Hàu sữa Thái Bình Dương Vân Đồn – Món quà từ đại dương
Vùng biển của huyện Vân Đồn có diện tích khoảng 1.600 km2với hơn 600 hòn đảo lớn nhỏ, ở đây có lợi thế rất lớn về nuôi trồng thủy hải sản nói chung, đặc biệt là con hàu sữa.
Hàu sữa với giá trị dinh dưỡng và kinh tế cao đã được nuôi cấy ở nhiều vùng biển nước ta. Tuy nhiên, tại vùng biển Vân Đồn của Quảng Ninh khá lặng sóng, nhiều ghềnh đá, độ mặn đậm, môi trường sống lý tưởng, đã tạo ra hương vị hàu đặc trưng.
Với lợi thế đó từ năm 2012, diện tích mặt nước nuôi hàu sữa tại vùng biển Vân Đồn dần mở rộng. Đến nay, huyện Vân Đồn được đánh giá là địa bàn lớn nhất cả nước về sản lượng và quy mô nuôi hàu với khoảng 4.000ha nuôi hàu, sản lượng cung cấp ra thị trường đạt trên 70.000 tấn/năm. Hàu sữa nuôi tại Vân Đồn được đánh giá có chứa rất nhiều protein, kẽm và các vi chất có lợi khác, rất tốt cho sức khỏe.
 |
| Ngư dân giới thiệu về đặc trưng của hàu sữa Thái Bình Dương. Ảnh: Quang Hà |
Năm 2007, hàu sữa Thái Bình Dương được đưa vào nuôi lần đầu tiên tại khu vực đảo Cống Tây, sau đó chuyển sang khu vịnh kín ở Cống Nứa (xã Bản Sen, huyện Vân Đồn). Đơn vị tiên phong nuôi thử nghiệm là Công ty TNHH Đầu tư phát triển sản xuất Hạ Long (Tập đoàn BIM).
Là vật thể nuôi ngoại lai, nhưng hàu sữa Thái Bình Dương phù hợp và thích nghi tốt với môi trường tại vùng biển Vân Đồn. Những năm sau đó, chương trình này luôn được sự hỗ trợ của Dự án tiêu chuẩn chất lượng an toàn vùng nuôi và Chương trình giám sát chất lượng (Bộ NN&PTNT). Nhờ đó, việc nuôi hàu được thực hiện quy củ, khoa học theo tiêu chí vùng nuôi sạch, giá thể và quá trình nuôi tự nhiên... Đó là cơ sở để hàu sữa trở thành vật nuôi phổ biến, xóa đói giảm nghèo, làm nền tảng phát triển các sản phẩm gia tăng giá trị.
Từ vật nuôi mới mẻ, những năm qua con hàu sữa Thái Bình Dương đã trở thành vật nuôi chủ lực, thế mạnh của nuôi trồng thủy hải sản ở "vựa hàu" Vân Đồn.
Ông Hà Văn Ninh - Phó Trưởng phòng NN&PTNT huyện Vân Đồn cho biết, trong thời gian năm 2020-2021 do ảnh hưởng của dịch bệnh và thị trường nên giá hàu sữa có lúc xuống thấp còn 6000đ/kg đã chỉ ra cho địa phương nhiều vấn đề về việc chế biến sâu, phát triển các sản phẩm gia tăng giá trị từ con hàu,mở ra hướng đi mới. Hiện trên địa bàn huyện một số doanh nghiệp đang quan tâm, phát triển nhằm tận dụng lợi thế của nguồn giống, vùng nguyên liệu tốt.
Theo Nghị quyết phát triển kinh tế thủy sản định hướng 2030, Vân Đồn xác định kinh tế thủy sản là một trong những mũi nhọn. Trong đó, nuôi trồng, chế biến dạng hàng hóa, xuất khẩu là một thế mạnh. Chính vì thế, huyện Vân Đồn cũng có nhiều chính sách hỗ trợ, khuyến khích.
Theo ông Đào Văn Vũ, Phó chủ tịch UBND huyện Vân Đồn, nhiều năm qua, hàu là sản phẩm chủ lực, đóng góp vào công cuộc xóa đói giảm nghèo cho ngư dân, là một trong những sản phẩm chủ lực cấp quốc gia của tỉnh Quảng Ninh. Hiện toàn huyện ghi nhận 39 cơ sở sơ chế hàu và Công ty TNHH Sản xuất và thương mại Thủy sản Quảng Ninh (Bavabi) là một trong những doanh nghiệp chế biến hàu hàng đầu.
Phát triển chuỗi giá trị từ con hàu sữa
Là một công ty hàng đầu về chế biến hải sản, Công ty TNHH sản xuất và thương mại Thuỷ sản Quảng Ninh đã xây dựng thương hiệu BAVABI Seafood với nhiều sản phẩm chế biến, đặc biệt là các sản phẩm từ hàu.
 |
| Công nhân sơ chế tách vỏ hàu tại nhà máy. Ảnh: CT cung cấp |
Công ty có 5 vùng nuôi rộng trên 400ha, tập trung chủ yếu tại xã đảo Bản Sen, nơi có điều kiện sinh sống thuận lợi cho hàu sữa.Các vùng nuôi được kiểm soát điều kiện tự nhiên, không ô nhiễm, từ cuối năm 2019, con giống hàu được cung cấp và kiểm soát bởi chính BAVABI. Các sản phẩm của công ty được sản xuất trên dây chuyền hiện đại với chu trình khép kín, đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, chất lượng tốt nhất và đảm bảo các tiêu chí an toàn thực phẩm.
 |
| Ruốc hàu Vân Đồn, đặc sản ocop 5 sao Quảng Ninh. Ảnh: Công ty cung cấp |
Các sản phẩm được công ty cung cấp ra thị trường hiện nay bao gồm: Ruột hàu tươi, ruốc hàu, bánh hàu, bột canxi nano vỏ hàu, ruột hàu sấy khô, dịch hàu thuỷ phân, tinh bột hàu, cốt dầu hào. Các sản phẩm được công ty phân phối trực tiếp đến tay người tiêu dùng và các đại lý, nhà hàng.
Ngoài các sản phẩm cung cấp cho người tiêu dùng, các sản phẩm như; hàu sấy khô, dịch hàu thuỷ phân, cốt dầu hào, tinh bột hàu còn được cung cấp cho các doanh nghiệp làm tiền chất cho sản xuất các sản phẩm viên nén, các loại thực phẩm chức năng chăm sóc sức khoẻ.
Bà Phạm Thị Thu Hiền, Giám đốc Công ty Bavabi cho biết, Bavabi là doanh nghiệp tiên phong trong chế biến sâu các sản phẩm từ hàu, từ năm 2014 đến nay, công ty đã cho ra thị trường nhiều sản phẩm từ hàu, đặc biệt sản phẩm ruốc hàu Vân Đồn trở thành sản phẩm đặc sản, đạt OCOP 5 sao của Quảng Ninh.
