Theo “cơ chế chia sẻ rủi ro về doanh thu” tại dự thảo luật, nhà đầu tư sẽ được chia sẻ một phần rủi ro khi dự án hụt thu trong thực tế. Bên cạnh đó, cho phép Chính phủ được nhận lại phần chia sẻ khi dự án tăng thu.
Cụ thể, tờ trình của Chính phủ đề xuất, Chính phủ cam kết chia sẻ với nhà đầu tư, doanh nghiệp thực hiện dự án không quá 50% phần hụt thu giữa doanh thu thực tế và doanh thu cam kết tại hợp đồng. Còn nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án cam kết chia sẻ với Chính phủ không thấp hơn 50% phần tăng thu giữa doanh thu thực tế và doanh thu cam kết tại hợp đồng.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga, với nền kinh tế thị trường, nhà đầu tư phải lường được, tính toán được trong việc quản trị, điều hành những tình huống có thể xảy ra. “Nếu cứ giảm doanh thu lại yêu cầu nhà nước chia sẻ thì tôi cho rằng như thế là không ổn. Nhà nước chỉ chia sẻ rủi ro với nhà đầu tư khi họ gặp thiên tai, hỏa hoạn…” – bà Nga nói.
Đồng tình với quy định phải có chia sẻ rủi ro, nhưng Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng nếu chia sẻ bằng doanh thu thì không phù hợp cơ chế thị trường và khẳng định không đồng tình với việc chia sẻ rủi ro bằng việc tăng- giảm doanh thu.
Cùng quan điểm, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị cần phân biệt trong từng trường hợp cụ thể: giảm doanh thu do Chính phủ thay đổi chính sách, thay đổi quy hoạch, hay giảm doanh thu do công tác quản lý, vận hành, dự báo của nhà đầu tư không tốt.
Theo đó, giảm doanh thu trong trường hợp bất khả kháng thì Nhà nước chia sẻ, còn giảm doanh thu do nguyên nhân chủ quan của nhà đầu tư thì không áp dụng cơ chế này. “Nhà nước có trách nhiệm nhưng các nhà đầu tư cũng phải có trách nhiệm, chúng ta không nên “bao sân” quá nhiều với những rủi ro này”- ông Hải nói.
Kết luận vấn đề, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng, về lĩnh vực đầu tư PPP, cần tiếp tục nghiên cứu trên nguyên tắc: lĩnh vực nào mà tư nhân làm được thì để tư nhân làm, chỉ những lĩnh vực công, thực hiện khó khăn thì có sự tham gia của Nhà nước.
Bên cạnh đó phải quy định cụ thể chính sách của Nhà nước với dự án PPP, nhất là đối với các dự án mà ngân sách nhà nước sẽ tham gia. Nếu có sự hỗ trợ, đầu tư góp vốn của Nhà nước thì hỗ trợ ra sao? quá trình quản lý vốn, thu hồi vốn thế nào? “Phải có quy định thật cụ thể để khi xử lý vấn đề về vốn liếng được rõ ràng, mình bạch”- Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển lưu ý.
Có đạt được những mục tiêu đã đề ra?
Liên quan đến vấn đề đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, đối tượng mong đợi luật này nhất là các doanh nghiệp tư nhân. “Để doanh nghiệp tư nhân yên tâm và khuyến khích họ tham gia đối tác công- tư thì ta đã trao đổi ý kiến với họ chưa? Họ đã nghiên cứu dự thảo luật này và có ý kiến ra sao? Có yên tâm không?”- Chủ tịch Quốc hội đặt vấn đề. Nếu chúng ta là doanh nghiệp mà đọc dự thảo này thì chúng ta có dám đầu tư không? Còn nếu tôi là doanh nghiệp mà đọc dự thảo này sẽ tôi sẽ không dám bỏ tiền ra đầu tư.
“Ra luật này với mong muốn thúc đẩy, thu hút vốn ở khu vực tư nhân bỏ tiền ra cùng với Nhà nước đầu tư các công trình, lĩnh vực mà Nhà nước cần thu hút vốn. Vậy liệu luật có thay đổi được diện mạo của việc huy động vốn khu vực tư nhân vào vào thực hiện những mục tiêu của Nhà nước? Chúng ta phải trả lời được câu hỏi này”- Chủ tịch Quốc hội đề nghị.
