Phẫn nộ: buộc nữ công nhân đi vệ sinh phải… đội mũ

Công nhân (CN) muốn đi vệ sinh phải kiếm được mũ để đội, nhưng khoảng trên 60 người công ty chỉ phát cho… 4 cái mũ, vì thế CN nào dù có nhu cầu đến mấy  nhưng không có mũ thì cũng đành phải “chờ”. Ngoài ra khi “đi” phải trình diện giám sát, ghi rõ giờ vào, ra khỏi nhà vệ sinh…  Những quy định này đang được Công ty TNHH Daiwa Plastics Việt Nam, KCX Tân Thuận, q.7, TPHCM áp dụng khiến CN hết sức phẫn nộ.

Công nhân Dung đang trình bày việc bị “tào tháo rượt” phải phá lệ không đội mũ

Không có mũ thì “nín”

Chị Hoàng Thị Thùy Dung - CN có thâm niên làm việc 10 năm tại Cty Daiwa tố cáo, vào ngày 28/3 trong khi chị đang làm việc thì bị “tào tháo rượt”, nhưng khổ nỗi theo quy định của Cty thì khi đi vệ sinh phải đội một cái mũ màu vàng, ai không đội là coi như vi phạm. Chị Dung đến khu vực để mũ thì không còn cái nào, vì cả tổ có 67 người nhưng chỉ có 4 chiếc mũ và các CN khác đã dùng hết rồi. Trong lúc tình thế “khẩn cấp” không thể nào “nín” được chị Dung đã “xông” thẳng ra nhà vệ sinh mà không đội mũ theo quy định của Cty.

Ngay sau khi vừa “xong việc” thì giám sát đã đứng ở cửa, chị Dung giải thích do lúc đó đau bụng quá, vả lại không còn cái mũ nào nên chị mới phải liều như vậy. Sau đó hai bên đôi co lời qua tiếng lại với nhau… Việc đến tai Tổng giám đốc Cty và chị Dung bị ông này chỉ đạo lập biên bản với hai loại lỗi vi phạm: “Cãi nhau trong giờ làm việc ảnh hưởng đến mọi người xung quanh” và “Đi vệ vệ sinh không đội mũ”.

Theo phản ánh của CN, Cty Daiwa quy định nếu làm việc CN phải đội mũ màu xanh, khi đi vệ sinh thì phải thay mũ màu xanh bằng mũ màu vàng. Ngoài ra phải đến báo cáo với giám sát, ghi rõ giờ ra, giờ vào nhà vệ sinh tại “Bảng ghi chép nhân viên đi ra ngoài”. Khoảng 20 người sẽ có một cái mũ vàng để thay nhau đội đi vệ sinh. Tùy theo mỗi tổ có bao nhiêu người mà số lượng mũ công ty phát cho mỗi tổ từ 1 đến 5 cái… Nếu CN đi vệ sinh không đội mũ bị giám sát bắt được nhắc nhở 2 lần thì sẽ bị lập phiếu vi phạm, tái phạm sẽ bị cảnh cáo, tái phạm lần nữa sẽ bị kỷ luật, đuổi việc. Và trong khi phản ánh với báo chí, chị Dung cũng đã bị Cty đình chỉ công việc.

Quy định “tai quái”

Trao đổi với chúng tôi về việc này một cán bộ Công đoàn TP.HCM nhận xét, đó là quy định hết sức “tai quái”, việc hạn chế nhu cầu vệ sinh của CN là một biểu hiện yếu kém trong nghệ thuật quản lý, nó thể hiện sự hà khắc với người lao động. Có thể một vài CN lợi dụng việc đi vệ sinh để hút thuốc… nhưng không thể vì số ít này mà buộc CN phải cầm cờ, đeo thẻ hoặc đội mũ đi vệ sinh như vậy được. Trước đây, khi mới thu hút đầu tư có một số DN cũng đã áp dụng kiểu quản lý này nhưng bị CN phản ứng đình công, đồng thời bị cơ quan lao động “tuýt còi” nên phải bỏ.

Làm việc với báo chí, bà Nguyễn Thị Ngọc Điệp, phó giám đốc Cty Daiwa lại cho rằng: “Quy định CN đi vệ sinh phải đội mũ màu vàng cam là cách quản lý của Cty, để Cty biết CN đó đang đi đâu, làm gì chứ không phải khống chế số lượng người đi vệ sinh trong một khoảng thời gian nhất định, nếu CN bức xúc có “nhu cầu cao” thì đề nghị với tổ trưởng, tổ trưởng đề xuất lãnh đạo Cty sẽ cấp thêm mũ để CN đi vệ sinh”.  

Bà Phạm Thị Tuyết Nga, trưởng phòng nhân sự thì nói: “Quy định đội mũ đi vệ sinh có từ tháng 6/2012, trước đó Cty áp dụng hình thức… đeo thẻ (!?), sau thì chuyển sang… mũ”. Bà Nga khẳng định, việc đội mũ đi vệ sinh nằm trong quy định bắt buộc về đồng phục, được trích từ nội quy của Cty và đã trình lên Ban quản lý các KCN-KCX TP.HCM (Hepza) nên chẳng có gì là sai trái(!?).

Tuy nhiên ông Nguyễn Quốc Việt – Phó chánh thanh tra Sở LĐTBXH TP khẳng định, việc khống chế số lượng mũ đội cho CN đi vệ sinh là sai trái. Hiện tại DN đăng ký nội quy lao động tại Hepza và thuộc sự quản lý của Hepza. Nếu Hepza xác định DN vi phạm và đề nghị, Thanh tra Sở sẽ tiến hành thanh tra việc chấp hành pháp luật lao động tại DN.

Trong khi đó trao đổi với báo chí về nội quy hà khắc này của Cty Daiwa, bà Nguyễn Võ Minh Thư - Trưởng phòng quản lý lao động, Hepza cho rằng, nếu chỉ là quy định CN đi vệ sinh phải đội mũ màu vàng để công ty này dễ quản lý thì không sai. Nhưng nếu hạn chế số lượng 4 mũ/67 người là sai. Trường hợp này Hepza sẽ mời lãnh đạo Cty lên làm việc để có hướng khắc phục.

Đề nghị các cơ quan bảo vệ người lao động tại TP.HCM nhanh chóng vào cuộc, xác định rõ  sai phạm trong bản nội quy của Cty Daiwa, tránh trường hợp CN bị ảnh hưởng sức khỏe liên quan đến các bệnh đường tiêu hóa vì phải tuân thủ quy định vô lối này. Theo khảo sát của chúng tôi, các quy định có dấu hiệu vi phạm nhân quyền như tại Cty Daiwa tại KCX Tân Thuận cũng đang được áp dụng tại không ít nhà máy khác, tuy nhiên CN thấp cổ bé họng và cần có việc làm nên đành chấp nhận. Bộ LĐTBXH và Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam cần có biện pháp  mạnh buộc DN tôn trọng quyền và lợi ích cơ bản của người lao động.

Lam Sơn