Luật Đất đai năm 2024 được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5. Nhằm hướng dẫn thi hành Luật Đất đai năm 2024, ngày 5/3/2024, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 222/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Đất đai năm 2024, giao Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) chủ trì xây dựng Nghị định quy định bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất và Nghị định quy định về giá đất để hướng dẫn chi tiết thi hành một số điều của Luật. Trên cơ sở này, Bộ TN&MT đã xây dựng dự thảo các Nghị định, tổ chức lấy ý kiến rộng rãi của UBND các tỉnh, TP, các tổ chức, cá nhân.
Theo đó, dự thảo Nghị định quy định bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất gồm 3 chương và 36 điều, quy định chi tiết 14 nội dung được giao tại 13 điều trong Luật. Về phạm vi điều chỉnh, Nghị định quy định chi tiết một số điều, khoản của Luật Đất đai năm 2024 về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng - an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng; việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thực hiện dự án đầu tư cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư theo quy định của pháp luật về nhà ở.
Dự thảo Nghị định quy định về giá đất gồm 6 chương và 44 điều. Về phạm vi điều chỉnh, Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Đất đai năm 2024 về phương pháp định giá đất; xây dựng, điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất; định giá đất cụ thể và điều kiện hành nghề tư vấn xác định giá đất.
Tại Hội nghị, các đại biểu cơ bản nhất trí với nội dung 2 dự thảo Nghị định do Bộ TN&MT xây dựng và đã tập trung thảo luận, đóng góp nhiều ý kiến liên quan đến phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; bồi thường bằng đất có mục đích sử dụng khác với loại đất thu hồi hoặc bằng nhà ở; các trường hợp khác được bồi thường về đất và điều kiện được bồi thường về đất; việc bố trí tái định cư cho người tự nguyện tặng cho Nhà nước quyền sử dụng đất để thực hiện các dự án giao thông, thủy lợi, hạ tầng kỹ thuật; chi phí bảo đảm việc thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; đối tượng được hỗ trợ ổn định đời sống, đào tạo chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm. Các đại biểu cũng đã thảo luận về cách tính lợi nhuận của nhà đầu tư khi áp dụng phương pháp thặng dư; lựa chọn tổ chức thực hiện định giá đất; phương pháp định giá đất cho các trường hợp chuyển tiếp; trình tự, nội dung xây dựng bảng giá đất…
Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đánh giá cao nỗ lực, cố gắng của các Bộ, ngành, địa phương trong xây dựng các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai vào ngày 1/7/2024 (sớm hơn 5 tháng so với quy định trong Luật là ngày 1/1/2025), với tinh thần “chất lượng, hiệu quả là trên hết”. Cùng với việc tiếp thu đầy đủ các ý kiến tại cuộc họp, Phó Thủ tướng giao Bộ TN&MT tiếp tục rà soát, tiếp thu đầy đủ các ý kiến để hoàn thiện các Nghị định bảo đảm thống nhất, hiệu quả, tháo gỡ các vướng mắc thực tiễn để Luật Đất đai chính thức có hiệu lực vào 1/7.
Bộ TN&MT tiếp tục làm việc với các chuyên gia, hiệp hội bất động sản, địa phương, nhằm làm rõ cơ sở lý luận, thực tiễn, tính khả thi trong áp dụng chính sách, phương pháp mới về định giá đất, bảo đảm rõ ràng, đơn giản, mạch lạc để bảo vệ người làm công tác định giá. Trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, Phó Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu phải có chính sách nhất quán, công bằng, có sự điều tiết của Nhà nước, không bỏ sót đối tượng; kịp thời thể chế hóa những quy định, kinh nghiệm thực tiễn đã được chứng minh là đúng đắn, hiệu quả.
Phó Thủ tướng giao Bộ TN&MT, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính rà soát, làm rõ phạm vi điều chỉnh của các Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai năm 2024, tuân thủ đúng theo cấp thẩm quyền đã được giao, không bỏ sót hay chồng chéo, trùng lặp. Các địa phương, hiệp hội bất động sản huy động doanh nghiệp, chuyên gia độc lập chủ động tham gia đóng góp ý kiến, phản biện và đề xuất phương án bảo đảm các quy định rõ ràng, khả thi, thông suốt…
