"Mổ xẻ" nguyên nhân "nhà tù bị trẻ hóa"

"Mổ xẻ" nguyên nhân "nhà tù bị trẻ hóa"
(PLO) - Sáng 5/12, tại thị xã Cửa Lò (Nghệ An), Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đã tổ chức Hội thảo Chính sách và thực tiễn công tác thi hành án hình sự thi hành biện pháp tư pháp đối với người chưa thành niên phạm tội.
Tội phạm chưa thành niên gia tăng
Từ thực trạng báo động của người chưa thành niên (NCTN) vi phạm pháp luật, Hội thảo như nóng lên bởi các bài tham luận, ý kiến của các đại biểu đến từ Ủy ban Pháp luật của Quốc hội; Bộ Tư pháp; Đại học Luật Hà Nội, Học viện Cảnh sát nhân dân; Đại diện Cục Cảnh sát trại giam…
Theo tham luận của Đại diện Học viện Cảnh sát nhân dân, tình trạng NCTN phạm tội thời gian qua diễn biến phức tạp và có chiều hướng gia tăng: Từ năm 2007 đến tháng 6/2013 phát hiện 63.590 vụ, gồm 94.309 đối tượng vi phạm pháp luật hình sự trong toàn quốc thì số NCTN chiếm gần 20%. Số đối tượng vi phạm pháp luật hình sự tập trung nhiều ở thành phố, thị xã, nhất là các đô thị lớn như TP.Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đồng Nai, Khánh Hòa, Đắk Lắk… Trung bình mỗi năm xảy ra gần 10.000 vụ vi phạm pháp luật hình sự với gần 15.000 đối tượng. 
Tội phạm do NCTN gây ra chủ yếu là các tội: Trộm cắp tài sản (21.812 vụ/33.010 đối tượng, chiếm 34,30%); Cố ý gây thương tích (5.692 vụ/9.588 đối tượng, chiếm 8,95%); Gây rối trật tự nơi công cộng (4.870 vụ/8.768 đối tượng, chiếm 7,65%); Cướp giật tài sản (3,76%); Cướp tài sản (1,43%); Đánh bạc; Hiếp dâm, cưỡng dâm; Cưỡng đoạt tài sản; Giết người và một số tội danh khác. 
Trong đó, số NCTN phạm tội là các em nam chiếm 96,87%; nữ chiếm 3,13%; Đối tượng dưới 14 tuổi chiếm 13%; đối tượng từ 14 - 16 chiếm 34,7%, từ 16-18 tuổi chiếm 52%. Về trình độ văn hóa, số đối tượng không biết chữ chiếm 9,7%; tiểu học chiếm 2,8%; trung học cơ sở chiếm 41%; trung học phổ thông chiếm 21%; số đã bỏ học chiếm 45%; học lực yếu, kém 60,7%...  
Nhà tù bị “trẻ hóa”
Ông Nguyễn Công Hồng – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội - khẳng định, mục đích của việc xử lý NCTN có hành vi nguy hiểm cho xã hội là nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh để trở thành công dân có ích cho xã hội… Việc xử lý và áp dụng các biện pháp hình sự đối với họ phải được cân nhắc để đảm bảo được mục đích giáo dục, uốn nắn, răn đe những hành vi lệch lạc làm cho họ thấy rõ được sai phạm của mình và tự giác sửa chữa với sự giúp đỡ của gia đình, nhà trường, bạn bè và xã hội. 
Việc xử lý NCTN phạm tội phải được tiến hành theo những nguyên tắc đặc biệt, trên tinh thần lấy giáo dục, phòng ngừa là chính, chỉ đưa ra xét xử và áp dụng hình phạt với những người này trong những trường hợp cần thiết và phải căn cứ vào tính chất của hành vi phạm tội, cũng như những đặc điểm về nhân thân và yêu cầu của việc phòng ngừa tội phạm. 
Còn ông Nguyễn Đình Quyền – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp -  chia sẻ, chính sách hình sự không thể đặt ra ngoài những chính sách vĩ mô chung, nó có liên quan mật thiết đến những vấn đề xã hội, những chủ trương, đường lối… của Nhà nước. Hội thảo lần này là một chủ đề vừa nóng về mặt pháp lý nhưng đồng thời lại cũng nóng về mặt xã hội. Hiện có một xu hướng rất đáng buồn là “trẻ hóa” phạm nhân trong nhà tù và các đối tượng phạm tội, điều này cho thấy dư luận quần chúng nhân dân đang hết sức bức xúc với đối tượng phạm tội là NCTN này và phải nghiêm trị những đối tượng này. 
Trong khi đó, Nhà nước đang tham gia rất nhiều Công ước quốc tế, trong đó có Công ước về quyền con người; Công ước bảo vệ trẻ em, bảo vệ thiếu nhi... đòi hỏi chúng ta phải dân chủ hóa và tìm các biện pháp tối đa trong việc tránh trừng trị đối với NCTN… Khi nghiên cứu xem xét chính sách hình sự thì phải đặt trong một tổng thể những thiết chế khác, xu hướng của chúng ta đang giảm mức hình phạt, kể cả đối với NCTN. 
Dưới góc độ là người trực tiếp thực hiện, Đại tá Nguyễn Duy Tỵ - Trưởng phòng Cảnh sát Thi hành án hình sự và Hỗ trợ tư pháp Nghệ An - cho rằng, khi nghiên cứu chính sách hình sự này thì phải đặt trong mối quan hệ với các chính sách khác, chúng ta tách ra thì hiệu quả mang lại không như mong muốn. Khi có một quan điểm nhân đạo, giảm thiểu mức án, xử phạt nhẹ và có một hình thức giáo dục phù hợp thì phải tính đến các trình tự, thủ tục để mở phiên tòa đối với đối tượng này. Các thành phần tham gia xét xử phiên tòa này như thế nào, các thành phần tham dự phiên tòa gồm những ai… cũng cần phải nghiên cứu.
Ông Phan Trung Lý - Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội 
Tìm ra nguyên nhân mới sửa được các chính sách hình sự
Người chưa thành niên là đối tượng rất nhạy cảm, quy định chính sách đối với đối tượng này rất khó, cần đưa ra nghiên cứu kỹ lưỡng hơn. Nội dung của cuộc hội thảo đặt ra rất nóng, được nhiều người quan tâm; nhiều báo cáo tại Hội thảo ấn tượng, nhưng theo tôi còn thiếu một điều đó là kết quả, hiệu quả thực sự từ tác động của các biện pháp này như thế nào.
Phải phân tích xem hai biện pháp giáo dục pháp luật và đưa vào trại giáo dưỡng có kết quả như thế nào; sau khi thi hành xong bản án thì những người vi phạm mức độ hoàn lương, vi phạm, tái phạm như thế nào? Tổng kết xem thử cái nào làm được, cái nào không để tìm ra nguyên nhân mới sửa được các chính sách hình sự. 

Đọc thêm

Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp: Quyết tâm cao trong công tác kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, tiêu cực

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Ngày 28/3, Ban cán sự Đảng Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, thi hành án dân sự theo các quy định số 131-QĐ/TW và 132-QĐ/TW của Bộ Chính trị với sự chủ trì của đồng chí Lê Thành Long, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Ban cán sự đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp.

Bạc Liêu: Triển khai các Luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6

Bạc Liêu: Triển khai các Luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6
(PLVN) - Sáng 28/3, Sở Tư pháp - Cơ quan thường trực Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh Bạc Liêu tổ chức Hội nghị trực tiếp và được kết nối trực tuyến đến các điểm cầu cấp huyện, cấp xã triển khai các Luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 6, Kỳ họp bất thường lần thứ 5. Ngoài điểm cầu chính, Hội nghị còn kết nối trực tuyến đến 7 điểm cầu cấp huyện và 64 điểm cầu cấp xã.

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm
(PLVN) - Trong 02 ngày từ 27-28/3/2024, tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, với sự hỗ trợ bởi Chương trình “Tăng cường pháp luật và tư pháp tại Việt Nam” (EU JULE) do Liên minh Châu Âu tài trợ với sự đóng góp tài chính của hai cơ quan thuộc Liên hợp quốc là UNDP và UNICEF, Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm - Bộ Tư pháp đã tổ chức Lớp tập huấn cho cán bộ địa phương về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ và đăng ký biện pháp bảo đảm.

Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi): Quy định rõ cơ chế, giới hạn áp dụng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát

 Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa phát biểu tại Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV, cho ý kiến về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội nhấn mạnh, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát là mô hình mới, chưa có thực tiễn kiểm nghiệm. Do đó, cần tiếp cận nội dung này theo hướng thận trọng, bảo đảm kiểm soát tốt.

Đảm bảo chất lượng, thời gian đào tạo nghề công chứng

Công chứng viên giải quyết yêu cầu của khách hàng (ảnh MH).
(PLVN) - Để góp phần nâng cao chất lượng đầu vào của đội ngũ Công chứng viên (CCV), dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) quy định người muốn hành nghề công chứng đều phải tham dự khóa đào tạo nghề công chứng. Quy định này cũng phù hợp với pháp luật các nước theo hệ thống công chứng Latinh.

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án
(PLVN) -Ngày 25-3, Chi cục thi hành án dân sự (THADS) TP. Thủ Đức, TP.HCM đã tổ chức thi hành xong Bản án số 1027/2018/DSPT ngày 12-11-2018 của TAND TP.HCM; Quyết định giám đốc thẩm số 167/2019/DS-GDT ngày 4-7-2019 của TAND cấp cao tại TP.HCM; Quyết định thi hành án số 994/QĐ- CCTHADS ngày 3-12-2018 của Chi cục Trưởng Chi cục THADS TP. Thủ Đức.

Tiếp tục tháo gỡ “điểm nghẽn” trong triển khai Đề án 06 trong lĩnh vực hộ tịch

Quang cảnh buổi làm việc.
(PLVN) -Sáng 25/3, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh đã chủ trì cuộc làm việc với các đơn vị về tháo gỡ các vướng mắc triển khai Đề án 06 của Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia, giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến 2030 trong lĩnh vực hộ tịch.

Tăng cường quản lý nhà nước trong hoạt động công chứng

Người dân thực hiện thủ tục về công chứng (ảnh MH, Báo VP).
(PLVN) - Tính đến nay, nước ta có hơn 3.300 công chứng viên (CCV) với gần 1.300 tổ chức hành nghề công chứng (TCHNCC). Để đảm bảo sự phát triển liên tục, ổn định, bền vững của các tổ chức này, dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) đã quy định nguyên tắc phát triển tổ chức hành nghề công chứng phải căn cứ vào điều kiện kinh tế-xã hội, diện tích, số lượng và mật độ phân bố dân cư, nhu cầu công chứng hợp đồng, giao dịch trên địa bàn cấp huyện dự kiến thành lập.