Siêu lợi nhuận
Đồi Rọ Phải thuộc thôn Rọ Phải, xã Mai Pha (TP Lạng Sơn) vốn là đất rừng lâm nghiệp. Vài năm trở lại đây, đồi này được Cty TNHH Hà Sơn (Cty Hà Sơn) đem máy ủi, máy xúc đến đào bới. Theo người dân, mỗi ngày có hàng chục xe tải chở đất từ đồi Rọ Phải đến khu đô thị Mai Pha để lấp mặt bằng. Khu đô thị này cách đồi Rọ Phải khoảng 800m, gần sông Kỳ Cùng; mặt bằng thấp nên cần nâng lên cao.
Theo quan sát, hàng trăm nghìn mét khối đất đá được chuyển từ Rọ Phải về khu đô thị Mai Pha. Còn tại đồi Rọ Phải, nửa quả đồi đã được đào lấy đất. Phía chân đồi, hàng chục xe tải chở đất đá đang xếp hàng. Nửa quả đồi bị múc lấy đất lộ lên màu đỏ của đất, xung quanh vẫn xanh bạt ngàn bởi cây cối.
Theo ông Vũ Đình Hồng, Giám đốc Cty Hà Sơn, để phục vụ dự án, sẽ tiếp tục đào sâu vào đồi khoảng 60 đến 100 mét. Như vậy, nhiều cây rừng và đất đồi sẽ tiếp tục bị lấy đi.
Người dân địa phương cho biết, đất đồi thiên nhiên là tài sản quốc gia, nhưng lại bị doanh nghiệp “xẻ thịt”, mang đất đi “bán” cho doanh nghiệp khác san lấp mặt bằng phục vụ dự án bất động sản. “Đất bị lấy đi, quả đồi bị “khai tử” để phục vụ cho mục đích riêng của doanh nghiệp. Trong khi đất đai là tài sản chung của toàn dân; đến khi trả lại cho Nhà nước thì quả đồi đã không còn nguyên trạng tài nguyên”, người dân phản ánh.
Theo tài liệu mà ông Vũ Đình Hồng, Giám đốc Công ty Hà Sơn cung cấp, ngày 13/3/2004, UBND tỉnh Lạng Sơn quyết định phê duyệt Dự án Xây dựng trụ sở làm việc và xưởng sản xuất của Công ty TNHH Hà Sơn. Địa điểm xây dựng ở đồi Rọ Phải, xã Mai Pha; tổng diện tích mặt bằng là 19.393m2.
Chỉ 10 ngày sau, tức ngày 23/3/2004, diện tích đất trên được UBND tỉnh Lạng Sơn cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Cty Hà Sơn. Lúc này, đất lâm nghiệp đã được chuyển thành đất xây dựng. Kinh phí chuyển 19.393m2 đất lâm nghiệp sang đất xây dựng là hơn 312 triệu đồng.
Theo lý lẽ thường tình, không doanh nghiệp nào đi mua quả đồi rồi lại tốn công sức và tiền bạc đi múc hàng triệu mét khối đất để có mặt bằng rồi mới xây dựng trụ sở và nhà xưởng. Trong khi đó, Cty Hà Sơn đang có trụ sở rộng thênh thang ở số 74B đường Hùng Vương, TP Lạng Sơn.
Vậy mục đích thực sự Cty Hà Sơn khi mua quả đồi này là gì? Theo dư luận địa phương, mục đích chính của công ty này khi mua đồi Rọ Phải không phải để xây dựng trụ sở mà để đào đất “bán” cho các dự án bất động sản cần nâng nền ở Lạng Sơn?
Lí lẽ này là có cơ sở khi một trong những ngành nghề kinh doanh của Cty Hà Sơn được giới thiệu là “khai thác đá, cát, sỏi, đất sét”. Hơn nữa, thực tế Cty này đang đào đất ở đồi Rọ Phải rồi sử dụng hàng chục ô tô chở đất đến lấp mặt bằng cho khu đô thị Mai Pha. “Số tiền thu về từ việc bán đất cho các dự án san nền bất động sản không nhỏ chút nào”, dư luận nghi vấn.
Rõ ràng bỏ ra hơn 312 triệu đồng để chuyển đất lâm nghiệp rồi đem “bán” hàng triệu mét khối đất cho các dự án lấp nền bất động sản thì hiệu quả kinh tế mang lại cho Cty Hà Sơn là nhiều hơn gấp bội lần?
Còn có dấu hiệu trốn thuế?
Theo Luật sư Hà Huy Từ, pháp luật không cấm việc chuyển đổi đất lâm nghiệp sang đất xây dựng. Tuy nhiên, việc chuyển đổi phải thực hiện theo đúng quy định pháp luật. Việc xem xét đủ điều kiện chuyển đổi hay không phải thực hiện đồng thời trên hồ sơ, tài liệu do doanh nghiệp cung cấp và thực tế địa bàn. Có như vậy thì công tác kiểm tra, giám sát mới thực sự hiệu quả và có chất lượng.
Việc chuyển đổi phải đúng mục đích, đúng đối tượng, tránh việc một số trường hợp “rình rập” đào khoét đất đồi, núi để bán cho các chủ đầu tư san lấp mặt bằng. Điều này đã đặt ra thách thức lớn đối với công tác quản lý hoạt động khai thác đất san lấp mặt bằng, đòi hỏi sự đồng bộ trong các biện pháp kiểm soát, quyết liệt trong xử lý để bảo đảm đúng quy hoạch, tránh các hệ lụy lâu dài về dân sinh, môi trường.
Cũng theo Luật sư Hà Huy Từ, nếu Cty Hà Sơn đem số đất đá này bán cho doanh nghiệp khác để san lấp mặt bằng cho khu đô thị Mai Pha thì Cty có phát sinh doanh thu. Vì vậy, Cty này phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp; nếu xuất hóa đơn VAT thì phải kê khai với cơ quan quản lý thuế. Ngoài ra, Cty còn phải nộp thuế tài nguyên.
Cụ thể, đối với thuế tài nguyên thì Cty Hà Sơn với tư cách là người nộp thuế phải thực hiện khai thuế đối với toàn bộ sản lượng tài nguyên khai thác trong tháng (không phân biệt tồn kho hay đang trong quá trình chế biến). Ngoài ra, doanh nghiệp còn phải nộp thuế thu nhập cá nhân, thuế môn bài; nộp phí cấp quyền khai thác khoáng sản, phí bảo vệ môi trường.
Tuy nhiên, theo tài liệu lãnh đạo Cty Hà Sơn cung cấp, trong tháng 6 và tháng 7/2016, Cty này chỉ nộp phí bảo vệ môi trường và khoáng sản phi kim loại.
Mục đích phía sau quả đồi là gì?
“Theo lý lẽ thường tình, không doanh nghiệp nào đi mua cả quả đồi rồi lại tốn công sức và tiền bạc đi múc hàng triệu mét khối đất để có mặt bằng rồi mới xây dựng trụ sở và nhà xưởng. Trong khi đó, Cty Hà Sơn đang có trụ sở rộng thênh thang ở số 74B đường Hùng Vương, TP Lạng Sơn. Vậy, mục đích thực sự của Cty Hà Sơn là gì?”.
