30 năm Việt Nam gia nhập ASEAN: Tích cực vì một ASEAN phát triển

Thành viên “tích cực, chủ động và có trách nhiệm”

Ngày 28/7/1995, Việt Nam chính thức trở thành thành viên thứ 7 của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) - một trong những diễn đàn đa phương quan trọng hàng đầu đối với Việt Nam. Trong suốt 30 năm qua, với phương châm “tích cực, chủ động và có trách nhiệm”, Việt Nam đã có nhiều đóng góp vì một ASEAN thống nhất, đoàn kết, hòa bình, ổn định, phát triển, có tiếng nói ở khu vực và được các nước lớn công nhận.

Những đóng góp của Việt Nam có thể kể đến việc tích cực thúc đẩy Lào, Myanmar (năm 1997), Campuchia (năm 1999) gia nhập ASEAN; đóng vai trò nòng cốt trong việc xác định mục tiêu, phương hướng phát triển và hình thành các quyết sách lớn trong ASEAN, nhất là sau khi Cộng đồng ASEAN được thành lập (năm 2015), trong đó có Tuyên bố Hà Nội về thu hẹp khoảng cách phát triển (năm 2001)...; chủ trì thành công Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 6 tại Hà Nội (năm 1998) chỉ sau 3 năm gia nhập ASEAN - dấu mốc tạo tiền đề, cơ sở để Việt Nam tiếp tục đảm nhận thành công vai trò Chủ tịch ASEAN trong các năm 2010 và năm 2020; thúc đẩy nâng cao hiệu quả hợp tác với ASEAN trên cả 3 trụ cột, trong đó coi hợp tác chính trị - an ninh là trọng yếu, thường xuyên, hợp tác kinh tế là trung tâm, hợp tác văn hóa - xã hội là nền tảng, mang lại lợi ích thiết thực cho Nhân dân, địa phương, doanh nghiệp Việt Nam và các nước.

Những kết quả từ những đóng góp của Việt Nam trong ASEAN còn tạo điều kiện thuận lợi để Việt Nam đóng góp nhiều hơn cho ASEAN, là cơ sở quan trọng để Việt Nam có thể đảm nhiệm vai trò dẫn dắt trong ASEAN. Trong các nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN, năm 2010, Việt Nam cùng với các nước ASEAN thông qua quyết định mời Nga, Mỹ tham gia Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS), góp phần khẳng định vai trò chủ đạo của ASEAN trong cấu trúc khu vực; năm 2020, Việt Nam cùng các nước trong khu vực đưa ra nhiều sáng kiến quan trọng, góp phần ứng phó với đại dịch COVID-19, như Quỹ ASEAN ứng phó đại dịch COVID-19, Kho dự phòng vật tư y tế khẩn cấp ASEAN, Khung phục hồi tổng thể ASEAN...

Đặc biệt, Việt Nam cũng có đóng góp quan trọng trong việc thúc đẩy ký kết Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), ra đời Hiến chương ASEAN, nhất là trong việc xây dựng các mục tiêu, nguyên tắc và định hướng chủ đạo của ASEAN.

ASEAN là trụ cột quan trọng trong chính sách đối ngoại của Việt Nam

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm 30 năm Việt Nam gia nhập ASEAN ngày 10/3/2025 tại Trụ sở Ban Thư ký ASEAN (Indonesia), Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định ASEAN là trụ cột quan trọng trong chính sách đối ngoại của Việt Nam và là một phần không thể tách rời trong chiến lược phát triển và hội nhập của Việt Nam. Với ASEAN là điểm khởi đầu, Việt Nam ngày càng hội nhập quốc tế sâu rộng và đến nay đã có quan hệ ngoại giao với 194 quốc gia, trong đó thiết lập quan hệ đối tác toàn diện/chiến lược/chiến lược toàn diện với 35 nước, gồm tất cả các thành viên ASEAN và các đối tác quan trọng của ASEAN. Việt Nam cũng là thành viên của hơn 70 diễn đàn/tổ chức khu vực/quốc tế, có mạng lưới FTA với hơn 60 quốc gia và nền kinh tế, qua đó trở thành một trong 40 nền kinh tế lớn nhất thế giới và 20 nền kinh tế hàng đầu thế giới về thu hút đầu tư nước ngoài và về quy mô thương mại.

Chia sẻ về chủ trương, đường lối đối ngoại của Việt Nam trong kỷ nguyên mới, Tổng Bí thư khẳng định Việt Nam sẵn sàng đóng góp tích cực và chủ động hơn nữa vào nền chính trị thế giới, nền kinh tế toàn cầu và nền văn minh nhân loại. Trong đó, xác định ASEAN là cơ chế hợp tác đa phương gắn bó trực tiếp, quan trọng hàng đầu, Việt Nam sẽ phát huy tinh thần trách nhiệm, đóng góp tích cực vào các công việc chung của Hiệp hội với phương châm sáng tạo trong tư duy, đổi mới trong tiếp cận, linh hoạt trong triển khai, hiệu quả trong cách làm và quyết liệt trong hành động.

Tổng Thư ký ASEAN Kao Kim Hourn và các Đại sứ chia sẻ đánh giá tích cực về những đóng góp quan trọng của Việt Nam vào tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, đặc biệt qua 3 lần đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN. Tổng Thư ký và các Đại sứ cũng ghi nhận những nỗ lực của Việt Nam trong việc thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại nội khối và với các nước ngoài khu vực, phát triển các sáng kiến đổi mới sáng tạo, ứng phó với các thách thức toàn cầu và đóng góp tích cực vào duy trì hòa bình, ổn định ở khu vực. Các nước bày tỏ tin tưởng rằng với cam kết mạnh mẽ và với sự lãnh đạo sáng suốt của Tổng Bí thư Tô Lâm, Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển phồn vinh và là một trong những động lực quan trọng đưa ASEAN vững bước trong giai đoạn phát triển mới.