Kỷ vật đặc biệt từ nơi khắc nghiệt nhất ở nhà tù Côn Đảo*

Mỗi người vẽ Bác ở một góc độ và ở một khoảng thời gian khác nhau, song đều rất có hồn và toát lên vẻ tinh anh của Người. Ngắm những bức vẽ mà không thể không khâm phục khi nghĩ về quá trình sáng tạo của những "họa sĩ" chốn lao tù. 
Những bức vẽ Bác Hồ ở nhà tù Côn Đảo.
 Những bức vẽ Bác Hồ ở nhà tù Côn Đảo.
Trong số hàng nghìn di tích lịch sử cách mạng của đất nước, có một nơi được nhắc đến như biểu tượng đầy tự hào về lòng yêu nước, tinh thần kiên cường bất khuất. Đó là Côn Đảo - nơi có hệ thống nhà tù được thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xây dựng nhằm giam cầm, đọa đày những người yêu nước và các chiến sĩ cách mạng. Trong suốt 113 năm thống trị (1862-1975), thực dân Pháp và đế quốc Mỹ đã giam cầm, đày đọa hơn 200.000 lượt người tù và 1/10 trong số này đã vĩnh viễn nằm lại tại nơi đây.
Rất nhiều sĩ phu yêu nước như Phan Chu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng, Phạm Thận Duật, Nguyễn Thiện Kế, Phan Thúc Duyện, Ngô Đức Kế, Dương Bá Trạc, Trần Cao Vân, Nguyễn Thiệp... đã bị thực dân Pháp giam cầm ở đây. 
"Địa ngục trần gian" cũng là nơi đã giam cầm hàng vạn cán bộ, đảng viên cộng sản, trong đó có nhiều đồng chí sau này trở thành lãnh đạo cao cấp của Đảng, Nhà nước như: Ngô Gia Tự, Nguyễn Văn Cừ, Tống Văn Trân, Tôn Đức Thắng, Lê Hồng Phong, Phạm Văn Đồng, Lê Duẩn, Phạm Hùng, Nguyễn Văn Linh, Lê Văn Lương, Lê Đức Thọ... 
Chế độ lao tù hết sức hà khắc, nhưng kẻ thù càng dùng mọi cách đọa đày đau khổ đó, thì các chiến sĩ cách mạng càng thể hiện mạnh mẽ ý chí đấu tranh kiên cường bất khuất, giữ vững khí tiết của người cộng sản.
Trong số hàng nghìn hiện vật còn lưu giữ được ở Bảo tàng Côn Đảo có một hiện vật tuy nhỏ nhưng khá đặc biệt. Đó là những bức vẽ chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh của các tù nhân đã vẽ trong tù.
Đặc biệt, là bởi những bức họa này được vẽ vào các thời điểm rất ý nghĩa - kỷ niệm thành lập Đảng, kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh, kỷ niệm sinh nhật Bác. Nơi vẽ các bức họa này cũng đầy đặc biệt - đó là những nơi khắc nghiệt nhất của nhà tù Côn Đảo: Ngục đá, sở Muối, chuồng Bò, chuồng Cọp và cả nơi tận cùng của ranh giới sống chết là khám tử hình.
Một điểm cũng rất đặc biệt là các bức vẽ này đều có kích thước khá nhỏ gọn, chỉ to cỡ bàn tay. Đây chính là cách để gìn giữ được lâu dài nhất hình ảnh Bác trong hoàn cảnh ngục tù khắc nghiệt, để mỗi lần sinh hoạt chi bộ, tiến hành kết nạp đảng viên trong chốn lao tù, nghi lễ chào cờ vẫn đủ thiêng liêng.

Mỗi người vẽ Bác ở một góc độ và ở một khoảng thời gian khác nhau, song đều rất có hồn và toát lên vẻ tinh anh của Người. Ngắm những bức vẽ mà không thể không khâm phục khi nghĩ về quá trình sáng tạo của những "họa sĩ" chốn lao tù. 

Liệu có ai đã từng vinh dự được gặp Bác bao giờ mà quan sát, ghi nhớ để vẽ chân dung của Người đầy thần thái như vậy?. Mà dẫu có gặp 1-2 lần, liệu có nhớ nổi những chi tiết cụ thể về Bác, khi mà cuộc đời hoạt động cách mạng đầy gian khổ của chính mỗi người có biết bao việc phải lo, phải tính?. Vậy mà những bức vẽ hình Bác đều rất chân thực, sinh động đến kinh ngạc. 

Phải chăng từ sự kính phục Bác Hồ, mà những bức họa đã được vẽ từ trái tim, từ tất cả tâm huyết yêu thương, tin tưởng vào người cộng sản số 1 Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh.

Sự tin tưởng như ngọn đuốc thắp lửa từ trái tim những người cộng sản xua tan giá lạnh ngục tù, tiếp thêm sức lực cho họ vượt qua đau đớn vì đòn roi tra tấn, ngẩng đầu sẵn sàng chấp nhận cái chết mà trong lòng thanh thản một niềm tin bất diệt vào thắng lợi của sự nghiệp cách mạng và tương lai tươi sáng của đất nước, của dân tộc. 
Những người cộng sản đã vẽ hình Bác từ trái tim trong hoàn cảnh khắc nghiệt nhất. Chính vì thế hình ảnh của Bác càng rực rỡ hơn khi được hàng trăm, hàng nghìn người khác lưu lại nơi trái tim mình. Cứ như vậy, cùng đất nước, 86 năm qua, đội ngũ những đảng viên chân chính mãi tiếp lửa cho nhau trong chặng đường cách mạng cam go, đầy thử thách để cùng đất nước đi tới những bến bờ thắng lợi.
Đảng ta, đất nước ta tự hào có Bác Hồ kính yêu, người cộng sản số 1 - Chủ tịch Hồ Chí Minh!
Và nhớ về Bác, như một lẽ tự nhiên mà thôi thúc - hãy luôn để hình Bác sáng trong tim mình!

* Tiêu đề bài viết do PLVN đặt lại

Tin cùng chuyên mục

Dựng các lều lán chống nắng khi luyện tập. (Ảnh: Lam Hạnh).

Sáng kiến, giải pháp phòng, chống nắng nóng trong mùa huấn luyện

(PLVN) - Mùa nắng nóng đã ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động của các đơn vị trong quân đội. Trước tình hình đó, các cơ quan, đơn vị đã triển khai nhiều biện pháp phòng, chống nắng nóng hiệu quả, góp phần bảo đảm tốt sức khỏe cho bộ đội trong thực hiện các nhiệm vụ.

Đọc thêm

Triển khai các dự án trọng điểm ngành Giao thông cần bảo đảm tiến độ, chất lượng, chống tham nhũng, tiêu cực

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp. (Ảnh: TTXVN).
(PLVN) - Chiều 8/5, chủ trì Phiên họp thứ 11 của Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành Giao thông vận tải (Ban Chỉ đạo) - Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo yêu cầu tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc để các dự án được triển khai bảo đảm tiến độ, chất lượng, kỹ thuật, mỹ thuật, an toàn, bảo đảm môi trường, chống tham nhũng, tiêu cực.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang làm việc với Quảng Ninh, Hải Phòng, Hải Dương

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang phát biểu kết luận hội nghị (Ảnh VGP/Hải Minh)
(PLVN) - Chiều 8/5, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang và đại diện lãnh đạo một số bộ, ngành liên quan làm việc với các địa phương Quảng Ninh, Hải Phòng, Hải Dương để nghe báo cáo kết quả một số nội dung phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội và tiếp nhận, giải quyết các kiến nghị, đề xuất.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang chủ trì cuộc họp về cải cách thủ tục hành chính với 3 bộ, 8 địa phương

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang phát biểu tại cuộc họp trực tuyến về cải cách TTHC với 3 bộ, 8 địa phương (Ảnh: VGP/Hải Minh)
(PLVN) - Ngày 8/5, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, Tổ trưởng Tổ công tác cải cách thủ tục hành chính của Chính phủ chủ trì cuộc họp trực tuyến về cải cách thủ tục hành chính (TTHC) với 3 bộ, gồm Bộ Quốc phòng, Bộ Ngoại giao, Bộ Thông tin và Truyền thông, và 8 địa phương: TP. Hà Nội, TP. HCM, TP. Hải Phòng, TP. Đà Nẵng, TP. Cần Thơ, tỉnh Tây Ninh, tỉnh Hải Dương, và tỉnh Quảng Ninh.

Thông cáo báo chí Kỳ họp thứ 41 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương

Thông cáo báo chí Kỳ họp thứ 41 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương
(PLVN) - Trong các ngày 06 và 07/5 /2024, tại Hà Nội, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã họp Kỳ thứ 41 . Đồng chí Trần Cẩm Tú, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương chủ trì Kỳ họp. Tại Kỳ họp này, Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Trung ương đã xem xét, kết luận một số nội dung sau:

Hiệu quả chuyển đổi số

Ảnh minh họa (Ảnh internet).
(PLVN) - Các cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành được tập trung đẩy mạnh xây dựng, kết nối, chia sẻ dữ liệu; dịch vụ công trực tuyến cho người dân, doanh nghiệp (DN) đạt nhiều kết quả nổi bật; kinh tế số, xã hội số tiếp tục có bước phát triển tích cực... là một số thành công được nêu lên tại Văn bản 203/TB-VPCP ngày 6/5/2024 thông báo kết luận Phiên họp lần thứ 8 của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số (CĐS).

Khẩn trương luật hóa quản lý xe điện 4 bánh

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp.
(PLVN) - Ngày 7/5, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp nghe báo cáo, cho ý kiến về việc thí điểm hoạt động xe 4 bánh chạy bằng năng lượng điện (xe điện 4 bánh) chở khách tham quan, du lịch trong khu vực hạn chế.

Lập Tổ công tác giúp việc đôn đốc tiến độ triển khai đường sắt đô thị Hà Nội và TP HCM

Thành lập Tổ công tác giúp việc Ban Chỉ đạo để chỉ đạo tiến độ triển khai các công trình, dự án đường sắt đô thị Thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.
(PLVN) - Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành Giao thông vận tải vừa ký Quyết định số 62/QĐ-BCĐCTTĐQG thành lập Tổ công tác giúp việc Ban Chỉ đạo để chỉ đạo tiến độ triển khai các công trình, dự án đường sắt đô thị TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh (Tổ công tác).

Nâng cao hiệu quả đóng góp của Kiểm toán nhà nước với hoạt động giám sát của Quốc hội

KTNN đã cung cấp thông tin các kết quả kiểm toán việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công phục vụ hoạt động giám sát của Quốc hội. Ảnh minh họa: Cổng TTĐT KTNN
(PLVN) - Cùng với sự đổi mới, cải tiến hoạt động giám sát của Quốc hội, với chức năng, nhiệm vụ được giao, Kiểm toán nhà nước (KTNN) đã cung cấp thông tin các kết quả kiểm toán việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công phục vụ hoạt động giám sát của Quốc hội, đồng thời thường xuyên tham gia các cuộc giám sát tối cao của Quốc hội, giám sát chuyên đề của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội; qua đó góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả giám sát của Quốc hội.

Tiếp tục lập nên những kỳ tích ‘Điện Biên Phủ mới’ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

Thủ tướng trình bày diễn văn tại Lễ kỷ niệm.
(PLVN) - Sáng 7/5/, trình bày diễn văn tại Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024) tổ chức TP Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên, Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ quyết tâm phấn đấu cao nhất để tiếp tục lập nên những kỳ tích “Điện Biên Phủ mới” trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Thành phố Hồ Chí Minh: Phát huy cao độ vai trò của Hội đồng nhân dân trong thực hiện Nghị quyết 98

Một góc trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh. (Ảnh: Ngọc Hà/TTXVN)
(PLVN) - Xác định việc triển khai thực hiện Nghị quyết 98/2023/QH15 ngày 24/6/2023 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh (TP HCM) là nhiệm vụ trọng yếu của toàn hệ thống chính trị TP, Hội đồng nhân dân (HĐND) TP đã ban hành nhiều nghị quyết chuyên đề nhằm thể chế hóa, cụ thể hóa các cơ chế, chính sách đặc thù theo thẩm quyền và nhiệm vụ được giao, đồng thời tổ chức giám sát việc triển khai thực hiện Nghị quyết.