Luật Hộ tịch sẽ tạo nhiều chuyển biến mới
Hội nghị Bộ trưởng đầu tiên của tất cả các nước/vùng lãnh thổ khu vực Châu Á – Thái Bình Dương về đăng ký và thống kê hộ tịch (CRVS) được tổ chức tại Băng Cốc - Thái Lan từ 24-28/11/2014.
Một trong những nội dung chính của Tuyên bố cấp Bộ trưởng khu vực Châu á – Thái Bình Dương về đăng ký và thống kê hộ tịch được đưa ra sau đó là đến năm 2024, mọi người dân ở Châu Á - Thái Bình Dương đều được hưởng lợi từ hệ thống đăng ký và thống kê hộ tịch toàn diện, được tạo điều kiện để được công nhận quyền của họ và hệ thống này hỗ trợ cho công tác quản lý nhà nước, công tác chăm sóc y tế và phát triển.
Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Khánh Ngọc nhấn mạnh: Việt Nam cùng các quốc gia trong khu vực đã thể hiện sự quyết tâm cao trong việc thực hiện Tuyên bố nói trên. Trong bối cảnh thời gian gần đây Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả đáng mừng trong công tác đăng ký, quản lý hộ tịch, Quốc hội Việt Nam vừa thông qua Luật Hộ tịch mới, chuẩn bị có hiệu lực, kỳ vọng sẽ tạo những chuyển biến mới trong công tác hộ tịch, góp phần đồng hành, phục vụ phát triển kinh tế, xã hội.
Bên cạnh những thuận lợi đó, Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc cũng cho biết, Việt Nam là nước đang phát triển nên thực hiện Tuyên bố sẽ gặp những khó khăn nhất định. Đơn cử, nhận thức chung về hộ tịch và công tác quản lý hộ tịch hiện vẫn chưa đáp ứng yêu cầu, do đó cần sự đầu tư nhiều hơn của Nhà nước; hộ tịch là lĩnh vực liên quan đến nhiều ngành, đòi hỏi gắn kết giữa Trung ương và địa phương, vấn đề này dù thực hiện đã có kết quả nhưng cần được tăng cường.
Đây là lần đầu tiên Việt Nam thực hiện Tuyên bố cũng như triển khai thi hành Luật Hộ tịch mới nên rất cần sự chia sẻ kinh nghiệm của các nước để tiếp tục hoàn thiện thể chế. Thứ trưởng cũng thông tin, Chính phủ đã giao Bộ Tư pháp và các Bộ, ngành liên quan xây dựng Chương trình quốc gia thực hiện Tuyên bố nói trên, tiến tới năm 2024 tất cả các sự kiện hộ tịch đều được đăng ký.
Bà Pratibha Mehta, Điều phối viên Liên Hợp quốc tại Việt Nam đánh giá: “Việt Nam đã có những bước tiến lớn về hộ tịch” như: là một trong 5 quốc gia trong khu vực đạt được tỷ lệ đăng ký khai sinh trên 95%; thống kê hộ tịch đã được thực hiện thường xuyên và phổ biến trên cơ sở điều tra, khảo sát; Luật Hộ tịch đã được ban hành; đã có Chiến lược Phát triển Thống kê…
Bà cam kết các cơ quan của Liên Hợp quốc tại Việt Nam sẽ hỗ trợ điều phối chương trình hợp tác đa ngành này bằng việc huy động những chuyên môn và kinh nghiệm từ khắp nơi trên thế giới và khu vực cho Việt Nam.
Tiếp tục đơn giản hóa thủ tục hành chính
Từ thực tế công tác đăng ký và quản lý hộ tịch ở Việt Nam, theo ông Nguyễn Quốc Cường, Phó Cục trưởng Cục Hộ tịch, Quốc tịch và Chứng thực Bộ Tư pháp kiến nghị: chúng ta cần chủ động thực hiện Tuyên bố và Khung hành động khu vực ngay trong giai đoạn đầu; cần nhanh chóng xây dựng và triển khai một Chương trình hành động mang tính quốc gia, tận dụng các nguồn lực sẵn có; đẩy mạnh việc đầu tư cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật phục vụ công tác đăng ký, thống kê hộ tịch tại các cấp, ngành, các cơ quan có liên quan, đặc biệt là chuẩn hóa, kiện toàn đội ngũ công chức tư pháp - hộ tịch tại UBND cấp xã.
Bên cạnh đó, để thực hiện Tuyên bố và Khung hành động khu vực hiệu quả cần khẳng định quyết tâm chính trị và vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương đối với công tác đăng ký và thống kê hộ tịch, đẩy mạnh sự tham gia phối hợp của các Bộ, ngành liên quan.
Đáng chú ý, theo ông Nguyễn Quốc Cường, cần tiếp tục đẩy mạnh việc cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục hành chính, bảo đảm để người dân được thực hiện các quyền đăng ký hộ tịch một cách nhanh chóng, chính xác; nâng cao chất lượng công tác đăng ký, thống kê hộ tịch, tạo sự tin tưởng trong khu vực cũng như trên thế giới đối với tính chính xác của các giấy tờ hộ tịch và số liệu hộ tịch của Việt Nam, đồng thời khuyến khích sự tham gia, vào cuộc của tất cả cộng đồng dân cư trong việc xác định rõ vai trò, tầm quan trọng và nhu cầu bức thiết của việc đăng ký và thống kê hộ tịch của địa phương cũng như trên phạm vi toàn quốc.