Loại trừ những hành vi tội phạm còn “ẩn nấp”

Ảnh minh họa: KT
Ảnh minh họa: KT
(PLO) - Thực tiễn đã chứng minh “không thể thực hành quyền công tố tốt nếu như không  tiến hành điều tra và đặc biệt trong giai đoạn hiện nay” nên nhiều ý kiến đã tán đồng với việc Dự thảo Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) - sửa đổi vừa được trình tại Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIII qui định về thẩm quyền và tổ chức cơ quan điều tra trong VKSNDTC.
Theo báo cáo của Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, trong 3 năm qua, từ năm 2010 tới năm 2013, số người phạm tội trong các cơ quan tư pháp, tức là người của cơ quan tư pháp thực hiện chiếm đến 10% tổng số tội phạm trong phạm vi cả nước. 
Còn theo thống kê của VKSNDTC, từ năm 2010 đến nay, Cơ quan điều tra VKSNDTC đã khởi tố 169 vụ với 206 bị can là người của các cơ quan tư pháp phạm tội trong hoạt động tư pháp, số lượng vụ án tham nhũng trong hoạt động tư pháp được điều tra, khởi tố bằng 10% số án của cả nước.
Trao “cây gậy” điều tra để VKS làm tốt quyền công tố
Từ thực tiễn tội phạm trong hoạt động tư pháp ngày càng phức tạp và nghiêm trọng như vậy, nhiều chuyên gia đánh giá, quy định thẩm quyền và tổ chức cơ quan điều tra trong VKSNDTC sẽ tạo thêm điều kiện cho VKSND thực hiện được toàn diện, có hiệu quả vai trò công tố, đặc biệt vai trò kiểm sát các hoạt động tư pháp trong các khâu điều tra, nhất là để cơ quan điều tra thuộc VKSNDTC trực tiếp điều tra các tội phạm trong hoạt động tư pháp do người của các cơ quan tư pháp thực hiện, góp phần nâng cao tính khách quan và hiệu quả trong công tác phòng, chống tội phạm nói chung và tội phạm trong hoạt động tư pháp nói riêng. 
Hoàn toàn tán thành việc dành cho VKSND quyền điều tra, ông Trần Ngọc Vinh - Phó trưởng Đoàn ĐBQH TP.Hải Phòng - cho rằng, qui định như vậy sẽ tạo cơ sở pháp lý bảo đảm cho Cơ quan điều tra của VKSNDTC thực sự phát huy được sức mạnh, là công cụ phục vụ hiệu quả chức năng thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp của VKSND; đồng thời phục vụ đắc lực trong việc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong các hoạt động tư pháp của cơ quan tư pháp. 
Từ những nhận thức thực tiễn trong hoạt động tư pháp, “có oan sai thì có “bóng dáng” của tội phạm tham nhũng”, ông Đỗ Văn Đương (Ủy ban Tư pháp của Quốc hội) thấy rằng: “Tiếp tục phải quy định cơ quan điều tra và chỉ tổ chức ở VKSNDTC thì mới đảm bảo hiệu quả trong công tác thực hành công tố và kiểm sát tư pháp”, vì “nếu VKS không có quyền điều tra mà chỉ phát hiện và kiến nghị xử lý những hoạt động vi phạm bề nổi thì sẽ không loại trừ được những hành vi tội phạm “ẩn nấp” đằng sau vi phạm đó”. 
Qua tổng kết trong hai năm rưỡi, số lượng vụ án tham nhũng trong hoạt động tư pháp được điều tra, khởi tố bằng 10% số án của cả nước, ông Hà Công Long - Phó trưởng ban Dân nguyện của Quốc hội -  khẳng định, hoạt động điều tra của VKSND là một công cụ quan trọng trong việc đấu tranh chống tham nhũng cho hoạt động tư pháp nên “tiếp tục quy định như trong Dự thảo Luật Tổ chức VKSND (sửa đổi) là hết sức cần thiết, không cản trở gì với vấn đề thu gọn đầu mối cơ quan điều tra, không ảnh hưởng gì đến các hoạt động điều tra khác. Không thể thực hành quyền công tố tốt nếu như không tiến hành điều tra và đặc biệt trong giai đoạn hiện nay”.
“Lấp” những “khoảng trống” trong hoạt động điều tra
Không chỉ đồng tình với việc trao quyền điều tra cho VKS, ông Nguyễn Doãn Khánh - Phó Trưởng ban Nội chính Trung ương - còn đề nghị nghiên cứu mở rộng thêm thẩm quyền cho Cơ quan điều tra VKSNDTC trực tiếp điều tra đối với trường hợp VKS thực hiện có dấu hiệu của sự bỏ lọt tội phạm, người phạm tội hoặc có dấu hiệu oan sai và yêu cầu điều tra bổ sung nhưng cơ quan điều tra không thực hiện yêu cầu của VKS, trong trường hợp này cần có sự  đồng ý của VKS. 
Trường hợp thứ hai là khi VKS có đầy đủ căn cứ để khẳng định nếu giao cho cơ quan điều tra khác thực hiện điều tra thì sẽ không đảm bảo tính khách quan, minh bạch, tính nghiêm minh của pháp luật, đặc biệt người phạm tội là người thuộc cơ quan điều tra.
Ngược lại, cũng có một số ý kiến cho rằng không nên mở rộng nhiệm vụ điều tra của cơ quan điều tra VKSND, thậm chí không quy định chức năng điều tra cho VKSND vì như ý kiến của ông Chu Sơn Hà - Phó trưởng Đoàn ĐBQH TP.Hà Nội: “Nếu giao cho VKSND điều tra thực hành sẽ khó khách quan, sẽ xảy ra tình trạng vừa điều tra, vừa giữ quyền công tố”. 
Còn theo ông Phạm Hồng Phong - Phó Chánh án TAND tỉnh Hậu Giang: “Hiến pháp 2013 cũng không quy định chức năng điều tra cho VKS nên việc điều tra vụ án chỉ giao cho cơ quan công an thực hiện để phân biệt rành mạch ba giai đoạn tố tụng là điều tra, truy tố và xét xử”. 
Từ góc độ cơ quan điều tra, ông Phạm Trường Dân - Phó Giám đốc Công an tỉnh Quảng Nam - nhận thấy: “VKSND có thẩm quyền trực tiếp tiến hành một số hoạt động điều tra” thì không bảo đảm nguyên tắc tố tụng hình sự và sự chế ước lẫn nhau giữa các cơ quan tư pháp, nên đề nghị “quy định cho rõ VKS có quyền tiến hành một số hoạt động điều tra nào, không nên quy định chung chung như Dự thảo, sẽ gây khó khăn cho việc áp dụng sau này khi Dự án Luật có hiệu lực thi hành”.
Việc VKSND có được quyền điều tra hay không sẽ còn phải chờ đến cuối năm nay Quốc hội biểu quyết. Tuy nhiên, phân tích sự cần thiết phải mở rộng thẩm quyền điều tra của Cơ quan điều tra VKSNDTC, ông Nguyễn Bá Thuyền (Ủy ban Pháp luật của Quốc hội) nhấn mạnh, hoạt động điều tra của cơ quan điều tra cũng là để phục vụ cho chức năng công tố, giúp cho cơ quan thực hành quyền công tố đưa vụ án ra Tòa và buộc tội người phạm tội trước Tòa án. Xuất phát từ chức năng hiến định của VKS trong hoạt động tư pháp thì giao thẩm quyền điều tra cho VKS đối với các tội xâm phạm hoạt động tư pháp là hoàn toàn đúng đắn. 
Bên cạnh đó, thực trạng nền tư pháp nước ta vẫn còn một số mặt hạn chế, tồn tại nên việc duy trì Cơ quan điều tra của VKS với tư cách là một cơ quan điều tra chuyên trách, độc lập để phát hiện, điều tra, xử lý khách quan và phòng ngừa có hiệu quả đối với các tội phạm này là cần thiết.

Tin cùng chuyên mục

Quyết tâm đổi mới tư duy trong xây dựng luật

Quyết tâm đổi mới tư duy trong xây dựng luật

(PLVN) - Đổi mới tư duy, quan điểm, quy trình xây dựng luật là một trong những yêu cầu, nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách thời gian tới nhằm tạo đột phá mạnh mẽ hơn về thể chế phát triển, tháo gỡ điểm nghẽn, huy động và khơi thông mọi nguồn lực để đưa đất nước vững bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

Đọc thêm

Tổ chức đấu giá Quyền sử dụng đất tại Khu đất dịch vụ Đông Đạo, phường Đồng Tâm, thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc

Đồng chí Phùng Huy Thọ - Đấu giá viên, phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Vĩnh Phúc điều hành cuộc bán đấu giá
(PLVN) - Căn cứ Quyết định số 22/QĐ-TNMT ngày 18/9/2024 của Phòng Tài nguyên và Môi Trường về việc phê duyệt kết quả lựa chọn đơn vị thực hiện đấu giá QSD đất đối với 05 thửa đất thuộc dự án: Khu đất dịch vụ Đông Đạo, phường Đồng Tâm, thành phố Vĩnh Yên; Hợp đồng dịch vụ đấu giá quyền sử dụng đất số 24/2024/HĐ-DVĐGQSDĐ ngày 23/9/2024 ký giữa Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Vĩnh Phúc với Phòng Tài Nguyên và Môi Trường thành phố Vĩnh Yên. Vừa qua, Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh Vĩnh Phúc tổ chức bán đấu giá thành công 5/5 ô đất với tổng giá khởi điểm là 17.316.000.000 đồng.

Hơn 400 học sinh tham dự phiên tòa xét xử lưu động tại Lào Cai

Hơn 400 học sinh tham dự phiên tòa xét xử lưu động tại Lào Cai
(PLVN) -  Ngày 4/11/2024, tại Trường THCS Bắc Cường, Tòa án nhân dân Thành phố Lào Cai đã tổ chức phiên tòa xét xử lưu động vụ án hình sự mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy. Phiên tòa có sự tham dự của cán bộ, giáo viên và hơn 400 học sinh trường THCS Bắc Cường, thành phố Lào Cai.

Đoàn công tác của Bộ Tư pháp tham dự Hội nghị chuyên gia pháp luật Châu Á lần thứ 12

Đoàn công tác của Bộ Tư pháp tham dự Hội nghị chuyên gia pháp luật Châu Á lần thứ 12
(PLVN) -Nhận lời mời của Bộ trưởng Lập pháp Chính phủ Hàn Quốc, trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Hàn Quốc, ngày 01/11/2024, Đoàn công tác của Bộ Tư pháp do Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc làm Trưởng đoàn đã tham dự Hội nghị chuyên gia pháp luật Châu Á lần thứ 12 (ALES 12) tại Seoul, Hàn Quốc.

Bình Định ban hành Quy chế phối hợp trong quản lý nhà nước về đăng ký biện pháp bảo đảm bằng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất

Ảnh minh họa
(PLVN) - UBND tỉnh Bình Định vừa ban hành Quy chế phối hợp trong quản lý nhà nước về đăng ký biện pháp bảo đảm bằng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất nhằm kịp thời giải quyết các yêu cầu của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn về đăng ký biện pháp bảo đảm.

Khởi công xây dựng "Mái ấm Tư pháp" tại Lào Cai

Khởi công xây dựng "Mái ấm Tư pháp" tại Lào Cai

(PLVN) -  Ngày 1/11/2024, tại thôn Nậm Lòn, xã Cốc Lầu, huyện Bắc Hà đã diễn ra lễ khởi công xây dựng nhà "Mái ấm Tư pháp" cho ông Hầu Seo Dỉ - Công chức Tư pháp - Hộ tịch xã Cốc Lầu bị sập và hư hỏng hoàn toàn căn nhà cấp 4 mới xây do ảnh hưởng của cơn bão số 3 gây ra.

Sửa đổi quy trình ban hành văn bản pháp luật, tạo thuận lợi cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội

TS. Đinh Văn Minh, Nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp chế- Thanh tra Chính phủ
(PLVN) - Nên xem xét lại cách quy định như hiện nay chỉ cho phép Chính phủ quy định chi tiết những điều khoản được xác định ngay trong luật. Thực tế xây dựng các văn bản hướng dẫn đã gặp không ít khó khăn từ quy định này và để không bị “bó tay” trước yêu cầu thực tiễn đặt ra trong quá trình triển khai luật, các Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành với tên gọi là “các biện pháp bảo đảm thi hành”. Điều này cần được cân nhắc, điều chỉnh trong thời gian tới để tránh tình trạng "tự trói tay" mình rồi lại phải cố gắng "tự giải thoát" như hiện nay

Cán bộ Tư pháp - Hộ tịch Dương Chính Nghĩa 20 năm tận tuỵ với tư pháp cơ sở

Anh Dương Chính Nghĩa 20 năm tận tụy với công việc tư pháp ở cơ sở.
(PLVN) - Anh Dương Chính Nghĩa, công chức tư pháp - hộ tịch xã Tượng Sơn, huyện Thạch Hà (Hà Tĩnh) đã có gần 20 năm gắn bó với công việc tư pháp - hộ tịch ở cơ sở. Với địa bàn rộng, đông dân cư nhưng anh Nghĩa luôn tâm huyết, trách nhiệm, yêu nghề, nỗ lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao và luôn là “lá cờ đầu” triển khai các mô hình điểm về phổ biến, giáo dục pháp luật tại Hà Tĩnh.

Bạc Liêu: Bồi dưỡng, tập huấn kiến thức về nghiệp vụ giám định tư pháp

Bạc Liêu: Bồi dưỡng, tập huấn kiến thức về nghiệp vụ giám định tư pháp
(PLVN) - Ngày 2/11, Sở Tư pháp tỉnh Bạc Liêu chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp tổ chức lớp bồi dưỡng nghiệp vụ giám định tư pháp cho cán bộ, công chức, viên chức làm công tác giám định tư pháp trên địa bàn tỉnh, nắm rõ các quy định của pháp luật về giám định tư pháp, một số kỹ năng pháp lý cơ bản, cần thiết của người giám định viên tư pháp.

Chủ quyền nhân dân trong xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam

GS.TS Trần Ngọc Đường, Nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội
(PLVN) - Tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ quyền nhân dân xuyên suốt trong tư duy lý luận và quan điểm, đường lối của Đảng ta về xây dựng nhà nước, từ nhà nước dân chủ nhân dân, rồi nhà nước chuyên chính vô sản và hiện nay là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Cốt lõi trong quan điểm về chủ quyền nhân dân là tư tưởng chính quyền thuộc về nhân dân.

Khoa Pháp luật Kinh tế, Trường Đại học Luật Hà Nội: Không ngừng đổi mới và phát triển

TS. Đoàn Trung Kiên, Hiệu trưởng Trường Đại học Luật Hà Nội.
(PLVN) - Ngày 3/11/2024, Khoa Pháp luật Kinh tế, Trường Đại học Luật Hà Nội tổ chức gặp mặt truyền thống 45 năm ngày thành lập (10 /11/1979 – 10/11/2024 ) và đón nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ. Sau 45 năm thành lập, Khoa Pháp luật kinh tế đã chủ động, sáng tạo, phát triển không ngừng, có nhiều đóng góp trong thực hiện sứ mạng, tầm nhìn của Nhà trường. Nhân dịp này, Báo Pháp luật Việt Nam đã phỏng vấn TS. Đoàn Trung Kiên, Hiệu trưởng Nhà trường.

Khánh Hòa tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2024

Quang cảnh hội nghị tập huấn.
(PLVN) -  Ngày 1/11, Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) tỉnh Khánh Hòa đã tổ chức Hội nghị tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ PBGDPL năm 2024 cho khoảng 260 đại biểu là báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh, cấp huyện; cán bộ lãnh đạo, chuyên viên các sở, ban, ngành, tổ chức chính trị - xã hội và các địa phương như: Nha Trang, Cam Ranh, Ninh Hòa.