'Nằm ngoài' luật định quá lâu, thuốc lá thế hệ mới cần được quản lý sớm

(PLVN) - Có mặt trên thị trường hơn 2 năm, nhưng thuốc lá làm nóng, tên gọi khác là thuốc lá nung nóng và thuốc lá điện tử (gọi chung là thuốc lá thế hệ mới) vẫn nằm ngoài luật định. Để khẩn trương có biện pháp quản lý phù hợp riêng cho từng sản phẩm thuốc lá thế hệ mới, việc tham chiếu kinh nghiệm từ các nước đã có kết quả khả quan là điều cần thiết.

Kinh nghiệm quản lý từ thị trường thuốc lá làm nóng lớn nhất thế giới

Là thị trường tiêu thụ thuốc lá làm nóng lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 85% thị phần toàn cầu, Nhật Bản quy định thuốc lá làm nóng là sản phẩm thuốc lá, được Bộ Tài chính kiểm soát, nhưng chính sách quản lý khác biệt so với thuốc lá điếu. Nhằm mục đích giảm tỷ lệ hút thuốc lá điếu đốt cháy, vốn là sản phẩm thuốc lá độc hại nhất, Chính phủ Nhật Bản xây dựng chính sách “ưu ái” hơn đối với thuốc lá làm nóng để khuyến khích chuyển đổi. 

Các cảnh báo trên thuốc lá làm nóng chỉ nêu lên các tác động không thể phủ nhận của khí hơi (aerosol) từ sản phẩm này đối với sức khỏe thay vì liệt kê các bệnh lý do hút thuốc lá hoặc phơi nhiễm với thuốc lá như quy định đối với thuốc lá điếu.

Trung tâm Ung thư Quốc gia và Bộ Y tế, Phúc lợi và Lao động nhận định “việc phơi nhiễm với khí hơi (aerosol) từ thuốc lá làm nóng trong một khu vực hút thuốc được chỉ định trong các điều kiện thông thường được ước tính là có thể chấp nhận được vì nguy cơ ung thư trọn đời dự kiến sẽ thấp hơn liều lượng gần như an toàn (VSD) là 10−5 (1/100.000), thấp hơn ba bậc so với liều lượng đối với thuốc lá điếu đốt cháy hút trong cùng điều kiện”.

Nhật Bản có chính sách quản lý riêng đối với thuốc lá làm nóng. (Ảnh minh họa)
Nhật Bản có chính sách quản lý riêng đối với thuốc lá làm nóng. (Ảnh minh họa) 

Được biết, sau khi sản phẩm thuốc lá làm nóng được thương mại hóa năm 2016, Chính phủ Nhật Bản đã tiến hành các nghiên cứu đánh giá về những ảnh hưởng của thuốc lá làm nóng lên sức khỏe cũng như những hệ lụy ngoại ý của sản phẩm đối với cộng đồng. 

Theo đó, chỉ 9% tỷ lệ sử dụng kép gồm cả thuốc lá làm nóng và thuốc lá điếu trong số những người đang hút thuốc lá. Về mức độ sử dụng thuốc lá làm nóng trong bộ phận học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông rất thấp, chỉ 0,1%, bằng 1/5 so với tỷ lệ hút thuốc lá điếu đốt cháy. Nguy cơ gây cháy nổ ảnh hưởng tới những người xung quanh hầu như không có, cũng như ít tạo ra mùi hơn so với thuốc lá điếu đốt cháy.

Những số liệu này đã phần nào giải quyết quan ngại cho các nước về tỷ lệ hút kép hoặc nguy cơ thuốc lá thế hệ mới có thu hút giới trẻ sử dụng hay không. 

Đến nay, trong số 20 thành phố lớn, 16 thành phố ở Nhật Bản, bao gồm 9 trong số 23 phường của thành phố Tokyo đã đưa sản phẩm thuốc lá làm nóng khỏi các quy định hạn chế xoay quanh việc sử dụng ngoài trời, bởi thuốc lá làm nóng loại bỏ được quá trình đốt cháy. 

Bài học từ Nhật Bản, có thể áp dụng cho thị trường Việt Nam?

Việc áp dụng kinh nghiệm quản lý từ các quốc gia khác, dù từ thị trường thuốc lá làm nóng lớn nhất thế giới, đương nhiên cần phải được cân nhắc dựa trên đặc thù về dân số, hành vi tiêu dùng, kinh tế, sự tiến bộ khoa học cũng như nguyện vọng của người dân.

Tuy nhiên, những nghiên cứu khoa học đối với sản phẩm này đã được kiểm chứng bởi Chính phủ Nhật Bản là điều không thể phủ nhận và vẫn là một cơ sở tham chiếu tin cậy cho những quốc gia đang trong quá trình chuẩn bị đưa ra chính sách quản lý các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới như Việt Nam có thể tham khảo. 

Đến nay, tại Việt Nam, các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới như shisha, thuốc lá làm nóng, thuốc lá điện tử thì chỉ có thuốc lá làm nóng là có chứa thành phần nguyên liệu thuốc lá nên phù hợp với Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá được ban hành từ năm 2012, cùng Nghị định hướng dẫn thi hành vào năm 2013.

Không chỉ thế, đã có hai tổ chức thế giới bao gồm Tổ chức Hải quan thế giới (WCO) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công nhận thuốc lá làm nóng là thuốc lá, đồng thời WCO cũng phân loại thuốc lá làm nóng theo mã “Sản phẩm thuốc lá khác”. 

Như vậy, nếu kết hợp nghiên cứu thực tiễn của Nhật Bản cùng các văn bản luật hiện hành trong nước và quốc tế, khung pháp lý phù hợp để quản lý các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới cần được ban hành càng nhanh càng tốt để kịp thời bảo vệ sức khỏe người dùng. 

Đọc thêm

Viettel triển khai thương mại mạng 5G Open RAN

Toàn cảnh sự kiện 5G ORAN Vietnam Connect 2024
(PLVN) - Ngay từ đầu năm 2025, Viettel sẽ Ngay từ đầu năm 2025, Viettel sẽ triển khai hơn 300 trạm 5G Open RAN tại một số tỉnh thành, tiến tới mở rộng quy mô lớn tại Việt Nam và thị trường quốc tế...

Chàng trai 9X và hành trình cứu nông sản Việt khỏi điệp khúc buồn 'được mùa, mất giá'

Sản phẩm chuối Viba được bày bán tại các siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch.
(PLVN) - Nhận thấy mẹ thiên nhiên ưu ái cho Việt Nam rất nhiều loại nông sản, trái cây đặc sản có những vị thơm ngon, bổ dưỡng, nhưng chỉ theo mùa vụ, rất dễ rơi vào cảnh “được mùa, mất giá”, Trần Đức Thuận và anh trai đã cùng nhau nghiên cứu tìm hướng đi mới cho nông sản Việt, giúp người nông dân bảo đảm sản xuất bền vững.

Giá vàng chiều 11/11 tiếp tục giảm

Giá vàng chiều 11/11 tiếp tục giảm
(PLVN) - Chiều nay ngày 11/11 giá vàng trong nước tiếp tục giảm theo đà giảm của giá vàng thế giới. Giá vàng giảm từ 100.000đ - 300.000đ ở chiều mua vào và 200.000 đồng - 400.000 đồng ở chiều bán ra.

Sách lậu, sách vi phạm bản quyền lộng hành - Do thị trường thiếu ý thức?

Sách lậu có kích cỡ thô hơn, màu nhòe hơn, phần ruột không có màu và căn lề lệch hơn so với sách chính thống.
(PLVN) - Sự phát triển của văn hóa đọc và tương lai của ngành xuất bản sách nước ta đang đứng trước nguy cơ nghiêm trọng khi tình trạng sách lậu và sách vi phạm bản quyền ngày càng phổ biến. Các nhà xuất bản, tác giả và độc giả đều chịu ảnh hưởng khi những nỗ lực phát triển thị trường sách chính thống bị sách lậu làm suy yếu, kéo theo hệ lụy về kinh tế lẫn văn hóa.

Đào Nhật Tân, quất Tứ Liên 'hồi sinh' đón Tết Nguyên đán

Tại làng nghề trồng đào Nhật Tân (quận Tây Hồ, Hà Nội) những ngày này nhiều hộ gia đình trồng đào ở đây đang tất bật hồi sinh những vườn đào sau bão. (Ảnh: Sức khỏe đời sống)
(PLVN) - Đào Nhật Tân, quất Tứ Liên (Tây Hồ, Hà Nội) là hai biểu tượng đặc trưng thú chơi hoa cho Tết Nguyên đán của người dân đất Kinh kỳ. Năm nay, đợt bão số 3 làm nước sông Hồng dâng cao khiến nhiều vườn cây cảnh ở đây bị thiệt hại nghiêm trọng. Những người trồng cây cảnh nơi đây đang dồn hết công sức để hồi sinh những vườn đào, quất để đón Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.

Câu chuyện người Việt học tiếng Anh cùng AI

Các khách mời trải nghiệm nền tảng học tiếng Anh FSEL. (Ảnh: PV)
(PLVN) - Với thông điệp An English Center in Your Pocket (Trung tâm tiếng Anh nhỏ gọn trong túi bạn), FSEL - nền tảng học ngoại ngữ tương tác cùng AI (trí tuệ nhân tạo) là bước đột phá, hứa hẹn tạo ra nhiều thay đổi trong hiệu quả học tiếng Anh nói riêng và ngoại ngữ nói chung của hàng triệu học sinh, sinh viên Việt Nam.

Thấy gì qua các vụ kiện bản quyền liên quan đến AI trên thế giới?

 Với tác phẩm “Zarya of the Dawn” của Kristina Kashtanova, Mỹ chỉ bảo hộ tác quyền phần nội dung do con người tạo ra. (Ảnh: The Verge)
(PLVN) - Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI), các vấn đề bản quyền đang trở nên phức tạp hơn bao giờ hết. Các vụ kiện liên quan đến bản quyền AI đã làm nổi bật những thách thức pháp lý mới, đòi hỏi nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, phải xem xét điều chỉnh khung pháp lý về sở hữu trí tuệ.

Tổ chức Diễn đàn Quốc gia phát triển Kinh tế số và Xã hội số lần thứ II

Diễn đàn 2024 sẽ diễn ra từ ngày 13-14/11 tại Bình Dương.
(PLVN) - Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết sẽ phối hợp với Ban Kinh tế Trung ương và UBND tỉnh Bình Dương tổ chức Diễn đàn Quốc gia phát triển Kinh tế số và Xã hội số lần thứ II với chủ đề: “Sáng tạo ứng dụng công nghệ số vào các ngành, lĩnh vực để phát triển kinh tế số và nâng cao năng suất lao động”.

Tăng giá xăng, dầu

Hình ảnh minh họa
(PLVN) -Chiều nay, 7/11, giá xăng dầu trong nước đồng loạt tăng, chỉ dầu madút giảm nhẹ.

Hé lộ mẫu xe bay CycloRotor eVTOL, dự kiến cất cánh năm 2025

CycloTech hé lộ mẫu xe bay CycloRotor eVTOL, dự kiến cất cánh năm 2025 (Ảnh: CycloTech)
(PLVN) - Công ty hàng không CycloTech của Áo vừa tiết lộ đang phát triển phiên bản thử nghiệm của một chiếc eVTOL (phương tiện bay cất cánh và hạ cánh thẳng đứng chạy điện) để giới thiệu hệ thống động cơ đẩy cho chuyến bay chạy điện của mình.

Thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm địa phương qua thương mại điện tử

Tiêu thụ sản phẩm địa phương qua thương mại điện tử đang được thúc đẩy mạnh mẽ. (Ảnh: Liên minh HTX Việt Nam).
(PLVN) -  Doanh thu thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam năm 2023 đã đạt 20,5 tỷ USD và Việt Nam trở thành một trong những quốc gia có tốc độ tăng trưởng về TMĐT nhanh nhất khu vực. TMĐT đang là kênh tiêu thụ hữu hiệu của hàng hóa địa phương, do đó cần tận dụng tối đa kênh này để thúc đẩy phát triển sản xuất ở các địa phương.