Lo vốn nhà nước chảy vào chỗ trũng
Đưa ra số liệu hiện vốn nhà nước nằm trong các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) là hơn 1 triệu tỷ đồng và nằm rải rác, phân tán tại tất cả các Bộ, ban, ngành và tất cả các tỉnh, thành trên cả nước, Đại biểu (ĐB) Trần Hoàng Ngân (TP.HCM) cho rằng, sự phân tán này đã dẫn đến việc sử dụng vốn nhà nước không thực sự hiệu quả, thậm chí có chỗ thừa mang gửi ngân hàng lấy lãi suất thấp, trong khi chỗ thiếu lại đi vay vốn với lãi suất cao.
Còn ĐB Đỗ Văn Đương nhấn mạnh, nếu quy định vốn nhà nước được phép đầu tư vào thành lập DN thuộc lĩnh vực cung cấp sản phẩm dịch vụ công ích thiết yếu cho xã hội; DN hoạt động trong lĩnh vực độc quyền nhà nước…, thì e chưa ổn.
“Quy định như thế ta có định liệu được không? Cái gì là thiết yếu, cái gì là độc quyền? Là nhà ở, điện, nước hay bất động sản hay sao…? Sợ nhất nếu sau này cứ nói cái gì cũng thiết yếu để đòi đổ vốn 100% nhà nước vào tràn lan. Phải định tính hết sức căn bản để vốn nhà nước không đi chệch hướng. Hãy để mọi thành phần kinh tế thức dậy để tạo ra mọi sản phẩm”, ĐB Đương nói.
Các ĐB cho rằng, Luật cần siết chặt phạm vi, lĩnh vực hoạt động của các DNNN đầu tư 100% vốn, các loại hình DN mà Nhà nước tham gia đầu tư vốn. Trong khi đó, đầu tư vốn nhà nước tại các DN theo các hình thức đầu tư quy định trong Dự án Luật là tương đối rộng rãi, chung chung, thiếu cụ thể. Quy định như Dự án Luật không siết chặt được mà còn tạo kẽ hở, hợp thức hóa việc chạy đua đầu tư.
Nói về những bất cập hiện nay, ĐB Trần Du Lịch (TP.HCM) cho rằng, cứ nói Chính phủ, Bộ, ngành quản lý nhà nước không còn chủ quản các tổng công ty, các tập đoàn, nhưng thực tế hiện nay vẫn là “quản”. DN “kêu trời” vì muốn làm gì, mở rộng đầu tư vào đâu cũng phải “bẩm” từ dưới “bẩm” lên.
Phải có luật riêng cho doanh nghiệp, tập đoàn nhà nước
Một trong những nguyên nhân khiến vốn nhà nước tại DN chưa phát huy hết hiệu quả, thậm chí thất thoát là do không có một đầu mối tập trung quản lý, điều tiết cho phù hợp. Do đó, đa số ĐBQH đề nghị xác định rõ hơn mô hình đại diện chủ sở hữu, xóa bỏ cơ chế Bộ, ngành chủ quản; nghiên cứu thực hiện mô hình tập trung, có thể giao cho một cơ quan thực hiện quản lý và giám sát toàn bộ vốn nhà nước tại DN, bảo đảm tách bạch với cơ quan quản lý nhà nước.
ĐB Phạm Huy Hùng (Hà Nội) kiến nghị Chính phủ cho thành lập Tổng cục Quản lý vốn nhà nước tại DN (trực thuộc Chính phủ), trên cơ sở nâng cấp SCIC hiện nay.
“Quan điểm của tôi, chính quyền địa phương chỉ làm các loại dịch vụ công ích phục vụ người dân. Còn bây giờ Chính phủ muốn làm kinh doanh thì tổ chức một số tập đoàn lớn, các tập đoàn đó điều lệ có thể trở thành đạo luật và hàng năm phải báo cáo trước Quốc hội”, ông Trần Du Lịch cũng đề xuất.
Theo đó, trong tương lai, một số DNNN lớn, tập đoàn phải có đạo luật riêng, hàng năm phải báo cáo hoạt động trước 90 triệu cổ đông mà người đại diện là Quốc hội. Họp Quốc hội chính là hội nghị đại cổ đông, chứ không thể giao hết cho Chính phủ. Một số tập đoàn lớn như dầu khí điện lực, khoáng sản thành tập đoàn kinh tế nhà nước, thì phải xem lại quản lý...
%20(1)_JCEY.jpg)
