Thực chất là thi 9 môn thay vì 5 môn
Như vậy, sau nhiều năm, thí sinh cả nước phải đối mặt với hai kỳ thi tốt nghiệp THPT và thi ĐH, CĐ cách nhau chỉ 1 tháng, năm 2015 lần đầu tiên Bộ GD-ĐT đã gộp hai kỳ thi làm một, gọi là kỳ thi THPT quốc gia. Kì thi đã giảm được nhiều phiền hà, tốn kém cho thí sinh, gia đình và xã hội.
Song với việc Bộ cho phép thí sinh được “nộp vào, rút ra” thoải mái tới tận phút chót xét tuyển ĐH năm 2015 đã tạo nên một cuộc chạy đua căng thẳng, đến nỗi vào ngày chót có hai mẹ con thí sinh ở Hà Tĩnh phải thuê xe cấp cứu hú còi vượt hơn 350 km ra Hà Nội rút hồ sơ từ Học viện An ninh để chuyển sang ĐH Bách khoa Hà Nội.
Rút kinh nghiệm 2015, sang năm 2016 Bộ lại đảo ngược thành cấm “rút ra, nộp vào”, tức đã nộp hồ sơ vào trường nào là “chốt hạ” trường đó, đỗ hay trượt đành chịu. Tình trạng nộp hồ sơ của các trường cũng không được công bố, dẫn đến việc lần đầu tiên hàng loạt trường top đầu lâm cảnh tuyển thiếu chỉ tiêu. Và chuyện trớ trêu đã xảy ra, thí sinh điểm cao thì trượt, còn thí sinh điểm thấp hơn lại đỗ đối với cùng một ngành của một trường.
Với năm 2017, Bộ lại tiếp tục đổi mới, trong đó đáng chú ý là thí sinh sẽ phải thi 5 môn là Toán, Văn, Ngoại ngữ, Khoa học tự nhiên (Vật lý, Hóa học, Sinh học) và Khoa học xã hội (Lịch sử, Địa lý, Giáo dục Công dân), trừ môn Văn thi tự luận, 4 môn còn lại đều thi trắc nghiệm để máy chấm; mỗi địa phương chỉ có một cụm thi thay vì có hai cụm thi như hiện nay. Như vậy, thực chất thí sinh sẽ phải thi tới 9 môn thay vì phải thi 5 môn. Chưa kể thi trắc nghiệm môn Toán cũng là điều quá mới lạ với cả thầy lẫn trò.
Về dự thảo kỳ thi THPT Quốc gia 2017, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ nói: “Phương án thi năm 2017 không phải hoàn toàn mới mà là sự kế thừa những ưu điểm, rút kinh nghiệm từ hạn chế, khuyết điểm của kỳ thi THPT Quốc gia năm 2016 để tốt hơn. Bộ chủ trương tổ chức theo hướng trắc nghiệm khách quan và áp dụng công nghệ thông tin vào thi cử để tránh tình trạng học lệch, học tủ và công bằng trong thi cử từ công tác chấm thi”.
Trước câu hỏi, nhiều ý kiến cho rằng thay đổi liên tục và quá nhanh trong giáo dục giống như đem thí sinh ra làm “thí nghiệm”, “chuột bạch”, đồng thời nhiều phụ huynh sốt ruột đặt câu hỏi, tới chừng nào thì Bộ “dừng” 2 từ “đổi mới”, Bộ trưởng nghĩ sao?”, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đã trả lời: “Tôi xin khẳng định một lần nữa những thay đổi năm nay chỉ là kế thừa năm học trước. Giáo dục đang chuyển từ nhồi nhét kiến thức sang đánh giá năng lực.
Bỏ đổi mới đi thì không còn là giáo dục, chỉ có điều đổi mới làm sao cho có hiệu quả. Trong giáo dục cần có lộ trình vững chắc, có sự chuẩn bị tốt thì tạo ra nền tảng tốt. Giáo dục đổi mới hôm nay không phải mai phát huy hiệu quả mà có khi chục năm sau mới thấy tác dụng”.
“Xin các bác hãy nghĩ đến thí sinh chúng cháu!”
Đành là vậy, nhưng những chia sẻ này của Bộ trưởng chưa trấn an được dư luận khi mà những tiền lệ xấu từ đổi mới của kỳ thi THPT Quốc gia vẫn khiến phụ huynh và học sinh bị hoang mang. Dẫu biết đổi mới một phương pháp thi không thể đòi hỏi hoàn thiện được ngay nhưng có lẽ Bộ GD-ĐT cần thận trọng hơn nữa trong những bước đổi mới tiếp theo của mình. Bởi suốt 2 năm qua, nhiều phụ huynh đã phải kêu trời vì con em mình bị coi như “chuột bạch”, khi các em mỗi năm một “phương án thi”, theo kiểu thí điểm “ vừa chạy, vừa xếp hàng”...
Một học sinh lớp 12 ở Hà Nội chia sẻ: “ Mấy bác cứ nói là tạo điều kiện tốt nhất cho thí sinh, thì đúng là thí sinh không cần phải đi xa để thi nữa, nhưng giảm áp lực thi cử thì mấy bác đang đi ngược lại đấy. Cháu vô cùng bối rối các bác ơi, những thay đổi ngay từ năm 2014 là chúng cháu sinh năm 1999 vừa bước vào lớp 10, đã học theo hình thức thi đó rồi, bây giờ đã cuối cấp còn thay đổi tiếp, thay đổi đến chóng mặt.
Cứ đem chúng cháu ra làm “chuột bạch” một cách bất ngờ, nếu có thay đổi thì cháu nghĩ là nên có thông báo phương hướng trước đó 3 năm... Cháu chân thành mong các bác suy nghĩ kĩ và đưa ra phương án tốt nhất, hãy nghĩ đến thí sinh chúng cháu với ạ!”...
