NSƯT Trần Nhượng làm diễn viên vì trượt đại học 2 lần

NSƯT Trần Nhượng làm diễn viên vì trượt đại học 2 lần
(PLO) - Người ta về hưu là để nghỉ ngơi, sau phần lớn cuộc đời cống hiến. Ấy thế mà khi gặp, NSƯT Trần Nhượng chia sẻ rất thật: “Tớ phải tranh thủ giờ nghỉ hiếm hoi đấy. Về hưu mà bận như có con mọn”. 
Về hưu… “vác tù và”
NSƯT Trần Nhượng về hưu với quân hàm Đại tá của Trưởng đoàn Kịch Công an nhân dân (CAND). Nhưng như ông nói, nghệ thuật sân khấu như là cái duyên, cái nợ để đời. Mà đã là duyên, nợ rồi thì dứt ra sao được.
Ông đến với vai trò mới, là một người làm công tác bảo tồn, lưu giữ những giá trị nghệ thuật truyền thống. Lắm kẻ bảo ông rỗi hơi, ôm việc vào người, già rồi còn không lo mà nghỉ ngơi. Ông chỉ cười. Đó là hạnh phúc, mà có lẽ chỉ có ông là hiểu nhất. 
Hồi còn làm ở Đoàn kịch của ngành, được Nhà nước lo cho tất cả rồi, chẳng phải bươn chải vất vả mà chỉ cố hoàn thành cho tốt vai trò chuyên môn, công việc được ngành giao phó. Còn từ ngày sang làm Giám đốc Trung tâm Bảo tồn và Phát triển Nghệ thuật Sân khấu thì khác. 
Sau 10 năm thành lập, Trung tâm vẫn là đơn vị tự hạch toán trong mọi hoạt động. Tự tìm tài trợ cho công việc nặng nề là bảo tồn, lưu giữ các di sản nghệ thuật sân khấu, đồng thời cũng phải phát huy phát triển nó đi lên. Sân khấu gồm rất nhiều loại hình nghệ thuật, từ Tuồng, Chèo, Cải lương, Rối, Xiếc, Kịch nói… Tức là một khối lượng công việc không nhỏ đòi hỏi phải tham gia xử lí liên tục, kịp thời thì mới đáp ứng được yêu cầu.
Trong khi đó, nhân sự cho cả Trung tâm chỉ đếm trên đầu ngón tay nên bản thân Giám đốc nhiều khi còn phải làm cả những công việc của nhân viên bình thường. Trần Nhượng bị cuốn vào vòng xoáy của sự bận rộn cũng là lẽ bình thường.
Bạn bè, người thân nhiều khi muốn gặp Trần Nhượng cũng khó. Lắm người bực quá, bảo ông là kẻ “vác tù và hàng tổng”. Lúc đầu ông nghe thì thấy vui vui. Dần dần, những phút rảnh rỗi hoặc áp lực công việc quá cao,ngồi suy ngẫm, ông thừa nhận mình có cảm giác ấy thật. Nhưng nghĩ thì nghĩ thế, làm thì vẫn phải làm. Đã nhận trọng trách rồi, ông không thể không làm.
Trần Nhượng đang là Ủy viên BCH Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam. Công việc làm Giám đốc Trung tâm Bảo tồn và Phát triển Nghệ thuật Sân khấu là nhiệm vụ được Hội giao. Được tin tưởng giao phó đã đành, cả đời Trần Nhượng cũng dành hết tình yêu, niềm đam mê cho nghệ thuật sân khấu rồi. Như ông bộc bạch, bây giờ không “làm” sân khấu, ông như kẻ vô dụng, chẳng còn biết làm gì nữa.
Ông đau đáu vì  cả một kho nghệ thuật, những di sản nghệ thuật sân khấu do tiền nhân để lại sẽ bị mai một dần nếu không lưu giữ, bảo tồn. Để thất lạc những giá trị tinh thần vô giá đó quả thực rất đáng tiếc, thậm chí là có tội với các đời sau. 
Ông cho rằng công việc này thật sự có ý nghĩa xã hội cao và tính nhân văn sâu sắc. Vì thế nên không ít lần ông phải bỏ tiền túi ra lo việc công. May mắn là bà xã Trần Nhượng lại là người hiểu và ủng hộ cho công việc của ông nhất. Đã không ít lần vợ ông còn đưa cho chồng tiền, vàng mà bà tích góp để Trần Nhượng được làm công việc mà có thể nói đã gắn bó với cuộc đời mình từ thời trẻ đến tận bây giờ, đó là nghệ thuật sân khấu.
Nghề là duyên, là nợ
Trần Nhượng cho rằng một diễn viên giỏi không thể thiếu tài năng. Mình đọc kịch bản, sống cùng nhân vật và vận dụng tài năng, kinh nghiệm tích lũy đời sống để diễn xuất. Tài năng này có thể là trời phú, cũng có thể là tự học. Tốt nhất là trời phú rồi trau dồi, rèn dũa và có ý thức phấn đấu.
Có lẽ chính vì thế Trần Nhượng luôn thể hiện tốt mọi vai diễn, từ hiền lành như những người thầy giáo, anh bộ đội, anh thương binh đến những vai phản diện. Với ông, đó như một sự thể nghiệm của người nghệ sĩ. Nhưng để có được sự thể nghiệm trong vai trò là một diễn viên, với ông là cả một chặng đường, gói gọn bằng hai chữ “Duyên” và “Nợ”.
NSƯT Trần Nhượng kể, hồi còn cắp sách đến trường, chưa bao giờ ông nghĩ mình sẽ trở thành một nghệ sỹ. Cái nghề đó như là một điều gì đó vô cùng xa lạ, ít được biết đến, nhất là với những đứa trẻ ở vùng quê nghèo thuộc tỉnh Hải Hưng (cũ). Ước mơ của cậu bé Nhượng là trở thành một kỹ sư, bác sỹ gì đó để thỏa mong mỏi của bố mẹ.
Ao ước đó được vun đắp dần qua những lần Trần Nhượng tham dự kỳ thi học sinh giỏi tỉnh Hải Hưng, và thậm chí là thi học sinh giỏi toàn quốc. Nhưng có một điều kỳ lạ không chỉ Trần Nhượng, mà cả người thân, bạn bè, thầy cô cũng không thể cắt nghĩa được, ông học giỏi là thế nhưng thi đại học đến 2 lần mà vẫn trượt. 
Khi ông mông lung, chán nản nhất thì Đoàn Ca múa kịch Hải Hưng về quê Trần Nhượng tuyển sinh. Thấy người đến xem tuyển diễn viên đông như trẩy hội, Trần Nhượng không nén nổi tò mò của tuổi trẻ. Đến lúc chiêu sinh, trong lúc mọi người đang nhốn nháo thì cậu bạn thân đi cùng bất ngờ đẩy ông về phía Ban giám khảo và hét to: “Bạn này muốn thi tuyển”. 
Tự nhiên bị đẩy ra giữa sân khấu, xung quanh là sự reo hò của mọi người và ánh mắt ngạc nhiên của bạn bè, người thân, Trần Nhượng vừa bất ngờ, vừa xấu hổ nên ôm mặt chạy về phía đám đông. Nhưng mới chạy được vài bước, ông được một người trong đoàn kịch kéo áo giữ lại. 
Đến bây giờ, sau hơn 40 năm, NSƯT Trần Nhượng vẫn không cắt nghĩa được tại sao người đó lại kéo ông lại, rồi yêu cầu ông diễn thử. Yêu cầu mãi, Trần Nhượng không đồng ý, cuối cùng mấy người trong đoàn kịch phải chạy đến “nhờ” ông diễn một vai để mở màn. Lấy hết mạnh dạn, ông chấp nhận thi thử. Đó là khoảnh khắc bước ngoặt cho cuộc đời ông, mà ông luôn coi đó là cái duyên, cái nợ sâu sắc với cái nghiệp này. 
Ngay hôm đó, ông trúng tuyển vào Đoàn ca múa kịch Hải Hưng sau hai vòng thi tuyển. Chuyện như đùa đồn nhanh trong làng, đến tai bố mẹ Trần Nhượng khi ông còn chưa kịp chạy về thông báo. Bố mẹ ông phản đối kịch liệt và yêu cầu con trai tiếp tục theo con đường bút nghiên để trở thành nhà khoa học.
Biết nội quy của Đoàn yêu cầu ba năm đầu không được xây dựng gia đình để toàn tâm, toàn ý phục vụ công việc, bố ông đã nghĩ ra cách bắt ông cưới vợ ngay lúc đó để Đoàn không nhận nữa. Cực chẳng đã, Trần Nhượng phải cầu cứu các anh chị trên Đoàn. Cuối cùng, tất cả đi đến một quyết định, đó là Đoàn Ca múa kịch Hải Hưng vẫn chấp nhận Trần Nhượng vào Đoàn khi gia đình ép phải lấy vợ. 
Sau ngày “định mệnh” đó, Trần Nhượng ở Đoàn Ca múa kịch Hải Hưng được khoảng mười năm thì chuyển lên Đoàn kịch CAND. Sau đó, thành công liên tục đến với ông. Ông được phong NSƯT. Ông lại “lấn sân” sang điện ảnh, và những bộ phim như: Đêm hội Long Trì, Những ngôi sao nhỏ, Ai giận ai thương, Tình yêu và vực thẳm của Phim truyện nhựa Việt nam và hàng chục phim, kịch truyền hình khiến ông được khán giả khắp cả nước biết đến. Rồi ông còn tổ chức cả những chương trình truyền hình cùng Đài Truyền hình Việt Nam, HTV, Điện ảnh Quân đội… 
Và từ đó đến nay, làm nghệ thuật, cống hiến cho nghệ thuật đã quá lâu, với NSƯT Trần Nhượng, khó có thể tìm đến được điểm cuối khi vẫn còn sức để cống hiến./.

Tin cùng chuyên mục

Nhạc sĩ Văn Cao - tác giả ca khúc “Mùa xuân đầu tiên”. (Ảnh: TL)

Những khúc ca mùa xuân đi cùng năm tháng

(PLVN) - Những ngày giáp Tết thật rộn ràng bởi những khúc ca xuân. Trong đó, không thể nào thiếu những ca khúc bất hủ đã đi cùng âm nhạc Việt nhiều thập kỉ. Đó không chỉ là bản hòa ca của niềm vui, tình yêu mà còn là giai điệu của những kí ức hào hùng đẹp đẽ, của niềm tin và hy vọng vào tương lai tươi sáng.

Đọc thêm

'Cánh chim đầu đàn' của nền âm nhạc cách mạng Việt Nam

Nhạc sĩ Đỗ Nhuận có cống hiến to lớn cho nền âm nhạc cách mạng Việt Nam. (Ảnh: Tư liệu)
(PLVN) - Được biết đến là người tiên phong trong sáng tác nhạc cách mạng, nhạc sĩ - chiến sĩ Đỗ Nhuận sở hữu kho tàng những tác phẩm âm nhạc cách mạng bất hủ, sống mãi với thời gian. Ngày nay, trong các buổi hòa nhạc hay đêm nhạc tôn vinh trang sử hào hùng và chói lọi của dân tộc Việt Nam, âm nhạc của ông vẫn vang lên như ngọn lửa bất diệt của lòng yêu nước và niềm tự hào dân tộc.

MV “Đà Nẵng vẫy gọi yêu” chính thức phát hành

MV “Đà Nẵng vẫy gọi yêu” chính thức phát hành
(PLVN) - MV “Đà Nẵng vẫy gọi yêu” chính thức phát hành vào tháng 12/2024. Đây là dự án âm nhạc mới nhất của nhạc sĩ Lê Minh Phương và đạo diễn Phan Ngọc Trung - được lấy cảm hứng từ ý thơ của nhà thơ Dương Quyết Thắng.

Lý do Kiều Duy đăng quang Hoa hậu Quốc gia Việt Nam 2024

Lý do Kiều Duy đăng quang Hoa hậu Quốc gia Việt Nam 2024
(PLVN) - Theo Trưởng Ban tổ chức Phạm Kim Dung, Kiều Duy được chọn vì sở hữu hình thể cân đối, hài hòa, trí tuệ xuất sắc và đáp ứng tiêu chí của cuộc thi. Cô có tố chất cần thiết để tham gia cuộc thi sắc đẹp quốc tế.

NSND Mai Hoa ra mắt đĩa than “Nốt trầm”

“Nốt trầm” không chỉ là một phong cách âm nhạc mà còn là thương hiệu giọng hát của NSND Mai Hoa (ảnh BTC).
(PLVN) - “Nốt trầm” không chỉ là một phong cách âm nhạc mà còn là thương hiệu giọng hát của NSND Mai Hoa. NSND Mai Hoa thích hát những bài buồn, nhưng là buồn ánh lên tia hy vọng, ánh lên niềm lạc quan về cuộc sống chứ không phải buồn não nề, bi ai.

"Hoa hậu Việt Nam năm 2024" góp phần nhân lên niềm tự hào dân tộc

Các Hoa hậu: Tiểu Vy, Ngọc Hân, Đỗ Thị Hà, Đỗ Mỹ Linh cùng hội ngộ (ảnh BTC).
(PLVN) - Được thiết kế chuỗi hoạt động giàu tính thực tế, đậm chất nhân văn, cuộc thi Hoa hậu Việt Nam năm 2024 sẽ góp phần nhân lên niềm tự hào dân tộc, lan tỏa lòng nhân ái và khát khao chinh phục những đỉnh cao mới trong mỗi người dân đất Việt, để từ đó làm "Rạng rỡ Việt Nam".

Nguyễn Mộc An dành Quán quân "Tiếng hát Hà Nội 2024"

Thí sinh xứ Nghệ Nguyễn Mộc An đã giành giải thưởng cao nhất của cuộc thi (ảnh BTC).
(PLVN) - Tối 25/12/2024 tại Nhà hát Hồ Gươm, Chung kết cuộc thi Tiếng hát Hà Nội 2024 do Đài Hà Nội tổ chức đã diễn ra với 15 thí sinh tranh tài. Với ca khúc "Lời ru" (sáng tác: Quang Thái) và "Mênh mang một khúc sông Hồng" (sáng tác: Phó Đức Phương), thí sinh xứ Nghệ - Nguyễn Mộc An đã giành giải thưởng cao nhất của cuộc thi.

Cần “luồng gió mới” cho phim truyền hình Việt Nam

Cần “luồng gió mới” cho phim truyền hình Việt Nam
(PLVN) - Sau giai đoạn thành công với các bộ phim về đề tài gia đình, phim truyền hình Việt Nam đang đứng trước thách thức lớn khi các mô típ quen thuộc dần trở nên nhàm chán. Trong bối cảnh đó, sự xuất hiện của những tác phẩm khai thác các đề tài mới mẻ cho thấy tín hiệu đáng mừng, khẳng định sự cần thiết của một “luồng gió mới” để làm phong phú mảng phim truyền hình và đáp ứng nhu cầu khán giả hiện nay.

Triển lãm “Thiên Quang” - câu chuyện ánh sáng đất trời Thăng Long

Triển lãm truyền tải ý nghĩa về ánh sáng đất trời, tri thức, văn hóa và lịch sử lâu đời đất Thăng Long (ảnh P.V)
(PLVN) - Triển lãm “Thiên Quang” khai thác câu chuyện về ánh sáng thiêng liêng của trời và đất soi chiếu Thăng Long - nơi hội tụ văn hóa, lịch sử và tinh hoa nghề thủ công truyền thống diễn ra tại khu Thái Học, Di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội). Từ ngày 22/12/2024 đến ngày 25/3/2025

Câu chuyện thoát nghèo của người phụ nữ Mường chinh phục Liên hoan phim quốc tế

Chị Bùi Thị Thu Huyền cầm trên tay hai chiếc cúp danh dự của Liên hoan phim SineMaya 2024. (Ảnh: TYM)
(PLVN) - Những ngày cuối năm 2024, tin vui đã đến khi bộ phim ngắn mang tên “Escaping Poverty: A Story of a Muong Woman Supported by TYM” được xây dựng dựa trên câu chuyện có thật của chị Bùi Thị Thu Huyền, một phụ nữ dân tộc Mường sống tại Thanh Sơn, Phú Thọ, đã đạt giải tại Liên hoan phim quốc tế SineMaya 2024. Bộ phim gây ấn tượng khi chị Huyền và các thành viên trong gia đình tự đóng vai chính, mang đến cảm xúc chân thực và sâu sắc.

Cuộc đời buồn của 'ông hoàng bolero' Trúc Phương

Những bản nhạc sầu thương đã vận vào đời nhạc sĩ Trúc Phương. (Nguồn: Amnhac.net)
(PLVN) - Nhạc sĩ Trúc Phương nổi tiếng khoảng những năm 60 của thế kỷ trước với dòng nhạc bolero uyển chuyển, hấp dẫn. Mỗi câu hát, lời ca của ông đều gắn liền với thân phận con người trôi nổi, đau thương, buồn khổ. Có lẽ, âm nhạc đã vận vào cuộc đời của nhạc sĩ Trúc Phương “chữ tài đi với chữ tai một vần”.