Phát triển du lịch: Đừng bỏ quên văn hoá dân tộc thiểu số

Phát triển du lịch: Đừng bỏ quên văn hoá dân tộc thiểu số
0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Sự đa dạng trong bản sắc văn hóa dân tộc từ lâu đã được coi là "mỏ vàng" cho phát triển du lịch, nhất là du lịch cộng đồng. Nhưng việc đưa di sản đó vào du lịch còn là một hành trình dài.

Lãng phí di sản

Lạc Sơn được coi là huyện vùng lõi của người Mường và văn hóa Mường tỉnh Hòa Bình. Dân ca Mường với 3 điệu hát: hát thường rang, bộ mẹng, hát đúm giao duyên có lịch sử hàng trăm năm với những câu chuyện sử thi đã trở thành di sản văn hóa phi vật thể của địa phương. Nhưng những làn điệu này lại chỉ được thể hiện trong sinh hoạt cộng đồng người Mường nói riêng, những người quan tâm đến văn hóa Mường nói chung mà vắng bóng hẳn trong hoạt động du lịch địa phương. 

Ông Bùi Văn Nỏm, nguyên Bí thư Huyện ủy Lạc Sơn, Hòa Bình cho biết, hiện nay du lịch ở vùng chưa phát triển nên rất khó đưa dân ca Mường vào. Dân ca, dân vũ cổ cũng chỉ đơn giản được lưu truyền trong cộng đồng người Mường, dù đây vốn là một di sản đã được công nhận. Điều này dân đến sự lãng phí di sản văn hóa vốn đa màu trong cộng đồng dân tộc thiểu số (DTTS).

Không chỉ văn hóa dân ca Mường, hiện nay rất nhiều DTTS khác có bản sắc văn hóa khá độc đáo và thú vị, song du lịch lại chưa thể khai thác hết tiềm năng. Ngoài những điệu khèn của người Mông, múa xòe của người Thái, văn hóa cồng chiêng của người Ê-Đê… những nghệ thuật khác như lễ Pang A của dân tộc La Ha hay hát dân ca Mường đang ít được cộng đồng du lịch ít biết đến. 

Một trong những lý do khiến di sản văn hóa của nhiều dân tộc chưa thể đưa vào du lịch là quá trình vận động phát triển du lịch không dễ dàng, nhất là thu hút vốn đầu tư vào vùng địa lý không thuận lợi, sự phát triển kinh tế - xã hội còn hạn chế.

Ngoài ra, trở ngại nữa cho phát triển các vùng văn hóa du lịch dân tộc là nhận thức về du lịch của người dân còn hạn chế; sự vào cuộc của chính quyền cơ sở chưa quyết liệt; tính kết nối tour tuyến du lịch còn nhiều bất cập...

Các làng văn hóa được coi là mô hình du lịch thể hiện rõ nét bản sắc văn hóa của các đồng bào thiểu số, nhưng cũng còn nhiều bất cập. Đa số các làng văn hóa du lịch đều được hình thành trên cơ sở có một dân tộc đặc trưng lưu giữ được truyền thống văn hóa, có sẵn một lễ hội văn hóa đặc sắc. Tuy nhiên, hiện các làng văn hóa du lịch vẫn chưa phát huy hết tiềm năng.

Làng văn hóa du lịch An Thịnh, xã Tân An, Chiêm Hóa, Tuyên Quang, một trong những làng văn hóa có đề án xây dựng “Làng văn hóa du lịch gắn với bảo tồn các làn điệu then, cọi của dân tộc Tày” khá sớm, từ năm 2012. Tại đây mới chỉ dừng lại ở 1 loại hình tín ngưỡng là then, còn lại các loại hình du lịch trải nghiệm vẫn chưa nổi bật. Văn hóa dân tộc vì thế cũng chưa đậm đà trong hoạt động quảng bá du lịch. 

Để văn hóa dân tộc lan tỏa trong du lịch

Theo một kết quả nghiên cứu của ngành du lịch, có tới 90% du khách quốc tế thích nghe hướng dẫn viên du lịch là người DTTS; 71% du khách muốn được ăn và ngủ ngay tại cộng đồng các làng người DTTS (đặc biệt là ở các điểm du lịch xa trung tâm huyện lị từ 10-20km thì du khách càng có nhu cầu nghỉ tại cộng đồng thôn bản); 81% du khách muốn được tham gia vào các hoạt động của người dân như dệt vải, làm ẩm thực, chế biến thuốc tắm...; 83% du khách muốn mua sản phẩm đồ lưu niệm ngay tại nơi sản xuất của người dân ở các hộ gia đình.

Từ đó có thể nói, văn hóa DTTS là tài nguyên rất quý giá cho việc phát triển du lịch. Tại nhiều địa phương đã phát triển thành công mô hình du lịch cộng đồng đậm đà bản sắc dân tộc, người dân và địa phương được hưởng lợi, doanh nghiệp thu cũng thu được lợi nhuận và văn hóa truyền thống, cảnh quan thiên nhiên được bảo tồn. Một số điểm du lịch thành công vùng đồng bào DTTS như ở bản Lác (huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình); ở bản Dền (xã Bản Hồ, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai); bản Áng (huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La); bản Mển, Phiêng Lơi (tỉnh Điện Biên)...

Quảng Ninh cũng là một trong những địa phương chú trọng phát triển du lịch gắn với khai thác những văn hóa bản sắc DTTS. Điển hình là phong trào đá bóng của phụ nữ Sán Chỉ tại huyện Bình Liêu chính thức được đưa vào các lễ hội, các chương trình tuần văn hóa – thể thao. Chị em dân tộc Sán Chỉ mỗi khi ra sân bóng thi đấu lại mặc váy, chân đeo tất, đầu quấn khăn mấn truyền thống như một cách thể hiện niềm tự hào về bản sắc dân tộc mình và tạo ấn tượng, thu hút du khách bằng chính sự mộc mạc, gần gũi ấy.

Phát triển du lịch đậm đà bản sắc và khai thác hết tiềm năng trong hệ thống di sản dân tộc cần có sự vào cuộc của chính quyền địa phương, cộng đồng dân cư và thu hút thêm nguồn lực đầu tư về các vùng này.

Đọc thêm

Trung tâm hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực: Nơi bình yên tìm về

Ngôi nhà Ánh Dương ở Thanh Hóa chính thức đi vào hoạt động từ tháng 1/2022. (Ảnh: HLHPNVN)
(PLVN) -  Với nạn nhân bị bạo lực giới nói chung và bạo lực gia đình nói riêng, để “bình yên tìm về” là cả một hành trình dài. Nhưng qua mô hình Trung tâm dịch vụ một cửa hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực - Ngôi nhà Ánh Dương, trong hành trình đó, họ không đơn độc. Với nhiều người, hạnh phúc, bình yên đã thực sự trở lại.

Ngăn chặn ma túy “núp bóng” thuốc lá điện tử

Hiện nay chỉ có một số ít cơ quan có năng lực xét nghiệm phát hiện ma túy tổng hợp được như: Viện Giám định Pháp y – Bộ Y tế, Viện Khoa học hình sự - Bộ Công an. (Nguồn ảnh: Thanh Loan)
(PLVN) -  Trong những năm gần đây, các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới hay còn gọi là thuốc lá mới đã xuất hiện trên toàn thế giới với hai dòng sản phẩm chính là thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng. Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho hay, khoảng từ năm 2015, các sản phẩm thuốc lá mới bắt đầu du nhập vào Việt Nam và nhanh chóng thu hút giới trẻ.

Thuốc lá điện tử gây ảo giác, loạn thần

4 trường hợp là học sinh nhập viện do ngộ độc sau khi hút thuốc lá điện tử. (Ảnh: Bệnh viện Bãi Cháy)
(PLVN) - Thời gian qua, tại một số bệnh viện đã tiếp nhận một số bệnh nhân đến điều trị có liên quan đến hút thuốc lá điện tử. Điều đáng lưu ý là hầu hết, bệnh nhân đến bệnh viện do có dấu hiệu đau đầu, lo âu, mất ngủ, rối loạn hoảng sợ, có một vài trường hợp có dấu hiệu loạn thần, ảo giác. Vấn đề này ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe tâm thần của người sử dụng.

Sôi nổi Hội thi “Nghi thức Đội TNTP Hồ Chí Minh” tỉnh Bạc Liêu

Sôi nổi Hội thi “Nghi thức Đội TNTP Hồ Chí Minh” tỉnh Bạc Liêu
(PLVN) - Hòa chung không khí thi đua sôi nổi của thiếu nhi cả nước, thiếu nhi Bạc Liêu đã và đang ra sức thi đua rèn luyện, học tập, thực hiện các công trình, phần việc Măng non lập thành tích chào mừng để kỷ niệm 82 năm Ngày thành lập Đội TNTP Hồ Chí Minh (15/5/1941 – 15/5/2023), làm quà nhân kỷ niệm 133 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2023).

Đừng coi thường say nóng, say nắng

Ảnh minh họa. (Nguồn: baochinhphu.vn)
(PLVN) -  Dù miền Bắc mới bước vào đợt nắng nóng gay gắt diện rộng thứ 2 kể từ đầu mùa nhưng nhiệt độ cao nhất ở nhiều nơi mấy ngày qua đều chạm hoặc vượt ngưỡng 40 độ C. Dự báo, thời gian tới sẽ xuất hiện nắng nóng nhiều hơn và gia tăng về cường độ trên phạm vi toàn quốc.