Luật hóa quyền thay đổi họ tên cho người chuyển giới

(PLO) - Góp phần thực hiện các quy định của Hiến pháp về quyền con người, quyền công dân, Dự thảo Bộ luật Dân sự sửa đổi đã bổ sung một chương mới về xác lập, thực hiện, bảo vệ quyền dân sự và quy định khá cụ thể các quyền nhân thân. 
Các quy định này đang thu hút sự quan tâm của dư luận nhằm đảm bảo tốt hơn các quyền và lợi ích của người dân, nhất là các nhóm yếu thế trong xã hội.
Cô giáo Quỳnh Trâm gặp khó khăn về thay đổi họ, tên khi đã phẫu thuật chuyển giới
Cô giáo Quỳnh Trâm gặp khó khăn về thay đổi họ, tên
khi đã phẫu thuật chuyển giới
Tôn trọng, bảo vệ quyền 
nhân thân
Để triển khai thi hành Hiến pháp 2013, cùng với yêu cầu nội luật hóa các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên đã đặt ra câu hỏi lớn là làm thế nào để bảo đảm phát huy và thực thi một cách đầy đủ các quyền con  người, quyền công dân trong cuộc sống. 
Nhận thức rõ điều này, Thứ trưởng Đinh Trung Tụng cho biết, sau một thời gian nỗ lực, Bộ Tư pháp đã cố gắng cụ thể hóa cách thức bảo vệ và thực thi quyền con người, quyền công dân theo tinh thần của Hiến pháp, trong đó không thể không kể đến quyền của các nhóm yếu thế trong Dự thảo BLDS (sửa đổi). 
Vì vậy, hôm qua – 11/12, Bộ Tư pháp đã phối hợp với Dự án Quản trị nhà nước nhằm tăng trưởng toàn diện (GIG) của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tổ chức Hội thảo góp ý hoàn thiện các quy định liên quan đến quyền của các nhóm yếu thế trong Dự thảo BLDS sửa đổi.
Dự thảo BLDS sửa đổi mới nhất dành hẳn một mục quy định cụ thể về quyền nhân thân và một số quy định tại các phần riêng về quyền sở hữu, quyền thừa kế, quyền sử dụng đất, quyền về khoa học công nghệ… 
Trong đó, có một số quyền đáng chú ý là quyền về họ, tên, quyền xác định dân tộc, quyền xác định lại giới tính, quyền tự do kinh doanh, quyền tiếp cận thông tin, quyền lập hội… Ngoài các quyền nhân thân được quy định, các quyền con người, quyền nhân thân khác về dân sự đều được Nhà nước công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật. 
Tranh luận sôi nổi về quyền thay đổi họ, tên
Tuy nhiên, tham gia Hội thảo, các đại biểu đến từ các tổ chức xã hội, các hội, hiệp hội và các chuyên gia, nhà khoa học đã có nhiều góp ý, kiến nghị Ban soạn thảo BLDS sửa đổi tiếp tục nghiên cứu sửa đổi, bổ sung nhằm đảm bảo tốt hơn các quyền và lợi ích của người dân, nhất là một số nhóm xã hội thiệt thòi như phụ nữ, trẻ em, người đồng tính, người nghèo, người thiểu số, người khuyết tật. Rất nhiều quyền nhân thân được các chuyên gia “mổ xẻ”, trong đó đặc biệt phải kể đến quyền về họ, tên. 
Chuyên gia tư vấn Dự án GIG Vũ Công Giao cho rằng, nên tiếp tục xem xét bổ sung người phẫu thuật chuyển giới là đối tượng có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ, tên vì nhu cầu thay đổi họ, tên của người phẫu thuật chuyển giới là có thật và cấp thiết.
Ông Lương Thế Huy (Viện Nghiên cứu xã hội, kinh tế và môi trường) phân tích: Với người chuyển giới, giới tính mong muốn của họ không trùng với giới tính khi sinh ra mà việc đặt tên ở Việt Nam thường thể hiện đặc điểm giới tính trong đó. Nếu không được đổi tên, người chuyển giới sẽ gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống hàng ngày, bị soi mói, thậm chí bị phân biệt đối xử từ những người khác. 
Ông Huy mong muốn quyền thay đổi họ, tên tới đây sẽ là quyền không có điều kiện, tức là có thể đổi tên theo nguyện vọng và bằng 1 trong 3 cách, gồm đổi tên bằng thủ tục hành chính, bằng phán quyết của tòa án, bằng thủ tục tuyên bố thực tế.
Hoạt động trong lĩnh vực bảo vệ quyền của phụ nữ và trẻ em, bà Dương Thị Xuân (Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam) lại đề nghị cân nhắc bổ sung trường hợp không xác định cha thì họ của cá nhân là họ của mẹ đẻ để hướng tới những phụ nữ không có chồng nhưng có quyền sinh con theo quy định của luật. Tương tự, đối với quyền xác định dân tộc, trong trường hợp không xác định cha thì dân tộc của con được xác định theo dân tộc của mẹ.
Tuy nhiên, một đại biểu đến từ Bắc Giang cho rằng, bất cứ ai cũng có quyền đối với họ, tên của mình, quyền về họ, tên là quyền đương nhiên, “không cần phải là người chuyển giới mới có quyền thay đổi họ, tên”. Không những thế, thực tế đã chứng minh không có tên gọi nào mặc định cho nam hay cho nữ. Bởi thế, theo đại biểu này, Dự thảo BLDS sửa đổi không cần đặt ra quy định về quyền thay đổi họ, tên.

Tin cùng chuyên mục

Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh

184 luật cần sửa đổi, bổ sung khi tinh gọn bộ máy

(PLVN) -  Chiều 11/12, tại TPHCM, phát biểu tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TP. HCM, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết: Bộ Tư pháp đang được Chính phủ giao rà soát toàn bộ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy theo Nghị quyết 18- NQ/TW

Đọc thêm

Công tác Thi hành án dân sự 2024: Giải pháp đột phá từ những địa bàn trọng điểm

Cưỡng chế THADS tại TP.Hồ Chí Minh, ảnh Cẩm Tú
(PLVN) -Số lượng biên chế giảm, trong khi lượng án tăng cả về việc, về tiền và tính chất phức tạp tăng cao ở nhiều thành phố lớn. Tuy nhiên, khắc phục khó khăn, năm 2024, các cơ quan Thi hành án dân sự (THADS) ở những địa bàn trọng điểm đã thực hiện nhiều giải pháp, góp phần quan trọng đưa công tác THADS toàn quốc vượt chỉ tiêu đề ra.

Đề xuất thời gian tham gia bồi dưỡng chuyên môn của đấu giá viên ít nhất 8 giờ/năm

Đề xuất thời gian tham gia bồi dưỡng chuyên môn của đấu giá viên ít nhất 8 giờ/năm
(PLVN) -Đây là vấn đề đáng chú ý tại Dự thảo Thông tư quy định về chương trình khung của khóa đào tạo nghề đấu giá, cơ sở đào tạo nghề đấu giá; tập sự và kiểm tra kết quả tập sự hành nghề đấu giá; chương trình, nội dung và tổ chức bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ của đấu giá viên; hướng dẫn lựa chọn tổ chức hành nghề đấu giá tài sản; biểu mẫu trong lĩnh vực đấu giá tài sản do Bộ Tư pháp xây dựng.

Cân nhắc kéo dài thời hạn thực hiện Nghị quyết 09

Toàn cảnh cuộc họp.
(PLVN) -Ngày 10/12, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng đã chủ trì cuộc họp thẩm định dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về chi tổ chức và hoạt động bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) năm 2025.

Bộ Tư pháp thăm dò ý kiến đối với các sự kiện nổi bật năm 2024 của ngành

Bộ Tư pháp thăm dò ý kiến đối với các sự kiện nổi bật năm 2024 của ngành
(PLVN) - Thực hiện chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ Tư pháp và Quy chế Bình xét, công bố các sự kiện nổi bật hàng năm của ngành Tư pháp (ban hành kèm theo Quyết định số 2972/QĐ-BTP ngày 22/12/2023 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp), để có cơ sở đánh giá, bình chọn 10 sự kiện nổi bật năm 2024 của ngành Tư pháp, Báo Pháp luật Việt Nam tổ chức thăm dò dư luận đối với các sự kiện nổi bật năm 2024 của ngành.

Cần thiết xây dựng đội ngũ luật sư công đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế

Luật sư Nguyễn Hưng Quang phát biểu tại Hội thảo "Hợp tác quốc tế trong thu hồi tài sản tham nhũng theo công ước Liên hợp quốc về chống tham nhũng và kinh nghiệm đối với Việt Nam". Ảnh: noichinh.vn
(PLVN) - Trong bối cảnh toàn cầu hoá và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, vai trò của một đội ngũ luật sư trong nước đáp ứng khả năng tham gia vào quá trình tư vấn và hỗ trợ Chính phủ trong giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan là vô cùng quan trọng. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, Báo Pháp luật Việt Nam đã phỏng vấn Luật sư Nguyễn Hưng Quang, Luật sư điều hành Văn phòng Luật sư NHQuang&Cộng sự, Phó Chủ tịch Hội Luật Quốc tế Việt Nam (VSIL), Chủ tịch Trung tâm hoà giải thương mại quốc tế Việt Nam (VICMC) .

Lớp học thầy giáo Di nơi cổng trời xứ Thanh

Thầy Di tận tình sửa từng con chữ cho bà con.
(PLVN) - Khi màn đêm buông xuống, các bản làng miền biên viễn xa xôi của huyện Mường Lát chìm dần trong bóng tối, cũng là lúc tiếng đọc bài của những học sinh đặc biệt có độ tuổi trải dài từ 20-50 tuổi ở bản Khằm II, xã Trung Lý vang lên tại điểm trường Tiểu học Khằm II. Đó là lớp học thầy giáo Di, một thầy giáo mang quân hàm xanh nơi cổng trời biên giới Việt- Lào xứ Thanh…

Canada: Đội ngũ luật sư Chính phủ đóng vai trò quan trọng trong hệ thống pháp luật

Một nhóm luật sư Canada đang họp bàn công việc - Ảnh minh hoạ prepareforcanada.com
(PLVN) -Canada theo đuổi hình thái nhà nước dân chủ hiện đại và sử dụng số lượng lớn luật sư (LS) trong các cơ quan công quyền, nhưng đội ngũ LS làm việc trong nhánh hành pháp lại có vị trí và vai trò tương đối đặc biệt, bởi họ còn đại diện cho chế độ quân chủ đứng đầu là Nữ hoàng Elizabeth đệ nhị và ủy quyền cho đại diện của mình là Toàn quyền Canada.

Xây dựng đội ngũ luật sư công Việt Nam: Cần trau dồi thêm kiến thức và kỹ năng từ cọ sát thực tế

Xây dựng đội ngũ luật sư công Việt Nam: Cần trau dồi thêm kiến thức và kỹ năng từ cọ sát thực tế
(PLVN) - Trong bối cảnh Việt Nam hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng , việc xây dựng đội ngũ luật sư công hỗ trợ Chính phủ giải quyết các t ranh chấp phát sinh từ việc tham gia một số quan hệ quốc tế là rất quan trọng. Trước những yêu cầu, tiêu chuẩn khắt khe của quốc tế, việc đào tạo đội ngũ luật sư công không chỉ dừng lại ở trau dồi kiến thức chuyên sâu mà còn cần rèn luyện thêm nhiều kỹ năng nhờ tăng cường cọ sát thực tế.

Mô hình mới trong công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật

Cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 6/12, Đoàn Luật sư TP Hà Nội tổ chức Hội thảo: “Mô hình mới trong công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật và trợ giúp pháp lý”. Đồng chủ trì Hội thảo là Chủ nhiệm Đoàn luật sư TP Hà Nội, luật sư Đào Ngọc Chuyền cùng 2 Phó Chủ nhiệm Đoàn là luật sư Nguyễn Văn Hà và luật sư Nguyễn Xuân San.

Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính hiệu quả, thực chất

Toàn cảnh buổi làm việc.
(PLVN) -Ngày 6/12, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh, Tổ phó Tổ công tác cải cách thủ tục hành chính (CCTTHC) của Thủ tướng Chính phủ đã chủ trì buổi làm việc với một số bộ, cơ quan, địa phương về công tác này. Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh cùng dự.

Bạc Liêu: Tập huấn kỹ năng truyền thông chính sách có tác động lớn đến xã hội

Bạc Liêu: Tập huấn kỹ năng truyền thông chính sách có tác động lớn đến xã hội
(PLVN) - Ngày 6/12, Sở Tư pháp tỉnh Bạc Liêu phối hợp Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật (Bộ Tư pháp) tổ chức tập huấn kỹ năng truyền thông chính sách có tác động lớn đến xã hội trong quá trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức phụ trách công tác pháp chế; công tác truyền thông trên địa bàn tỉnh năm 2024.