Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Kinh tế vẫn đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, bảo đảm tính chính xác của tổng vốn đầu tư của toàn bộ Dự án (3 giai đoạn), tránh phát sinh lớn chi phí đầu tư khi thực hiện. Cần có phương án huy động vốn khả thi trên cơ sở cân đối ngân sách nhà nước và vấn đề nợ công. Chỉ sử dụng vốn ngân sách nhà nước vào những hạng mục đầu tư không thể huy động vốn từ doanh nghiệp.
Giảm vào mục đích gì?
Ông Nguyễn Văn Giàu – Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - cho biết, qua rà soát lại đơn giá và mức đầu tư, tổng mức đầu tư giai đoạn 1 của Dự án là 5.236 triệu USD, giảm khoảng 2.601,6 triệu USD so với dự toán trình Quốc hội. Cơ cấu vốn là: ODA 1.389,4 triệu USD (chiếm 26,53%), vốn ngân sách nhà nước (NSNN) 578,3 triệu USD (chiếm 11,05%), vốn doanh nghiệp, cổ phần, PPP... 3.268,8 triệu USD (62,42%).
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân băn khoăn: “Sau một lần thảo luận, tổng mức đầu tư đã giảm rất nhiều như vậy thì giảm vào mục gì, nếu rà soát tiếp thì có giảm nữa hay không?”.
Cùng mối quan tâm trên, ông Phùng Quốc Hiển – Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính băn khoăn: “Chỉ riêng giai đoạn 1 là 5 tỷ USD thì cả 3 giai đoạn 15 tỷ USD, ngân sách là bao nhiêu? Cuối cùng, hiệu quả, thu hồi vốn ra sao? Khi hoàn thành, sân bay Tân Sơn Nhất, Biên Hòa sẽ ra sao?”
Bên cạnh đó, Cảng hàng không quốc tế (HKQT) Long Thành được xây dựng với mục tiêu trung chuyển từ 3 nước Philippines, Indonesia và Australia. Tính theo khoảng cách thì khả năng chỉ có thể thực hiện trung chuyển được 20% (từ Australia) vì Indonesia và Philippines quá gần nên ông Hiển nghi ngờ khả năng Cảng HKQT Long Thành đạt được lưu lượng hành khách dự kiến lên đến 100 triệu sau khi hoàn thành 3 giai đoạn của dự án.
Ảnh minh họa |
Tính ưu tiên của dự án trong điều kiện eo hẹp nguồn vốn đầu tư phát triển nói chung và nguồn vốn cho các dự án giao thông nói riêng cũng được đặt ra. Nhưng theo giải trình của Bộ trưởng GTVT Đinh La Thăng, tổng mức đầu tư trong báo cáo tiền khả thi là “tối đa” và trong phát triển ngành giao thông thì dự án Cảng HKQT Long Thành là dự án đường hàng không duy nhất.
Quan tâm giải quyết vấn đề dân sinh sau thu hồi đất
Thường trực Ủy ban Kinh tế vẫn đề nghị Chính phủ cần rà soát, tính toán lại diện tích của Dự án xem có cần thiết sử dụng đến 5.000ha đất không, vì một phần lớn diện tích không liên quan trực tiếp đến Dự án là 2.250ha (bao gồm 1.050ha đất dành cho quốc phòng và 1.200ha đất dành cho các hạng mục phụ trợ và đầu tư xây dựng khu công nghiệp hàng không).
Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng đề nghị Chính phủ giải trình tại sao trước cần 5.000ha đất cho dự án, nay giảm xuống còn hơn 2.000ha đất mà vẫn đầu tư được? Bên cạnh đó, ông Ksor Phước – Chủ tịch Hội đồng Dân tộc - lo lắng về đời sống người dân bị lấy đất cho dự án vì trong 5.000ha đất dự án Cảng HKQT Long Thành có rất nhiều đất sản xuất.
Theo báo cáo của UBND tỉnh Đồng Nai, đến nay đã điều tra và xác định tổ chức, cá nhân sử dụng đất là 4.409,3ha, chiếm 88,2% tổng diện tích đất thu hồi trong Dự án, số còn lại 590,7ha đất đang tiến hành điều tra.
UBND tỉnh Đồng Nai cũng đã quy hoạch 02 khu tái định cư với diện tích 282,3ha bảo đảm cho hộ dân dự kiến thu hồi đất. Qua ý kiến của địa phương cho thấy, hầu hết các hộ dân có đất thu hồi ủng hộ chủ trương thực hiện Dự án Cảng HKQT Long Thành (99,4%) và đề nghị chung của các hộ dân là sớm triển khai Dự án để họ ổn định cuộc sống.
Tuy vậy, Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng cho rằng, việc di dân tái định cư của dự án này phải có đề án riêng và “Chính phủ vẫn có trách nhiệm lo cho dân, từ giải quyết công ăn việc làm, không chủ quan đâu” vì như Thủy điện Hòa Bình, đến nay chưa dứt được vai trò của Chính phủ trong việc tái định cư cho người dân.../.