Thu hồi đất “giá bèo” giữa thủ đô
Nhiều năm qua, anh Nguyễn Đức Thọ (38 tuổi, nhà ở số 349 đường Lâm Du, phường Bồ Đề) đã đại diện cho hàng chục hộ dân viết đơn gửi đi nhiều cơ quan kiến nghị xem xết việc thu hồi đất để thực hiện Dự án xây dựng trường THPT chất lượng cao Mùa Xuân có đúng pháp luật hay không. Anh Thọ cho rằng, dự án xây dựng trường học chất lượng cao Mùa Xuân thực chất là một dự án kinh doanh, nằm trong chuỗi giáo dục của Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Giáo dục SSG (công ty thành viên của Công ty cổ phần Tập đoàn SSG) xây dựng tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh.
“Chúng tôi mong muốn nhờ các cơ quan ban ngành giúp đỡ và giải quyết khiếu nại của người dân theo đúng pháp luật. Chúng tôi không chống đối quá trình triển khai dự án này, tuy nhiên chúng tôi mong muốn doanh nghiệp phải thỏa thuận đền bù với người dân sao cho hợp lý. Theo các luật hiện hành, dự án này không phải nhà nước thu hồi đất, còn nếu chính quyền địa phương vẫn áp dụng sai pháp luật để thu hồi đất thì vô tình đẩy người dân vào khó khăn và làm lợi cho doanh nghiệp mà thôi”, anh Thọ bức xúc.
Cũng như anh Thọ, bà Nguyễn Thị Lộc (52 tuổi, nhà ở tổ 15, phường Bồ Đề) thấp thỏm, lo lắng vì không không biết mấy trăm mét đất nằm trong Dự án Xây dựng trường THPT chất lượng cao Mùa Xuân sẽ bị thu hồi như thế nào.
“Năm 2018, gia đình có nhận được một văn bản thu hồi đất để làm công trình trường học nhưng tôi không chấp nhận do giá đền bù chưa thỏa đáng. Theo thông báo thì giá đền bù được hơn 1,53 triệu đồng mỗi m2 và không thấy tiền hỗ trợ giải quyết việc làm khi thu hồi đất. Nói thật, mang tiếng là ở quận Long Biên, nhưng cả gia đình chúng tôi vẫn trông chờ thu nhập chính từ mấy sào ruộng trồng rau này. Nếu bị thu hồi đất, chúng tôi không biết mưu sinh bằng nghề gì”, bà Lộc chia sẻ.
 |
| (Bảng thông tin dự án vừa được cắm tại khu đất triển khai Dự án) |
Trong đơn thư gửi các cơ quan báo chí, những người dân cho rằng, việc lấy những mảnh đất mưu sinh cuối cùng của người nghèo để giao đất cho dự án phục vụ nhà giàu là trái với lương tâm, đạo lý của người Việt Nam.
"Dự án xã hội hóa nhưng không có nghĩa đẩy chúng tôi về con đường cùng, thất nghiệp, khó khăn và phải bị ép buộc để giao đất được. Khi thực hiện dự án này, chúng tôi luôn luôn ủng hộ, nhưng việc đền bù, giải phóng mặt bằng với giá đền bù 1,5 triệu đồng mỗi mét vuông thì số tiền đó khó có thể để chúng tôi chuyển đổi được nghề nghiệp cũng như khó có được cuộc sống ổn định lâu dài. Chúng tôi mong các cơ quan thanh tra vào cuộc để kết luận thật rõ ràng Dự án này thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất hay nhà đầu tư phải nhận chuyển quyền sử dụng đất từ người dân như pháp luật về đất đai đã quy định”, một người dân cho biết.
 |
| Băng rôn phản đối của người dân |
Áp dụng pháp luật về đất đai như thế nào cho hợp lý?
Mặc dù Dự án Xây dựng trường THPT chất lượng cao Mùa Xuân được phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư từ ngày 17/4/2012, nhưng đến nay, sau hơn 7 năm, dự án này vẫn chưa thể hoàn thành quá trình đền bù và giải phóng mặt bằng. Tại địa điểm triển khai dự án nằm trên đường Cổ Linh, phường Bồ Đề là hàng chục tấm băng rôn phản đối “đất chưa đền bù - cấm xâm hại” của các hộ dân.
Theo các tài liệu mà chúng tôi có được, Dự án xây dựng trường THPT chất lượng cao Mùa Xuân được UBND quận Long Biên phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư tại văn bản số 1114/QĐ-UBND ngày 17/4/2012. Địa điểm thực hiện dự án tại ô đất kí hiệu C2-2/THPT1 phường Bồ Đề, quận Long Biên với phạm vi chiếm đất là 38.890 m2. Theo mục tiêu đầu tư của dự án là xây dựng trường THPT chất lượng cao phục vụ sự nghiệp giáo dục của địa phương và khu vực, tổng mức đầu tư là hơn 235 tỉ đồng. Ngay khi dự án được lựa chọn nhà đầu tư, nhiều người dân đã lên tiếng phản đối vì cho rằng, việc thu hồi đất không tuân thủ theo quy định của pháp luật.
Trả lời đơn thư của người dân, ngày 30/5/2017, Sở TNMT Hà Nội đã có văn bản số 4159/STNMT-CCQLĐĐ, tỏng đó căn cứ vào Khoản 3, Điều 2, Nghị định 17/2006/NĐ-CP ngày 27/1/2006 điều chỉnh, bổ sung Khoản 2, Điều 36, Nghị định 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 (quy định các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế): “Sử dụng đất để thực hiện các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng phục vụ công cộng bao gồm các công trình giao thông, điện lực, thuỷ lợi, cấp nước, thoát nước, vệ sinh môi trường, thông tin liên lạc, đường ống dẫn xăng dầu, đường ống dẫn khí, giáo dục, đào tạo, văn hoá, khoa học kỹ thuật, y tế, thể dục, thể thao, chợ” và kết luận, dự án này thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai 2003.
 |
| Anh Quang và anh Thọ không đồng tình về việc thu hồi đất |
Sở TNMT cũng cho biết, dự án này không thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất theo Điều 62, Luật Đất đai 2013 nhưng chiếu theo quy định tại Khoản 60, Điều 2, Nghị định 01/2017/NĐ-CP ngày 6/1/2017 của Chính phủ thì “Đối với dự án đầu tư thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất theo quy định của Luật đất đai năm 2003 và các văn bản hướng dẫn thi hành nhưng không thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất theo quy định của Luật đất đai năm 2013 mà đã lựa chọn chủ đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư trước ngày 01 tháng 7 năm 2014, phù hợp với kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổng hợp vào danh mục dự án cần thu hồi đất để trình Hội đồng nhân dân thông qua trước khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định thu hồi đất.
Theo luật sư Nguyễn Thị Loan, Đoàn luật sư TP Hà Nội, đối với dự án này, Sở TNMT TP Hà Nội căn cứ vào quy định tại Điểm e, Khoản 3, Điều 2, Nghị định 17/2006/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định số 181/2004/NĐ-CP hướng dẫn Luật Đất đai năm 2003 trong đó có bổ sung trường hợp Nhà nước thu hồi đất để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế là không có căn cứ.
Nếu theo Luật Đất đai năm 2003 thì chỉ những dự án đầu tư lớn theo quy định của Chính phủ mới thuộc trường hợp sử dụng đất vào mục đích phát triển kinh tế và Nhà nước thu hồi đất theo quy định. Ngoài ra, Nghị định 17/2006/NĐ-CP cũng đã quy định rõ, chỉ những dự án về giáo dục có mục đích phục vụ công cộng thì mới thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất vào mục đích phát triển kinh tế.
Theo thông tin tài liệu của Phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam thu thập được, trong Hợp đồng thực hiện đầu tư dự án xây dựng trường THPT chất lượng cao Mùa Xuân giữa UBND quận Long Biên và Công ty cổ phần Tập đoàn SSG thì việc áp dụng chính sách khuyến khích xã hội hóa theo Nghị định 69/2008/NĐ-CP (Nghị định khuyến khích các chương trình xã hội hóa đối với một số lĩnh vực) sẽ được thực hiện sau khi có quyết định của các cấp thẩm quyền phê duyệt.
Báo PLVN sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc.
