Loại nào cũng bán, giá nào cũng có
Được thành lập từ những năm 60, chợ Kim Biên được xem là một trong những chợ lâu đời nhất ở TP.HCM. Nhưng những năm gần đây, việc buôn bán hóa chất tại chợ này trở nên tràn lan, trở thành “thương hiệu” chợ hóa chất giá rẻ giữa lòng Sài Gòn.
Từ lâu,người dân xung quanh chợ Kim Biên luôn ở trong trạng thái nơm nớp lo sợ cháy nổ bởi hàng loạt hóa chất được bày bán tràn lan. Con đường nhỏ dẫn vào khu chợ chỉ rộng hơn 4m, nhưng rất đông người dừng lại trước các cửa tiệm để chọn mua hàng. Không ít người mở các chai lọ ra để sờ, ngửi thử hóa chất có phải loại mình cần hay không.
Một người dân địa phương chia sẻ: “Ở đây, việc mua một lít hóa chất dễ hơn mua một bó rau. Rau thường bán một buổi, chứ hóa chất bán cả ngày, loại gì cũng có”.
 |
| Người dân mua hóa chất. |
Người dân quanh chợ Kim Biên đã quen với việc hóa chất được bày bán tràn lan, kể cả các loại nằm trong danh sách chất hạn chế hoặc cấm sử dụng. Mới vào chợ, người mua dễ bắt gặp những chất dùng trong công nghiệp như: chất thông cống, chất xả thải hầm cầu, điều chế cao su, lọc sạch không khí, lọc sạch kim loại cũ, hàn the, chất tẩy trắng, đến cả viên thuốc điều chế rượu ngoại giả….
Những hóa chất “thần kỳ”
Trong vai một người đi mua hàng, vừa bước vào khu hương liệu, đập vào măt chúng tôi là cảnh tượng hóa chất được đựng trong những can nhựa nằm la liệt, không nhãn mác, không một hướng dẫn sử dụng. Tại cửa hàng, mọi hoạt động mua bán được trao đổi miệng, không hóa đớn, chứng từ chứng minh xuất xứ nguồn gốc hóa chất.
Đứng trước một quầy hương liệu, hỏi mua một số đường tây, chủ quầy luôn miệng quảng cáo: “Đường này thơm lắm, ngon lắm, chỉ cần chút ít thôi cũng đã lợi gấp đôi, gấp ba rồi”. Người này quảng cáo thêm: “Loại này giá nửa ký 200 ngàn đồng, có khả năng nấu được 30 nồi nước lèo ngọt lừ... chẳng khác gì ninh từ xương bò”.
Bịch đường tây này có xuất xứ từ Trung Quốc và hướng dẫn sử dụng cũng bằng tiếng Trung. Hóa chất được bán theo cân hoặc đong bằng lít. Một tiểu thương mời chào người mua: “Ở đây muốn mua gì cũng có, giá tiền nào cũng mua được hàng”.
Tại đây, những loại hóa chất dùng làm rượu ngoại giả cũng không còn là hàng hiếm.Một nhân viên bán hàng trên đường Phan Văn Khỏe cho biết, giá hàng hương vị rượu ngoại là 40 ngàn đồng/1 viên, loại khác giá 30 ngàn đồng/1 viên. Giới thiệu viên hóa chất có hình dạng giống viên thuốc tây, nhân viên này tiết lộ: “Hàng này là hàng xách tay từ Trung Quốc về”.
Đi kèm với bán viên hương liệu, nhân viên còn “khuyến mại” hướng dẫn cách pha chế rượu giả: “Dùng chất màu cùng với một viên hóa chất là đã tạo thành một loại rượu ngoại dung tích 600ml, mùi vị y như thật. Khách hàng của các loại hóa chất hương liệu rượu phần nhiều là các nhà hàng, quán bar, vũ trường…”.
 |
| Tràn lan những can hóa chất không nhãn mác |
Ông Huỳnh Ánh, chủ một cửa hàng bật mí: “Hàng ở chợ này chủ yếu được bán cho các chủ kinh doanh, những đơn đặt hàng có khi lên tới hàng trăm triệu đồng. Người ta mua chủ yếu để chế xuất các loại thức uống, đồ dùng, hóa chất tẩy rửa”.
Tại một quầy hàng khác, chủ một cửa hàng hương liệu rao bán: “bột chua đây, bột chua giá 45 ngàn/kg”.
Theo lời người bán, chỉ cần một muỗng bột này pha vào 10 lít nước là được ngay ly nước cốt chanh chua ngọt đúng vị, không cần phải thêm đường. Mỗi lần bán chỉ cần lấy một muỗng nhỏ bột này pha được khoảng 500 cốc trà chanh. Để tạo mùi hương chanh thơm đúng vị, người mua được chủ hàng tư vấn mua thêm can nhựa màu trắng ghi chữ "hương chanh" rất to bên ngoài với giá 50 ngàn đồng/lít, chỉ cần 100ml này sẽ tạo được hương chanh cho gần 1.000 cốc.
Bài toán quản lý
Mở nắp can ghi tên “hương chanh”, một mùi hắc nồng nặc xộc thẳng vào mũi, vỏ can không hề có hướng dẫn sử dụng hay xuất xứ. Chưa kịp hỏi thì chủ sạp đã phân bua: "Hàng nhập từ bển (Trung Quốc) về, cứ yên tâm mà xài, chất lượng thì khỏi chê… Hàng ngày có rất nhiều tiểu thương mua bột này bán, người ta vẫn uống, thì tôi vẫn bán, chứ có ai chết đâu?”.
Qua tìm hiểu, trung bình hóa chất có giá từ 200 – 400 ngàn đồng /kg, như hóa chất hương liệu cà phê moka 250 ngàn đồng/kg, hóa chất hương lá dứa 200 ngàn đồng/kg.
Được hỏi thuốc thúc chín trái cây, người bán hàng trả lời sau một chút chần chừ: “Có, nhưng chờ 5 phút”. Rồi người này nhanh chân vào nhà mang ra một can 5 lít màu trắng.
Một hồi mặc cả, tiểu thương định giá 150 ngàn đồng/lít, rồi nói nhỏ: "Hàng nhập từ nước ngoài, chất lượng hảo hạng cả, có khả năng "hóa phép" mọi loại trái cây xanh, non thành quả chín… Chỉ cần hòa vào thùng phuy nước một ít dung dịch rồi thả trái cây vào, ngâm một lúc vớt ra rồi để ráo. Hôm sau trái sẽ chín, cho màu sắc đẹp mê ly, lại tươi rất lâu…”.
Nhiều người xung quanh chợ Kim Biên bức xúc phản ánh, thời gian qua, khu hóa chất ở chợ Kim Biên buôn bán tràn lan khiến không ít người dân lo ngại. Trước thực trạng nhức nhối trên, trong buổi làm việc với lãnh đạo quận 5 vào ngày 20/5, Bí thư Thành ủy TP.HCM Đinh La Thăng nhấn mạnh phải gấp rút di dời chợ “thần chết”, không để chợ hóa chất trở thành nỗi ám ảnh ngay ở trung tâm quận.
Mặc dù đã được yêu cầu di dời, nhưng một số tiểu thương vẫn cố bám trụ, số hóa chất vẫn độc hại vẫn được bày bán công khai. Thậm chí số lượng hóa chất không nhãn mác nhập về còn nhiều hơn với đủ các thể loại.
“Các khu vực trong và ngoài chợ Kim Biên, đi đâu cũng thấy buôn bán hóa chất, các hộ ở đây buôn bán hóa chất liền kề với nhau, một khi xảy ra hỏa hoạn nguy cơ cháy lan rất dễ xảy ra. Chất độc, khí độc bùng phát không những người dân sống gần mà các quận lân cận đều có thể bị ảnh hưởng”, anh Trương Văn Hậu, một người dân sống sát bên chợ chia sẻ lo lắng.
Ngoài kinh doanh các loại hóa chất công khai, một số tiểu thương còn có hoạt động trá hình, buôn bán theo kiểu “đối phó”. Hóa chất bình thường mang ra trưng bán, chất cấm lại giấu vào kho, khi nào có khách hỏi mua mới mang ra nên ít khi đoàn kiểm tra bắt được.
Nhiều năm qua,việc buôn bán hóa chất của tiểu thương là chuyện cơm ăn áo mặc của hàng trăm con người sống dựa vào chợ. Theo đó, còn nhiều điều trở ngại, băn khoăn liệu di dời chợ hóa chất. Việc quản lý buôn bán hóa chất như nào? Đời sống tiểu thương bị ảnh hưởng ra sao?...
Hơn tất cả, người dân thành phố vẫn luôn mong chờ sự đảm bảo bình yên trong cuộc sống và an toàn về sức khỏe. Vì vậy, siết chặt việc bán hóa chất độc hại trên thị trường là điều cần thiết.
