Cuộc tranh chấp khiến tình thân ly tán và càng trở nên rắc rối khi UBND huyện Thạch Thất cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN) chưa đúng trình tự pháp luật.
Ba chị em bà Quỳ dù đã ở tuổi “xưa nay hiếm” nhưng suốt 15 năm liền vẫn phải dắt díu nhau đi khiếu nại, đòi quyền thừa kế chính đáng mảnh đất hương hỏa...
“Đất vàng, tình bạc”
Trình bày trong đơn gửi Báo PLVN, bà Nguyễn Thị Quỳ (SN 1933), bà Nguyễn Thị Quý (SN 1936) và bà Nguyễn Thị Bích (SN 1940) phản ánh về việc UBND huyện Thạch Thất cấp sai GCN số AH751755 ngày 31/12/2007 đối với thửa số 77, diện tích 1739m2, tờ bản đồ số 19 năm 2001 cho ông Nguyễn Văn Cầm là anh của ba bà với lý do thửa đất trên đang thuộc diện tranh chấp.
Bà Quỳ cho biết: “Thửa đất trên được bố mẹ tôi khi còn sống phân chia bằng miệng cho ba chị em chúng tôi. Năm 1973 bố tôi mất, năm 1995 mẹ tôi đột ngột qua đời nên không để lại di chúc bằng văn bản. Năm 2000, ba chị em tôi cho anh Nguyễn Văn Chính là con trai của ông Nguyễn Văn Cầm sử dụng thửa đất trên vì thương cháu không có chỗ ăn ở. Và cũng để cháu hương khói thờ phụng cho bố mẹ tôi vì chúng tôi đều là phận gái lấy chồng xa. Nhưng ai ngờ…”.
Mọi việc diễn ra êm đềm, tình cảm cô cháu rất thuận hòa thì đến năm 2003, anh Nguyễn Văn Liêm (anh ruột Chính - PV) và anh Chính xảy ra mâu thuẫn với ba chị em bà Quỳ. Căn nguyên xuất phát từ việc hai người này muốn bán thửa đất thờ cúng tổ tiên, nhưng chị em bà đều nhất mực phản đối.
“Những ngày giỗ, tết chúng tôi đến thắp hương thì bị anh Liêm và Chính chửi mắng, ngăn cấm. Thậm chí, đồ lễ mang đến còn bị các cháu vứt ra ngoài”, bà Quỳ bức xúc cho hay.
Đau lòng và uất ức với hành động của những đứa cháu, ngày 25/6/2003, chị em bà Quỳ đã làm đơn gửi UBND xã Hạ Bằng yêu cầu can thiệp, giải quyết việc chia đất trong gia đình. Theo đó, ông Nguyễn Văn Hợi – Phó Chủ tịch UBND xã Hạ Bằng đã tiếp và ghi “nhận đơn ngày 25/6/2003” vào góc đơn của ba chị em bà Quỳ.
Thế nhưng “trong lúc khiếu nại của chị em tôi không được giải quyết thì năm 2007, ông Cầm tự ý kê khai làm thủ tục và đã được UBND huyện Thạch Thất cấp GCN. Ngã ngửa, chị em chúng tôi làm đơn gửi đến các cơ quan chức năng đề nghị làm rõ”, bà Quỳ cho hay.
Chính quyền sai, dân phải chịu?
Phóng viên tìm hiểu sự việc trên, được biết, tại Báo cáo số 37/BC-TNMT của Phòng TN&MT huyện Thạch Thất ngày 04/06/2013 gửi UBND huyện về kết quả xác minh đơn của chị em bà Quỳ, nêu: “Việc cấp GCN cho ông Cầm và bà Thít không đúng theo quy định của pháp luật. Đề nghị UBND huyện giao cơ quan Thanh tra huyện xem xét thẩm tra lại GCN đã cấp cho ông Cầm và bà Thít để trả lại quyền sử dụng đất cho các đồng thừa kế với ông Cầm”.
Báo cáo này căn cứ vào điểm A3 mục I.2.1.A Nghị quyết số 02/2004/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán TANDTC ngày 10/8/2004 đối với trường hợp kết thúc 10 năm kể từ thời điểm mở thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế và được quy định như sau: trường hợp không có di chúc và các đồng thừa kế không có thỏa thuận về mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo quy định của pháp luật về chia tài sản chung.
Mặc dù việc cấp GCN cho ông Cầm có sai sót đã được Phòng TN&MT chỉ rõ, đáng lẽ UBND huyện Thạch Thất phải chỉ đạo rõ mới phải. Vậy nhưng, ngày 03/10/2013 UBND huyện vẫn ra Thông báo số 526/TB-UBND về việc kiểm tra việc cấp GCN cho ông Cầm và bà Thít, kết luận: Giữ nguyên kết quả việc cấp GCN số AH751755 ngày 31/12/2007 của UBND huyện.
Việc công dân cho rằng thửa đất đang có đơn tranh chấp, đề nghị giải quyết, UBND xã chưa giải quyết lại cấp GCN cho ông Cầm là không có căn cứ. Đồng thời yêu cầu UBND xã Hạ Bằng kiểm điểm, rút kinh nghiệm đối với việc ông Nguyễn Văn Hợi – Phó Chủ tịch trong giai đoạn năm 2003 ký và ghi nhận đơn ngày 25/6/2003 vào góc đơn của bà Quỳ không đúng quy trình về tiếp nhận, giải quyết đơn (?).
Không đồng tình, chị em bà Quỳ liên tiếp gửi đơn khiếu nại, thì ngày 30/6/2016, chị em bà Quỳ nhận được Thông báo của UBND huyện số 2037/TB-UBND về việc không thụ lý nội dung khiếu nại, với lý do: Thông báo số 526/TB-UBND nêu trên là quyết định hành chính nội bộ cơ quan nhà nước để chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, công vụ, quyết định hành chính, hành vi hành chính trong chỉ đạo điều hành của cơ quan hành chính cấp trên với cơ quan hành chính cấp dưới.
Việc “giải thích” của UBND huyện khiến chị em bà Quỳ hết sức hoang mang bởi không biết sự việc sẽ được cơ quan nào thụ lý giải quyết, và được giải quyết bằng văn bản nào để các bà có quyền khiếu nại hoặc khởi kiện theo quy định của pháp luật.