Nghệ sĩ tủi phận đi tìm… danh hiệu cho mình

Cố NSƯT Anh Dũng
Cố NSƯT Anh Dũng
(PLO) - Không ít nghệ sỹ có tài, cống hiến lâu dài cho nghề nhưng vì một lý do nào đó không tham gia hội diễn nên phải chịu thiệt thòi, “trắng tay” với các danh hiệu. Bên cạnh đó, việc một số ngành bị “bỏ quên” khi xét tuyển và cơ chế “xin - cho” làm cho không ít nghệ sĩ bị tổn thương mỗi kỳ xét tuyển danh hiệu Nghệ sỹ Nhân dân, Nghệ sỹ Ưu tú.
Xót lòng những danh hiệu đến muộn
“Cách đây chừng 10 năm, vợ chồng Dũng đều làm đơn xin danh hiệu Nghệ sỹ Nhân dân (NSND). Cả 2 đều đủ tiêu chuẩn, nhưng hồ sơ đến vòng cuối cùng thì hỏng vì những lý do riêng”- nhà biên kịch Nguyễn Thị Hồng Ngát, bạn thân của cố nghệ sỹ Anh Dũng chia sẻ. Sau khi nghệ sĩ Anh Dũng mất, các đồng nghiệp gấp rút hoàn thiện hồ sơ xin truy tặng danh hiệu NSND cho Anh Dũng.  
Trước đó, dư luận từng xót xa cho “ông trưởng thôn” Văn Hiệp qua đời mới được truy tặng danh hiệu Nghệ sỹ Ưu tú (NSƯT). Hay như trường hợp NSƯT Tố Uyên với vai diễn để đời trong phim “Con chim vành khuyên” từng phải lận đận làm hồ sơ xin xét duyệt tới 3 lần và qua 10 năm chờ đợi mới chạm tay được tới danh hiệu cao quý này. Tương tự là NSƯT Tuệ Minh đang nằm liệt giường, nhưng vẫn thấp thỏm chờ kết quả đợt xét tặng danh hiệu NSND vào tháng 9 tới liệu mình có còn bị “trượt” hay không, vì nhiều lần xét tặng trước bà đều không đủ phiếu dù có rất nhiều thành tích và đóng góp.
NSƯT Tố Uyên
NSƯT Tố Uyên  
Sau nhiều ý kiến về việc xét tặng danh hiệu cho nghệ sĩ, mới đây nhất Nghị định 89/2014/NĐ-CP về việc xét tặng danh hiệu  NSND, NSƯT cũng  vẫn có những tiêu chí: tiêu chuẩn để xét tặng danh hiệu NSƯT yêu cầu  nghệ sĩ phải hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp từ 15 năm trở lên (riêng loại hình xiếc, múa từ 10 năm trở lên); phải có ít nhất 2 giải vàng quốc gia hoặc 1 giải vàng quốc gia và 2 giải bạc quốc gia. 
Còn với danh hiệu NSND thì yêu cầu nghệ sĩ phải được công nhận danh hiệu NSƯT; có ít nhất 2 giải vàng quốc gia sau khi đã được tặng danh hiệu này. Đây thực sự là một tiêu chuẩn “làm khó” những người hoạt động nghệ thuật. 
Nghệ sĩ Đào Quang - Trưởng Đoàn kịch Nam Định thẳng thắn cho hay, những tấm Huy chương Vàng không phải là thước đo chuẩn mực để đánh giá người nghệ sĩ. “Có những người may mắn có được vai diễn hay ở hội diễn thì dễ dàng đoạt Huy chương Vàng. Ngược lại, có những người có thực tài, cống hiến lâu dài cho nghề nhưng vì một lý do nào đó không tham gia hội diễn thì phải chịu thiệt thòi, “trắng tay”.
Ví như các nghệ sĩ Thoại Miêu, Trương Hồng Long, Kim Phượng… gắn bó với Nhà hát từ ngày giải phóng, đã cùng các đồng nghiệp vượt qua những thời điểm khó khăn để nghệ thuật cải lương không bị lãng quên. Thậm chí, khi có cơ hội, họ sẵn sàng nhường vai diễn chính để diễn viên trẻ có cơ hội khẳng định bản thân. Tuy không có huy chương nhưng sự cống hiến của những nghệ sĩ này cho sân khấu lại rất lớn. Nếu họ không được xét tặng danh hiệu cao quý thì thật là một sự thiệt thòi và điều đó là không công bằng.
Nặng nề cơ chế “xin - cho”
Theo quy định, nghệ sĩ muốn được phong tặng danh hiệu thì phải viết đơn xin và kê khai thành tích. Chính cơ chế “xin - cho” này là nguyên nhân làm các nghệ sĩ cảm thấy bị tổn thương. NSƯT Bảo Quốc và nhiều nghệ sĩ đã tỏ thái độ không đồng tình với cơ chế “xin - cho” này. 
Nhạc sĩ Phạm Tuyên cũng từng từ chối khi viết đơn xin danh hiệu “Giải thưởng Hồ Chí Minh”. Tác giả của bài “Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng” từng thẳng thắn: “Cá nhân tôi sẽ không bao giờ làm đơn để xin giải thưởng. Những tác phẩm nghệ thuật đã có công chúng và thời gian làm công tác thẩm định”.
Rõ ràng, việc yêu cầu nghệ sĩ phải viết đơn “xin” và kê khai thành tích là một quy định hết sức bất cập và vô lý. Nhiều nghệ sĩ cho rằng, trên thế giới chẳng có ai phải làm đơn xin phong tặng danh hiệu. Sự cống hiến và tài năng là thước đo cho danh vị được phong tặng. Không thể để tồn tại cơ chế “xin - cho” kiểu ban ơn hay thủ tục rườm rà khiến nghệ sĩ bị tổn thương. Vì lẽ đó, khán giả lẫn người trong giới đều mong muốn có một cơ chế xét tặng danh hiệu minh bạch, chuẩn xác để vinh danh nghệ sĩ thông qua những đóng góp xứng đáng với lao động nghệ thuật mà họ đã cả đời “sống vì nghề, tử vì nghề”. 

Đọc thêm

'Tiếng hát Hà Nội 2024' lan tỏa thanh âm của tình yêu Hà Nội

Cuộc thi còn tạo điều kiện phát triển cho những tài năng âm nhạc trẻ. (Ảnh: BTC)
(PLVN) - Cuộc thi “Tiếng hát Hà Nội năm 2024” sẽ tạo cơ hội cho các nghệ sĩ sáng tạo, thể hiện những tác phẩm âm nhạc truyền thống và đương đại với chủ đề về ca ngợi Tổ Quốc, Đảng, Bác Hồ, tình yêu với Thủ đô, quê hương – đất nước góp phần thúc đẩy sự sáng tạo và phát triển nghệ thuật.

MC Cát Tường đề nghị xử lý một số trang tin lấy tên mình 'giật tít câu view' để lừa tiền

Diễn viên - MC Cát Tường
(PLVN) - MC Cát Tường và nhà sản xuất “Bạn muốn hẹn hò” mời luật sư và Thừa phát lại lập vi bằng một số trang tin điện tử, fanpage, facebook, youtube… có hành vi “giật tít câu view”, làm sai lệch thông tin, gây hoang mang dư luận liên quan vụ MC cảnh báo có kẻ gian sử dụng hình ảnh của mình để lừa đảo số tiền lớn.

'Thư gửi mẹ' - sản phẩm truyền thông thực hiện bình đẳng giới lọt vào top 7 đề cử cho Giải thưởng Silvana S Film

'Thư gửi mẹ' - sản phẩm truyền thông thực hiện bình đẳng giới lọt vào top 7 đề cử cho Giải thưởng Silvana S Film
(PLVN) - Giải thưởng Silvana S Film là giải thưởng tôn vinh những bộ phim tài liệu xuất sắc về môi trường và giới trẻ, thuộc khuôn khổ chương trình LENScape: Documentary Shorts from Southeast Asia. Năm nay, Việt Nam tham gia Giải thưởng Silvana S Film với bộ phim tài liệu ngắn “Thư gửi mẹ” do Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam đồng sản xuất với đạo diễn Hà Lệ Diễm.

Vẻ đẹp từ những thước phim

Vẻ đẹp từ những thước phim
(PLVN) - Thời gian đã phủ lớp bụi lên những thước phim cổ, tấm ảnh cũ, tuy nhiên giá trị của chúng không mất đi. Ngày nay, dù cuộc sống hiện đại hối hả, sôi động với nhiều âm thanh, màu sắc đa dạng trên truyền hình, nhưng nhiều người trẻ vẫn dành tình cảm cho các bức ảnh cũ, thước phim xưa.

Đắm say với “Tình ta Hà Tĩnh”

Cảnh đẹp Hà Tĩnh được nhạc sĩ Ngọc Lê Ninh đưa vào trong ca khúc "Tình ta Hà Tĩnh) (ảnh trong MV).
(PLVN) -  Sau 12 năm ấp ủ, nhà khoa học, nhà thơ, nhạc sỹ Ngọc Lê Ninh cho ra đời ca khúc mang tên “Tình ta Hà Tĩnh”. Với âm hưởng dân ca xứ Nghệ, ca khúc tôn vinh đời sống văn hóa, chính trị, phong tục tập quán, các địa danh nổi tiếng, các đặc sản biển rừng, văn hóa phi vật thể (Ví Dặm, Ca trù Cổ Đạm)... và một tình yêu nồng nàn với mảnh đất nơi đây.

Trao giải Cuộc thi 'Tiếng vang lịch sử: Diễn giải Văn Miếu - Quốc Tử Giám qua hội họa'

Các tác phẩm hội họa đạt giải thưởng cao (ảnh P.V)
(PLVN) - Cuộc thi “Tiếng vang lịch sử: Diễn giải Văn Miếu-Quốc Tử Giám qua hội họa” là “sân chơi” lành mạnh nơi các bạn trẻ cùng nhau sáng tạo, cùng nhau tranh tài, thể hiện cảm xúc, quan điểm của mình qua các tác phẩm hội họa về các công trình kiến trúc, hiện vật, tượng thờ,… tại di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám.

Cuộc thi Hoa hậu Di sản áo dài Việt Nam 2024 lần đầu tiên được tổ chức

Cuộc thi Hoa hậu Di sản áo dài Việt Nam 2024 lần đầu tiên được tổ chức. (Ảnh: Thùy Dương)
(PLVN) - Với mục đích tìm kiếm người đẹp có đủ “sắc, tâm, tài” để quảng bá hình ảnh của tà áo dài Việt Nam, cuộc thi Hoa hậu Di sản áo dài Việt Nam 2024 lần đầu được tổ chức nhằm phát huy vai trò, năng lực của phụ nữ Việt Nam trong tiến trình hội nhập phát triển, quảng bá đất nước, con người Việt Nam với bạn bè quốc tế.

Liên hoan các ban nhạc toàn quốc năm 2024

BTC thông tin về Liên hoan các Ban nhạc toàn quốc năm 2024. (Ảnh: Thùy Dương)
(PLVN) - Liên hoan các ban nhạc toàn quốc năm 2024 là dịp để các nghệ sĩ đến từ mọi miền cả nước quy tụ gặp gỡ, giao lưu học hỏi, chia sẻ và trao đổi những kinh nghiệm trong hoạt động nghệ thuật, nhằm nâng cao kỹ năng nghiệp vụ, tiếp tục tạo ra những sản phẩm nghệ thuật có chất lượng phục vụ xã hội.

Quảng bá điện ảnh Việt Nam tại Hollywood

Thứ trưởng bộ VHTT DL Hồ An Phong cùng các nhà làm phim đến từ Việt Nam giao lưu với phó thị trưởng Los Angles.
(PLVN) - Vừa qua, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã tổ chức chương trình xúc tiến Du lịch - Điện ảnh Việt Nam “Việt Nam - Điểm đến mới của Điện ảnh thế giới” tại toà nhà hiệp hội các đạo diễn - Tổ hợp Nhà hát DGA, thành phố Los Angeles, bang California, Mỹ.