Trước đây các chuyên gia khẳng định thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây ra ung thư vòm họng. Tuy nhiên những nghiên cứu mới cho thấy quan hệ tình dục bằng miệng (oral sex) cũng là nguyên nhân phổ biến gây ung thư vòm họng, thậm chí nguy cơ này còn cao hơn cả thuốc lá và đang có xu hướng gia tăng trên phạm vi toàn cầu.
Ung thư vòm họng là bệnh ác tính, nguy cơ tử vong cao. Quan hệ tình dục qua đường miệng (oral sex) là hành vi nguy cơ cao gây nên căn bệnh quái ác này. Tần suất quan hệ đường miệng nhiều không chỉ làm tăng nguy cơ nhiễm các bệnh qua đường tình dục như lậu, giang mai, sùi mào gà… mà ở những người oral sex với 6 bạn tình trở lên, nguy cơ ung thư vòm mũi họng cao hơn đến 340% so với người bình thường.
Theo thống kê của Bệnh viện K, Hà Nội, số bệnh nhân mắc ung thư vòm họng đứng hàng thứ 5 sau ung thư phổi, tử cung, vú và gan. Bệnh đứng đầu trong các loại ung thư vùng đầu cổ với tỷ lệ mắc từ 9 đến 11 bệnh nhân trên 100.000 dân mỗi năm. Ung thư vòm họng thường gặp ở độ tuổi từ 20 tới 65 tuổi. Theo thống kê tại Khoa Xạ trị, trung bình mỗi năm tiếp nhận từ 250 đến 300 trường hợp ung thư vòm họng mới mắc đến điều trị.
Đến nay vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây bệnh ung thư vòm mũi họng, song các nhà nghiên cứu đã chỉ ra: Nhiễm virus Epstein Barr (EBV) và Human papilloma virus (HPV) là yếu tố quan trọng trong sự phát triển của bệnh.
U nhú ở người (HPV) là một bệnh nhiễm trùng gây ra mụn cóc ở bộ phận sinh dục. Theo thống kê tại Anh, đây là loại bệnh phổ biến chỉ đứng thứ hai trong những bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục, chỉ sau chlamydia. Hầu hết trường hợp, nhiễm HPV sinh dục không có triệu chứng rõ ràng và không ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày.
HPV có 100 chủng khác nhau và trong đó có một số chủng gây ra bệnh ung thư. Loại có khả năng gây ung thư cao nhất gồm HPV-16 và 18, cụ thể là gây ra ung thư cổ tử cung ở phụ nữ. Riêng chủng HPV-16 sinh sôi dễ dàng ở các vùng da ẩm ướt, mỏng như miệng, cổ tử cung, họng và hậu môn. Do đó, việc quan hệ tình dục qua đường miệng sẽ rất dễ khiến loại virus này lây lan.
Nghiên cứu của Đại học Y Albert Einstein ở New York (Mỹ) cho thấy những người mang loại virus HPV-16 trong miệng có khả năng phát triển một khối u chết người nhiều gấp 22 lần so với bình thường. Phát hiện này dựa trên một nghiên cứu thực hiện trên 97.000 người có dấu vết HPV-16 trong vòm miệng. Các nhà nghiên cứu theo dõi mẫu nước súc miệng của tham dự viên suốt 4 năm và ghi nhận 132 trường hợp ung thư. Họ được so sánh với 396 người khỏe mạnh không mắc HPV-16 trong cùng thời gian. Kết quả cho thấy những người nhiễm HPV-16 có nguy cơ bị ung thư cao gấp 22 lần nhóm không mắc.
Một nghiên cứu của các nhà khoa học Đại học Johns Hopkins tiến hành từ năm 1973 đến 2004 ghi nhận HPV có liên quan đến những ca ung thư vòm họng ở những người khoảng 40 tuổi đã tăng gần gấp đôi. Trong số 34.000 người Mỹ đang đối mặt với ung thư vòm họng thì có đến 39% bị HPV. Virus này thường không phát triển thành ung thư ngay lập tức mà sống tiềm tàng trong cơ thể, đợi hệ miễn dịch suy yếu mới gây bệnh nặng.
Thống kê trên toàn thế giới ghi nhận tỷ lệ nam giới mắc ung thư vòm họng do làm tình bằng miệng cao hơn nữ. Đặc biệt nghiên cứu mới đây cho thấy tỷ lệ người đồng giới nam bị ung thư vòm họng khá cao do đặc điểm quan hệ đường miệng ở nhóm đối tượng này phổ biến hơn các nhóm khác./.
