Thượng tá cho biết kết quả tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật (PBGDPL) của Quân khu 1 trong thời gian qua?
- Những năm qua, tác động của mặt trái xã hội đã ảnh hưởng đến một bộ phận cán bộ, chiến sĩ, đặt ra vấn đề bức thiết hàng đầu về nhận thức xã hội nói chung và nhận thức pháp luật nói riêng. Vì vậy, đối với Quân khu 1 và các đơn vị quân đội trong toàn quân, công tác PBGDPL cho cán bộ, chiến sĩ ở các đơn vị là một nội dung rất quan trọng.
Công tác PBGDPL tại Quân khu 1 được đưa lên hàng đầu. Các đơn vị điểm thực hiện PBGDPL như Trung đoàn 246, Sư đoàn 346… đã thực hiện tốt công tác tuyên truyền, PBGDPL, tích cực chủ động nắm bắt tư tưởng, quản lý bộ đội, đoàn kết thống nhất, đề cao trách nhiệm của người chỉ huy, duy trì tốt các chế độ, nền nếp công tác.
Từ chỉ đạo của Thủ trưởng Quân khu, các cơ quan pháp luật Quân khu 1 đã có những giải pháp thực hiện và công tác phòng ngừa hiệu quả. Hội đồng PBGDPL Quân khu đã tổ chức các hoạt động tuyên truyền pháp luật sinh động, hấp dẫn, hiệu quả. Những vấn nạn, vi phạm như tai nạn giao thông, vi phạm kỷ luật, vi phạm pháp luật, vay nợ lãi, bức thiết nhất vẫn là vấn đề tai nạn giao thông được các đơn vị quyết liệt triển khai, góp nhiều sáng kiến, phương hướng xử lý nhằm giảm thiểu vi phạm.
Cụ thể là các sáng kiến nào, thưa Thượng tá?
- Nhức nhối nhất vẫn là tai nạn giao thông nên để phòng ngừa giảm thiểu tai nạn giao thông, cơ quan pháp luật Quân khu đã có sáng kiến đề nghị cấp trên quy định cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên quốc phòng phải mua mũ bảo hiểm có cằm, không đội mũ bảo hiểm không có cằm. Đơn vị có điều kiện hỗ trợ anh em toàn bộ, đơn vị không có điều kiện thì hỗ trợ một phần. Đến nay, 100% cán bộ, chiến sĩ đội mũ bảo hiểm có cằm.
Ngoài ra, để giảm thiểu tai nạn giao thông, các cơ quan nghiên cứu pháp luật Quân khu đưa ra giải pháp nữa là đề xuất, quản lý việc đi lại của cán bộ, chiến sĩ. Cụ thể, anh em đi xa ngoài 50km thì đi bằng ô tô không đi mô tô. Khi giải quyết cho anh em về phép tranh thủ theo chế độ, cán bộ đơn vị phải bố trí thời gian hợp lý, tránh gấp gáp khiến anh em vội vàng dẫn tới tai nạn giao thông. Kết quả, năm 2015 và 2016, vụ việc về tai nạn giao thông ở Quân khu 1 giảm thiểu 2/3, những vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng dẫn đến chết người không có.
Vấn đề nổi cộm thứ hai là vay nợ nặng lãi. Đơn vị, các cơ quan pháp luật phát hiện ra vấn nạn này từ năm 2010. Trong 3 năm từ 2011-2013, vay nợ nặng lãi có diễn biến phức tạp. Có vụ việc xảy ra tại đơn vị, có vụ nợ nần từ nơi khác như các nhà trường, đối tượng là các sĩ quan trẻ, quân nhân chuyên nghiệp, thậm chí cá biệt có trường hợp cán bộ ở cấp Sư đoàn.
Các cơ quan pháp luật Quân khu đi tìm ra nguyên nhân, mấu chốt vẫn là việc quản lý giấy tờ của anh em lỏng lẻo. Anh em cắm ký các giấy tờ quân đội cấp có thể vay được hàng trăm triệu đồng, thế rồi lãi mẹ đẻ lãi con. Không có khả năng trả nợ thì bị chủ nợ đe dọa, tố cáo với cơ quan. Khi nghiên cứu đó là vấn đề mấu chốt, các đơn vị triển khai kiểm tra giấy tờ thường xuyên, thậm chí có loại giấy tờ giữ từ 1-2 tháng để theo dõi, nghiên cứu tình hình xem anh em có mượn về chống đối kiểm tra rồi lại rút ra “cắm” cho chủ nợ không. Với chỉ đạo quyết liệt của Quân khu, những trường hợp sai phạm không thể cứu vãn thì giải quyết cho ra quân.
Từ việc giải quyết cho ra quân, quản lý chặt giấy tờ, theo dõi chặt chẽ các mối quan hệ mờ ám, diễn biến vay nợ lãi cao giảm tích cực, nổi bật nhất là năm 2015, 2016. Việc xử lý quyết liệt thể hiện tính kiên quyết xử lý đến cùng, mang tính răn đe đối với đối tượng khác, nên đến nay, những vụ việc này không còn xảy ra nữa.
Những vi phạm trong quân đội nếu không giải quyết rốt ráo, dẫn tới quân nhân sẽ coi thường pháp luật, kỷ cương quân đội. Chính ủy Quân khu trong giao ban pháp chế quý I/2017 đã yêu cầu các cơ quan pháp luật Quân khu tiếp tục nghiên cứu để đưa các trường hợp vi phạm kỷ luật, đảo ngũ xem xét xử lý hình sự. Chính ủy đã chỉ đạo các cơ quan chức năng nghiên cứu, răn đe. Thông báo đến các đơn vị trực thuộc quân khu tình hình vi phạm pháp luật, vi phạm kỷ luật, tội phạm trong quân khu để giáo dục, răn đe, tuyên truyền.
Cảm ơn Thượng tá.