Hệ lụy do quy định 'cứng nhắc' về chủ thể mở tài khoản

Hệ lụy do quy định 'cứng nhắc' về chủ thể mở tài khoản
(PLO) - Ngân hàng Nhà nước ban hành quy định các tổ chức không có tư cách pháp nhân không thuộc đối tượng được mở tài khoản thanh toán. Quy định này khiến các văn phòng luật sư lo ngại vì sẽ gặp nhiều vướng mắc trong quá trình cung cấp dịch vụ pháp lý. Điều dư luận quan tâm là quan điểm của Bộ Tư pháp về vấn đề trên như thế nào?.

Ngân hàng Nhà nước: Phải chuyển đổi sang tài khoản cá nhân theo Thông tư 32 

Bộ luật Dân sự (BLDS) năm 2015 được Quốc hội khóa XIII thông qua ngày 24/11/2015 đã thiết lập hành lang pháp lý hữu hiệu để tất cả các quyền dân sự được công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật. Tuy nhiên, ngày 26/12/2016, Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư số 32/2016/TT-NHNN về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 23/2014/TT-NHNN ngày 19/08/2014 hướng dẫn việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán.

Theo quy định tại Thông tư này, các tổ chức không có tư cách pháp nhân như doanh nghiệp tư nhân, văn phòng luật sư… không thuộc đối tượng được mở tài khoản thanh toán, buộc phải chuyển sang tài khoản riêng của cá nhân chủ doanh nghiệp tư nhân, trưởng văn phòng luật sư. Điều này gây khó khăn cho hoạt động của các văn phòng luật sư. 

Giới luật sư lo ngại vì văn phòng luật sư không có tư cách pháp nhân để mở tài khoản thanh toán
Giới luật sư lo ngại vì văn phòng luật sư không có tư cách pháp nhân để mở tài khoản thanh toán

Đại diện Ngân hàng Nhà nước từng chia sẻ, việc tồn tại các tài khoản thanh toán của tổ chức không có tư cách pháp nhân trước khi Thông tư 32 có hiệu lực thi hành là thực tế. Để hạn chế xáo trộn trong hoạt động mở, sử dụng tài khoản thanh toán, Thông tư 32 đã có hướng dẫn quy định cụ thể trình tự, thủ tục thực hiện việc xử lý chuyển tiếp đối với các tài khoản thanh toán này. 

Cụ thể, Thông tư 32 đã quy định ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có trách nhiệm rà soát hồ sơ, hợp đồng mở và sử dụng tài khoản thanh toán của khách hàng là tổ chức không có tư cách pháp nhân. Trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày Thông tư 32 có hiệu lực thi hành, thực hiện thông báo cho khách hàng biết về việc chuyển đổi tài khoản hiện có sang hình thức tài khoản thanh toán của cá nhân hoặc tài khoản thanh toán chung (đối với trường hợp tài khoản của nhiều cá nhân), thời hạn hoàn tất việc chuyển đổi tài khoản và việc xử lý sau khi kết thúc thời hạn chuyển đổi.

Sau 12 tháng kể từ ngày Thông tư 32 có hiệu lực, thực hiện đóng tài khoản đối với những tài khoản thanh toán của khách hàng là tổ chức không có tư cách pháp nhân chưa hoàn thành việc chuyển đổi hình thức tài khoản…

Đối với văn phòng luật sư, đại diện Ngân hàng Nhà nước khẳng định tài khoản thanh toán của văn phòng luật sư thuộc đối tượng phải thực hiện chuyển đổi sang tài khoản của cá nhân.

Bộ Tư pháp: Quy định của Thông tư 32 chưa hợp lý

Trong khi đó, giới luật sư vẫn đang quan ngại. Tại một cuộc tọa đàm do Đoàn Luật sư TP Hà Nội tổ chức mới đây, Luật sư Huỳnh Nam (Văn phòng Luật sư Huỳnh Nam) nêu vấn đề: Điều 33 Luật Luật sư năm 2006 (được sửa đổi, bổ sung năm 2012) quy định, văn phòng luật sư do một luật sư thành lập được tổ chức và hoạt động theo loại hình doanh nghiệp tư nhân. Luật sư thành lập văn phòng luật sư là Trưởng văn phòng và phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi nghĩa vụ của văn phòng. Văn phòng luật sư có tài khoản theo quy định của pháp luật.

Như vậy, phải chăng quy định này không còn giá trị áp dụng. Bên cạnh đó, ông Nam cũng chỉ ra, Điều 101 BLDS năm 2015 quy định trường hợp tổ chức khác không có tư cách pháp nhân tham gia quan hệ dân sự thì các thành viên của tổ chức đó là chủ thể tham gia xác lập, thực hiện giao dịch dân sự không có nghĩa là loại bỏ hoàn toàn tư cách chủ thể tham gia quan hệ dân sự của tổ chức đó.

Nhiều ý kiến còn cho rằng, ngay cả khi cơ quan thuế có thể chấp nhận các chứng từ, thủ tục thuế đối với tài khoản mang tên cá nhân như tài khoản của văn phòng luật sư thì vẫn còn nhiều vướng mắc. Bởi một văn phòng luật sư có thể có nhiều luật sư cùng làm việc chứ không chỉ có một luật sư tiếp cận khách hàng. Khách hàng đến văn phòng luật sư không phải là giao dịch với một cá nhân luật sư mà với chính văn phòng luật sư đó.

Vì vậy, khi khách hàng thanh toán chi phí và thù lao nhưng phải thanh toán tiền vào tài khoản mang tên cá nhân Trưởng văn phòng luật sư hay cá nhân luật sư cộng sự được giao xử lý vụ việc là không hợp lý. Hơn nữa, nếu chuyển khoản vào tài khoản cá nhân của luật sư, chính văn phòng luật sư cũng không đồng ý vì lo ngại không được hoàn thuế, tính chi phí thuế hợp lý cho các giao dịch này… và nhiều hệ lụy pháp lý khác không cần thiết có thể phát sinh.

Liên quan đến vấn đề trên, Vụ trưởng Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế (Bộ Tư pháp) Nguyễn Thanh Tú vừa cho biết: Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật và Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế đã làm việc với các đơn vị chức năng của Ngân hàng Nhà nước. Lãnh đạo Bộ Tư pháp cũng đã chủ trì cuộc họp liên ngành gồm đại diện của Ngân hàng Nhà nước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, TANDTC, VKSNDTC và Ủy ban Pháp luật của Quốc hội.

Vụ trưởng Nguyễn Thanh Tú: Quy định tại Thông tư 32 chưa hợp lý
Vụ trưởng Nguyễn Thanh Tú: Quy định tại Thông tư 32 chưa hợp lý

Về cơ bản, cách hiểu của Ngân hàng Nhà nước tại Thông tư 32 chỉ duy nhất có cá nhân, pháp nhân là chủ thể được mở tài khoản thanh toán tại ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam là chưa hợp lý, chưa phù hợp với tinh thần của BLDS, các luật chuyên ngành cũng như thực tiễn và chủ trương của Đảng, Chính phủ với 4 lý do chính. 

Cụ thể, BLDS 2015 không có quy định “cứng” chỉ duy nhất cá nhân, pháp nhân mới là chủ thể tham gia quan hệ dân sự. Tất cả lời văn, cấu trúc của BLDS cũng như Điều 101 của BLDS về sự tham gia quan hệ dân sự của hộ gia đình, tổ hợp tác, tổ chức khác không có tư cách pháp nhân đều không có cách hiểu như Thông tư 32. Cần lưu ý rằng quy định tại Điều 101 và các điều khoản khác có liên quan của BLDS năm 2015 hướng đến việc xác định rõ cá nhân, pháp nhân cụ thể nào có trách nhiệm (và quyền) trong trường hợp nhóm cá nhân, tổ chức khác không có tư cách pháp nhân tham gia quan hệ dân sự nhân danh nhóm cá nhân, tổ chức đó.

Ngoài ra, BLDS đã quy định rõ nếu luật chuyên ngành không trái với 5 nguyên tắc cơ bản của BLDS được quy định tại Điều 3 của BLDS thì có hiệu lực áp dụng. Trong khi đó, các luật chuyên ngành như Luật Doanh nghiệp, Luật Luật sư… đều quy định doanh nghiệp tư nhân, văn phòng luật sư được quyền mở tài khoản thanh toán. Như vậy, luật chuyên ngành đã cho phép và phù hợp với BLDS thì một thông tư không thể cản trở quyền này.

Ngoài ra, chính Thông tư 32 đã có mâu thuẫn nội tại khi không cho văn phòng luật sư, doanh nghiệp tư nhân mở tài khoản (dù các chủ thể này có quyền theo Luật Doanh nghiệp, Luật Luật sư) nhưng lại cho chi nhánh ngân hàng nước ngoài được cung ứng dịch vụ mở tài khoản thanh toán cho khách hàng (với lý do luật chuyên ngành là Luật các tổ chức tín dụng cho phép). 

Cũng theo ông Tú, về chủ trương của Đảng, Chính phủ thì gần đây nhất, Nghị quyết số 10-NQ/TW ngày 03/6/2017 của Hội nghị TƯ 5 khóa XII, Nghị quyết 35/NQ-CP ngày 16/5/2016 Chính phủ đã khẳng định chủ trương phát triển doanh nghiệp tư nhân, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tư nhân phát triển, tạo môi trường bình đẳng, thông thoáng giữa các doanh nghiệp. Quy định như Thông tư 32 là chưa phù hợp với chủ trương này.

Cuối cùng, nếu quy định một cách “cứng nhắc” như vậy sẽ dẫn đến những xáo trộn không cần thiết; phải thay đổi các quy định pháp luật hiện hành về doanh nghiệp, về thuế…; tăng thêm chi phí cho xã hội, doanh nghiệp, trong đó có văn phòng luật sư trong các hoạt động của mình. 

Ông Tú cho biết, Bộ Tư pháp đang tiến hành rà soát, tập hợp các khó khăn, vướng mắc liên quan đến cách hiểu về chủ thể tham gia quan hệ dân sự trong quá trình triển khai thi hành BLDS để báo cáo cơ quan có thẩm quyền quyết định. 

Đọc thêm

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lên đường thăm chính thức Campuchia

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lên đường thăm chính thức Campuchia
Ngày 21/11, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Đảng, Nhà nước Việt Nam rời Hà Nội, lên đường thăm chính thức Vương quốc Campuchia, tham dự Hội nghị toàn thể lần thứ 12 của Hội nghị quốc tế các đảng chính trị châu Á (ICAPP) và Phiên họp toàn thể lần thứ 11 của Nghị viện Quốc tế vì Bao dung và Hòa bình (IPTP) từ ngày 21-24/11/2024.

Lễ đón chính thức Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân tại Malaysia

Lễ đón chính thức Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân tại Malaysia
Trưa 21/11 (theo giờ địa phương), tại Phủ Thủ tướng, Trung tâm hành chính Putrajaya, Malaysia, Lễ đón Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân sang thăm chính thức Malaysia, theo lời mời của Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim và Phu nhân từ ngày 21-23/11, được tổ chức trọng thể theo nghi thức cao nhất dành cho Nguyên thủ quốc gia thăm chính thức.

Công tác phát triển Đảng trong giới nghệ sĩ Thủ đô: Những nút thắt cần tháo gỡ - Bài 1: Tự hào là người chiến sĩ trên 'mặt trận văn hóa'

Hà Nội có 97 tác phẩm xuất sắc được trao giải trong Cuộc thi chính luận bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng lần thứ 4 năm 2024. (Ảnh: CTV)
(PLVN) -  Ngày 24/11/1946, tại Nhà hát Lớn TP Hà Nội, Hội nghị Văn hóa toàn quốc lần thứ nhất đã diễn ra. Trong diễn văn khai mạc, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Văn hóa phải soi đường cho quốc dân đi. Văn hóa lãnh đạo quốc dân để thực hiện độc lập, tự cường và tự chủ”. Lá thư Người gửi giới họa sĩ và văn nghệ sĩ năm 1951 đến nay vẫn vẹn nguyên tính thời sự: “Văn hóa, nghệ thuật cũng là một mặt trận. Anh chị em là chiến sĩ trên mặt trận ấy”.

Kiến tạo trong kỷ nguyên mới phải đột phá đi thẳng vào hiện đại

Quang cảnh Hội thảo. (Ảnh trong bài: V.Anh)
(PLVN) - Yêu cầu bao trùm trong kiến tạo kỷ nguyên mới là phải tiến hành đồng thời, thắng lợi quá trình “đột phá kép”. Một mặt, phải đột phá đi thẳng vào hiện đại, vào những lĩnh vực công nghệ cao, đặc biệt là công nghệ số mà Việt Nam có lợi thế. Mặt khác, phải đột phá trong việc giải quyết triệt để những “điểm nghẽn”, những khó khăn đang kìm hãm, cản trở sự phát triển của đất nước.

Khẳng định vị thế quốc tế của Việt Nam trong giải quyết thách thức toàn cầu

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại phiên thảo luận phát triển bền vững và chuyển đổi năng lượng. (Ảnh: TTXVN)
(PLVN) - Ngày 19/11 (theo giờ địa phương), tại Rio de Janeiro, Brazil, Hội nghị Thượng đỉnh G20 năm 2024 tiếp tục diễn ra với Phiên thảo luận về phát triển bền vững và chuyển đổi năng lượng dưới sự chủ trì của Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva, Chủ tịch G20 năm nay. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự và có bài phát biểu tại Phiên thảo luận.

Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam: Bàn làm chứ không bàn lùi

Quốc hội thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam. (Ảnh: Cổng TTĐTQH)
(PLVN) -  Chiều 20/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội tiến hành thảo luận chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam. Đa số đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tán thành với chủ trương đầu tư dự án với tinh thần bàn làm chứ không bàn lùi.

Nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả của hoạt động giám sát

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Y Thanh Hà Niê Kđăm trình bày Tờ trình về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng Nhân dân. (Ảnh: Phạm Thắng)
(PLVN) - Chiều 20/11, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội làm việc phiên toàn thể tại hội trường nghe các báo cáo về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân. Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương điều hành phiên họp.

Chủ tịch Hồ Chí Minh với Quốc hội Việt Nam: Quốc hội là cơ quan quyền lực tối cao của Nhà nước và Nhân dân

Bác Hồ phát biểu tại kỳ họp thứ năm Quốc hội Khóa I ngày 20/9/1955. (Ảnh tư liệu)
(PLVN) - Quốc hội nước ta được thành lập trong những năm chiến tranh chống xâm lược, do toàn dân tự do bầu cử, là đại biểu chân chính của nhân dân cả nước từ Bắc đến Nam. Đến nay, trước tình hình mới, nhiệm vụ mới, Quốc hội đã, đang cùng Nhân dân và Chính phủ thực hiện các nhiệm vụ trọng yếu của quốc gia, đưa đất nước ta từng bước đủ “cơ đồ, vị thế, tiềm lực và uy tín” để “sánh vai với các cường quốc năm châu” .

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân bắt đầu thăm chính thức Cộng hòa Dominica

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân bắt đầu thăm chính thức Cộng hòa Dominica
Sau khi kết thúc tốt đẹp chuyến công tác tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 và hoạt động song phương tại Brazil, tối 19/11 (theo giờ địa phương, sáng 20/11 giờ Hà Nội), chuyên cơ chở Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân, cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã tới sân bay Las Americas, Thủ đô Santo Domingo, bắt đầu thăm chính thức Cộng hòa Dominica theo lời mời của Tổng thống Cộng hòa Dominica Luis Abinader và Phu nhân.

Hoàn thiện pháp luật đáp ứng yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền Xã hội chủ nghĩa Việt Nam - Kỳ cuối: Quyết tâm và quyết tâm cao hơn nữa

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 9/2024. (Ảnh: VGP).
(PLVN) -  Suy cho cùng, điều quan trọng nhất là chất lượng các đạo luật phải đáp ứng được yêu cầu kiến tạo để đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững, hùng cường và thịnh vượng, hội nhập quốc tế sâu rộng. Trên tinh thần đó, chúng ta đã cố gắng, càng cố gắng hơn nữa, đã quyết tâm, càng phải quyết tâm cao hơn nữa.

longformKế hoạch của Bộ Tư pháp về Tổng kết thực hiện Nghị Quyết số 18 - NQ/TW

Kế hoạch của Bộ Tư pháp về Tổng kết thực hiện Nghị Quyết số 18 - NQ/TW
(PLVN) - Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp về Tổng kết Nghị quyết 18- NQ/TW đã ban hành Kế hoạch tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18 - NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới , sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Báo Pháp luật Việt Nam trân trọng đăng toàn văn Kế hoạch:

Cần bổ sung tiêu chuẩn 'đầu vào' đối với nguồn đào tạo giáo viên

Quang cảnh phiên làm việc sáng 20/11. (Ảnh: quochoi.vn)
(PLVN) - Để đáp ứng vai trò, vị trí của nhà giáo, có ý kiến đại biểu Quốc hội đề nghị, bổ sung quy định về tiêu chí, tiêu chuẩn đầu vào đối với nguồn đào tạo giáo viên tại các cơ sở đào tạo nguồn giáo viên, tránh tình trạng như nhiều năm qua, việc tuyển sinh đối với nhiều cơ sở đào tạo nguồn giáo viên có đầu vào gần như thấp nhất theo tiêu chuẩn xét tuyển so với nhiều ngành, lĩnh vực.

Bài cuối: Nghiên cứu hoàn thiện quy định về hoạt động “tái giám sát”

Một cuộc làm việc với các Bộ, ngành của Đoàn giám sát “Việc thực hiện các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2019 -2021”. (Ảnh: quochoi.vn)
(PLVN) - Với hoạt động “tái giám sát” hay “giám sát lại” lần đầu tiên được Ủy ban Thường vụ Quốc hội triển khai vừa qua đã nhận về nhiều ý kiến đồng tình, ủng hộ. Cạnh đó, một số chuyên gia cho rằng vẫn còn một số vấn đề cần tiếp tục hoàn thiện để hoạt động này mang lại hiệu quả, thiết thực, nhất là trong lĩnh vực sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã vốn đòi hỏi phải tiến hành khẩn trương để phục vụ Đại hội Đảng bộ các cấp.