Viễn cảnh nào cho ngành hàng lúa gạo Việt Nam

Quang cảnh hội thảo
Quang cảnh hội thảo
(PLO) - Trong khuôn khổ Dự án tái cơ cấu kinh tế nông thôn tập trung vào chuỗi giá trị lúa gạo, Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển nông nghiệp, nông thôn - Bộ NN&PTNT tổ chức Hội thảo “Tái cơ cấu ngành lúa gạo Việt Nam theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững” tại TP Cần Thơ, vừa diễn ra ngày 11/10. Hội thảo có nhiều ý kiến bàn về việc tái cơ cấu ngành hàng lúa gạo của Việt Nam. 

Doanh nghiệp đồng thuận với tái cơ cấu ngành gạo

Ông Nguyễn Tiến Dũng, Phó chủ tịch công ty CP Tập đoàn Lộc Trời cho biết, lúa vẫn là cây chủ lực ở ĐBSCL và vị trí đó sẽ còn tồn tại trong tương lai. Vấn đề đặt ra là cần tổ chức lại sản xuất giải quyết “bài toán” lợi ích kinh tế giữa các bên liên quan và cơ chế chính sách.

Về thị trường, ông Dũng cho rằng phải có sự khác biệt, từ giống, chất lượng, đến giá trị dinh dưỡng, giá trị gia tăng cũng phải khác biệt. Nhiều chính sách chưa đi vào thực tế, nhưng thực tế thì các chính sách đó có đến được với người dân?!

Nói về thương hiệu gạo Việt Nam, ông Dũng cho rằng Chính phủ khuyến khích sản xuất an toàn, khuyến khích doanh nghiệp làm thương hiệu nhưng lại bị đánh thuế, bị kiểm soát, kiểm tra đủ điều... như vậy có mâu thuẫn không?

Đồng quan điểm đó, ông Hồ Quang Cua, cố vấn DNTN Hồ Quang cho biết, “Tôi xin đề nghị xây dựng thương hiệu quốc gia ở nhóm gạo thơm cấp cao, tuy nhiên cần phải thay đổi cơ cấu giống”.

Ông cho biết thêm, nhóm gạo thơm (trung cấp) đã khởi động xuất khẩu từ hàng chục năm qua và đã cán mức 1 triệu tấn gạo xuất khẩu, cho thấy đốc độ tăng xuất khẩu gạo thơm tăng mạnh. Trong xu thế mới cần tăng nhanh gạo cấp độ này. Riêng, gạo thơm cấp cao cần nỗ lực rất lớn, cũng như cần nhiều đầu tư hoặc hỗ trợ của nhà nước để phát triển... nhu cầu vẫn còn thiếu hụt.

Theo ông Nguyễn Thể Hà, cố vấn đầu tư Công ty cơ khí công nông nghiệp Bùi Văn Ngọ cho rằng, cần ứng dụng công nghệ cao gắn với tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp, việc ứng dụng nông nghiệp thông minh để giảm chi phí, tăng lợi nhuận cho nông dân.

Sản xuất theo hướng an toàn, thân thiện môi trường, kết hợp các công nghệ tiên tiến, giúp tiết kiệm chi phí và nguồn tài nguyên đất, nước, thích hợp với tình hình biến đổi khí hậu đang diễn ra gay gắt ở ĐBSCL.

Cần tăng “chất” lúa gạo

Chuyên gia kinh tế cao cấp Phạm Chi Lan gợi ý ba thông điệp cho ngành lúa gạo, cần tăng giá trị, giảm các yếu tố đầu vào (giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật); đồng thời, nhà nước cần có chính sách mới phù hợp hơn  tăng kiến tạo và quan tâm vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm. Đồng thời, tăng cường liên kết các tác nhân trong chuỗi giá trị lúa gạo, ứng dụng khoa học công nghệ.

“Chính phủ không nhất thiết lúc nào cũng phải chỉ cho người nông dân phải trồng cây gì, nuôi con gì, mà phải làm sao để nông dân, họ quan sát được thị trường, xem được điều kiện cụ thể của họ và làm cái gì hợp lý nhất, bởi chỉ có cái gì hiệu quả nhất, có lợi nhất cho bản thân của nông dân, thì họ làm” - bà Lan nói.

Đồng quan điểm trên, ông Nguyễn Trung Kiên, Trưởng bộ môn Nghiên cứu Thị trường và Ngành hàng thuộc Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển Nông nghiệp nông thôn cho rằng, cần phải thay đổi nhận thức trong thực hiện tái cơ cấu ngành lúa gạo, từ coi lúa gạo là ngành đảm bảo an ninh lương thực sang tăng thu nhập, cải thiện dinh dưỡng; từ tập trung cho khâu sản xuất sang khâu chế biến, thương mại....

Theo PGS.TS Lê Anh Tuấn, Viện phó Viện Nghiên cứu BĐKH – trường ĐH Cần Thơ, không nên duy trì diện tích trồng lúa như hiện tại; phát triển gạo chất lượng cao và tiếp tục vận động Chính phủ tăng hạn điền cho nông dân, công nhận quyền sử dụng đất.

Công nhân vận chuyển gạo vào kho cất trữ
Công nhân vận chuyển gạo vào kho cất trữ 

Cần 7000 tỷ để lúa gạo “chuyển mình”

Ông Trần Xuân Định, Phó Cục trưởng Cục trồng trọt Bộ NN&PTNT đã giới thiệu đề án tái cấu trúc ngành hàng lúa gạo Việt Nam giai đoạn 2020, tầm nhìn 2030 mới được thông qua. Đề án đưa ra 25 chương trình, dự án ưu tiên với số vốn là gần 7.000 tỉ đồng để triển khai thực hiện tái cấu trúc ngành hàng lúa gạo Việt Nam.

Theo đó, đề án dự án tập trung vào các nội dung quy hoạch, rà soát quy hoạch hoàn chỉnh hạ tầng đồng ruộng, chuyển đổi đất lúa. Trong đó có nhiều dự án, đề tài khoa học công nghệ cho nghiên cứu chọn tạo giống; Tổ chức sản xuất và cơ giới hóa, chế biến; Phát triển thị trường, xây dựng thương hiệu; Nghiên cứu về chính sách... hoàn chỉnh đồng ruộng, củng cố giao thông và thủy lợi nội đồng, hệ thống điện phục vụ sản xuất ở các vùng chuyên canh lúa khu vực ĐBSCL, đồng bằng sông Hồng và duyên hải nam Trung bộ có số vốn lên tới 5.000 tỉ đồng, được thực hiện từ năm 2017 đến năm 2022.

Ông Trần Xuân Định cho biết, giải pháp đầu tiên tái cơ cấu ngành lúa gạo là tái cơ cấu sản xuất lúa đến năm 2020 là duy trì và sử dụng linh hoạt 3,8 triệu ha diện tích đất trồng lúa để bảo đảm an ninh lương thực; đồng thời nâng cao hiệu quả sử dụng đất trồng lúa...

Sản xuất lúa ở ĐBSCL sẽ hướng đến thị trường xuất khẩu và thị trường nội địa ở phân khúc gạo chất lượng cao. Ngoài ra, sẽ chuyển đổi diện tích sản xuất lúa ở các nơi có hiệu quả thấp sang cây trồng khác hoặc nuôi trồng thủy sản ở nơi không đủ điều kiện; hình thành vùng sản xuất lúa thơm phục vụ xuất khẩu...

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT vừa phê duyệt Quyết định số 1898/QĐ-BNN-TT về tái cơ cấu ngành hàng lúa gạo đến 2020, tầm nhìn 2030. Theo đó, mục tiêu tổng quát được đề ra trong tái cơ cấu ngành hàng lúa gạo Việt Nam là:

Nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh lúa gạo làm cơ sở đảm bảo vững chắc an ninh lương thực quốc gia, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người trồng lúa, bảo vệ môi trường sinh thái, bảo đảm an toàn thực phẩm, chất lượng dinh dưỡng, thích ứng với biến đổi khí hậu, phát triển bền vững và tham gia hiệu quả vào thị trường toàn cầu.

Phấn đấu đến năm 2030, lợi nhuận cho người trồng lúa hàng hóa bảo đảm trên 30% tổng thu; vùng đồng bằng sông Cửu Long có tỷ lệ sử dụng giống lúa xác nhận 100%; giảm tổn thất sau thu hoạch còn 6%; giảm 20% lượng phát thải khí nhà kính so với hiện nay; 50% lượng gạo xuất khẩu mang thương hiệu gạo Việt Nam, 30% gạo xuất khẩu là gạo thơm và gạo đặc sản.

Đọc thêm

Xuất khẩu cá tra giá trị gia tăng sang Mỹ đạt đỉnh trong 10 năm

Ảnh minh họa
(PLVN) - Năm 2024 ghi nhận sự bứt phá của ngành cá tra Việt Nam khi xuất khẩu các sản phẩm giá trị gia tăng (GTGT) sang Mỹ đạt mức cao nhất trong một thập kỷ. Với kim ngạch hơn 12 triệu USD trong 11 tháng đầu năm, tăng gấp 21 lần so với cùng kỳ năm trước, cá tra GTGT đang dần khẳng định vị thế trên trường quốc tế.

Công an vào cuộc khi 1 giao dịch có 5 tờ tiền giả

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -   Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa ban hành Thông tư quy định chi tiết về việc xử lý tiền giả và tiền nghi giả trong ngành ngân hàng. Theo quy định, khi phát hiện từ 5 tờ tiền giả hoặc 5 miếng tiền kim loại giả trở lên trong một giao dịch, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh, Sở Giao dịch, tổ chức tín dụng, hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải ngay lập tức thông báo cho cơ quan công an gần nhất.

30/4, hoàn thành đại hội đảng các cấp thuộc Đảng bộ Tổng công ty HUD

Ông Đậu Minh Thanh - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HUD.
(PLVN) - “Đảng ủy tổng công ty đã thống nhất lựa chọn một đảng bộ cơ sở để đại hội điểm trong tháng 1/2025. Theo kế hoạch, trong tháng 4/2025, sẽ hoàn thành việc đại hội đảng các cấp thuộc Đảng bộ Tổng công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị - HUD”, ông Đậu Minh Thanh - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐTV HUD trao đổi với PLVN.

Thông tin thu thuế 10% giao dịch thương mại điện tử là giả mạo

Thông báo về việc thu thuế 10% các giao dịch "MUA-BÁN" đang lan truyền trên các mạng xã hội.
(PLVN) -  Mạng xã hội đang lan truyền thông tin cho rằng từ ngày 1/1/2025, cơ quan thuế sẽ truy cập vào tài khoản cá nhân để thu thuế 10% từ các giao dịch thương mại điện tử, gây hoang mang trong cộng đồng kinh doanh online. Tuy nhiên, đại diện Cục Thuế TP HCM, khẳng định đây là thông tin giả mạo.

Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương năm 2024: Bức tranh tổng thể để các địa phương phát triển đột phá

Bộ Khoa học và Công nghệ công bố chỉ số PII năm 2024.
(PLVN) - Theo kết quả PII 2024, trong 10 địa phương dẫn đầu chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (Provincial Innovation Index - PII) 2024, có 5 thành phố trực thuộc Trung ương và 5 địa phương có công nghiệp, dịch vụ phát triển. Cụ thể, 3 địa phương không thay đổi vị trí dẫn đầu là: Hà Nội xếp hạng 1, TP HCM xếp hạng 2 và Hải Phòng xếp hạng 3…

Quyết liệt thực hiện các dự án nguồn điện

Nhà máy thủy điện Hòa Bình mở rộng được yêu cầu hoàn thành sớm hơn dự kiến 6 tháng. (Ảnh: EVN)
(PLVN) - Theo báo cáo mới nhất, hiện hầu như tất cả các dự án trong Quy hoạch điện VIII đều đang bị chậm tiến độ, do đó, Bộ Công Thương đã có những động thái dứt khoát với những dự án này.

Loạt đơn từ nhiệm của các lãnh đạo ngân hàng ngay đầu năm mới

Ngân hàng TMCP Xuất Nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) là một trong những ngân hàng có biến động về nhân sự cấp cao (Ảnh minh hoạ).
(PLVN) -  Những ngày đầu năm 2025, thị trường tài chính chứng kiến loạt biến động khi nhiều lãnh đạo cấp cao tại các ngân hàng lớn đồng loạt từ nhiệm. Từ Phó tổng giám đốc đến Kế toán trưởng, các lý do đưa ra là "theo nguyện vọng cá nhân" hoặc để chuyển sang đảm nhận vị trí mới.

Tổng cục Hải quan: Đồng lòng, chung sức hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát

20 căn nhà trị giá 1,8 tỷ đồng đã được trao cho các hộ nghèo, cận nghèo huyện Tân Biên. (Ảnh: T.D)
(PLVN) - Vừa qua, Tổng cục Hải quan phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Tây Ninh tổ chức Lễ bàn giao nhà đại đoàn kết cho 20 hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn Trung ương và hộ nghèo theo chuẩn nghèo tỉnh trên địa bàn huyện Tân Biên năm 2024, góp phần cùng địa phương xóa nhà tạm, nhà dột nát.

GDP năm 2024 ước tăng 7,09%

Bà Nguyễn Thị Hương - Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê thông tin về số liệu thống kê kinh tế xã hội năm 2024
(PLVN) - Theo công bố, tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý IV/2024 ước tính tăng 7,55% so với cùng kỳ năm trước. GDP cả năm duy trì xu hướng quý sau cao hơn quý trước (quý I tăng 5,98%, quý II tăng 7,25%, quý III tăng 7,43%).