Theo Cục Đầu tư nước ngoài, các nhà đầu tư ngoại quốc đã chi tới 2,5 tỉ đô la đầu tư vào Việt Nam qua hình thức góp vốn, mua cổ phần các doanh nghiệp nội địa trong 4 tháng đầu năm 2020. Mặc dù chỉ bằng 34,7% so với cùng kỳ năm 2019, nghĩa là giảm về số vốn nhưng số lượt góp vốn mua cổ phần lại tăng tới 33% với hơn 3.210 lượt.
Hàn Quốc là nước đứng đầu về số lượt góp vốn, mua cổ phần doanh nghiệp Việt Nam với 1.042 lượt (tăng 267 lượt). Trung Quốc có tới 557 lượt giao dịch (tăng 154 lượt tương đương 38%).
Nhật mặc dù chỉ thực hiện 287 lượt góp vốn mua cổ phần nhưng các nhà đầu tư nước này lại dẫn đầu về vốn đầu tư qua hình thức trên. Tổng số vốn các nhà đầu tư Nhật đã đầu tư vào doanh nghiệp Việt Nam lên tới 743 triệu trong 4 tháng đầu năm 2020.
Nhìn chung, so với năm 2019, các nhà đầu tư đến từ các quốc gia và vùng lãnh thổ đều gia tăng việc mua lại cổ phần hoặc góp vốn vào doanh nghiệp Việt. Nhưng đáng chú ý là số lượng các nhà đầu tư của Mỹ và châu Âu cũng tăng đầu tư vào Việt Nam theo hình thức đầu tư góp vốn, mua cổ phần.
 |
| Các nhà đầu tư đến từ phương Tây đang tăng góp vốn và mua cổ phần các doanh nghiệp Việt Nam (hình minh họa nguồn foodexpo.vn). |
Cụ thể, theo số liệu của Cục Đầu tư nước ngoài, trong bốn tháng vừa qua, Mỹ có đến 101 lượt góp vốn, mua cổ phần các doanh nghiệp Việt với tổng vốn góp là 68,58 triệu đô la Mỹ. Con số này tăng 9 lượt giao dịch và tăng gần gấp đôi về số vốn so với cùng kỳ năm ngoái.
Đáng chú ý là trong cùng thời gian kể trên, Mỹ chỉ có 37 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài được cấp phép vào Việt Nam với tổng vốn đăng ký khoảng 25,5 triệu đô la. Như vậy tổng vốn và các dự án đầu tư FDI của nước này chỉ bằng khoảng 1/3 số lượt đầu tư góp vốn mua cổ phần của doanh nghiệp Việt Nam.
Pháp có đến 78 lượt giao dịch với tổng vốn là gần 27 triệu đô la, dù giảm hơn 11 triệu đô la, nhưng lại tăng đến 37 lượt giao dịch so với cùng kỳ năm ngoái. Vương quốc Anh có đến 32 lượt giao dịch qua hình thức đầu tư này với tổng vốn đăng ký là 38,56 triệu đô la, tăng 14 lượt giao dịch so với cùng kỳ. Hà Lan dù có 15 lượt góp vốn, mua cổ phần doanh nghiệp trong nước nhưng có số vốn góp lên đến khoảng 46 triệu đô la. Đức có đến 27 lượt giao dịch với tổng vốn góp là 4,74 triệu đô la; Thụy Sỹ 14 lượt giao dịch.
Cũng trong bốn tháng vừa qua, những quốc gia châu Âu khác như Đan Mạch, Bỉ, Ý, Phần Lan... cũng có các lượt giao dịch với doanh nghiệp Việt Nam dưới hình thức đầu tư kể trên.
Trước tình hình các doanh nghiệp ngoại tăng đổ vốn mua lại cổ phần của doanh nghiệp trong nước, nhiều ý kiến cho rằng, bên cạnh lý do tiềm năng thị trường, thì có nguyên nhân khác đó là trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang bị tổn thương nặng nề do đại dịch Covid-19, dẫn đến nhà đầu tư ngoại thâu tóm với giá rẻ.
Tại Hội nghị Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp diễn ra hồi đầu tháng 5/2020, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng, một trong những khó khăn lớn của các doanh nghiệp trong nước hiện nay là thiếu vốn, đặc biệt là vốn lưu động, có trên 45% số doanh nghiệp đang bị thiếu hụt nguồn vốn cho sản xuất kinh doanh.
Người đứng đầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, hiện vẫn còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ và thách thức, trong đó, hiện tượng mua bán, sáp nhập doanh nghiệp trong thời gian tới có thể diễn ra mạnh mẽ hơn, dẫn tới nguy cơ các doanh nghiệp tiềm năng của Việt Nam có thể sẽ bị thâu tóm với giá rẻ.
