Theo Sở Văn hóa và Thể thao, thời gian qua, công tác xây dựng TP HCM trở thành một TP văn minh, hiện đại và đậm đà bản sắc văn hoá dân tộc đã đạt được nhiều thành tựu tốt trong đời sống.
Tuy nhiên, ở đâu đó, vẫn còn những cách hành xử thiếu văn minh, thiếu văn hóa như đốt, rải vàng mã; đám tang để lâu ngày, kèn, trống… làm ảnh hưởng đến sinh hoạt người dân. Người dân cũng đã nhiều lần phản ánh đến các cấp chính quyền, đề nghị xử lý nghiêm các hành vi này để không xảy ra tác động xấu đến cộng đồng.
Do đó, Sở Văn hóa và Thể thao kiến nghị, trong thời gian tới, TP cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến và tổ chức thực hiện nghiêm các quy định về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, gắn với việc xây dựng gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa.
Lồng ghép, triển khai và đưa nội dung chấp hành quy định đốt và rãi vàng mã vào tiêu chí bình xét các danh hiệu văn hóa, như: Gia đình văn hóa, Khu phố - Ấp văn hóa, Phường Văn minh đô thị, Xã Nông thôn mới.
Xây dựng quy ước cộng đồng dân cư nhằm nâng cao ý thức chấp hành các quy định của pháp luật, tạo nên phong trào quần chúng rộng rãi trong cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, khu dân cư và mỗi gia đình đảm bảo tổ chức việc cưới, việc tang trang trọng, lành mạnh, tiết kiệm.
Ngoài ra, thông qua thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” các quận, huyện cũng cần có nhiều giải pháp, mô hình như: “Thư chia buồn” nhắn tin qua hệ thống SMS gửi lời chia buồn đến các gia đình có tang sự; mô hình “Trợ giúp thủ tục pháp lý mai táng, khai tử” nhanh chóng và tiết kiệm thời gian; tổ tư vấn tiết kiệm trong việc tang (với các nội dung như: không để quản xác quá 48 giờ), không tổ chức uống rượu bia, đàn hát trong đêm, hạn chế đốt - rãi giấy tiền vàng mã; giải pháp “Đồng hành cùng cơ sở” tiếp cận và vận động nhân dân cùng phật tử tại chùa không đốt nhang, vàng mã, chuyển chi phí đốt vàng mã thành kinh phí chăm lo an sinh xã hội.
Đặt biệt, Sở Văn hóa và Thể thao cũng đề nghị, cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra, chấn chỉnh, xử lý nghiêm hành vi đốt vàng mã không đúng quy định tại các cơ sở di tích lịch sử văn hóa, nơi tổ chức lề hội. Xử lý nghiêm tình trạng rãi vàng mã khi đưa tang và đốt vàng mã tại khu dân cư…
Theo nhiều chuyên gia, việc xây dựng TP văn minh cần được duy trì liên tục, thường xuyên, kiên trì và bền bỉ. Trong đó, ngoài tuyên truyền, giáo dục ý thức cộng đồng thì không thể thiếu các chế tài. Có xử phạt hợp lý thì chắc chắn các hành vi vi phạm sẽ giảm. Mặt khác, bên cạnh việc nỗ lực của cơ quan chức năng thì mỗi cá nhân phải đồng lòng thực hiện, một hành động nhỏ của mỗi người dân sẽ góp phần vào cái chung, làm cho TP trở nên tươi đẹp hơn.
