Khai phá đất từ cả thế kỷ
Theo khiếu nại của 41 hộ dân phường Quang Hanh, số hộ này đều có đất bị Dự án chiếm dụng nhưng chưa thực hiện hỗ trợ, đền bù theo quy định của pháp luật. Theo hồ sơ vụ việc, từ trước năm 1993, trong 41 hộ dân trong đó có nhiều hộ dân là đồng bào dân tộc Sán Dìu cư trú ở đây từ thời Pháp thuộc. Họ đã góp phần khai phá ra khu vực đất này và sinh sống qua nhiều thế hệ, để lại cho các đời con, cháu, chắt đang quản lý, sử dụng. Các hộ dân có đất đều do khai hoang, nhận chuyển nhượng và do ông cha để lại; diện tích đất của các hộ đều bám mặt đường QL 18A được sử dụng ổn định, từ trước ngày 15/10/1993 đến nay không có tranh chấp.
Ngày 23/9/1995, UBND tỉnh Quảng Ninh có Quyết định số 2135/QĐ-UBND phê duyệt lộ giới đường QL 18A thuộc thị xã Cẩm Phả, trong đó từ Km 135 đỉnh Đèo Bụt đến Km 191+600 giữa cầu Ba Chẽ có mặt đường 14m, hành lang vỉa hè mỗi bên 10m. Tuy nhiên, thời điểm ban hành Quyết định số 2135 nói trên, thì mặt đường QL 18A đoạn Km 135 – Km 144 chỉ có chiều rộng 6m, lề đường đắp đất 1m chưa có hành lang vỉa hè.
Năm 2001-2002, việc thực hiện cải tạo, nâng cấp QL 18A cũ và xây dựng cải tạo cấp nước, lúc đó các gia đình có QL 18A qua phường Quang Hanh đã được bồi thường một phần diện tích đất Nhà nước thu hồi bám mặt đường QL 18A. Vì thế, mốc giới hành lang vỉa hè được tính từ tim đường QL 18A vào mép đường là 17m; từ mép đường vào là 11m. Trong 11m hành lang vỉa hè có 8m là đất của các hộ dân chưa được bồi thường, phần diện tích còn lại tiếp giáp với phần đất Nhà nước đã bồi thường dự án trên.
Vì vậy, Dự án nâng cấp, cải tạo QL 18A đoạn Hạ Long – Mông Dương do Công ty Cổ phần BOT Biên Cương làm chủ đầu tư, hiện nay phần đất còn lại 8m hành lang mà 41 hộ dân đang khiếu nại vẫn chưa có quyết định thu hồi đất, chưa nhận được tiền bồi thường, hỗ trợ, là trái với quy định của pháp luật. Bởi lẽ, trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) của 41 hộ dân đều thể hiện khoảng cách từ mép đường QL 18A đến thửa đất của các hộ dân là 11m (tính từ mép đường bê tông) và khoảng cách từ tim đường QL 18A đến thửa đất của các hộ là 17m. Theo đó, việc cấp GCNQSDĐ của UBND TP Cẩm Phả trước đây cũng đã thể hiện đúng ranh giới đất của các hộ được sử dụng từ mốc giới đã được xác định tại Quyết định số 2135/QĐ-UBND của UBND tỉnh Quảng Ninh.
Vì sao chưa được hỗ trợ, đền bù ?
Cả 41 hộ dân phường Quang Hanh bị thiệt hại về đất từ Dự án nâng cấp, cải tạo QL 18A đoạn Hạ Long – Mông Dương do Công ty Cổ phần BOT Biên Cương làm chủ đầu tư, đến nay đã có nhiều đơn khiếu nại và đã có nhiều cuộc họp, nhưng UBND TP Cẩm Phả vẫn chưa giải quyết dứt điểm.
Do vậy, 41 hộ dân đã liên tục có nhiều đơn thư khiếu nại đến các cấp chính quyền yêu cầu được xem xét. Ngày 15/8/2016, ông Vũ Kiên Cường (Trưởng ban Tiếp dân UBND tỉnh Quảng Ninh) đã có Văn bản số 02/TB-HĐTD, có nội dung: “Giao UBND TP Cẩm Phả, căn cứ quy định của pháp luật kiểm tra, rà soát nội dung kiến nghị của công dân theo đúng trình tự và thẩm quyền. Báo cáo kết quả giải quyết về UBND tỉnh trước ngày 15/9/2016”. Văn bản này còn có nội dung chỉ đạo: “Giao Thanh tra tỉnh phối hợp với Sở TN&MT tiếp tục kiểm tra xem xét các nội dung người dân phản ánh để hướng dẫn đôn đốc UBND TP Cẩm Phả xem xét, giải quyết đúng quy định”.
Đồng thời, Văn bản số 02 nói trên còn đề nghị: “UBND TP Cẩm Phả và đơn vị thi công BOT kiểm tra thực địa, xem xét cụ thể thiệt hại, ảnh hưởng trong quá trình thi công có phương án hỗ trợ phù hợp với các hộ dân”.
Tuy nhiên, ngày 19/9/2016, Phó Chủ tịch UBND TP Cẩm Phả - ông Phạm Ngọc Vinh ký Văn bản số 2409/UBND-TTr, có nội dung cho rằng: “Dự án nằm trong hành lang an toàn giao thông QL 18A và không chiếm dụng vào ranh giới trong GCNQSDĐ đã cấp cho các hộ”. Căn cứ nào để cho rằng Dự án không chiếm dụng đất của 41 hộ dân?
Văn bản 2409 này cho rằng: “Căn cứ mặt bằng hướng tuyến Dự án và bản đồ hiện trạng giải phóng mặt bằng cũng như thực tế thi công tại hiện trường”. Như vậy, UBND TP Cẩm Phả đã không căn cứ vào Quyết định số 2135/QĐ-UBND ngày 23/9/1995 của UBND tỉnh Quảng Ninh đã phê duyệt lộ giới đường QL 18A thuộc thị xã Cẩm Phả như đã nêu trên. Mặt khác, UBND TP Cẩm Phả đã lờ đi không căn cứ vào nguồn gốc đất ở hợp pháp của 41 hộ dân có trước thời điểm trước ngày 15/10/1993 và đã được cấp GCNQSDĐ.
Vì vậy, Ban Quản lý dự án nâng cấp, cải tạo QL 18A đoạn Hạ Long – Mông Dương và Công ty Cổ phần BOT Biên Cương đang làm chủ đầu tư cần phối hợp xem xét đền bù, hỗ trợ cho 41 hộ dân phường Quang Hanh thỏa đáng, theo quy định của pháp luật, tránh tình trạng để người dân khiếu kiện kéo dài.
