Luật sư phân tích hậu quả pháp lý của việc “một người lơ là khiến cả xã hội vất vả”

Bên cạnh việc xử lý, kiểm điểm về mặt Đảng và công vụ, theo Luật sư Nguyễn Thị Hồng Linh (Giám đốc Công ty Luật TNHH Link & Partners) còn chỉ ra những căn cứ và các yếu tố cần xem xét, xử lý đối trong trường hợp này.

Lịch trình của 2 bệnh nhân

Chiều 12/5, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội đã thông tin về một cặp vợ chồng có lịch sử dịch tễ đi Đà Nẵng trên chuyến bay VN160 đã dương tính với SARS-CoV-2 và khiến Bệnh viện Việt-Xô phải tạm phong tỏa Khoa Cấp cứu.

Hai người này xuất hiện triệu chứng ho, sốt, được xét nghiệm và có kết quả dương tính với SARS-CoV-2 bằng phương pháp GenExpert, đang đợi CDC Hà Nội xét nghiệm khẳng định bằng phương pháp Realtime - PCR.

Thông tin cụ thể về lịch trình di chuyển của 2 người này như sau: Người chồng tên là Nguyễn Văn Thanh (44 tuổi, trú tại đơn nguyên 2, tòa nhà Central Point, 27 Lê Văn Lương, quận Thanh Xuân, Hà Nội), nơi làm việc có địa chỉ tại 91 Đinh Tiên Hoàng (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội). Người vợ tên là N.T.T.H (42 tuổi, trú cùng địa chỉ và làm cùng công ty).

Ngày 30/4, khoảng 13h20, hai người này bay từ Hà Nội vào Đà Nẵng trên chuyến bay VN6087 (ngồi hàng 7), ở tại khách sạn Hyatt. Đến khoảng 19h-22h30, ăn tối tại nhà hàng Trung Gia (64 Võ Nguyên Giáp).

Ngày 1/5, hai người ăn sáng tại khách sạn Hyatt, đến khoảng 11h, người chồng bắt taxi đi chơi golf ở sân golf Vinpearl Nam Hội An. Đến khoảng 19h, ăn tối tại nhà hàng Trung Gia, sau đó về khách sạn nghỉ.

Ngày 2/5, hai vợ chồng ăn sáng tại khách sạn Hyatt, đến khoảng 11h30 ra sân bay về tới Hà Nội trên chuyến bay VN160. Sau khi xuống sân bay, đi xe riêng chở 3 người con về nhà ở tòa nhà Central Point 27 Lê Văn Lương. Sau đó, 2 vợ chồng về quê tại thôn Kỳ Thủy, xã Bích Hòa (huyện Thanh Oai, Hà Nội) và ăn tối ở đây, khoảng 21h về nhà ở 27 Lê Văn Lương.

Chủ tịch UBND TP Hà Nội thông tin tại cuộc họp BCĐ phòng, chống dịch COVID-19 Hà Nội.

Ngày 3/5, người chồng tiếp tục về quê tại thôn Kỳ Thủy, có làm lễ cầu an với khoảng 20 người tham dự, khoảng 21h30 phút về nhà.

Ngày 4/5, người chồng đến làm việc tại Công ty Đầu tư xây dựng số 2 Hà Nội Hacinco địa chỉ tại 79 Ngụy Như Kon Tum, Q.Thanh Xuân, Hà Nội. 

Ngày 5/5, người chồng dự đại hội cổ đông tại Công ty Cổ phần Đá quý và Vàng Hà Nội (trụ sở tại 91 Đinh Tiên Hoàng), đến khoảng 13h về làm việc tại công ty Hacinco, khoảng 15-17h làm việc với lãnh đạo Công ty Conteccons. 

Ngày 6/5, từ 9-11h, người chồng làm việc với Viện Kinh tế (thuộc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh) tại 135 Nguyễn Phong Sắc, quận Cầu Giấy, Hà Nội), chiều làm việc tại Công ty Hancico. 

Ngày 8/5, buổi tối tổ chức liên hoan với gia đình nhà vợ (ở cùng tầng với bệnh nhân) tại nhà.

Ngày 9/5, người vợ có triệu chứng ho, đi khám tại Bệnh viện Thu Cúc, nhưng do có yếu tố dịch tễ đi từ Đà Nẵng nên bệnh viện không tiếp nhận khám. Buổi tối, người chồng vẫn đi tiếp khách tại nhà hàng Dực 2, Khu đô thị Việt Hưng, quận Long Biên, Hà Nội, cùng 5 người khác.

Ngày 10 và 11/5, người chồng có lịch làm việc tại nhiều nơi, như tòa nhà 173 Xuân Thủy (quận Cầu Giấy), họp tại Công ty CP Tứ Hiệp Hồng Hà Dầu khí tại Khu đô thị Hồng Hà Eco City, đi chơi golf tại sân golf Moutain Đồng Mô, ăn tối với câu lạc bộ Lẻng Par tại nhà hàng Wabi (36 Nguyễn Chánh, quận Cầu Giấy). 

Lực lượng chức năng phong tỏa và khử khuản tòa chung cư Center Point 27 Lê Văn Lương.

Sau khi họp HĐQT với Công ty CP Đá quý và Vàng Hà Nội, người chồng cũng xuất hiện ho, đau họng, nên cùng vợ đi khám tại Bệnh viện Hữu nghị Việt - Xô, cả 2 được xét nghiệm và cho kết quả dương tính bằng phương pháp GenExpert.

Người vợ cũng có lịch trình đi lại phức tạp kể từ sau khi trở về từ Đà Nẵng, trong đó có tham gia cuộc họp khoảng 15 người hôm 5/5, liên hoan với người nhà, đi siêu thị Vinmart trên đường Hoàng Đạo Thúy hôm 10/5.

Ngày 8/5, bệnh nhân xuất hiện ho, ngày 10/5 có sốt, đau rát họng, ho đờm, mệt mỏi, giảm vị giác, giảm ngửi, tự uống kháng sinh.

Bệnh nhân được test kháng nguyên có kết quả dương tính, sau đó làm xét nghiệm GenExpert (+) cũng cho kết quả dương tính. 

Cần sự vào cuộc nghiêm minh của pháp luật 

Chiều 13/5, tại cuộc họp BCĐ phòng, chống dịch COVID-19 Hà Nội, ông Chu Ngọc Anh (Chủ tịch UBND TP Hà Nội) khẳng định, trường hợp ông Nguyễn Văn Thanh (BN3634) rõ ràng là vi phạm quy định phòng, chống dịch.

Ông Chu Ngọc Anh cho biết: “Tinh thần là đã vi phạm, đó là chưa nói cán bộ Đảng viên. Ngay chiều qua (12/5), thành phố đã chỉ đạo Sở Nội vụ có công văn yêu cầu Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội (Handico) tổ chức kiểm tra, đình chỉ công tác”.

Chủ tịch UBND TP Hà Nội khẳng định: “Đây là biểu hiện sinh động của việc như Thủ tướng nêu là một người lơ là trước dịch. Qua kiểm đếm sơ bộ thì có gần 200 F1. Với tác động như thế, nếu F0 còn tiếp tục xuất hiện trên địa bàn thì ngoài xử lý hành chính, tôi đề nghị Công an thành phố có sự vào cuộc để xử lý hồ sơ này theo đúng quy định pháp luật”.

Ông Chu Ngọc Anh khẳng định, BN3634 không khai báo y tế. “Hơn nữa, người này là cán bộ doanh nghiệp đi chơi golf trong giờ làm việc từ 13h30 ngày 11/5. Đây là trong giờ làm việc, liên hoan chỗ này, họp mặt chỗ kia. Vi phạm này là như thế nào?”, Chủ tịch UBND TP Hà Nội nói thêm.

Ngày 14/5, Thành ủy Hà Nội đã ban hành Quyết định 1069- QĐ/TU đình chỉ sinh hoạt cấp ủy đối với ông Nguyễn Văn Thanh - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Công ty Hacinco. Theo quyết định, thời hạn đình chỉ là 90 ngày.

Trước đó, Tổng Giám đốc Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội đã tạm thời đình chỉ chức vụ Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Công ty Hacinco đối với ông Nguyễn Văn Thanh để kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tập thể và cá nhân trong việc chấp hành các quy định về phòng chống dịch.

Công ty Hacinco đã rà soát có 24 trường hợp F1 tại công ty có tiếp xúc gần với F0 và đã được cơ quan y tế của UBND phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, lấy mẫu xét nghiệm để sàng lọc và đưa đi cách ly tập trung tại Hòa Lạc vào tối 12/5.

Ban Chấp hành Đảng bộ, Ban Giám đốc Công ty gồm 7 người thì có 6 người diện F1 cách ly tập trung.

Hình thức xử phạt như thế nào?

Theo Luật sư Nguyễn Thị Hồng Linh nhận định, trong khi cả nước căng mình chống dịch, ông Thanh và vợ dù vừa trở về từ vùng có nhiều ca lây nhiễm COVID-19 trong cộng đồng nhưng vẫn họp, ăn uống, chơi thể thao và gặp gỡ nhiều người, rất nhiều địa điểm tại Hà Nội đã bị phong tỏa liên quan lịch trình đi lại của vợ chồng ông Thanh, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến công tác chống dịch của thành phố.

Trong Công điện số 05/CĐ-UBND của UBND thành phố Hà Nội ngày 2/5/2021, UBND thành phố Hà Nội yêu cầu tăng cường quản lý người trở lại Hà Nội sau kỳ nghỉ Lễ 30/4 và 1/5. Cụ thể: “Yêu cầu tất cả người dân khi quay trở lại Thành phố sau kỳ nghỉ Lễ 30/4 và  1/5 bắt buộc phải khai báo y tế trên tokhaiyte.vn hoặc khai báo y tế bằng mã QR Code, ứng dụng công nghệ thông tin/khai báo trực tiếp với chính  quyền địa phương nơi cư trú theo hướng dẫn của Bộ Y tế.

Với những người có biểu hiện ho, sốt, khó thở hoặc các biểu hiện nghi ngờ nhiễm bệnh COVID-19 khác cần phải đến ngay các cơ sở Y tế gần nhất hoặc Trạm Y tế xã, phường, thị trấn để được hướng dẫn và xử lý kịp thời.

Thủ trưởng các đơn vị, cơ quan trên địa bàn Thành phố chịu trách nhiệm về việc khai báo y tế của cán bộ, công chức, viên chức, công nhân, học viên, sinh viên và người lao động khác... trực thuộc”.

Như vậy, hai vợ chồng ông Nguyễn Văn Thanh đã không chấp hành quy định về khai báo y tế của UBND thành phố Hà Nội, không khai báo y tế khi trở lại Hà Nội sau kỳ nghỉ lễ. 

Theo quy định tại khoản 3 điều 7 Nghị định số 117/2020/NĐ-CP về quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế: “Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây: a) Che giấu, không khai báo hoặc khai báo không kịp thời hiện trạng bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A của bản thân hoặc của người khác mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A; b) Cố ý khai báo, thông tin sai sự thật về bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A; c) Cố ý làm lây lan tác nhân gây bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A”. Theo đó, vợ chồng ông Nguyễn Văn Thanh mỗi người có thể phải chịu mức phạt lên đến 20 triệu đồng.

Thêm vào đó, theo quy định tại Điều 1 Công văn 45/TANDTC-PC ngày 30/3/2020 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao về việc xét xử tội phạm liên quan đến phòng, chống dịch bệnh Covid-19: “Người đã được thông báo mắc bệnh; người nghi ngờ mắc bệnh hoặc trở về từ vùng có dịch bệnh Covid-19 đã được thông báo cách ly thực hiện một trong các hành vi sau đây gây lây truyền dịch bệnh Covid-19 cho người khác thì bị coi là trường hợp thực hiện “hành vi khác làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho người” quy định tại Điểm c, Khoản 1 Điều 240 (BLHS) và xử lý về tội Làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người: “Trốn khỏi nơi cách ly; Không tuân thủ quy định về cách ly; Từ chối, trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly; Không khai báo y tế, khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối”.

Như vậy, người không khai báo y tế, khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối khiến lây truyền dịch bệnh Covid-19 cho người khác có thể bị truy cứu trách nhiệm về tội Làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người quy định tại Điều 240 Bộ luật Hình sự 2015. Hành vi không khai báo y tế sau khi trở về từ vùng dịch đã được thông báo (Đà Nẵng) của vợ chồng ông Thanh, làm lây lan dịch bệnh cho người khác (hiện 2 F1 của cặp vợ chồng này đã có kết quả dương tính) có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt tù lên đến 12 năm cùng hình phạt bổ sung là phạt tiền đến 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm.

Ngoài ra, trong trường hợp này, trách nhiệm còn đặt ra với tổ chức, cá nhân có trách nhiệm về việc khai báo y tế của cặp vợ chồng ông Nguyễn Văn Thanh, cụ thể là người đứng đầu Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà Hà Nội (Handico) khi không giám sát, theo dõi sát sao công tác khai báo y tế, công tác phòng chống của cán bộ, nhân viên trong công ty để  xảy ra hậu quả nghiêm trọng theo quy định tại Công điện số 05/CĐ-UBND của UBND thành phố Hà Nội ngày 02/5/2021.

Xác định cuộc chiến với Covid-19 là cuộc chiến trường kỳ của cả nước, bên cạnh những nỗ lực của ngành Y tế thì sự hợp tác, tự giác khai báo, phòng, chống dịch của các cá nhân tổ chức là hết sức quan trọng, góp phần nhanh chóng kiểm soát tiến tới đẩy lùi dịch bệnh, ổn định đời sống người dân. Do vậy, mỗi người dân cần nâng cao ý thức hơn nữa thực hiện tốt các biện pháp phòng, chống dịch, nghiêm chỉnh chấp hành khuyến cáo của cơ quan chức năng để tránh xảy ra các trường hợp tương tự như trên, làm ảnh hưởng không nhỏ đến công tác chống dịch của toàn thành phố.