Hạ lãi suất khó diễn ra trên diện rộng

(PLO) - Tại sự kiện công bố Báo cáo kinh tế vĩ mô 2014 với chủ đề “Thành quả cải cách phát triển 2014 và một số vấn đề chính sách cho các năm 2015-2016”, TS. Nguyễn Đình Cung (Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương - CIEM) cho rằng lãi suất giảm là một điểm khác biệt tốt cho năm 2015, đây là điều doanh nghiệp (DN) cần và trông ngóng. PLVN đã có cuộc trao đổi với ông xung quanh vấn đề này.
TS. Nguyễn Đình Cung
TS. Nguyễn Đình Cung 
Theo ông, năm 2015 này lãi suất sẽ giảm đến mức nào? 
- Lãi suất giảm là điều rất cần cho DN, nhưng dư địa thực tế không nhiều, và đây cũng là nút thắt với nền kinh tế. Thời gian vừa rồi đã thảo luận nhiều về vấn đề này. Nhưng theo tôi, không dễ giảm lãi suất, bởi cần phải nhìn ở mức chênh lệch giữa lãi suất huy động – lãi suất cho vay và dự báo lạm phát.
Nếu chỉ nhìn thấy chênh lệch lãi suất huy động và cho vay thì thấy có khả năng hạ lãi suất, tình hình chung của hệ thống ngân hàng là tốt nhưng tình hình tài chính của các ngân hàng thương mại khác nhau, các món vay mới không nhiều do mức độ hấp thụ vốn chưa tốt; lượng trái phiếu phát hành ra và các khoản huy động vốn khác của Chính phủ đang quá lớn; khả năng tỷ giá đồng USD tăng và dù sao chúng ta vẫn phải duy trì một mức chênh lệch tỷ giá nhất định để hạn chế tình trạng USD hóa… 
Vì vậy, hạ lãi suất khó có thể diễn ra trên diện rộng mà chỉ thông qua vận động một số ngân hàng thực hiện và đối với một số đối tượng vay vốn, khó có thể căng đều việc hạ lãi suất cho tất cả. Để hạ lãi suất cũng cần có các biện pháp hỗ trợ như giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc với tiền gửi VND cho các ngân hàng thực hiện hạ lãi suất. Như vậy, tùy theo trường hợp cụ thể thì vẫn có dư địa.
Như ông vừa nói, lãi suất giảm thì mới tăng cung tín dụng, và khả năng tăng cung tín dụng ở năm 2015 như thế nào?
- Tôi thấy tín dụng đang chịu sức ép lớn bởi quá nhiều chương trình tín dụng theo mục tiêu và chính sách tiền tệ vẫn đang phải gánh thêm một số chức năng của chính sách tài khóa, nên làm méo mó thị trường tín dụng. Theo tôi, nên bỏ mục tiêu tín dụng hàng năm, hãy để cung tín dụng đi theo cầu của thị trường, đừng đặt mục tiêu tín dụng cho hệ thống ngân hàng để rồi trở thành một mục tiêu thành tích vì “lượng”, hãy nhìn tín dụng ở “chất”, ở hiệu quả. 
Hãy để các tổ chức tín dụng chủ động hơn theo định hướng thị trường nhiều hơn trong tìm kiếm khách hàng và phân bổ tín dụng. Tôi đề nghị hãy để ngành ngân hàng điều hành tín dụng phải gắn với mục tiêu ổn định lãi suất trong trung và dài hạn, dựa trên nền tảng ổn định lạm phát ở mức thấp (để neo kỳ vọng, tạo niềm tin cho nhà đầu tư). 
Nợ xấu vẫn đang là vấn đề “nóng” và theo ông, nên có sự thay đổi quan trọng nào để giải quyết nợ xấu?
- Để giải quyết nợ xấu, có 3 vấn đề cần trả lời: nợ xấu là bao nhiêu và ở đâu, lấy tiền đâu để xử lý nợ xấu, tức là để bù đắp cho số vốn đã “mất” của các tổ chức tín dụng và thiết lập thị trường mua bán nợ như thế nào. 
Tôi ưu tiên giải quyết vấn đề thứ 3: Phải thiết lập thể chế thị trường mua bán nợ theo thị trường đầy đủ bằng cách ban hành một đạo luật đặc biệt. Điều này hoàn toàn làm được trong bối cảnh hiện nay vì nền kinh tế tương đối ổn định. Thiết lập được thị trường mua bán nợ đầy đủ nợ sẽ được giải quyết dần dần và đúng bản chất. 
Có ý nói để có luật này phải sửa 10 luật khác, nhưng theo tôi không khó và có luật đặc biệt này chỉ 5 năm có thể xử lý hết nợ xấu và khi nợ xấu đã giải quyết xong, luật sẽ hết hiệu lực, như vậy không phải sửa các luật khác. Theo cách này, không đòi hỏi phải trả lời tận tường thực sự nợ xấu là bao nhiêu nhưng vẫn dần xử lý hết nợ xấu. 
Trở lại vấn đề ông vừa nêu “chính sách tiền tệ đang phải gánh một số chức năng của chính sách tài khóa, vậy nên kết hợp chính sách tài khóa và tiền tệ như thế nào? 
- Cho đến nay, chính sách tiền tệ ít độc lập và phải “chạy theo” chính sách tài khóa. Trong khi chính sách tài khóa thì hầu như luôn mở rộng, tài khóa mở rộng thì tiền tệ không thể thắt chặt. Theo tôi, sắp tới đây, chính sách tài khóa cần chủ động thắt chặt trong trung hạn: không cố định chỉ tiêu mức thâm hụt ngân sách nhà nước ở con số 5% GDP mỗi năm mà phải có giảm chỉ tiêu cùng cam kết trả nợ, tránh tư duy “tiêu cho hết dự toán”, như thế phải giảm nợ công, giảm phát hành trái phiếu Chính phủ. 
Giảm phát hành trái phiếu Chính phủ để giảm chèn lấn dư địa tiếp cận tín dụng của khu vực tư nhân. Giảm phát hành trái phiếu cũng là giảm áp lực cho nợ công, tạo điều kiện hạ lãi suất tín dụng và mở đường cho nới lỏng tiền tệ - tăng tín dụng… 
Chỉ khi tài khóa thắt chặt, tiền tệ mở thì thị trường vốn mới vận hành đúng nghĩa, mới tạo được đột phá trong phân bổ nguồn lực, làm cho thị trường đóng vai trò quan trọng hơn trong huy động và phân bổ vốn đầu tư. Như thế, vi mô sẽ hoạt động tốt hơn và vốn sẽ chạy về khu vực có hiệu quả cao hơn là tập trung vào khu vực nhà nước như hiện nay…Tất nhiên, còn một điều kiện quan trọng là hệ thống ngân hàng phải tái cơ cấu nhanh để tăng hiệu quả truyền tải chính sách tiền tệ. 
Xin cảm ơn ông! 

Đọc thêm

Công trường đường dây mạch 3 bộn bề khó khăn

Chủ tịch HĐTV EVN sát sao kiểm tra tiến độ thi công đường dây mạch 3. (Ảnh: EVN) .
(PLVN) - Chỉ còn vài ngày nữa là đến cột mốc mục tiêu đầu tiên của dự án đường dây mạch 3 đưa điện ra Bắc (hoàn thành đúc móng toàn tuyến vào ngày 30/3) nhưng khối lượng công việc vẫn còn bộn bề. Chủ đầu tư cũng như các Bộ, ngành liên quan vẫn đang dốc toàn lực thực hiện dự án này.

Hai dự án đường dây 500kV qua miền Trung nguy cơ 'trượt' tiến độ

Đoạn Quảng Trạch - Thanh Hóa do CPMB quản lý dự án mới chỉ hoàn thành được 91/663 vị trí móng.
(PLVN) - Hạn chót hoàn thành việc đúc móng cột của Dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối ấn định là ngày 31/3/2024, nhưng đến nay tỷ lệ hoàn thành việc đúc móng tại hai cung đoạn do Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Trung (CPMB) quản lý mới chỉ được... hơn 10%.

VIPFA và thách thức lôi kéo dự án tỷ đô công nghệ cao

Hướng tới phát triển một hệ thống KCN sinh thái, xanh và bền vững. (Ảnh: VGP).
(PLVN) - TS. Phan Hữu Thắng, tân Chủ tịch Liên chi hội Tài chính khu công nghiệp (KCN) Việt Nam (VIPFA) cho biết, mục tiêu của VIPFA là cùng cơ quan quản lý nhà nước xây dựng và hoàn thiện chính sách, sao cho vừa dễ quản lý, vừa tạo điều kiện cho DN hoạt động. “Thách thức của chúng ta là phải làm sao lôi kéo được dự án tỷ đô công nghệ cao” - Chủ tịch VIPFA nhấn mạnh.

Miền Trung sắp có cảng nước sâu đón tàu 100.000 tấn

Phối cảnh dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy. (Ảnh: quangtri.gov.vn)
(PLVN) - Dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy (Quảng Trị) đang được khởi động trở lại. Đây là dự án cảng nước sâu có tổng mức đầu tư hơn 14.000 tỷ đồng, sau khi hoàn thành được kỳ vọng sẽ tạo thêm sức bật cho kinh tế biển khu vực miền Trung.

VNDirect bị tấn công, HNX tạm thời ngắt kết nối giao dịch

Thông báo trên trang web của VNDirect
(PLVN) - Hệ thống Công ty cổ phần Chứng khoán VNDirect bị tấn công từ 10h sáng chủ nhật, ngày 24/3, đến sáng 25/3 vẫn chưa khắc phục được, Sở Giao dịch chứng khoán (GDCK) Hà Nội (HNX) thông báo tạm thời ngắt kết nối giao dịch với công ty chứng khoán này…

Khơi thông dòng chảy tài chính cho nông nghiệp thuận thiên

Các giống lúa chịu mặn tốt được canh tác xen kẽ vụ tôm ở tỉnh Bạc Liêu. (Ảnh: Chí Quốc)
(PLVN) - Gần 98% môi trường tự nhiên của vùng Đồng bằng sông Cửu Long đã bị chuyển đổi trong nửa thập kỷ qua. Phát triển nông nghiệp dựa theo tự nhiên đang là yêu cầu cấp bách cho vùng đất này và nguồn lực tài chính được xem là một trong các giải pháp quan trọng nhất.

Khởi nghiệp - hãy tự tin, dám làm, đừng sợ!

Nguyễn Thị Thu Hoa, CEO Trường Foods bên sản phẩm cao cấp Con Cui làm từ thịt lợn mán. (Ảnh: NVCC)
(PLVN) - Họ đều khởi nghiệp khi còn rất trẻ từ tay trắng. Đến nay, tổng doanh thu của họ đã tới 40-50 tỷ đồng. Họ đã được đề cử là 1 trong 20 Gương mặt trẻ Việt Nam năm 2022 ở lĩnh vực Kinh doanh - khởi nghiệp.

Khởi nghiệp ngày nay: Khó khăn hay cơ hội?

Khởi nghiệp thời điểm này chứa đựng nhiều rủi ro, nhưng đồng thời cũng mở ra nhiều cơ hội cho người có đam mê, sáng tạo, học hỏi. (Ảnh: NVCC)
(PLVN) - Trong thời điểm kinh tế biến động như hiện nay, câu hỏi về khởi nghiệp đã trở thành một chủ đề nóng bỏng. Và những người dũng cảm đặt chân vào thế giới kinh doanh phải đối mặt với một thách thức vô cùng lớn: Liệu đó là một cuộc đua đầy khó khăn hay cơ hội lớn đang mở ra?

Khởi nghiệp - những góc nhìn khác

Thanh niên khởi nghiệp thời ChatGPT cần nghĩ rộng ra lớn hơn và nhìn góc nhìn khác. (Ảnh: N.T)
(PLVN) - “Khởi nghiệp dựa trên công nghệ mở và Việt Nam đang đứng trước bước thay đổi lịch sử. Tinh thần khởi nghiệp phải nghĩ rộng ra, lớn hơn và nhìn góc nhìn khác. Và từng góc nhìn, trong đó sẽ có góc phù hợp với từng bạn” - Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng nhắn nhủ các bạn trẻ…

Những điều chưa biết về hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu

Thung lũng Silicon tiếp tục giữ vị trí hàng đầu trong số các hệ sinh thái khởi nghiệp năm 2023. (Ảnh: San Francisco Chronicle)
(PLVN) - Hàng thập kỷ qua, các công ty khởi nghiệp đã chứng minh được chỗ đứng trong nền kinh tế hiện đại và là một trong những giải pháp cho phát triển bền vững. Trong đó, hệ sinh thái khởi nghiệp khắp năm châu - nơi sản sinh ra những huyền thoại, những doanh nghiệp tỷ USD góp vai trò quan trọng vào thành tựu nói trên.

Tiết kiệm điện không chỉ trong Giờ Trái đất

Sân bay Nội Bài giảm bớt điện hưởng ứng chiến dịch Giờ Trái đất.
(PLVN) - Hàng loạt hoạt động đã diễn ra trong Giờ Trái đất 2024. Thông điệp được gửi đi từ các hoạt động này là tiết kiệm điện (TKĐ) thành thói quen. Nghiên cứu của Ngân hàng thế giới cho thấy, nếu Việt Nam thực hành TKĐ hiệu quả tương đương với việc xây được nhà máy điện mới với công suất 12.000 MW.