Bệnh lạ

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa
0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) -  Hẳn là khi lớn lên, ai cũng chờ đợi một công vịêc. Cũng như tôi, sẽ cần một việc làm để kiếm cơm, khỏi mang tiếng là ăn bám chồng nếu may mắn có chồng.

Mẹ tôi thấp cổ bé họng trong xã hội thì kiếm làm sao được một công việc tốt. Người ta sẽ bĩu môi với thu nhập một triệu năm trăm ngàn một tháng của mẹ - cái đồng lương còm, nhưng với tôi và mẹ, thì đó là một sự vĩ đại. Tôi đang học đại học và nếu quá khó khăn trong khi tìm kiếm một việc làm thì tôi cũng muốn theo mẹ, làm một người tạp vụ trong một cơ quan nghiên cứu bình thường, kiếm mỗi tháng năm trăm ngàn thêm tiền thưởng nữa, thế là ổn rồi. Tôi không đủ sức để mơ những ước mơ cao xa. Cứ mơ cao xa rồi lại ngã xuống thực tại, thấy cô lẻ và chới với quá chừng. Lại thấy mình như bị thương

Mẹ tôi làm tạp vụ từ khi tôi được hai tuổi. Đó cũng là thời gian cha bỏ hai mẹ con được một năm. Giờ tôi hai mươi, tròn trĩnh để thực hiện mơ ước và làm đàn bà. Nơi mẹ làm là Viện X. Công việc lau chùi, quét tước, rửa cốc chén, cho giấy vào nhà vệ sinh, đun nước… Đôi khi còn nhận sự sai bảo của cán bộ trong cơ quan. Sau này, khi thấy mẹ tôi hiền lành, làm được việc, Giáo sư Mười làm Viện trưởng có nhờ mẹ về để chăm sóc góc vườn trồng nhiều cây cảnh trong biệt thự nhà ông. Mẹ kể rằng cây cảnh nhà ông loại bét cũng ra tiền triệu. Nhà có một người giúp việc nhưng chỉ biết nội trợ chứ không chăm được cây cảnh. Động đến cây cảnh là cây cảnh chết, động đến chim chim toi. Từ ấy vị giáo sư không cho sờ mó đến vườn cảnh, những chú chim quý của ông. Giáo sư bảo trông mẹ có vẻ mát tay. Ngày đầu tiên nhìn mẹ tưới rau đã thấy rõ “tay nghề” chuyên nghiệp. Ông ưng ngay. Người giúp việc cũ nghỉ, mẹ liền được ‘triệu” đến để giúp. Giáo sư trả rất hậu.

Tôi sắp ra trường, tương lai có vẻ mù mịt hơn lúc nhập trường hăm hở. Tôi muốn mẹ xem xét tình hình, đưa vào làm một chân tạp vụ của cơ quan mẹ đang làm. Tôi muốn thay mẹ công việc vất vả đó. Phần mẹ, nghỉ cũng được, còn không thì giúp việc cho riêng nhà giáo sư thôi.

Chỉ mới nhắc đến chuyện đó mẹ đã xâm xẩm mặt mày. Dứt khoát là không.

- Con tốt nghiệp đại học ra, có bằng cấp, bằng mọi giá phải tìm việc làm khác.

Mẹ không cho tôi làm công việc giống mẹ vì tôi có bằng cử nhân. Tôi không chấp nhận điều đó, mẹ đã từng dạy nếu không phi pháp, thì mọi công việc lương thiện đều tốt cả. Tạp vụ là công việc lương thiện, tại sao mẹ lại gay gắt phản đối? Thật khó hiểu.

Sau cùng, tôi được mẹ giải thích. Khi màn đêm về, treo lơ lửng vùng trời ngoại ô một mảnh trăng. Hai mẹ con nằm trong phòng trọ, chênh chếch cửa sổ. Mẹ kể tôi nghe về nỗi cơ cực của mình.

Công việc ở cơ quan nhà nước không có gì vất vả. Nỗi vất vả mà cha tôi và cuộc đời gây ra lớn gấp ngàn vạn lần. Khó khăn nhất ở cơ quan là phải nghe toàn bộ những chuyện cãi vã, đố kỵ, lừa lọc, phù phép của mấy cô gái ưa nhàn rỗi, cán bộ rửng mỡ trong đó. Mẹ có tuổi, nên ai cũng muốn kể cho nghe về thói xấu của người khác. Ai mẹ cũng gật. Nghe rồi phải học cách làm ngơ, không để mất lòng ai. Mẹ thành ra cái thùng mọi người trút vào đó. Ví thế này cũng được, mẹ lãnh nhận tất cả những thứ đó từ họ, rồi đem đổ đi, để chúng khỏi bốc mùi. Giống như hàng ngày mẹ vẫn mang những xô rác đi đổ.

Có hôm, Giáo sư Mười gọi mẹ vào phòng giám đốc, hỏi mẹ có thấy những biểu hiện hay điều gì khác thường ở cơ quan không. Mẹ nói chẳng nghe thấy gì. Giáo sư bảo “chắc chị đùa”. Cơ quan xảy ra quá nhiều chuyện không thấy chuyện gì mới lạ. Ông cười hềnh hệch, ưỡn cái bụng phì nhiêu kềnh càng ra phía trước, giọng tuyên bố: “Tôi thừa biết chúng nó đang làm gì. Đứa nào cũng muốn vơ vét cả. Cơ quan nhà nước được bao cấp mà. Chẳng cần nhọc xác thì mỗi năm Nhà nước cũng rót kinh phí “nuôi” hoạt động. Không có việc, thấy nhàm quá. Thằng tôi này, cũng tự hào là mình làm cho đứa nào cũng khấm khá cả. Nhưng vẫn có thằng muốn lật”. Nói đến đây, Giáo sư Mười ngớ người ra tự nhiên hỏi “sao tôi lại nói chuyện này với chị nhỉ?”. Ông lại ồ lên ngạc nhiên “À, vì chị điếc mà, chị điếc. Chuyện ở cơ quan nhiều thế mà bảo chẳng nghe thấy gì. Lạ thật, thôi, chị ra ngoài đi”.

Độ Giáo sư Mười và Phó Giáo sư Chín - Phó Giám đốc diễn ra “chiến tranh lạnh”, cả cơ quan bị bao phủ bởi những tầng mây xám. Hai phe cánh của đôi bên lúc nào cũng thường trực một nỗi hằn học, sẵn sàng “hót” đối thủ ra khỏi trường đấu. Khổ nhất là mẹ, bên nào cũng muốn kéo mẹ về phe, muốn mẹ nghĩ xấu cho bên kia. Đôi bên bỏ bễ công việc, muốn phá bĩnh tất cả. Cơ quan biến thành quán nhậu một cách đáng ngạc nhiên. Họ mua đồ về, say xỉn, chửi bới, nôn ọe, ngã nhào. Đúng như một thứ bệnh đang lan ra. Mẹ nhìn thấy. Bệnh vô trách nhiệm. Và nhiều thứ khác. Tất cả những phế phẩm đó mẹ phải dọn sạch, đó là nhiệm vụ. Họ cũng tăng lương cho những vất vả của mẹ, với hy vọng để mẹ không kêu ca. Vào buổi trưa nhiều hơn. Lúc ra về, mẹ đã dọn dẹp cẩn thận, chiều đến nhận lấy ‘bãi chiến trường” ngồn ngộn giấy lau, xương xẩu, chén bát… Mùi hôi của đống nôn ọe bốc ra tận phòng bảo vệ.

Cuối năm, nhân dịp đón bằng danh hiệu, cơ quan có mở tiệc “tại gia”. Tôi ngỏ ý muốn đến cùng mẹ phục vụ, dọn dẹp một lần cho biết. Hai mẹ con đêm nào cũng tâm sự, nên thông tin đó tôi biết. Mẹ đồng ý. Đó là một ngày rất nhộn nhịp. Giáo sư Mười và Phó Giáo sư Chín ngày thường gườm nhau, khi có quan khách đông đủ vẫn tay bắt mặt mừng. Không ngớt lời chúc tụng. Bữa tiệc diễn ra vào thời điểm ý nhị của một buổi trưa. Rượu Tây nhiều vô kể. Thức ăn đặt sẵn nhà hàng, đặc biệt xa xỉ. Bao giờ những quan khách cũng rút trước. Rồi đến cán bộ chủ chốt cơ quan. Chỉ còn gần mười người uống tiếp. Giáo sư Mười đi cùng cán bộ cấp trên, chẳng hiểu sao quay lại muốn uống và tâm sự cùng anh em trong cơ quan. Tôi, mẹ và một số người được “huy động” hết mức. Sau cùng tất cả say. Giáo sư Mười say.

Sau khi đón nhận danh hiệu, cơ quan đầu tư cho các giáo sư, tiến sĩ nghiên cứu, viết công trình khoa học, giáo trình để “đưa xuống cơ sở”. Tất cả nhập cuộc, hăm hở trong không khí nóng. Phần lớn họ nhận tiền trước cho công trình của mình. Sau này, những công trình đó có thể tốt hoặc không, nhưng là của những người có tầm cỡ. Sau này, mẹ thường xuyên vào phòng Giáo sư Mười lau chùi, dọn dẹp nên biết. Những người nhận tiền đều có công trình trăm phần trăm. Sau khi nghiệm thu, họ bắt đầu đưa xuống cơ sở. Phản ứng của cơ sở là chấp nhận “ôm” cái công trình nghèo nàn giá trị ấy về và lặng lẽ ném vào kho chờ làm giấy vụn…

Sự việc ách tắc này đến tai cấp trên. Sẽ không có chuyện gì to tát xảy ra nếu “dưới cơ sở” không kêu ca quá nhiều. Cán bộ chức sắc, Giáo sư Mười có đủ mối quan hệ cần thiết để cấp trên khỏi “sờ gáy”. Nhưng cấp trên đã về lục lọi hồ sơ sổ sách. Một cuộc sát hạch chưa từng có diễn ra. Ban đầu khiến lông chân của các đấng các bậc run rẩy, rồi đỏ gay mặt, sau tái mặt.

Giống như một cuộc thay máu của cơ thể người. Các giáo sư, phó giáo sư trụ hạng nhiều năm rụng như sung, không ai cứu vãn được. Giáo sư Mười ngã đầu tiên. Ban đầu ông vờ ốm nằm nhà, sau rồi sốc ốm thật, liệt giường.

Giáo sư Mười mang tiếng thét ra lửa mà chẳng có uy lực gì với vợ con. Trong lúc thất thời lỡ vận ốm nằm nhà bị vợ bỏ rơi. Một thằng con đi làm ăn ở Sài Gòn không chịu về, đứa con gái ở bên Đức càng không. Bà vợ còn khá đầy đặn sẵn sàng bỏ ông ở lại để theo một người khác. Mẹ cũng phải nghỉ ở cơ quan đó, Giáo sư Mười cũng gọi đến để chăm lo cho sức khỏe của mình. Vừa chăm ông, vừa chăm góc vườn cây cảnh đang vươn lá cành vô lối. Giáo sư ho khù khụ như hen. Một vụ sốc khiến ông gần như khuỵu hẳn, kiệt quệ.

Hận bà vợ bỏ ông. Ngày thường bà đã chẳng ưa gì, nay ông nằm đấy, còn sức đâu ngăn cản. Bực mình ông chửi. Chửi cả lũ chim ngoài kia ríu rít kêu. Khi còn khỏe ông nói chúng thốt ngọc, nhả vàng, nay lâm nạn thì chúng chẳng bằng lũ quạ.

Tôi đến nhà Giáo sư cùng mẹ. Ông mang máng nhớ tôi là con mẹ. Trong tiếng khản đục mệt mỏi của mình, ông khen tôi lớn và xinh. Cũng hỏi tôi đã đi làm ở đâu. Tôi nói đang chờ việc. Ông cười, bảo khi khỏe lại, sẽ sắp xếp cho một công việc tốt, chỉ cần tôi để mẹ ở lại, chỉ để chăm sóc cho ông.

Mẹ nói, ông còn đang mắc chứng ảo tưởng. Làm việc ở trên nhiều người, nay trong cơn mê man cũng ra lệnh với hò hét, sai bảo, ký kết giấy tờ này, giấy tờ khác. Còn nói nếu khỏe mạnh, phục quyền, sẽ cho khối thằng chết toi. Trời đất, ông mà phục quyền, hay làm một chức vụ tương tự, vẫn theo cái lối cũ thì chẳng hiểu xã hội sẽ đi đến đâu.

- Ông ấy còn tu rượu Tây nữa, trong lúc nằm liệt vẫn để một chai cạnh đầu, mẹ bỏ ra thì cáu.

Hai mẹ con ngồi nhà ngoài tâm sự thì nghe tiếng ông ho khù khụ. Mẹ chạy vào, tôi chạy theo. Giáo sư Mười vừa cầm chai rượu vừa nôn. Mẹ giật chai rượu từ tay ông bỏ bên cạnh, vớ lấy cái chậu nhựa để ông nôn vào. Tình trạng của ông thảm hại hơn tôi tưởng. Dù nghe đã nhiều, giờ thực sự chứng kiến cảnh một người có chức tước lâm vào kiệt quệ. Sửa soạn và để ông nằm yên lặng, mẹ kéo tôi ra nhà ngoài, mang theo cái chậu ông vừa nôn. Mẹ nói với tôi:

- Đồng ý là ông ấy tốt với mẹ, không làm hại gì. Nhưng rõ ràng ông ta chẳng có uy lực gì. Là giáo sư mà khi đương chức nhiều người kính trọng, giờ có thấy ai ngó ngàng đến. Ông ấy mà tìm lại được vị trí thì con biết rồi đấy. Mẹ có thể dọn dẹp được những rác rưởi, xú uế ông ấy thải ra, còn những thứ khác… Mẹ không muốn con theo nghề mẹ là vì thế. Con phải cố gắng lên.

Truyện ngắn của Ngô Thục Miên

Tin cùng chuyên mục

Triển lãm thầy trò 3 miền đất nước

Triển lãm thầy trò 3 miền đất nước

(PLVN) - “Gặp gỡ mùa thu” là triển lãm của họa sĩ Ngô Đăng Hiệp và 4 học trò Đoàn Tuyên, Hà Văn Chúc, Nguyễn Thị Ngọc Ánh, Trần Trọng Đạt với những điều khác biệt, không chỉ về sắc màu, thời gian mà còn cả không gian.

Đọc thêm

Đôi mắt

Đôi mắt
(PLVN) - Tôi nhìn từng vạt nắng đang trườn một cách chậm rãi từ những mé bờ tường rồi bắt đầu thả rơi mình buông xuống mặt đất.

Người già “mất làng”

Ảnh minh họa.
(PLVN) - Giờ về làng, một khung cảnh quen thuộc là những ngôi nhà lớn trống vắng trẻ nhỏ và thanh niên. Những người già ngồi tư lự, khi bên cạnh láng giềng cũng bỏ làng đi rồi.

Sông tình

Sông tình
(PLVN) - Quán dịu dàng. Tình cờ trời mưa. Mưa phương nam ào ạt xối xả. Tôi lựa một góc, ngồi nhìn những hạt mưa không biết toan tính, ngân vang theo cách của chúng, xuyên qua không gian để về hợp với dòng nước. Mưa khác hẳn cảm giác buồn vui lẫn lộn pha vị đắng trong tôi.

Nhà thơ Tạ Hùng Việt mang một nỗi buồn riêng với 'Hãy nhìn vào mắt bão và tin lời đắng cay'

Nhà thơ Tạ Hùng Việt mang một nỗi buồn riêng với 'Hãy nhìn vào mắt bão và tin lời đắng cay'
(PLVN) - Hãy nhìn vào mắt bão và tin lời đắng cay (Nhà xuất bản Hội Nhà văn, năm 2024) là tập thơ thứ 10 trong hành trình sáng tạo của nhà thơ Tạ Hùng Việt. Tập thơ được đánh giá có nhiều sự đổi mới cả trong cách thể hiện lẫn nội dung mà chủ thể trữ tình muốn chuyển tải với 100 bài được viết theo thể thơ 1-2-3.

'Tình yêu lính Công an' - Giai điệu thiêng liêng tôn vinh người chiến sĩ CAND

'Tình yêu lính Công an' - Giai điệu thiêng liêng tôn vinh người chiến sĩ CAND
(PLVN) - Nhân dịp kỷ niệm 79 năm Ngày truyền thống Công an nhân dân Việt Nam (19/8/1945 - 19/8/2024) và 19 năm ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc (19/8/2005 - 19/8/2024), hai giọng ca Mỹ Linh và Hữu Quân đã mang đến cho người nghe những giai điệu sâu lắng và ý nghĩa thể hiện thông qua ca khúc “Tình yêu lính Công an” sáng tác của nhạc sĩ An Hiếu, đây tác phẩm âm nhạc đầy cảm xúc nhằm tôn vinh hình ảnh người chiến sĩ Công an với tinh thần “Vì nước quên thân - Vì dân phục vụ”.

Thúng mẹt của mẹ

 Thúng mẹt của mẹ
(PLVN) - Giấc mơ của anh em chúng tôi được nuôi dưỡng, lớn lên từ thúng mẹt của mẹ. Đó là cách mà bố tôi thường ví von khi những gánh hàng không quản nắng mưa, ốm đau của mẹ vẫn tất tả ngược xuôi, vất vả bộn bề…

Mười hai năm

Mười hai năm
(PLVN) - Cô đưa tay sờ lên chiếc nhẫn được lồng vào một cọng dây chuyền để đeo trên cổ.

Một con đường khác

Ảnh minh họa (Nguồn: NT)
(PLVN) - Thường thì những ngày nghỉ tôi hay cùng bạn bè đến một nơi chốn nào đó, gọi là thư giãn sau một tuần làm việc. Nhưng bây giờ tôi đi theo đoàn bác sĩ tình nguyện đi Vũng Tàu khám bệnh cho các hộ nghèo vùng sâu, vùng xa, ai cũng ngạc nhiên. Cuộc sống bây giờ khác xưa lắm rồi, tuổi trẻ luôn năng động và huyên náo, còn tôi thì dường như đã dừng lại phía sau những ồn ã đó, những rộn ràng đó mà đi về một con đường khác, một con đường vắng tanh, chẳng có bàn tay nào để nắm.

Tiếng gió trong vườn khuya

Tranh minh họa: Nguyễn Văn Học.
(PLVN) - Khanh thường có thói quen ngủ muộn. Ngày nào cũng thế, khi trả hết trẻ vào buổi chiều, cô lại bắt đầu kèm thêm một vài ca buổi tối môn nghệ thuật mà cô yêu thích. Dạy piano cho bọn trẻ là lúc tâm hồn cô thư thái vô cùng.

Miền thương nhớ

Những miền quê yêu dấu. (Ảnh minh họa: MT)
(PLVN) - Ngót hơn hai mươi năm đằng đẵng xa quê, tôi đã sống một cuộc đời khác nơi những miền đất khác. Trên những chuyến đi về thăm nhà vội vã, tôi bỗng thấy mình như một người con mắc nợ với chính gia đình, quê hương. Tôi nợ cả câu hát, lời ru từ thuở ấu thơ để quá nửa đời người vẫn chưa hiểu hết một cõi ân tình.

Đổi vai

Đổi vai
(PLVN) - Cuộc tìm gặp buổi ấy của Sáng thế mà ra vấn đề. Giữa ngôi vườn ở làng quê, Đạm đón Sáng bằng các thứ quả thơm. Câu chuyện của hai người trở về ký ức lúc nào không hay.

Hãy yêu thương nhau khi còn có thể

Hãy yêu thương nhau khi còn có thể
(PLVN) - Suy cho cùng, ở đời sinh - lão - bệnh - tử là hành trình mà ai cũng phải trải qua. Ta thường né tránh nói về cái chết vì nó mang đến sự sợ hãi.

Thời gian

Ảnh minh họa truyện: @taramilktea
(PLVN) - “Thời gian” vốn có thể nhìn rõ mọi thứ hơn là “đôi mắt”, trong dòng chảy của cuộc đời có nhiều thứ mà nhắm mắt cho qua để không muốn tin vào sự thật để rồi bị chính thời gian làm lộ diện phơi bày...

Phát động thi ảnh về miền di sản xứ Nghệ và Trại sáng tác mỹ thuật

Ảnh minh họa. Tác giả: Nguyễn Quang Nam Định
(PLVN) - Sáng 23/7, Sở Văn hóa và Thể thao Nghệ An tổ chức Lễ phát động Cuộc thi ảnh nghệ thuật “Về miền di tích, danh thắng xứ Nghệ” và Trại sáng tác mỹ thuật với chủ đề “Xây dựng con người, văn hóa Nghệ An đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước, xây dựng nông thôn mới”.

Dưới giàn hoa sử quân tử

Ảnh minh họa: Internet
(PLVN) - Những giọt sương rơi xuống bên hiên nhà, đọng lại trên cái dậu leo phía trước ban công, căn nhà từ khi được ông giăng giàn leo ấy thì có vẻ ánh nắng khó lọt vào được bên trong nhà nhưng lại khiến không khí trở nên mát mẻ hơn nhất là ở cái tiết trời oi bức này.

Mắt khói

Mắt khói
(PLVN) - Khi Nam đến, thành phố vẫn hâm hấp nóng. Bây giờ đã là chín giờ đêm. Cái nóng ẩn mình vào gió thổi rin rít da thịt.

Cơ hội khám phá thiên nhiên Peru cho công chúng Thủ đô

Cơ hội khám phá thiên nhiên Peru cho công chúng Thủ đô
(PLVN) -  Ngày 18/7, tại Hà Nội, đã khai mạc triển lãm ảnh mang tên: “Khám phá Peru: Chuyến du hành thị giác từ vùng biển tới núi cao và rừng rậm”. Sự kiện do Đại sứ quán Peru, Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội... phối hợp tổ chức, nhân dịp kỷ niệm 203 năm Quốc khánh nước Cộng hòa Peru (28/07/1821 – 28/07/2024) và 30 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Peru - Việt Nam (14/11/1994 – 14/11/2024).