Dưới đây là những cách, những lưu ý giúp độc giả tham khảo và áp dụng theo từng trường hợp cụ thể:
Khi có cháy, người bị nạn tuyệt đối không chọn nhà vệ sinh và các phòng nhỏ làm nơi trốn khi xảy ra hỏa hoạn vì những nơi này được xây kín, ít không khí không có lối thoát, lại là nơi khuất rất khó cho lực lượng cảnh sát phòng cháy chữa cháy tìm, cứu.
Một nguyên tắc thoát nạn quan trọng nữa khi xảy ra cháy là phải cúi thấp người khi di chuyển vì khói luôn luôn bay lên cao. Đôi lúc, người phải bò dưới sàn khi lượng khói tập trung nhiều để khỏi bị ngạt
Để chống nhiễm khói, mọi người cần lấy khăn thấm nước che kín miệng và mũi để lọc không khí khi hít thở hoặc có thể sử dụng mặt nạ chống khói khi được trang bị. Khi muốn thoát ra khỏi đám lửa, ngoài việc dùng khăn thấm nước che miệng, mũi, phải dùng chăn, mền nhúng nước trùm lên toàn bộ cơ thể và chạy thoát nhanh ra ngoài qua đám lửa để tránh bị cháy quần áo gây bỏng da.
Thực tế, nghẹt thở vì khói là nguyên nhân dẫn đến tử vong cao và nhanh hơn là bị phỏng và chết cháy. Vì vậy hãy di tản nhanh chóng ra khỏi khu vực nhiễm khói càng nhanh càng tốt.
Khi ngửi thấy mùi khét, khói hoặc trông thấy lửa cháy thì chỉ nghĩ đến việc thoát thân, tuyệt đối không chần chừ mang theo đồ đạc hoặc cố nán lại gọi điện cho cứu hỏa.
Khi tóc hoặc quần áo bị bén lửa, phải tạm dừng mọi di chuyển, sau đó nằm áp người xuống và lăn người qua lại hoặc lăn tròn.
Khi có cháy, tuyệt đối không sử dụng thang máy làm lối thoát hiểm, vì khi vừa xảy ra cháy thang vẫn còn điện để hoạt động, nhưng khi phát hiện có cháy, nhân viên điện lực có thể sẽ cắt điện của tòa nhà, cả khu vực… để phục vụ công tác chữa cháy nên bạn có thể bị kẹt lại trong thang máy.
Nếu kẹt trong phòng không thể thoát ra ngoài, hãy nhớ đến tam giác sự sống. Khi xảy ra cháy, dẫn đến thay đổi áp suất trong phòng và bên ngoài dễ dẫn đến sập nhà, sập phòng. Vì vậy, cần phải nhanh chóng chọn những nơi có vị trí tam giác chính là các góc nhà, góc phòng để làm nơi ẩn nấp. Khi không may phòng sập, đây sẽ là vị trí ít bị đè bẹp nhất.
 |
| Khói độc là nguyên nhân dẫn đến tử vong cao và nhanh hơn là bị phỏng và chết cháy. |
Kỹ năng thoát hiểm của cư dân chung cư
Khi xảy ra cháy nổ ở chung cư cao tầng, một kỹ năng quan trọng mà ai cũng cần có là kỹ năng thoát hiểm.
Theo PGS, TS – Đại tá Ngô Văn Xiêm, nguyên Phó Hiệu trưởng trường Đại học Phòng cháy Chữa cháy: “Khi các hộ dân chuyển về ở, trước tiên các chủ tòa nhà phải thường xuyên hướng dẫn người dân những điều cơ bản để phòng ngừa cháy nổ có thể xảy ra”.
Đại tá Ngô Văn Xiêm cho biết, khi có cháy người dân hãy bình tĩnh suy xét; dùng các thiết bị chữa cháy có sẵn hỗ trợ dập tắt đám cháy. Nếu không dập được cháy hãy đóng cửa phòng bị cháy lại. Tìm các lối thoát nạn sẵn có theo đèn chỉ dẫn hoặc nghe thông báo qua hệ thống truyền thanh.
“Trong cơn hỏa hoạn, tuyệt đối không sử dụng thang máy làm lối thoát nạn. Vì khi xảy ra hỏa hoạn có thể nguồn điện bị ngắt, bạn sẽ bạn kẹt trong đó. Lưu ý hãy sử dụng cầu thang bộ hay theo lối đèn có chữ “EXIT” – lối ra để thoát nạn. Đồng thời trên đường đi, hãy báo cho hàng xóm hoặc những người khác ở các phòng lân cận biết đang có cháy xảy ra.
Nếu phải băng qua lửa thì hãy dùng chăn, áo thấm nước ướt trùm lên người. Bò hoặc đi khom người di chuyển trong vùng có nhiều khói. Nếu có điều kiện, hãy dùng khăn thấm nước để bịt lên mũi, giúp hạn chế hít phải khí độc.
Lưu ý: nếu phải mở cửa hãy kiểm tra nhiệt độ trước khi mở (bằng cách sờ tay vào cửa). Nếu nhiệt độ quá cao, tuyệt đối không được mở. Khi mở cửa nên tránh mặt, né người sang một bên đề phòng lửa tạt và tránh tổn thương do hiện tượng chênh lệch áp suất.
Khi vào phòng nếu thấy có khói lùa vào hãy dùng vải, giẻ ướt chặn lấy chân cửa. Nếu không tìm thấy lối ra cửa chính, hãy di chuyển ra ban công hoặc mở cửa sổ. Từ ban công, cửa sổ hãy hô to cho mọi người biết đồng thời báo ngay cho lực lượng phòng cháy chữa cháy vị trí cụ thể của mình đang bị mắc kẹt”, Đại tá Xiêm chia sẻ.
 |
| Tuyệt đối không dùng thang máy khi xảy ra hỏa hoạn. |
Làm sao để thoát khỏi nhà cao tầng đang cháy?
Khi có cháy hãy bình tĩnh suy xét là yếu tố quan trọng nhất. Dùng các thiết bị chữa cháy có sẵn dập tắt đám cháy. Nếu không dập được cháy hãy đóng cửa phòng bị cháy lại.
Tìm các lối thoát nạn sẵn có theo đèn chỉ dẫn (hoặc nghe thông báo qua hệ thống truyền thanh, vô tuyến). Có thể tìm lối thoát sang các phòng khác. Lưu ý hãy sử dụng cầu thang bộ hay theo lối đèn có chữ "EXIT" - lối ra để thoát nạn. Tuyệt đối không dùng thang máy vì khi xảy ra hỏa hoạn có thể nguồn điện bị ngắt, bạn sẽ bị kẹt trong đó. Đồng thời trên đường đi, hãy báo cho hàng xóm hoặc những người khác ở các phòng lân cận biết đang có cháy xảy ra.
Nếu phải băng qua lửa thì hãy dùng chăn, áo thấm nước ướt trùm lên người. Bò hoặc đi khom người khi di chuyển trong vùng có nhiều khói. Nếu có điều kiện, hãy dùng khăn thấm nước để bị lên mũi sẽ giúp hạn chế hít phải khí độc. Lưu ý: nếu phải mở cửa hãy kiểm tra nhiệt độ trước khi mở (bằng cách sờ tay vào cửa). Nếu nhiệt độ quá cao, tuyệt đối không được mở.
Khi mở cửa, nên tránh mặt, né người sang một bên đề phòng lửa tạt (để tránh tổn thương do hiện tượng chênh lệch áp suất). Khi vào phòng nếu thấy có khói lùa vào hãy dùng vải, giẻ ướt chặn lấy chân cửa.
Nếu không tìm thấy lối ra cửa chính, hãy di chuyển ra ban công hoặc mở cửa sổ. Rồi từ ban công/cửa sổ hãy hô to cho mọi người biết. Sau đó gọi ngay cho lực lượng phòng cháy chữa cháy (số 114) để thông báo vị trí cụ thể của mình.
Trong khi chờ đợi lực lượng phòng cháy chữa cháy chuyên nghiệp, hãy tìm các phương tiện cứu nạn có sẵn trong tòa nhà được trang bị từ trước như thang, dây thoát hiểm để xuống.
Hãy quan sát kỹ để tìm kiếm phương tiện, đôi khi tấm rèm, ga xé dọc, quần áo gió buộc lại cũng có thể là phương tiện giúp bạn thoát nạn. Lưu ý, tuyệt đối không hoảng hốt, nhảy từ trên cao xuống sẽ rất nguy hiểm.
Khi có thang, đệm của lực lượng phòng cháy chữa cháy, cứu hộ cứu nạn đến và được yêu cầu, bạn mới nhảy xuống.
