Vì sao luẩn quẩn vòng xoáy tín dụng đen?: Công an “không can thiệp” chuyện siết nhà, ném bàn thờ ra đường

Bà Đức bật khóc trước căn nhà đã bị tín dụng đen siết nợ
Bà Đức bật khóc trước căn nhà đã bị tín dụng đen siết nợ
(PLVN) - Đã có rất nhiều chỉ đạo từ Chính phủ, yêu cầu các địa phương kiên quyết mạnh tay trấn áp “tín dụng đen”, nêu đích danh “tín dụng đen” là mầm mống gây mất trật tự an toàn xã hội, phải tiêu diệt. Thế nhưng tại sao ở đây, những vụ chủ nợ - con nợ “tự xử” nhau như vậy dường như lại được coi là đương nhiên, lại được cán bộ cho rằng “phải có đơn mới xử lý”?

Giỗ đầu chồng một ngày cuối tháng 4/2019, bà Đức xin nghỉ công việc rửa chén một ngày, bắt hai chặng xe buýt từ nơi làm thuê về quê cũ. Người đã chết không nơi đặt ban thờ, bà chỉ còn biết ra nghĩa địa ôm ngôi mộ than khóc. Trưa nắng, bà nhớ quá, lại ghé qua căn nhà cũ, nhìn qua cổng, òa khóc thương thân.

Về cái chết của ông Thành, chồng bà Đức, theo lời kể của những nhân chứng, ông vốn không bệnh tật gì, gần 70 tuổi vẫn khỏe như vâm, sáng chiều làm đủ việc rẫy việc nhà. Chỉ ít ngày sau khi chứng kiến những chủ nợ đến nhà đay nghiến vợ đòi những món tiền “lãi mẹ đẻ lãi con”, ông như phát điên, một sáng mọi người thức dậy phát hiện ông đã tắt thở. 

Ban thờ còn ấm khói nhang, các chủ nợ kéo đến ồn ào lớn tiếng đuổi mấy mẹ con ra khỏi nhà, ném bàn thờ ra đường. Đứa con trai giận mẹ từ ngày ấy bỏ đi phiêu bạt bặt tin. Bà Đức sụp đổ, tâm sự nhiều lần từng lên cầu tần ngần có nên nhảy sông hay không, nhưng thương đứa con gái út đang sinh viên năm cuối, lại không đành tự vẫn, gạt nước mắt đi rửa chén thuê.

Ông Thành được cho là vì uất ức trước sự việc mà đột tử
Ông Thành được cho là vì uất ức trước sự việc mà đột tử   

Bi kịch mất mát ly tán đã ập xuống tan nát một gia đình. Hậu quả đã xảy ra. Thế nhưng có một điều rất lạ là cả quá trình rất dài ấy, không hề xuất hiện sự có mặt của chính quyền, dù sự việc xảy ra ở một nơi đông dân cư giữa thị trấn Gia Ray, huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai.

Chỉ có một lần Công an thị trấn xuất hiện, chính là lần bà Đức bị chủ nợ siết nhà. Và Công an xuất hiện không phải để can thiệp đình chỉ lập biên bản hay phân định đúng sai, mà mục đích chỉ để “yêu cầu đôi bên không được gây mất trật tự an ninh trên địa bàn”.

Giấy vay tiền “quái thai”

Bà Nguyễn Thị Đức (SN 1954, HKTT ấp Trung Lương, xã Xuân Trường, huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai), cho rằng bi kịch vướng vay nặng lãi của nhà bà bắt nguồn từ tính ham làm của người nông dân. Thời điểm dăm năm trước, có những khi giá tiêu lên “thấy mà ham”, vợ chồng bàn nhau vay mượn mua rẫy trồng tiêu.

Ai ngờ tính kiểu “cua trong lỗ”, khi tiêu nhà ra trái thì giá rớt không phanh. Càng trồng càng lỗ, càng thêm những món nợ phân bón, thuốc trừ sâu. Và những khoản “lãi mẹ đẻ lãi con” càng phình lên như con quái vật gớm ghiếc tham ăn vô độ no căng bụng máu.

Ông Nguyễn Văn Mạnh, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Xuân Trường, xác nhận: “Bà Đức thuộc dạng lo làm ăn chứ không tiêu pha gì. Lúc đầu bà Đức chỉ có 1 ha đất xấu trồng xoài. Thấy giá tiêu lên quá, bà bán 1 ha đất trồng xoài được một số tiền để mua 1 ha tiêu làm ăn. Thiếu tiền thì vay mượn.

Ai ngờ tiêu xuống, mất khả năng chi trả. Ở khu 7 thị trấn Gia Ray, bà có cái nhà cũ, không ở được, đánh liều xây mới khoảng 800 triệu. Cũng phải vay mượn. Cứ nghĩ đứa con đi xuất khẩu lao động sẽ có tiền nhưng đến hạn hợp đồng phải về. Không có tiền trả, mất đất, mất nhà”.  

Nguồn cơn mất mát, còn đến từ những bản hợp đồng “quái thai” giữa người vay và người cho mượn. Như trong giấy vay tiền viết tay giữa bà Đức và ông Phạm Đại Nghĩa (SN 1957, ngụ khu 7, thị trấn Gia Ray) lập cuối tháng 11/2017, ghi nội dung bà Đức vay ông Nghĩa số tiền 650 triệu đồng. “Quái thai” ở chỗ giấy vay tiền này có kèm theo điều khoản “vợ chồng ông Đức có thế chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho tôi đã qua công chứng. Nếu trễ hẹn tôi có quyền thanh lý hợp đồng”. “Hợp đồng chuyển nhượng” đó có nội dung gì? Đó là vợ chồng bà Đức chuyển nhượng cho ông Nghĩa quyền sử dụng 363m2 đất với giá 650 triệu (bằng số tiền vay).

Luật sư Huỳnh Phước Hiệp (Đoàn Luật sư TP HCM), nhận xét, theo quy định tại Điều 124 Bộ luật Dân sự 2015, trong trường hợp trên, quan hệ giữa hai bên chỉ là vay mượn 650 triệu, còn “hợp đồng chuyển nhượng đất” vô hiệu, không có giá trị. Thế nhưng đến hạn, không hiểu bằng cách nào, ông Nghĩa vẫn ra được sổ đỏ mới vào ngày 28/6/2018.

Và “kỷ lục” hơn nữa, chỉ hơn 1 tuần sau, ngày 6/7/2018, mảnh đất trên lại được sang tên cho một người khác là Nguyễn Thị Hoàng Anh (23 tuổi, ngụ khu 5, thị trấn Gia Ray). Bà Đức, các con, cùng ban thờ người chồng vừa nằm xuống, bị chủ nhà mới “trục xuất” khỏi nhà.

Cán bộ “chờ có đơn”

Nói về lãi suất, bà Đức kể: “Lãi suất bao nhiêu, chủ nợ cứ áp đặt là phải trả bấy nhiêu. Giấy tờ ra sao, họ nói cứ ký giấy nào là ký giấy đó. Có món nợ lên tới 15%”. 

Ông Nguyễn Văn Mạnh, Phó Chủ tịch UBMTTQ xã Xuân Trường cho hay, trong câu chuyện của bà Đức, đúng là câu chuyện lãi suất ra sao, hai bên con nợ - chủ nợ không biết bằng cách nào đó, đã che giấu rất tinh vi, dù hội đồng hoà giải xã đã trực tiếp xử lý ít nhất ba vụ liên quan việc bà Đức mượn tiền.

“Khi cho vay, hai bên tự thoả thuận tiền lãi với nhau. Giữa hai người với nhau và cái giấy tay thoả thuận với nhau, chỉ có hai người đó biết. Khi đưa ra xã hoà giải họ cũng không nói lãi bao nhiêu vì họ cho rằng đó là sự thoả thuận giữa hai bên. Ngay cả bà Đức cũng không nói”.

Ông Mạnh đánh giá: “Vay lãi bao nhiêu phần trăm mình không nắm nhưng chắc chắn có. Bà Đức không làm ra tiền mà lãi thì đẻ ra nên mất khả năng chi trả, tiền nợ cứ thế nhiều lên”.

Ông Đinh Tiến Lâm, Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Trường, xác nhận: “Trước đây, bà Đức có vay mượn của ít nhất hai người nhưng không trả nên họ thưa ra đây. Chúng tôi đã hoà giải. Bà Đức vay bà Huệ 240 triệu, bà Lan 390 triệu. Mình chỉ biết vậy chứ họ làm việc với nhau, lãi suất bao nhiêu họ không nói. Còn việc bà Đức bị vay nặng lãi, không có trình báo. Khi làm việc với ủy ban, bà Đức không nói bị người ta cho vay nặng lãi”.

Giấy vay tiền “quái thai” giữa bà Đức và chủ nợ Nghĩa
Giấy vay tiền “quái thai” giữa bà Đức và chủ nợ Nghĩa

Theo khảo sát của nhóm PV, ở  địa phương này, nhiều người dân cũng cùng quan điểm như bà Đức, rất mơ hồ về thế nào là cho vay nặng lãi. Tới nay, vẫn không ít người dè bỉu bà Đức, cho rằng “ai bảo đến năn nỉ người ta cho vay tiền làm chi”. Từ quan điểm đó, cộng với thủ đoạn tinh vi của những nghi phạm cho vay cắt cổ, tình hình càng phức tạp.

Nạn nhân hiểu biết pháp luật quá mù mờ đến nỗi tới ngày bị “hút máu” đến khô kiệt vẫn không có một lá đơn trình báo đến địa phương hay cơ quan chức năng, tuy nhiên chính quyền địa phương cũng không có trách nhiệm khi không chủ động phòng ngừa tội phạm. 

Ông Đỗ Quang Tuất (Phó Chủ tịch UBND thị trấn Giá Ray), cho rằng: “Uỷ ban thị trấn chưa hề nhận được đơn nào tố cáo như của bà Đức. Do họ không có đơn nên mình không thể xử lý được. Nếu có đơn, mình mới mời họ lên hỏi vay sao, lãi suất sao”.

Về phần ông Nguyễn Anh Dũng, Trưởng Công an thị trấn Giá Ray, cho rằng: “Chúng tôi không nắm được sự việc. Chúng tôi có xuống nhưng can thiệp công tác an ninh thôi, việc tiền bạc không liên quan. Chúng tôi xuống nghe nói nợ nần, chiếm nhà gì đó, chúng tôi yêu cầu không được làm mất an ninh trật tự. Còn tiền bạc thì công an không có thẩm quyền. Chúng tôi yêu cầu đôi bên không được gây mất trật tự an ninh trên địa bàn”.

PV đặt câu hỏi “vấn đề vay mượn có thể nói dân sự, nhưng ở đây chuyện lãi suất và phương thức đòi nợ mới là vấn đề, có thể là yếu tố hình sự, vì sao Công an không can thiệp?”. Vị Trưởng công an thị trấn cho rằng: “Lãi suất thì không ai lên báo cả. Không ai có đơn khiếu nại về lãi suất cả. Trên địa bàn thì trước đây một số nhóm làm nhưng đã xử lý hết rồi. Nợ nần thì hướng dẫn người ta khởi kiện ra toà dân sự. Vay mượn thuận tình thì đôi bên cùng có lợi cả. Còn người dân tố cáo thì trước tiên phải tố cáo ở Công an thị trấn. Mà tôi là trưởng ở đây, tôi không nắm được tố cáo thì làm sao?”.

Những quan điểm nói trên bị Luật sư Huỳnh Phước Hiệp phản bác: “Những quan điểm trên đã sai rất cơ bản. Xã hội này không phải xã hội “tự xử”. Luật pháp sinh ra để mọi người tự điều chỉnh hành vi phù hợp với luật. Cán bộ địa phương, chính quyền địa phương có trách nhiệm phải đảm bảo pháp luật được thực thi, không được nói “có đơn mới xử lý”. Ở những địa phương mà cán bộ và người dân có những quan điểm như trên, tín dụng đen chắc chắn vẫn luẩn quẩn, vẫn còn đất sống”.

Bà Đức chỉ là một trong các nạn nhân có đơn tố cáo đến PLVN về việc bị các đối tượng cho vay nặng lãi “hút máu”. Theo các chứng cứ PLVN nắm được, tại địa phương này còn có chuyện một điều tra viên Công an huyện Xuân Lộc đi đòi nợ cùng vợ, có những lời nói vi phạm phẩm chất đạo đức, tư cách cán bộ Công an nhân dân…

PLVN sẽ tiếp tục phản ánh trong các số báo tới.  

Đọc thêm

Tiếp vụ khu du lịch Ba Khan Village Resort không có giấy phép xây dựng nhưng đã đi vào hoạt động: Có thể yêu cầu ngừng hoạt động

Khu du lịch xây dựng hoàng tráng kiên cố, nhưng chính quyền địa phương không hề hay biết. Nguồn ảnh MC
(PLVN) - Liên quan đến khu du lịch Ba Khan Village Resort (Mai Châu, Hoà Bình) rộng 4ha đi vào hoạt động, thu tiền khi chưa được cấp phép xây dựng, chưa được chấp thuận chủ trương đầu tư, Luật sư Nguyễn Huy Long, Giám đốc Công ty Luật Legal Gate Việt Nam cho biết, về việc này các cơ quan chức năng có thể kiểm tra tình trạng hoạt động hợp pháp của công ty, có thể yêu cầu ngừng hoạt động, buộc áp dụng hình phạt hoặc yêu cầu Chủ đầu tư thực hiện các thủ tục cần thiết để hợp pháp hóa hoạt động.

Bắc Ninh: Nhiều bất cập trong việc thực hiện Dự án đường tỉnh 295 huyện Yên Phong

Quá trình thi công đã xảy ra tình trạng sụt lún rất nguy hiểm.
(PLVN) - Dự án đầu tư xây dựng cải tạo, nâng cấp đường tỉnh 295 (ĐT.295) có tổng mức đầu tư gần 80 tỷ đồng, do Ban quản lý các dự án xây dựng huyện Yên Phong (tỉnh Bắc Ninh) làm chủ đầu tư, Công ty xây dựng Việt Đức (TNHH) là nhà thầu thi công chính. Tuy nhiên, việc chấp hành pháp luật trong quá trình triển khai, thực hiện dự án có nhiều điểm bất cập khiến cuộc sống người dân bị ảnh hưởng…

Bài 3: “Cần nghiêm trị” trong vụ khai thác vàng trái phép tại Mường Tè (Lai Châu)

Đại biểu Quốc hội khóa XII, XIII, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội, ông Lê Như Tiến. Nguồn ảnh MC
(PLVN) - Bày tỏ quan điểm trong vụ Báo Pháp luật Việt Nam phản ánh việc khai thác vàng trái phép tại bản Bó, xã Mường Tè, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu, Đại biểu Quốc hội khóa XII, XIII, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội, ông Lê Như Tiến nhấn mạnh: Tài nguyên khoáng sản là bảo vật quốc gia, là nguồn lực của nhà nước. Nếu ai đó tự ý khai thác, không được phép của Nhà nước là vi phạm pháp luật, cần phải nghiêm trị.

Hưng Yên: Xã Đình Cao chỉ đạo khắc phục thiếu sót sau phản ánh của Báo PLVN

UBND xã Đình Cao, huyện Phù Cừ (tỉnh Hưng Yên).
(PLVN) -  Sau khi Báo PLVN đăng tải bài viết “Dự án 78 tỷ đồng ở Hưng Yên: Ai sai người đó chịu trách nhiệm". Ngày 02/11/2023, chủ đầu tư dự án là UBND xã Đình Cao, huyện Phù Cừ (tỉnh Hưng Yên) đã có văn bản phản hồi Báo PLVN và chỉ đạo các đơn vị thực hiện dự án nhanh chóng khắc phục những vấn đề thiếu sót mà Báo PLVN phản ánh.

"Vàng tặc" lộng hành tại Mường Tè, Lai Châu

Hình ảnh "hầm vàng tặc" được các đối tượng dựng lên để nguỵ trang. Nguồn ảnh MC
(PLVN) - Khu rừng sản xuất trên địa bàn bản Bó, xã Mường Tè, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu từ lâu được người dân đồn thổi là nơi có trữ lượng vàng sa khoáng lớn. Cũng chính ở đây, đã từ nhiều tháng qua, các đối tượng đã lợi dụng việc thuê đất trồng rừng sản xuất nhưng thực chất đã biến nơi đây thành nơi khai thác vàng trái phép. Nhận được thông tin phản ánh của người dân, nhóm phóng viên đã về đây để tìm hiểu xác minh sự việc. Sau nhiều ngày quan sát và ghi nhận thực tế, phóng viên phát hiện một khu mỏ khai thác vàng trái phép quy mô lớn. Ẩn sau các tán lá rừng là một đường dây khai thác vàng rất chuyên nghiệp và hoạt động liều lĩnh.

Thâm nhập "hầm vàng tặc“ tại Mường Tè, Lai Châu

Hình ảnh bên ngoài lán "nguỵ trang"hầm "vàng tặc". Nguồn ảnh MC

(PLVN) - Thoạt nhìn, nhiều người sẽ nghĩ đây là lán đựng đồ của người dân địa phương. Tuy nhiên núp bóng dưới danh nghĩa trồng rừng sản xuất, một số đối tượng đã tập kết máy móc, huy động nhiều nhân lực tại vị trí bản Bó, xã Mường Tè, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu để khai thác vàng trái phép. 

Dự án 78 tỷ đồng ở Hưng Yên: "Ai sai người đó chịu trách nhiệm"

Dự án hạ tầng kỹ thuật khu dân cư mới xã Đình Cao, huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên có tổng mức đầu tư 78 tỷ đồng.
(PLVN) - Dự án hạ tầng kỹ thuật khu dân cư mới xã Đình Cao, huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên có tổng mức đầu tư 78 tỷ đồng được UBND xã Đình Cao phê duyệt từ năm 2022. Mặc dù dự án đã được thi công đến nay khoảng 2 tháng nhưng có nhiều điểm khó hiểu…Trong khi đó, khi được hỏi về quá trình triển khai cũng như các đơn vị thực hiện dự án, lãnh đạo xã cho biết: “Do xã không có trình độ chuyên môn nên phải đi thuê và cũng không nắm rõ đơn vị thực hiện, còn ai sai thì người đó chịu trách nhiệm…”

Vì sao gói thầu hơn 1.311 tỷ đồng tại Công ty CP Nhiệt điện Hải Phòng đấu thầu gần 4 tháng vẫn chưa có kết quả?

Công ty CP Nhiệt điện Hải Phòng có địa chỉ tại huyện Thuỷ Nguyên, TP. Hải Phòng.
(PLVN) -  Được thông báo mời thầu vào ngày 08/6/2023 và đóng, mở thầu vào ngày 28/6/2023. Tuy nhiên, đến nay đã gần 4 tháng nhưng gói thầu cung cấp than cám 6a. 14 phục vụ sản xuất có giá gói thầu hơn 1.311 tỷ đồng do Công ty CP Nhiệt điện Hải Phòng tổ chức đấu thầu, lựa chọn nhà thầu vẫn chưa có kết quả. Bên cạnh đó, trong quá trình đấu thầu, một nhà thầu có kiến nghị về những “bất thường” của một số nhà thầu cùng tham dự đấu thầu gói thầu trên.

Ninh Thuận: Sông Dinh tan hoang vì “ma trên đất”: Bài 2: Chỉ đạo kiểm tra, xử lý kịp thời sai phạm

Đại công trường khai thác, chế biến khoáng sản trái phép trên sông Dinh được người dân xác định là của ông H.X.T
(PLVN) - “Trường hợp địa phương nào để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản cát, sỏi lòng sông, suối trái phép mà không có biện pháp ngăn chặn, xử lý dứt điểm thì phải tổ chức kiểm điểm, xử lý nghiêm trách nhiệm người đứng đầu”, Chủ tịch UBND tỉnh Ninh thuận chỉ đạo quyết liệt.

Bài 2: Công ty Cổ phần tập đoàn Nusee bị xử phạt vì vi phạm về Quảng cáo.

Bài 2: Công ty Cổ phần tập đoàn Nusee bị xử phạt vì vi phạm về Quảng cáo.
(PLVN) - Trả lời báo Pháp luật Việt Nam, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) cho biết: Công ty Cổ phần tập đoàn Nusee bị xử phạt hành chính về hành vi thực hiện quảng cáo sản phẩm mỹ phẩm trên trang website: http://myphamnusee.com nhưng không xuất trình được giấy xác nhận nội dung quảng cáo của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Bài 1: Công ty cổ phần tập đoàn Nusee chưa được cấp Phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm

Bài 1: Công ty cổ phần tập đoàn Nusee chưa được cấp Phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm
(PLVN) - Thông tin đến Báo Pháp luật Việt Nam, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) cho biết Cục mới có văn bản gửi Sở Y tế Hà Nội đề nghị kiểm tra hoạt động tuân thủ, chấp hành các quy định về quản lý mỹ phẩm đối với Công ty Cổ phần Tập đoàn Nusee và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật nếu có vi phạm.

Cựu Bí thư Bến Cát kêu oan, vụ án bị tạm đình chỉ

Sau 7 năm, 7 lần trả hồ sơ, vụ án mà ông Nguyễn Hồng Khanh - cựu Bí thư TX. Bến Cát kêu oan tiếp tục bị tạm đình chỉ điều tra
(PLVN) - Ngày 4/10, Thượng tá Bùi Phạm Hải – Phó Thủ trưởng cơ quan CSĐT công an tỉnh Bình Dương đã ban hành Quyết định 42/QĐ-CSKT tạm đình chỉ điều tra vụ án hình sự: “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí và Vi phạm các quy định về quản lý đất đai” mà ông Nguyễn Hồng Khanh (SN 1967, cựu Bí thư TX. Bến Cát) bị cáo buộc đồng phạm giúp sức cho ông Nguyễn Huy Hùng và ông Nguyễn Quang Lộc (2 cán bộ Ngân hàng BIDV Tây Sài Gòn) đã kêu oan từ ngày khởi tố đến nay .

Kết luận điều tra vụ 'lướt cọc' tại Đà Nẵng: Luật sư đánh giá cần làm rõ thêm một số vấn đề

Căn nhà 27 Lê Vĩnh Huy, Hải Châu, Đà Nẵng.
(PLVN) - Sau hơn 3 năm khởi tố, Công an Đà Nẵng vừa ra Kết luận điều tra số 99 (KLĐT) với bà Huỳnh Thị Châu (SN 1975, ngụ quận Cẩm Lệ) về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. CQĐT cho rằng bà Châu “lừa đảo chiếm đoạt” 2,5 tỷ đồng liên quan căn nhà số 27 Lê Vĩnh Huy, Hòa Cường Bắc, quận Hải Châu.