Kiên quyết thu hồi nếu dự án chậm tiến độ
Thông tin từ Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương) cho biết, Cục đã thực hiện rà soát và cập nhật tình hình triển khai các dự án trọng điểm thuộc Quy hoạch điện VIII. Theo đó, hiện tại, 2 dự án điện khí Nhơn Trạch 3 và Nhơn Trạch 4 đang được triển khai với tiến độ dự kiến vận hành vào năm 2025, trong khi dự án Hiệp Phước theo kế hoạch ban đầu sẽ hoàn thành trong năm 2025 nhưng hiện chưa đạt yêu cầu.
Một số dự án khác như Hải Lăng 1 đã hoàn tất công tác thẩm định và đang chờ phê duyệt đầu tư; dự án LNG Thái Bình đang được khẩn trương lập hồ sơ khả thi với mục tiêu hoàn thành trong quý II/2025... Các dự án BOT lớn như Sơn Mỹ 1 và 2 đã được các chủ đầu tư trình phương án nghiên cứu tiền khả thi, tuy nhiên vẫn gặp khó khăn về cơ chế cần giải quyết.
Đối với các dự án khí điện sử dụng khí trong nước, với chuỗi lô B cơ bản bám sát tiến độ, dự kiến dòng khí đầu tiên sẽ được đưa vào vận hành từ năm 2026 - 2027, nhưng một số dự án như Nghi Sơn, Cà Ná và Quỳnh Lập đang chậm tiến độ do vướng mắc về quy định pháp luật trong việc lựa chọn nhà đầu tư.
Đáng chú ý, Quy hoạch điện VIII đặt mục tiêu vận hành 6.000MW điện gió ngoài khơi trong giai đoạn 2026 - 2030. Hiện Bộ Công Thương đang xây dựng cơ chế lựa chọn nhà đầu tư, đơn vị khảo sát, cũng như xác định danh mục dự án trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Tuy nhiên, theo Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, hiện tiến độ một số dự án lớn đang bị chậm trễ, chủ yếu do vướng mắc về cơ chế, thay đổi quy định pháp luật và sự phối hợp chưa đồng bộ tại địa phương. Bộ Công Thương đang nỗ lực hoàn thiện các điều kiện pháp lý và hỗ trợ để đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo các dự án đáp ứng yêu cầu theo kế hoạch.
Để đảm bảo tiến độ thực hiện các dự án, Bộ Công Thương đã tổ chức nhiều cuộc họp với các địa phương, Bộ, ngành và các chủ đầu tư có dự án đã được xác định nhưng đến bây giờ tiến độ vẫn chậm. Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, trong Luật Điện lực đã ghi rất rõ, dự thảo nghị định liên quan cũng đã cơ bản hoàn tất trình lên Chính phủ và hiện Bộ Tư pháp đang thẩm định cũng thể hiện: “Nếu chủ đầu tư nào không thực hiện theo tiến độ cam kết thì Chính phủ kiên quyết thu hồi. Khi đã thu hồi như vậy thì nhà đầu tư phải chịu”.
Về điện gió ngoài khơi, Luật đã cho phép, dự thảo nghị định cũng đã trình lên Chính phủ theo hướng tạo điều kiện thuận lợi cho cả tập đoàn kinh tế nhà nước và cả ngoài nhà nước tiến hành các bước triển khai cần thiết. Theo Bộ trưởng Diên, tinh thần là cả điện khí và điện gió ngoài khơi được xem xét cấp phép trong giai đoạn này đều đưa vào vận hành, hoà lưới quốc gia trước ngày 31/12/2030, nếu không sẽ mất quyền hưởng các cơ chế ưu đãi và đối mặt với chế tài xử phạt, xử lý trách nhiệm.
Các dự án của EVN phải hoàn thành sớm hơn kế hoạch
Để đảm bảo an ninh năng lượng và thực hiện lộ trình theo cam kết Net Zero, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã nhắc nhở tiến độ của từng dự án. Theo đó, dự án Nhơn Trạch 3, 4 đã xác định phải đưa vào vận hành quý I/2025 thì chủ đầu tư cần quyết liệt hoàn tất các thủ tục cần thiết phấn đấu hòa lưới điện, phát điện thương mại trong quý I, muộn nhất quý II/2025, bảo đảm các yêu cầu về kỹ thuật và chất lượng.
Với các dự án điện khí đã có chủ đầu tư bao gồm (Hiệp Phước giai đoạn 1, Quảng Ninh, Thái Bình, Quảng Trạch 2, Hải Lăng giai đoạn 1, BOT Sơn Mỹ I, BOT Sơn Mỹ II, Bạc Liêu, Long An, Ô Môn 1, 2, 3, 4), Bộ trưởng Diên đề nghị các chủ đầu tư phải rất khẩn trương hoàn thành các thủ tục chuẩn bị đầu tư, xây dựng lộ trình cụ thể để triển khai thực hiện, phấn đấu hoàn thành đưa vào vận hành trước năm 2030.
Với các dự án chưa có chủ đầu tư (bao gồm: Thanh Hóa, Nghệ An và Ninh Thuận), Bộ trưởng Diên đề nghị các địa phương phải lựa chọn được nhà đầu tư chậm nhất trong quý I/2025. Đồng thời, đề nghị các địa phương tách các dự án ra không nên gộp dự án nhà máy với dự án về hạ tầng khí (kho, bãi, cảng) bởi vì “Quy hoạch kho bãi cảng chuyên dụng cho khí đã được xác định trong quy hoạch hạ tầng xăng dầu khí đốt quốc gia”.
Riêng với các dự án của Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN), Bộ trưởng nhấn mạnh cần đẩy nhanh tiến độ để sớm đưa các dự án nguồn điện đang triển khai sớm so với kế hoạch từ 6 tháng trở lên. Bộ trưởng đề nghị: “Dự án nào cũng phải sớm so với kế hoạch, đặc biệt dự án Quảng Trạch 1 trong năm 2027, Hòa Bình mở rộng trong 2025, Trị An mở rộng và Thủy điện tích năng Bắc Ái được khởi động trong quý I/2025”.
Với các dự án nguồn khác mà EVN đang triển khai, có cả dự án liên danh với nhà đầu tư Thái Lan, trong trường hợp nhà đầu tư Thái Lan và Malaysia không thực hiện được thì EVN rà soát lại năng lực của mình và đề xuất trong tháng 1/2025. “Nếu làm được thì Bộ Công Thương sẽ báo cáo Chính phủ xem xét giao cho EVN đầu tư nhà máy này trong trường hợp đặc biệt. Đây là dự án nguồn đặc biệt quan trọng thì chúng ta sẽ giao trong trường hợp đặc biệt của Luật Điện lực, có hiệu lực từ ngày 1/2/2025” - Bộ trưởng Diên nói.
