Báo cáo đánh giá bổ sung kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) năm 2014, tình hình triển khai Kế hoạch phát triển KT-XH năm 2015 do Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trình bày trước Quốc hội (QH) sau phiên khai mạc Kỳ họp thứ 9 QH khóa XIII nêu.
Nợ công tiếp tục gia tăng với tốc độ cao
Báo cáo nêu rõ, năm 2014 đã hoàn thành tốt hầu hết các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra với 13 chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch, 01 chỉ tiêu xấp xỉ đạt kế hoạch (là tỷ lệ lao động qua đào tạo). So với số đã báo cáo QH, có 10 chỉ tiêu đạt tốt hơn và 4 chỉ tiêu không thay đổi. Lạm phát được kiểm soát, chỉ số giá tiêu dùng tăng thấp. Tăng trưởng tín dụng đạt kế hoạch đề ra.
Nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài của quốc gia trong giới hạn an toàn cho phép. Tăng trưởng GDP cả năm đạt 5,98%, cao nhất trong 3 năm qua (2012-2014) và vượt mục tiêu đề ra.
Nhiệm vụ tái cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng có nhiều chuyển biến tích cực. Công tác cải cách hành chính, nâng cao hiệu quả, năng suất, sức cạnh tranh, môi trường kinh doanh từng bước được cải thiện. An sinh xã hội và phúc lợi xã hội được bảo đảm; tỷ lệ hộ nghèo giảm; đời sống nhân dân được cải thiện.
Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng được chú trọng. Chủ quyền quốc gia được giữ vững; an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội được bảo đảm. Công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế đạt nhiều kết quả quan trọng.
Tuy nhiên, đánh giá kết quả này, Ủy ban Kinh tế của QH chỉ ra “KT-XH vẫn bộc lộ nhiều khó khăn, thách thức” như tăng trưởng chưa thực sự bền vững do tác động về giá dầu thô ở mức thấp. Một số chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp, đóng tàu đánh bắt thủy sản, nhà ở cho người thu nhập thấp... triển khai chậm chạp, nhiều vướng mắc gây phiền hà và tác động không nhỏ đến phát triển KT-XH tại các vùng miền, địa phương, chưa đáp ứng được lòng mong mỏi của người dân.
Chất lượng nguồn lao động chưa cải thiện nhiều, vẫn thiếu hụt lao động có trình độ cao. Một số ý kiến cũng lo ngại về xu hướng nhập siêu lớn trong những tháng đầu năm 2015 và sự phụ thuộc lớn vào nhập khẩu một số thị trường. Nợ công tiếp tục gia tăng với tốc độ cao, trong năm 2015, dự báo nghĩa vụ trả nợ ở mức cao.
Công tác bảo đảm trật tự an toàn xã hội, an toàn thực phẩm, an toàn lao động, bảo vệ môi trường vẫn còn nhiều khó khăn. Tình trạng đình công ở một số doanh nghiệp vẫn tiềm ẩn rủi ro cho nhà đầu tư tác động xấu đến môi trường đầu tư; một số lễ hội có biểu hiện thiếu lành mạnh, kém văn minh gây phản cảm và đáng bị lên án từ dư luận xã hội. Hạn hán, thiếu nước sản xuất, nước sinh hoạt tại một số địa phương ở khu vực Nam Trung bộ diễn ra gay gắt...
Chủ động ứng phó với diễn biến thị trường
Trong những tháng còn lại của năm 2015, với dự báo tình hình diễn biến không thay đổi lớn so với dự báo đầu năm, Ủy ban Kinh tế của QH đề nghị Chính phủ phải hoàn thành phê duyệt các đề án tái cơ cấu ngành, lĩnh vực và từng địa phương chậm nhất là cuối quý II/2015.
Thiết lập môi trường cạnh tranh bình đẳng, hình thành giá thị trường đối với mặt hàng xăng dầu, giá phí vận tải và giá dịch vụ khác; đồng thời phải xây dựng phương án ứng phó khi giá các mặt hàng như giá lương thực, giá dầu và giá các mặt hàng đầu vào của sản xuất tăng cao trở lại.
Tổng kết, đánh giá việc thí điểm chủ trương xã hội hóa đầu tư trong lĩnh vực y tế, giáo dục và giao thông vận tải, có cơ chế thanh tra, kiểm tra, giám sát chặt chẽ nhằm ngăn chặn tình trạng độc quyền, bảo đảm cho người dân được tiếp cận, thụ hưởng các dịch vụ với chi phí rẻ hơn, chất lượng tốt hơn.
Việc nhượng quyền khai thác công trình giao thông đường bộ, đường sắt, cảng biển, cảng hàng không cần tính toán thận trọng, kỹ lưỡng, phải có tầm nhìn chiến lược và xây dựng đề án được các cấp thẩm quyền phê duyệt và không làm tăng gánh nặng chi phí dịch vụ quá sức chịu đựng của người dân, doanh nghiệp.
Tháo gỡ các vướng mắc về thủ tục tư pháp nhằm bảo đảm quyền lợi chính đáng của chủ nợ, góp phần đẩy nhanh tiến độ xử lý nợ xấu, nợ đọng xây dựng cơ bản; đảm bảo nguồn tài chính thực hiện chính sách người có công, các chính sách an sinh xã hội, phúc lợi xã hội; tập trung đào tạo cung cấp nguồn nhân lực đạt trình độ chuyên môn đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước, thích ứng với yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế và gắn tái cơ cấu nền kinh tế.
Tiếp tục chuyển dịch cơ cấu lao động, giảm số lao động khu vực phi chính thức, lao động nông nghiệp, phân công hợp lý công tác quản lý nhà nước về dạy nghề để nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực; tiếp tục thực hiện giảm quá tải bệnh viện tuyến trung ương, tuyến tỉnh; đảm bảo quốc phòng, an ninh, đặc biệt là tại các địa bàn chiến lược như Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam bộ và vùng biển đảo trong mọi tình huống...
Phát biểu khai mạc Kỳ họp thứ 9 QH khóa XIII, Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh: “Năm 2015 là năm “về đích” trong việc thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu đã được Đại hội Đảng lần thứ XI và QH khóa XIII xác định và tiến hành Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội lần thứ XII của Đảng. Trong bối cảnh tình hình chính trị thế giới còn diễn biến phức tạp, kinh tế toàn cầu còn nhiều khó khăn, trước những thách thức và vận hội, cơ hội mới của đất nước, Kỳ họp thứ 9 có vị trí đặc biệt quan trọng để xác định những việc cần làm ngay, những việc cần tiếp tục hoàn thành trong năm 2015 và chặng đường còn lại của kế hoạch 5 năm; phấn đấu hoàn thành thắng lợi các chỉ tiêu KT-XH mà Nghị quyết của QH đã đề ra”.
