Hít một hơi thật sâu, Đặng Thị Thanh Huyền bước vào lớp, thuộc một trung tâm tiếng Anh ở Ninh Hiệp, Gia Lâm, cách nhà 4 km. Lũ học sinh lâu ngày không gặp vây quanh cô giáo tròn xoe mắt hỏi:
- Mặt cô bị làm sao thế?
- Cô bị bỏng - chị Huyền đáp.
- Thế bao giờ cô mới khỏi?
Chị chỉ cười và bắt đầu bài học mới. Chất giọng quen thuộc và cách truyền đạt giúp nữ giáo viên nhanh chóng chiếm lại cảm tình của học sinh. Khi trải qua những ngày đau đớn nhất vì hành động tội ác của chồng cũ, chính Huyền cũng không dám nghĩ có thể "tái sinh" như bây giờ.
Chị Huyền và chồng ly hôn năm 2017. Nhưng vì con, chị chấp nhận quay về sống chung với anh ta ở phòng trọ thuộc Yên Viên, Gia Lâm. Tháng 3/2018, họ mâu thuẫn đỉnh điểm. Chị bị chồng cũ tạt axit trước mặt con gái và bố đẻ.
"Chỉ sau 5 giây, tôi cảm nhận được cơ thể mình như bao nilon bị co lại vì lửa đốt", chị nhớ lại. Lờ mờ đoán bị tạt axit, chị bảo con gái "đừng chạm vào người mẹ".
Nạn nhân được đưa vào Viện bỏng quốc gia, bất tỉnh suốt năm ngày, tổn thương sức khỏe vĩnh viễn 64%. Bác sĩ khuyên gia đình nên chuẩn bị tâm lý cho điều xấu nhất. Nhưng sau đó chị Huyền tỉnh lại, đau đớn khi toàn thân rỉ máu.
Cơ thể bị băng bó chỉ hở mắt phải, gần như bị biến dạng vì bỏng axit. Không thể nói, thị lực giảm sút, nằm bất động suốt bốn tháng liền, sinh hoạt của cô con gái đều phụ thuộc vào ông bố.
"Tôi tưởng đã đến lúc có thể báo hiếu cha mẹ thì giờ đến cầm cốc uống nước cũng không được", chị Huyền nhớ lại. Những ngày đó, mỗi khi tủi thân chị lại khóc khiến những vết thương ứa máu. Thậm chí có lúc ý định tự tử nhen lên trong đầu, "nhưng có muốn chết cũng chẳng có sức mà chết".
Chị tập nói, tập đi trở lại như một đứa trẻ. Đến tháng thứ năm, Huyền xin về nhà thăm con vào cuối tuần. Vừa đến cổng, người mẹ hào hứng "Nhím ơi, mẹ về rồi đây". Con bé từ trong nhà hăm hở chạy ra nhưng đột nhiên đứng sững lại, không sà vào hai cánh tay đang dang rộng chờ mình. Mãi sau, khi những người xung quanh gọi vào giải thích "đây là mẹ Huyền", đứa trẻ 8 tuổi mới lại gần, khẽ chạm lên cánh tay mẹ. Mặt nó buồn rầu, không nói.
"Lần đầu nhìn thấy mình trong gương tôi cũng không sốc và đau khổ bằng việc con gái không nhận ra mình", chị nghẹn giọng.
Tối đó, mẹ con chị Huyền ngủ chung giường. Cô con gái quay mặt vào tường rồi đột nhiên quay ra ôm, bắt mẹ hứa sẽ điều trị để xinh đẹp như xưa. "Ừ, mẹ hứa", chị ôm lấy con, nước mắt ướt đẫm.
Ngày hôm sau, Huyền trở lại viện, tiếp tục cuộc chiến phục hồi chức năng - quyết tìm lại chính mình. Tổn thương vùng đầu nên thời tiết thay đổi, đầu chị đau như búa bổ. Phải làm phẫu thuật đục sọ ghép da, biết có thể mất mạng nếu không thành công, nhưng chị chấp nhận. Ca phẫu thuật may mắn thành công nên Huyền bớt đau đớn hơn.
Trong các đợt luyện tập phục hồi, có những lúc chị ngất lịm vì đau đớn, phải uống thuốc giảm đau "thay cơm". Những vết sẹo co kéo làm biến dạng các bộ phận bị bỏng và hạn chế cử động. Phần cổ bị sẹo kéo gập, không thể quay, ngửa cổ hay uống nước bằng cốc như người bình thường.
"Lớp da bị căng như dây thừng sắp đứt. Có những lúc vết thương bật máu, nhưng phải kiên trì vì chỉ cần bỏ tập nửa buổi, mọi cố gắng sẽ quay về con số không", chị kể. Bố mẹ cất gương vì sợ con buồn, nhưng chị Huyền soi mình tập luyện mỗi ngày. Chị chụp ảnh selfie để theo dõi sự thay đổi của mình.
Cuối năm đó, nữ giáo viên được chuyển lên khoa tạo hình thẩm mỹ, kết hợp điều trị cùng trung tâm tạo hình thẩm mỹ của Viện Bỏng Quốc gia.
Theo phác đồ điều trị, từng bước, bệnh nhân được tạo hình lại từng nét trên khuôn mặt. Các bác sĩ ứng dụng kỹ thuật vi phẫu, siêu vi phẫu để dịch chuyển các vạt da từ các vùng cơ thể khác nhau (như lấy từ lưng, đùi, bụng...) lên để phục hồi các vết thương, vết sẹo do bỏng axit để lại.
Đây là một trong những phương pháp hiện đại và phức tạp nhất hiện nay trên thế giới - lấy toàn bộ cấu trúc da bao gồm cả các mạch máu nuôi cho vùng da đó để tạo hình. Trải qua 28 cuộc phẫu thuật, khuôn mặt của Huyền đã hồi phục trên 80%.
"Trong số những ca tôi điều trị, Huyền là một trong những bệnh nhân bị nặng nhất, nhưng tôi chưa từng thấy cô ấy than vãn và tỏ ra thất vọng. Ở phòng bệnh, Huyền còn là người truyền lửa cho các bệnh nhân khác", PGS-TS Vũ Quang Vinh, Giám đốc Trung tâm phẫu thuật tạo hình, Viện bỏng quốc gia, nói.
Bác sĩ Vinh kể, có bệnh nhân nhẹ hơn Huyền nhưng thất vọng đến mức có ý định tìm đến cái chết. Lúc đó, chính cô giáo này là người khuyên giải, lấy mình làm ví dụ để tiếp động lực cho bạn cùng phòng.
Trong thời gian điều trị ở viện, chị nhận dạy kèm tuần hai buổi cho con một y tá để "vừa ôn kiến thức cho cháu, vừa ôn luyện cho chính mình". Huyền mua các khóa học tiếng Anh online tự học, cập nhật kiến thức trên mạng để khi hòa nhập không bị lệch với nhịp sống thường ngày.
Chị cũng lập nhóm "Cộng đồng nạn nhân bỏng Việt Nam" trên mạng xã hội - là diễn đàn để các nạn nhân và người nhà người bị bỏng cùng trao đổi kỹ năng, kinh nghiệm điều trị. Hàng trăm người nhắn tin nhờ tư vấn, chị trả lời không sót một ai, nhưng chưa bao giờ hỏi lý do người đó gặp nạn. "Ai cũng có những nỗi đau riêng không muốn phải khơi lại", chị nói.
Đầu năm nay, Huyền được ra viện. Các bác sĩ khuyên chị nên về nhà nghỉ ngơi để bồi bổ sức khỏe, chuẩn bị cho các cuộc phẫu thuật tạo hình tiếp theo. Chị cũng muốn đi làm để có kinh phí chữa trị và gần gũi con hơn.
Nhìn khuôn mặt mẹ sau những ca phẫu thuật, bé Nhím vui và hay cười đùa hơn trước. Nữ giáo viên cũng dần lấy lại sự tự tin. "Tôi đã không còn quá đau khổ khi thấy mình trước gương", chị nói. Dẫu vậy, chị vẫn từ chối các cuộc gặp gỡ bạn bè.
Chị tự nhận mình may mắn, khi luôn có gia đình bạn bè và học trò yêu thương vô điều kiện. Trải qua những năm tháng khó khăn nhất trong cuộc đời, nhưng chị cũng không còn nhắc đến kẻ gây đau đớn cho mình với vẻ thù hận.
"Thân xác này cũng chỉ là cõi tạm. Quan trọng là sống sao để tâm hồn mình thanh thản. Điều tôi mong muốn bây giờ là sống thật vui, xoa dịu tổn thương con gái phải chịu và chăm chỉ làm việc để báo đáp cha mẹ già", chị nói.