Sai phạm gây thất thoát
Thanh tra Chính phủ đã ban hành Kết luận Thanh tra số 757/KL-TTCP về công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch quản lý xây dựng, đất đai, môi trường đối với khu công nghiệp, khu đô thị; việc chuyển đổi nhà, đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại TP Hồ Chí Minh.
Theo đó Thanh tra Chính phủ chỉ đạo xử lý sai phạm ở nhiều doanh nghiệp, dự án và các khu công nghiệp. Dự án Cao ốc Madison số 15 Thi Sách do Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 (gọi tắt là Công ty Bắc Nam 79) làm chủ đầu tư với tổng diện tích 2.336,9 m2 cũng nằm trong danh sách này.
Thanh tra Chính phủ đã nêu rõ nguồn gốc đất của dự án này, theo đó ngày 22/3/1994, UBND TP Hồ Chí Minh có Quyết định 10477/QĐ-UB xác lập chủ sở hữu nhà nước đối với nhà số 15 Thị Sách (quận 1). Công ty TNHH MTV Quản lý kinh doanh nhà Thành phố Hồ Chí Minh được UBND TP Hồ Chí Minh tạm giao quản lý cho thuê theo quy hoạch của thành phố và ký hợp đồng cho Công ty TNHH MTV Phim Giải Phóng thuê lại.
Trên cơ sở đề nghị của Bộ Công an tại Văn bản số 3702/BCA-B11 ngày 24/10/2014, UBND TP Hồ Chí Minh có Văn bản số 927/UBND-ĐTMT-M ngày 16/12/2014 chấp thuận cho Công Bắc Nam 79 được ký hợp đồng thuê đất với Sở Tài nguyên và Môi trường tại khu đất 15 đường Thi Sách.
Căn cứ đề nghị của Sở Tài nguyên và Môi trường tại Tờ trình số 18/TNMT-QLSDĐ-M ngày 1/6/2015, UBND TP Hồ Chí Minh có Quyết định số 2781/QĐ-UBND ngày 11/6/2015 chấp thuận cho Công ty Bắc Nam 79 thuê 2.345,3 m2 đất tại số 15 Thi Sách với mục tiêu sử dụng làm văn phòng làm việc, thời hạn 50 năm, hình thức thuê đất trả tiền hàng năm...
Tuy nhiên, sau quá trình thanh tra, Thanh tra Chính phủ đã kết luận nhiều sai phạm tự dự án này. Đầu tiên là việc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đồng ý và Công ty TNHH MTV Phim Giải Phóng đã thỏa thuận chuyển quyền thuê nhà sang Công ty Bắc Nam 79 là không đúng quy định của pháp luật vi phạm Điều 175 Luật Đất đai 2013 quy định về “quyền và nghĩa vụ của tổ chức kinh tế, tổ chức sự nghiệp công lập sử dụng thuê trả tiền thuê đất hàng năm”.
Tiếp đó, UBND TP Hồ Chí Minh quyết định, công nhận cho Công ty Bắc Nam 79 thuê đất, chuyển mục tiêu sử dụng đất và làm chủ đầu tư dự án không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất là phạm vi quy định tại Điểm d và e, Khoản 1, Điều 118 Luật Đất đai 2013 và Khoản 3, Điều 1 Quyết định 140/2008/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
Thanh tra Chính phủ cho biết thêm, việc UBND TP Hồ Chí Minh cho phép khấu trừ giá trị tài sản trên đất (nhà thuộc sở hữu nhà nước) vào tiền sử dụng đất thay vì phải bán tài sản trên đất là phạm vi quy định tại Khoản 1, Điều 7 Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg và khoản 4, Điều 1 Quyết định số 140/2008/QĐ-TT của Thủ tướng Chính phủ và Điều 23, Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước năm 2008.
“Hiện nay, Cơ quan Điều tra Bộ công an đã điều tra, truy tố xét xử các vụ án có liên quan đến Phan Văn Anh Vũ (Vũ Nhôm), trong đó có nội dung về các vi phạm tại dự án này. Do đó, việc xử lý được thực hiện theo bản án của Tòa án”, Thanh tra Chính phủ kết luận.
Hậu quả nan giải
Theo nội dung vụ việc, sau khi được được quyền thuê khu “đất vàng” 15 Thi Sách, Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 đã làm các thủ tục xin chuyển mục đích sử dụng đất có chức năng ở và đã được các sở, ngành chức năng và UBND TP Hồ Chí Minh chấp thuận cho chuyển mục đích sử dụng, cấp phép chủ đầu tư, cấp phép xây dựng. Công ty CPXD Bắc Nam 79 đã cùng với đối tác thành lập Công ty Novahome Madison và thực hiện khởi công Tòa nhà cao ốc Madison.
Nội dung cáo trạng của VKSND Tối cao nhận định, nhà nước thất thoát số tiền 6,8 tỉ đồng do Công ty CPXD Bắc Nam 79 của Phan Văn Anh Vũ được hỗ trợ trái pháp luật và số tiền 802 tỉ đồng giá trị tiền sử dụng đất.
Đồng thời, hành vi vi phạm của các bị can tạo điều kiện cho Phan Văn Anh Vũ và các đối tác xây dựng công trình cao 18 tầng, bán và cho thuê cho 114 khách hàng trong và ngoài nước thu hơn 1.033 tỷ đồng. Đến nay, việc xử lý hậu quả nêu trên là rất khó khăn, phức tạp và sẽ tiếp tục gây thiệt hại cho Nhà nước về tiền bạc, thời gian và công sức của những người giải quyết hậu quả mà hành vi phạm tội của các bị can gây ra.
Hành vi phạm tội của các bị can còn gây thiệt hại cho những người thứ 3 khi giao dịch ngay tình, mua bán tại Nhà đất số 15 Thi Sách; điều này gây bức xúc trong dư luận xã hội, gây mất lòng tin của nhân dân vào các cơ quan quản lý Nhà nước
Trước đó, ngày 10/11/2018, Bộ Công an đã ra lệnh kê biên tài sản là quyền sử dụng lô đất 15 Thi Sách. Theo Cơ quan Điều tra, các giao dịch liên quan đến lô đất đã được xử lý trong vụ án lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng mà TAND TP Hà Nội đã xét xử.
Tại bản án đó, về trách nhiệm dân sự của Phan Văn Anh Vũ và Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79, tòa giành quyền khởi kiện bằng một vụ án đối với các cá nhân, tổ chức liên quan đến Công ty Bắc Nam 79 chuyển nhượng, cho thuê khi có tranh chấp.
