Dự luật về binh sỹ gây tranh cãi ở Nhật Bản

Người dân Nhật Bản biểu tình phản đối dự luật về quyền phòng thủ tập thể ở Tokyo.
Người dân Nhật Bản biểu tình phản đối dự luật về quyền phòng thủ tập thể ở Tokyo.
(PLO) - Quốc hội Nhật đã thông qua dự luật cho phép đưa quân đội ra ngoài lãnh thổ, đánh dấu thay đổi lịch sử trong chính sách an ninh của nước này.
Thay đổi lớn trong chính sách quốc phòng
Dự luật được thông qua tại phiên họp toàn thể của Thượng viện Nhật, sau khi phe đối lập chấm dứt các nỗ lực chống văn bản này. Luật sẽ tạo điều kiện cho lính Nhật chiến đấu ở nước ngoài, lần đầu tiên kể từ Thế chiến II. 
Chủ tịch Thượng viện Masaaki Yamazaki cho biết dự luật được thông qua với 148 phiếu thuận, 90 bỏ phiếu chống, sau nhiều giờ thảo luận căng thẳng. Bên ngoài tòa nhà quốc hội, đám đông khoảng 11.000 người hô to: "Hãy bảo vệ hiến pháp!". 
Luật "cần thiết nhằm bảo vệ mạng sống của người dân và cách sống hòa bình, vì mục đích ngăn chặn chiến tranh", ông Abe nói sau khi dự luật được Thượng viện thông qua. "Tôi muốn tiếp tục giải thích một cách kiên trì và nhã nhặn về các luật". 
Đây là một dấu mốc trong nỗ lực của Thủ tướng Abe nhằm nới lỏng giới hạn của bản hiến pháp hòa bình đối với quân đội. Nó cũng là thay đổi lớn nhất trong chính sách quốc phòng của Nhật kể từ khi lực lượng quân sự hậu chiến nước này được thành lập năm 1954.
Ông Abe cho biết sự chuyển hướng chính sách có ý nghĩa thiết yếu nhằm ứng phó với những thách thức mới, như từ Trung Quốc. 
Một điểm then chốt của luật là bỏ lệnh cấm thực hiện quyền phòng thủ chung, hay bảo vệ Mỹ hoặc một nước thân thiện khác khi họ bị tấn công, trong trường hợp Nhật đối mặt với "mối đe dọa đến sự tồn tại của mình". Ông Abe cũng đã nói nó sẽ cho phép liên minh chặt chẽ hơn với Mỹ trong trường hợp chiến tranh xảy ra trên bán đảo Triều Tiên, hay tuyến đường biển bị chặn, đe dọa an ninh của Nhật. 
Bản dự thảo trên gây tranh cãi ngay từ khi mới đề xuất bởi những mối quan ngại về việc điều khoản của nó đi ngược chính sách hòa bình Tokyo theo đuổi suốt 70 năm qua
Điều 9 trong hiến pháp hòa bình nêu rõ Nhật Bản cam kết vĩnh viễn không phát động chiến tranh hay sử dụng vũ lực như một phương tiện giải quyết xung đột quốc tế. Để thực hiện mục tiêu này, lục quân, hải quân, không quân cũng như các tiềm lực chiến tranh khác sẽ không được duy trì. Quyền tham chiến của đất nước cũng không được công nhận.
Dự thảo an ninh mới gây chú ý ở việc cho phép quân đội Nhật hỗ trợ đồng minh phòng thủ, dựa trên khái niệm phòng vệ tập thể mà chính quyền trước đây coi là vi hiến.
Nhật Bản nay có thể đánh chặn các tên lửa bay qua nước này nếu chúng nhắm tới lãnh thổ của đồng minh Mỹ. Theo luật cũ, Tokyo chỉ được phép bắn hạ tên lửa khi nó ngắm mục tiêu vào Nhật Bản. Hoặc khi tàu chiến Washington bị tấn công, Tokyo hoàn toàn có thể điều quân trợ giúp. Trong tương lai, các lực lượng Nhật Bản còn có khả năng đặt chân đến những khu vực chiến sự ở Trung Đông.
Tàu chiến Nhật ở vịnh Sagami
Tàu chiến Nhật ở vịnh Sagami 
Tuy nhiên, các hoạt động trên chỉ được thực hiện khi chúng đáp ứng một số điều kiện cụ thể, ví như trước các tình huống "đe dọa nghiêm trọng" tới Nhật Bản. Việc gián đoạn nguồn cung dầu mỏ từ Trung Đông cũng bị coi là một mối nguy hiểm như thế.
Luật mới cũng cho phép Nhật Bản tham gia sâu hơn vào các nhiệm vụ gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc, bao gồm viện trợ quân đội nước khác hay bảo vệ dân thường. Trước đây, vai trò của Tokyo bị giới hạn ở các hoạt động phi quân sự như xây dựng cơ sở hạ tầng hay tuần tra.
Tranh cãi quyết liệt
Những người ủng hộ luật mới cho rằng tình hình an ninh khu vực đang trở nên ngày càng phức tạp, điển hình như việc Triều Tiên thử tên lửa hay Trung Quốc tăng cường quân sự hóa nhằm khẳng định tuyên bố chủ quyền tại các vùng biển tranh chấp. Vì thế, Tokyo cần duy trì một chính sách an ninh chủ động hơn nhằm bảo vệ nền hòa bình cũng như sự thịnh vượng của quốc gia bằng cách ngăn chặn sớm những mối hiểm họa từ Bắc Kinh và Bình Nhưỡng. Mục tiêu chính của luật mới nhằm tạo điều kiện để quân đội Nhật Bản hợp tác chặt chẽ hơn với đồng minh thân cận nhất là Mỹ, từ đó củng cố năng lực quân sự của mỗi nước.
Washington hoan nghênh bước thay đổi này của Tokyo bởi Mỹ đang rất mong muốn mở rộng quan hệ quốc phòng với không chỉ Nhật Bản mà còn cả các quốc gia khác như Australia hay Philippines nhằm đối phó với những thách thức từ Trung Quốc ở châu Á - Thái Bình Dương.
Mỹ từ sau Thế chiến II giúp đỡ Nhật Bản rất nhiều trong công tác bảo vệ an ninh. Đổi lại, Nhật Bản cho phép binh sĩ Mỹ đồn trú trên lãnh thổ nước này. Dù Washington khẳng định tiếp tục cung cấp hỗ trợ quân sự cho Tokyo song giới lãnh đạo Nhật Bản lo ngại liệu rằng trong tương lai cam kết này có đứng vững khi Mỹ phải đối mặt với những khó khăn về ngân sách.
Mở rộng vai trò của quân đội luôn là đề tài gây tranh cãi ở Nhật Bản. Năm 1992, quyết định tham gia hoạt động gìn gữ hòa bình của Liên Hợp Quốc của nước này cũng vấp phải sự phản đối từ một bộ phận công chúng. Năm 2004, Nhật Bản gửi quân tới Iraq để triển khai các dự án xây dựng. Động thái trên cũng tạo ra một làn sóng tranh luận ở trong nước.
Nhiều người dân Nhật luôn cảnh giác trước những thay đổi tác động tới chính sách hòa bình. Họ lo lắng việc mở rộng hợp tác an ninh với Mỹ sẽ biến Nhật Bản trở thành mục tiêu của các phần tử cực đoan, đồng thời Tokyo sẽ bị kéo vào những xung đột không đáng có.
Vụ việc hai con tin Nhật bị tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) sát hại hồi đầu năm càng khiến những mối bất đồng trở nên gay gắt. Nhiều cuộc biểu tình đã diễn ra nhằm phản đối dự luật an ninh mới này./.

Đọc thêm

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lên đường thăm chính thức Campuchia

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lên đường thăm chính thức Campuchia
Ngày 21/11, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Đảng, Nhà nước Việt Nam rời Hà Nội, lên đường thăm chính thức Vương quốc Campuchia, tham dự Hội nghị toàn thể lần thứ 12 của Hội nghị quốc tế các đảng chính trị châu Á (ICAPP) và Phiên họp toàn thể lần thứ 11 của Nghị viện Quốc tế vì Bao dung và Hòa bình (IPTP) từ ngày 21-24/11/2024.

Lễ đón chính thức Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân tại Malaysia

Lễ đón chính thức Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân tại Malaysia
Trưa 21/11 (theo giờ địa phương), tại Phủ Thủ tướng, Trung tâm hành chính Putrajaya, Malaysia, Lễ đón Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân sang thăm chính thức Malaysia, theo lời mời của Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim và Phu nhân từ ngày 21-23/11, được tổ chức trọng thể theo nghi thức cao nhất dành cho Nguyên thủ quốc gia thăm chính thức.

Công tác phát triển Đảng trong giới nghệ sĩ Thủ đô: Những nút thắt cần tháo gỡ - Bài 1: Tự hào là người chiến sĩ trên 'mặt trận văn hóa'

Hà Nội có 97 tác phẩm xuất sắc được trao giải trong Cuộc thi chính luận bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng lần thứ 4 năm 2024. (Ảnh: CTV)
(PLVN) -  Ngày 24/11/1946, tại Nhà hát Lớn TP Hà Nội, Hội nghị Văn hóa toàn quốc lần thứ nhất đã diễn ra. Trong diễn văn khai mạc, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Văn hóa phải soi đường cho quốc dân đi. Văn hóa lãnh đạo quốc dân để thực hiện độc lập, tự cường và tự chủ”. Lá thư Người gửi giới họa sĩ và văn nghệ sĩ năm 1951 đến nay vẫn vẹn nguyên tính thời sự: “Văn hóa, nghệ thuật cũng là một mặt trận. Anh chị em là chiến sĩ trên mặt trận ấy”.

Kiến tạo trong kỷ nguyên mới phải đột phá đi thẳng vào hiện đại

Quang cảnh Hội thảo. (Ảnh trong bài: V.Anh)
(PLVN) - Yêu cầu bao trùm trong kiến tạo kỷ nguyên mới là phải tiến hành đồng thời, thắng lợi quá trình “đột phá kép”. Một mặt, phải đột phá đi thẳng vào hiện đại, vào những lĩnh vực công nghệ cao, đặc biệt là công nghệ số mà Việt Nam có lợi thế. Mặt khác, phải đột phá trong việc giải quyết triệt để những “điểm nghẽn”, những khó khăn đang kìm hãm, cản trở sự phát triển của đất nước.

Khẳng định vị thế quốc tế của Việt Nam trong giải quyết thách thức toàn cầu

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại phiên thảo luận phát triển bền vững và chuyển đổi năng lượng. (Ảnh: TTXVN)
(PLVN) - Ngày 19/11 (theo giờ địa phương), tại Rio de Janeiro, Brazil, Hội nghị Thượng đỉnh G20 năm 2024 tiếp tục diễn ra với Phiên thảo luận về phát triển bền vững và chuyển đổi năng lượng dưới sự chủ trì của Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva, Chủ tịch G20 năm nay. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự và có bài phát biểu tại Phiên thảo luận.

Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam: Bàn làm chứ không bàn lùi

Quốc hội thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam. (Ảnh: Cổng TTĐTQH)
(PLVN) -  Chiều 20/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội tiến hành thảo luận chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam. Đa số đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tán thành với chủ trương đầu tư dự án với tinh thần bàn làm chứ không bàn lùi.

Nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả của hoạt động giám sát

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Y Thanh Hà Niê Kđăm trình bày Tờ trình về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng Nhân dân. (Ảnh: Phạm Thắng)
(PLVN) - Chiều 20/11, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội làm việc phiên toàn thể tại hội trường nghe các báo cáo về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân. Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương điều hành phiên họp.

Chủ tịch Hồ Chí Minh với Quốc hội Việt Nam: Quốc hội là cơ quan quyền lực tối cao của Nhà nước và Nhân dân

Bác Hồ phát biểu tại kỳ họp thứ năm Quốc hội Khóa I ngày 20/9/1955. (Ảnh tư liệu)
(PLVN) - Quốc hội nước ta được thành lập trong những năm chiến tranh chống xâm lược, do toàn dân tự do bầu cử, là đại biểu chân chính của nhân dân cả nước từ Bắc đến Nam. Đến nay, trước tình hình mới, nhiệm vụ mới, Quốc hội đã, đang cùng Nhân dân và Chính phủ thực hiện các nhiệm vụ trọng yếu của quốc gia, đưa đất nước ta từng bước đủ “cơ đồ, vị thế, tiềm lực và uy tín” để “sánh vai với các cường quốc năm châu” .

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân bắt đầu thăm chính thức Cộng hòa Dominica

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân bắt đầu thăm chính thức Cộng hòa Dominica
Sau khi kết thúc tốt đẹp chuyến công tác tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 và hoạt động song phương tại Brazil, tối 19/11 (theo giờ địa phương, sáng 20/11 giờ Hà Nội), chuyên cơ chở Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân, cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã tới sân bay Las Americas, Thủ đô Santo Domingo, bắt đầu thăm chính thức Cộng hòa Dominica theo lời mời của Tổng thống Cộng hòa Dominica Luis Abinader và Phu nhân.

Hoàn thiện pháp luật đáp ứng yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền Xã hội chủ nghĩa Việt Nam - Kỳ cuối: Quyết tâm và quyết tâm cao hơn nữa

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 9/2024. (Ảnh: VGP).
(PLVN) -  Suy cho cùng, điều quan trọng nhất là chất lượng các đạo luật phải đáp ứng được yêu cầu kiến tạo để đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững, hùng cường và thịnh vượng, hội nhập quốc tế sâu rộng. Trên tinh thần đó, chúng ta đã cố gắng, càng cố gắng hơn nữa, đã quyết tâm, càng phải quyết tâm cao hơn nữa.

longformKế hoạch của Bộ Tư pháp về Tổng kết thực hiện Nghị Quyết số 18 - NQ/TW

Kế hoạch của Bộ Tư pháp về Tổng kết thực hiện Nghị Quyết số 18 - NQ/TW
(PLVN) - Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp về Tổng kết Nghị quyết 18- NQ/TW đã ban hành Kế hoạch tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18 - NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới , sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Báo Pháp luật Việt Nam trân trọng đăng toàn văn Kế hoạch:

Cần bổ sung tiêu chuẩn 'đầu vào' đối với nguồn đào tạo giáo viên

Quang cảnh phiên làm việc sáng 20/11. (Ảnh: quochoi.vn)
(PLVN) - Để đáp ứng vai trò, vị trí của nhà giáo, có ý kiến đại biểu Quốc hội đề nghị, bổ sung quy định về tiêu chí, tiêu chuẩn đầu vào đối với nguồn đào tạo giáo viên tại các cơ sở đào tạo nguồn giáo viên, tránh tình trạng như nhiều năm qua, việc tuyển sinh đối với nhiều cơ sở đào tạo nguồn giáo viên có đầu vào gần như thấp nhất theo tiêu chuẩn xét tuyển so với nhiều ngành, lĩnh vực.

Bài cuối: Nghiên cứu hoàn thiện quy định về hoạt động “tái giám sát”

Một cuộc làm việc với các Bộ, ngành của Đoàn giám sát “Việc thực hiện các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2019 -2021”. (Ảnh: quochoi.vn)
(PLVN) - Với hoạt động “tái giám sát” hay “giám sát lại” lần đầu tiên được Ủy ban Thường vụ Quốc hội triển khai vừa qua đã nhận về nhiều ý kiến đồng tình, ủng hộ. Cạnh đó, một số chuyên gia cho rằng vẫn còn một số vấn đề cần tiếp tục hoàn thiện để hoạt động này mang lại hiệu quả, thiết thực, nhất là trong lĩnh vực sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã vốn đòi hỏi phải tiến hành khẩn trương để phục vụ Đại hội Đảng bộ các cấp.