức trái quốc tục cấm kị nhất, thế mà (Hoàng hậu) vẫn ngang nhiên không màng đến. Trẫm chỉ ra điều răn dạy, vì còn nghĩ ơn xưa, cũng không thể phế truất. Sau Hoàng hậu bạo băng, Trẫm chỉ giảm nghi văn an táng, vẫn chưa lột bỏ danh hiệu. Huống hồ về sau không lập Hoàng hậu, xử lý việc này trẫm thật là đã tận tình tận nghĩa”. 

Phần mộ của Kế Hoàng hậu (phía trái) tồi tàn hơn nhiều so với phần mộ của Thuần Huệ Hoàng quý phi trong tòa Minh lâu
Phần mộ của Kế Hoàng hậu (phía trái) tồi tàn hơn nhiều so với phần mộ của Thuần Huệ Hoàng quý phi trong tòa Minh lâu  

Ý nghĩa của mái tóc thời Thanh triều

Người Mãn Châu dù là nữ hay nam đều vô cùng coi trọng mái tóc của mình. Họ vốn là hậu thế của người Nữ Chân, sinh sống tại vùng rừng núi phía bắc Trung Quốc. Ở đó qua hàng ngàn năm, họ cưỡi trên lưng ngựa, lấy việc săn bắn làm nguồn sống. Vì thế, nam giới Mãn Châu luôn cạo trọc phần tóc phía trước, kết tóc đuôi sam ở phía sau cho thuận tiện.

Còn với nữ nhân thì từ khi còn nhỏ, các cô gái Mãn Châu cũng phải cắt gọn phần tóc phía trước, chỉ để ngắn đến ngang trán. Phía sau tết tóc đuôi sam giống nam giới, nhưng đuôi tóc sẽ được cột bằng một chiếc nơ đỏ. Nhiều cô gái còn đeo chuỗi hạt làm bằng vàng, bạc, đá quý, để xuôi theo bím tóc. Khi cưỡi ngựa hay di chuyển, chuỗi hạt cùng bím tóc lại đung đưa theo gió, tạo nên vẻ đẹp vừa khỏe khoắn vừa thanh thoát.

Nếu người Mãn Châu không may phải bỏ mạng nơi đất khách quê người, ví dụ như binh lính nhà Thanh tử trận trên sa trường, thì tóc của họ luôn được mang về quê nhà để an táng trọng thể. Điều đó cho thấy sự trân trọng hết mực của người Mãn Châu đối với mái tóc.

Đối với các cô gái Mãn Châu thì khi xuất giá, bắt đầu một quãng đời mới, họ cũng không để kiểu tóc đuôi sam nữa. Phụ nữ Mãn Châu về nhà chồng không còn phải cắt tóc ngắn nữa, cứ để dài tự nhiên. Nhưng khác với phụ nữ Hán thường quấn tóc thành 1 búi sau đầu, phụ nữ Mãn Châu có nhiều kiểu tóc cầu kì hơn, đặc biệt là đối với gia đình quyền quý, sang trọng.

Từ những ý nghĩa trên ta có thể thấy, nếu thực sự Kế Hoàng hậu đã cắt đi mái tóc của mình bởi mâu thuẫn với Càn Long Hoàng đế thì việc bà bị thất sủng cũng là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, cần phải nhìn nhận rằng, hành động này của Kế Hoàng hậu thể hiện sự tuyệt vọng tột cùng của bà đối với Hoàng đế Càn Long, người mà bà đã dành cả cuộc đời để yêu thương. 

Theo phong tục của người Mãn Châu thì việc cắt tóc chỉ khi Hoàng đế hoặc Hoàng thái hậu mất, khép vào đại bất kính, đại bất hiếu. Do đó, việc Na Lạp Hoàng hậu cắt tóc như xúc phạm bề trên đã khiến Càn Long Đế nổi giận. 

Tin cùng chuyên mục

Đảo Hans là một đảo đá nhỏ không có cư dân sinh sống.

Hồi kết của “Cuộc chiến tranh yên bình nhất thế giới”

(PLVN) - Cuộc tranh chấp giữa Canada và Đan Mạch về chủ quyền đối với đảo Hans ở vùng Bắc Cực được đặt cho biệt danh là “Cuộc chiến tranh yên bình nhất trên thế giới” vì ở nơi đây chưa từng xảy ra xô xát hay giao tranh vũ trang giữa hai bên.

Đọc thêm

Châu lục không còn dễ thu phục

Các nhà lãnh đạo tham dự Thượng đỉnh châu Mỹ lần 9 tại Los Angeles (Mỹ).
(PLVN) - Tổng thống Mỹ Joe Biden không phải chẳng đạt được kết quả gì nhưng cũng không thể toại nguyện về kết cục của Hội nghị cấp cao của các nước châu Mỹ lần thứ 9 vừa qua.

Chấm dứt hủ tục đáng sợ của nhiều bộ tộc Nigeria

Chấm dứt hủ tục đáng sợ của nhiều bộ tộc Nigeria
(PLVN) - Đối với các bộ lạc thổ dân ở Nigeria, việc rạch thân để tạo ra các vết sẹo là một nghi thức khá phổ biến và có từ rất lâu đời. Tùy từng bộ lạc, việc rạch thân sẽ diễn ra theo nhiều cách khác nhau, cùng với quan niệm về giá trị của những vết sẹo cũng khác nhau.

Bên lề sân cỏ (Kỳ 1): Lịch sử hình thành và chinh phục cả thế giới của bóng đá

 Tống Thái Tổ Triệu Khuông Dận (927-976 sau CN) chơi xúc cúc cùng các cận thần.
(PLVN) - Bóng đá được cho rằng đã xuất hiện từ thời đại Chiến Quốc và phiên bản cổ xưa nhất với đầy đủ các kỹ thuật là môn xúc cúc (các tên gọi khác: tháp cúc, đạp cúc, túc cúc) của Trung Quốc. Tuy vậy, phải tới thế kỷ 18, bóng đá mới trở nên phổ biến và phát triển rầm rộ, đặc biệt là ở các nước châu Âu.

Ô nhiễm môi trường - “sát thủ” nguy hiểm hơn cả bệnh tật, chiến tranh

Ảnh minh họa.
(PLVN) - Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí y khoa danh tiếng The Lancet mới đây cho biết, ô nhiễm môi trường, bao gồm ô nhiễm không khí, nước và đất là nguyên nhân gây ra cái chết của 9 triệu người mỗi năm, nhiều hơn số người tử vong do các bệnh nguy hiểm như AIDS, ho gà, sốt rét; hay khủng bố và chiến tranh.

Ranh giới nào cho luật?

Mỹ, EU, NATO và đồng minh cho rằng Nga đã bất chấp luật pháp quốc tế khi phát động chiến sự ở Ukraine.
(PLVN) - Chiến sự từ hơn 100 ngày nay ở Ukraine không những chỉ làm chấn động thế giới về chính trị an ninh mà còn đặt luật pháp quốc tế trước nhiều câu hỏi mà không biết đến khi nào mới có được câu trả lời.

EU cấm vận Nga xuất khẩu dầu lửa

(ảnh minh họa).
(PLVN) - Sau gần 1 tháng dàn xếp bất đồng quan điểm trong nội bộ, Liên minh châu Âu (EU) đã nhất trí thông qua chủ trương ngừng nhập khẩu dầu lửa của Nga.

Luẩn quẩn và bế tắc

22 nạn nhân thiệt mạng trong vụ xả súng ngày 24/5/2022 tại trường tiểu học Robb (bang Texas, Mỹ).
(PLVN) - Ở nước Mỹ, chỉ trong khoảng thời gian rất ngắn xảy ra liên tiếp 2 vụ xả súng khiến cho nhiều người bị thiệt mạng và gợi lại cả chuỗi dài những vụ việc tương tự đã từng xảy ra trong quá khứ.

Kỳ dị chó cún được bầu làm Thị trưởng ở nước Mỹ

Một tân “Thị trưởng chó cún” ở thị trấn Rabbit Hash.
(PLVN) - Rabbit Hash là một thị trấn nhỏ tại bang Kentucky (Mỹ). Đã từ lâu, đảm nhiệm danh nghĩa Thị trưởng của thị trấn đã không còn thuộc về con người. Tổng cộng 5 “Thị trưởng chó cún” đã giữ chức vụ này với nhân vật đắc cử gần nhất là chú chó tên là Wilbur.

Danh họa Picasso và quá khứ “bị hắt hủi” ở Pháp

Chân dung Picasso.
(PLVN) - Ít người biết rằng, danh họa nổi tiếng thế giới Picasso lúc sinh thời, trong suốt gần nửa thế kỷ, ông bị coi là kẻ ăn nhờ ở đậu, là “phần tử nước ngoài nguy hiểm” và bị từ chối cho nhập quốc tịch Pháp.