Đấu giá quyền khai thác khoáng sản: Tăng thu ngân sách hàng nghìn tỷ đồng

Khai thác tại mỏ vàng Bản Ná, xã Thần Sa, Võ Nhai, Thái Nguyên
Khai thác tại mỏ vàng Bản Ná, xã Thần Sa, Võ Nhai, Thái Nguyên
(PLVN) - Nhờ đẩy mạnh đấu giá quyền khai thác khoáng sản, việc thu tiền sử dụng số liệu thông tin về kết quả điều tra thăm dò khoáng sản của Nhà nước và tiền cấp quyền khai thác khoáng sản đã mang lại nguồn thu lớn cho ngân sách nhà nước hàng năm từ 5-7 nghìn tỷ đồng.

Tạo sân chơi sòng phẳng cho doanh nghiệp

Hoạt động đấu giá quyền khai thác khoáng sản (KTKS) nhằm quản lý, khai thác và sử dụng hợp lý, tiết kiệm tài nguyên khoáng sản. Trước đây các đơn vị, doanh nghiệp (DN) có giấy đăng ký kinh doanh phù hợp và những thông tin chứng minh năng lực khi phát hiện có mỏ, điểm mỏ trong DN (quy hoạch, chưa được cấp cho ai là có thể đề nghị được thực hiện các trình tự, thủ tục xin cấp phép KTKS. 

Với quy trình đó, thực tế thời gian qua đã có không ít đơn vị, DN bằng khả năng “ngoại giao” của mình đã sở hữu nhiều mỏ, điểm mỏ, trong khi có những đơn vị thực chất sản xuất lại thiếu vùng nguyên liệu khai thác.

Cơ chế này dẫn tới tình trạng nhiều mỏ được cấp phép nhưng không triển khai hoạt động do năng lực chủ mỏ hạn chế, phải chuyển nhượng ngầm hoặc khai thác chỉ để xuất bán nguyên liệu thô gây lãng phí tài nguyên... xuất hiện.

Hơn nữa, cơ chế này đã khiến hoạt động KTKS diễn ra một cách ồ ạt nhưng lợi nhuận, ngân sách nhà nước (NSNN) thu được không đáng kể. Người dân địa phương không được hưởng lợi ích từ hoạt động khai khoáng.

Do vậy, Chính phủ đã có Nghị định, Liên Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) và Tài chính cũng ban hành Thông tư hướng dẫn về đấu giá quyền KTKS nhằm tạo sự công bằng, công khai, minh bạch trong hoạt động cấp phép KTKS.

Thời gian đầu, đấu giá KTKS gặp khó do trong quá trình đấu giá đã không thu hút đủ số DN (hồ sơ) tham gia đấu giá, theo quy định, ít nhất là 3 tổ chức. Bên cạnh đó, phần lớn DN không đủ năng lực tài chính theo quy định (vốn chủ sở hữu ít nhất 50 tỷ đồng); đồng thời, yêu cầu DN cần có chuyên môn về thăm dò, KTKS và phải cam kết chế biến sâu... Hiện nay, theo Nghị định 158/2016/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 22/2012/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Khoáng sản, số DN tham gia đấu giá chỉ còn 2.

Đấu giá quyền KTKS đã tạo ra “sân chơi” sòng phẳng hơn cho các DN, chỉ có DN khai khoáng có chuyên môn sâu, kinh nghiệm, kỹ thuật và đủ năng lực tài chính mới có thể tham gia được vào guồng quay mà tính công khai, minh bạch rất cao. 

Khi tham gia vào hoạt động khai khoáng, các DN sẽ phải trả một khoản tiền được quyền khai thác không nhỏ, đồng thời vẫn phải thực hiện các nghĩa vụ tài chính như trước. Ngoài ra, DN phải đóng tiền cấp quyền KTKS, nên nếu không hoạt động tự DN đó sẽ loại mình ra khỏi cuộc chơi. Chủ trương của Chính phủ là thông qua những điều chỉnh này để loại bớt DN kém hiệu quả, giúp Nhà nước tăng nguồn thu ngân sách. 

Tiền đấu giá tăng hơn 80% so với giá khởi điểm 

Đến nay, Bộ TN&MT và các địa phương đã phê duyệt kế hoạch đấu giá với 582 khu vực khoáng sản, trong đó đã đấu giá thành công 304 khu vực (gồm 13 loại khoáng sản) đạt 52,23% kế hoạch. Tổng giá trị xác định thông qua đấu giá 304 khu vực ước đạt 1.040,823 tỷ đồng; so với tổng giá trị khởi điểm dự tính là 576,504 tỷ đồng, tăng 466,210 tỷ đồng (tăng 80,86% so với giá khởi điểm).

Nói cách khác thông qua đấu giá quyền KTKS đã tăng thu cho NSNN 466,210 tỷ đồng. Căn cứ vào kết quả đấu giá và kết quả thăm dò sau đấu giá, các địa phương đã cấp phép KTKS 152 mỏ (đạt 50%) và thu về NSNN 354,358 tỷ đồng. 

Hà Nội là địa bàn trọng điểm và phức tạp về tình trạng khai thác cát, sỏi, cũng là nơi có nhu cầu sử dụng cát, sỏi cao nhất cả nước. Để khắc phục tình trạng này, UBND TP Hà Nội yêu cầu các sở, ngành, quận, huyện tăng cường quản lý các mỏ khoáng sản trên địa bàn, trong đó chú trọng đấu giá quyền KTKS. Năm điểm mỏ cát sẽ được đưa ra đấu giá có tổng diện tích đất 3 triệu m2, trữ lượng cấp 12,3 triệu m3 với tổng số tiền dự kiến thu được từ đấu giá gần 51,6 tỷ đồng.

Để bảo đảm hành lang pháp lý đấu giá quyền KTKS, Thứ trưởng Bộ TN&MT Trần Quý Kiên cho biết, Bộ TN&MT đang xây dựng Dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 22/2012/NĐ-CP quy định về đấu giá quyền KTKS, với mục tiêu đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của người có tài sản đấu giá, người tham gia đấu giá, người trúng đấu giá và các tổ chức, cá nhân liên quan, tạo hành lang pháp lý nhằm nâng cao hiệu quả của công tác đấu giá quyền KTKS; hiệu quả quản lý nhà nước trong hoạt động khoáng sản.

Tin cùng chuyên mục

Ông Mai Sơn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế (ảnh: TBTC)

Làm thế nào khi một cá nhân có nhiều mã số thuế?

(PLVN) - Liên quan đến quyết toán thuế thu nhập cá nhân, tại cuộc họp báo Quý 1/2024 của Bộ Tài chính, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Sơn đã chia sẻ nguyên nhân và giải pháp xử lý đối với trường hợp cá nhân có nhiều mã số thuế (MST)

Đọc thêm

Ý kiến trái chiều về đề xuất chống bán phá giá với thép cán nóng

Một số DN lo ngại nếu điều tra CBPG với HRC nhập khẩu sẽ ảnh hưởng xấu tới ngành thép.
(PLVN) - Ngay sau khi xuất hiện thông tin đề xuất Cục Phòng vệ thương mại (PVTM - Bộ Công Thương) điều tra chống bán phá giá (CBPG) với sản phẩm thép cán nóng (HRC) nhập khẩu, đến ngày 27/3 đã có 9 DN sản xuất tôn mạ, ống thép trong nước gửi đơn kiến nghị tới các cơ quan quản lý.

Xây dựng chính sách cho chuyển đổi xanh

Ảnh minh họa
(PLVN) - Chuyển đổi xanh là xu thế của toàn cầu. Dự báo và nắm bắt xu thế tất yếu này, Bộ Chính trị từng có nhiều nghị quyết quan trọng. Ngay từ cách đây 10 năm là Nghị quyết số 24-NQ/TW về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường; cách đây 4 năm là Nghị quyết số 55-NQ/TW về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến 2030, tầm nhìn đến 2045.

Thách thức nuôi trồng thủy sản trên biển

Là địa phương có nhiều thế mạnh về nuôi biển, song năm 2023, diện tích nuôi biển của Quảng Ninh mới đạt 10.200ha. (Ảnh: baoquangninh.com.vn)
(PLVN) - Với tiềm năng nuôi biển khoảng 500.000ha, Đề án phát triển nuôi trồng thủy sản (NTTS) trên biển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 mới đưa ra mục tiêu khiêm tốn 280.000ha đến năm 2025 và 300.000ha vào năm 2030. Thế nhưng, số liệu kỳ vọng diện tích nuôi biển đến hết năm 2023 mới đạt 85.000ha…

“Điểm nghẽn” nhận thức về phát triển bền vững khu công nghiệp

Ảnh minh họa.
(PLVN) - Có tới 50% khu công nghiệp (KCN) chưa nghe đến khái niệm KCN phát triển bền vững (PTBV), chỉ có 30% có nghe hiểu về khái niệm KCN sinh thái. Theo Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), đang có “điểm nghẽn” về nhận thức, xây dựng chính sách, quản trị của các KCN liên quan đến việc PTBV.

Khởi động Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới, giai đoạn 1

Khởi động Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới, giai đoạn 1
(PLVN) - Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới, giai đoạn 1 được khởi động  trên cơ sở Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Việt Nam - Nhật Bản lên “Đối tác Chiến lược toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng tại châu Á và trên thế giới” và kết quả triển khai thực hiện 8 giai đoạn của Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong suốt 20 năm qua.

Tầm nhìn đường sắt tốc độ cao

Ảnh minh họa
(PLVN) - Theo Kết luận 49-KL/TW ngày 28/2/2023 của Bộ Chính trị về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến 2030, tầm nhìn 2045; đặt mục tiêu đến 2025 hoàn thành phê duyệt chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao (ĐSTĐC) Bắc - Nam và khởi công trước 2030. Các đoạn ĐSTĐC Hà Nội - Vinh và TP HCM - Nha Trang được ưu tiên khởi công trong giai đoạn 2026 - 2030; phấn đấu hoàn thành toàn tuyến ĐSTĐC Bắc - Nam trước 2045.

Công trường đường dây mạch 3 bộn bề khó khăn

Chủ tịch HĐTV EVN sát sao kiểm tra tiến độ thi công đường dây mạch 3. (Ảnh: EVN) .
(PLVN) - Chỉ còn vài ngày nữa là đến cột mốc mục tiêu đầu tiên của dự án đường dây mạch 3 đưa điện ra Bắc (hoàn thành đúc móng toàn tuyến vào ngày 30/3) nhưng khối lượng công việc vẫn còn bộn bề. Chủ đầu tư cũng như các Bộ, ngành liên quan vẫn đang dốc toàn lực thực hiện dự án này.

Hai dự án đường dây 500kV qua miền Trung nguy cơ 'trượt' tiến độ

Đoạn Quảng Trạch - Thanh Hóa do CPMB quản lý dự án mới chỉ hoàn thành được 91/663 vị trí móng.
(PLVN) - Hạn chót hoàn thành việc đúc móng cột của Dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối ấn định là ngày 31/3/2024, nhưng đến nay tỷ lệ hoàn thành việc đúc móng tại hai cung đoạn do Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Trung (CPMB) quản lý mới chỉ được... hơn 10%.

VIPFA và thách thức lôi kéo dự án tỷ đô công nghệ cao

Hướng tới phát triển một hệ thống KCN sinh thái, xanh và bền vững. (Ảnh: VGP).
(PLVN) - TS. Phan Hữu Thắng, tân Chủ tịch Liên chi hội Tài chính khu công nghiệp (KCN) Việt Nam (VIPFA) cho biết, mục tiêu của VIPFA là cùng cơ quan quản lý nhà nước xây dựng và hoàn thiện chính sách, sao cho vừa dễ quản lý, vừa tạo điều kiện cho DN hoạt động. “Thách thức của chúng ta là phải làm sao lôi kéo được dự án tỷ đô công nghệ cao” - Chủ tịch VIPFA nhấn mạnh.

Miền Trung sắp có cảng nước sâu đón tàu 100.000 tấn

Phối cảnh dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy. (Ảnh: quangtri.gov.vn)
(PLVN) - Dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy (Quảng Trị) đang được khởi động trở lại. Đây là dự án cảng nước sâu có tổng mức đầu tư hơn 14.000 tỷ đồng, sau khi hoàn thành được kỳ vọng sẽ tạo thêm sức bật cho kinh tế biển khu vực miền Trung.